Jolanta Łyczkowska nauczyciel mianowany Zespół Szkół Zawodowych Nr 1 w Nowym Dworze Mazowieckim Ekologiczna ścieżka edukacyjna dla technikum zawodowego zawód: technik mechanik specjalność: obsługa i naprawa pojazdów samochodowych Podstawa Programowa kształcenia ogólnego dla liceów ogólnokształcących, liceów profilowanych oraz techników ( Dziennik Ustaw nr 51 z dnia 26 lutego 2002r. ) wprowadza do szkół obok przedmiotów nauczania tzw. ścieżki edukacyjne. Ścieżki edukacyjne to zestaw treści i umiejętności o istotnym znaczeniu wychowawczym, których realizacja może odbywać się w ramach nauczania różnych przedmiotów lub w postaci odrębnych zajęć. Mogą one być realizowane w postaci jednego z trzech modeli: 1. model linearny monodyscyplinarny ( jednoprzedmiotowy ) - przybiera formę skoordynowanej przyczynowo-skutkowej sekwencji lekcji holistycznych zogniskowanych wokół wybranej tematyki; realizowany najczęściej przez jednego lub kilku nauczycieli w obrębie dodatkowych zajęć. Podstawowe zalety: przejrzysty dla ucznia integruje wiedzę z wielu dziedzin rozpatrywany problem realizowany jest jako całość możliwość dostosowania czasu dozainteresowań uczniów uczeń ma świadomość uczestniczenia w realizacji tematyki ścieżki Podstawowe wady: dodatkowa godzina lekcyjna dla ucznia postrzegany przez ucznia jako odrębny przedmiot trudny w przygotowaniu i realizacji przez jednego nauczyciela 2. model rozbieżny multidyscyplinarny ( wieloprzedmiotowy ) realizowany na kilku przedmiotach, przy zachowaniu ich autonomii, ale bez synchronizacji czasowej, tzn. na lekcjach, których temat pokrywa się
ztreścią danej ścieżki. Synteza wszystkich wiadomości odbywa się na ostatj lekcji. Podstawowe zalety: realizowany na kilku przedmiotach z zachowam ich autonomii wymaga synchronizacji czasowej wymaga współpracy nauczycieli w zespole międzyprzedmiotowym łatwość dostosowania do rozkładów zajęć poszczególnych przedmiotów Podstawowe wady: realizowany w różnym czasie przez różnych nauczycieli uczeń dostrzega związku między treściami ścieżki realizowanymi na poszczególnych przedmiotach rozmycie celu wychowawczego 3. model przepływowy interdyscyplinarny ( wieloprzedmiotowy ) realizowany przez wielu nauczycieli w uporządkowany sposób, w postaci ścieżki międzyprzedmiotowej zsynchronizowanej w czasie. Realizowany przez nauczycieli wszystkich przedmiotów staje się częścią programu wychowawczego szkoły Podstawowe zalety: realizowany w uporządkowany sposób przez nauczycieli różnych specjalności zsynchronizowany w czasie stanowi integralną część strategicznego programu rozwoju szkoły i programu wychowawczego pozwala uczniom i nauczycielom na kompleksowe postrzega zagadń Podstawowe wady: czasochłonne przygotowa, trudności z zaplanowam kolejnych jednostek lekcyjnych wymaga monitorowania w trakcie realizacji wymaga dostosowania rozkładów zajęć lekcyjnych do tematyki ścieżki.
Zgod z Podstawą Programową podstawowe cele edukacyjne edukacji ekologicznej są następujące: 1. Uświadomie różnorodności sposobów negatywnego i pozytywnego oddziaływania ludzi na środowisko i kształtowa umiejętności praktycznego ich poznawania. 2. Przyjmowa postawy odpowiedzialności za obecny i przyszły stan środowiska oraz gotowości do działań na rzecz zrównoważonego rozwoju. Przedstawiony poniżej model ścieżki jest modelem rozbieżnym. Wszystkie treści rozłożone są na cztery lata nauki w technikum zawodowym. Będą realizowane na lekcjach z przedmiotów ogólnokształcących, zawodowych, lekcjach bibliotecznych oraz godzi wychowawczej. Nauczyciele realizujący określone tematy określą szczegółowe cele edukacyjne i wychowawcze zajęć. Projekt ma charakter otwarty świadczą o tym pozostawione w tabelach wolne miejsca, które mają za zada zachęcić nauczycieli do realizacji tematów związanych z treściąścieżki. Pod koc roku szkolnego uczniowie wypełnią przygotowany arkusz ewaluacji ścieżki edukacyjnej. Dokładna analiza arkusza oraz uwzględ wniosków nauczycieli umożliwi systematyczną pracę nad lepszym osiągnięciem złożonych celów edukacyjnych i wychowawczych. Arkusz ewaluacji ścieżki edukacji ekologicznej Zaznacz krzyżykiem na skali swoje ustosunkowa do poszczególnych aspektów zajęć 1. Zajęcia pomogły mi uporządkować i poszerzyć posiadaną wiedzę trudno powiedzieć
2. Sposób prowadzenia zajęć wywoływał zaciekawie, aktywność i współpracę uczniów trudno powiedzieć 3. Moja świadomość ekologiczna wzrosła trudno powiedzieć 4. Będę brał udział w przedsięwzięciach na rzecz ochrony środowiska trudno powiedzieć 5. Uważam, że świadomość ekologiczna społeczeństwa ma wpływ na stan środowiska trudno powiedzieć 6. Będę kupował tylko te towary, które cały czas są szkodliwe dla środowiska trudno powiedzieć
Zagadnia do realizacji ścieżki edukacyjnej Edukacja Ekologiczna w klasie pierwszej technikum zawodowego zawód: technik mechanik specjalność: obsługa i naprawa pojazdów samochodowych Tematyka zgodna z Podstawą Programową dla liceów ogólnokształcących, liceów profilowanych i techników określoną rozporządzem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 oraz z programem nauczania nr DKOS 4015-138/02 Obowiązujące treści nauczania Przedmioty j. polski Temat jednostki lekcyjnej zawierającej podane treści Data i podpis nauczyciela 1. Interdyscyplinarny charakter wiedzy o środowisku. Wartość środowiska. historia religia 2.Organizm w środowisku przyrodniczym. Ekosystem jako podstawowa jednostka ekologiczna. godzina wychowawcza 3.Cykle biogeochemiczne - - obieg pierwiastków w przyrodzie. technologia informacyjna
4.Krainy biogeograficzne lekcja biblioteczna 5.Źródła i rodzaje zaczyszczeń powietrza atmosferycznego. podst.technologii matematyka 6.Skutki zaczyszczenia atmosfery: kwaśne deszcze, smog, dziura ozonowa, efekt cieplarniany. historia 7. Obszary onajwiększej degradacji powietrza w Polsce i na świecie. matematyka informatyka 8. Nowoczesne metody zapobiegania i przeciwdziałania zaczyszczeniom powietrza. podst.technologii 9.Przyczyny degradacji gleb oraz ich wpływ na środowisko i życie człowieka. Rewaloryzacja terenów przekształconych. podst.technologii
Zagadnia do realizacji ścieżki edukacyjnej Edukacja Ekologiczna w klasie drugiej technikum zawodowego zawód: technik mechanik specjalność: obsługa i naprawa pojazdów samochodowych Tematyka zgodna z Podstawą Programową dla liceów ogólnokształcących, liceów profilowanych i techników określoną rozporządzem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 oraz z programem nauczania nr DKOS 4015-138/02 Obowiązujące treści nauczania 1. Interdyscyplinarny charakter wiedzy o środowisku. Wartość środowiska. Przedmioty wiedza o kulturze historia Temat jednostki lekcyjnej zawierającej podane treści Data i podpis nauczyciela konstrukcji 2.Ochrona gatunkowa roślin i zwierząt jej cele i formy 3.Rola wody na ziemi iwżyciu człowieka. Cykl hydrologiczny.
religia 4. Źródła i rodzaje zaczyszczeń wody. Wskaźniki czystości wody. Eutrofizacja zbiorników wodnych. technologii matematyka 5. Ochrona zasobów hydrosfery przed zaczyszczeniami. ozna wstwo ogólne godz. wychowawcza 6. Rodzaje i źródła promieniowania. Wpływ promieniowania jonizującego na organizm ludzki. matematyka 7. Nadzieje i zagrożenia związane z promieniotwórczością. historia
konstrukcji 8.Niekonwencjonalne źródła energii. elektrotechni ka i elektronika 9.Źródła hałasu i metody jego ograniczania. Wpływ hałasu na organizm ludzki. oznawstwo godz.wychowawcza lekcja biblioteczna 10.Zagospodarowa przestrzenne rejonu NDM a środowisko przyrodnicze. Lokalne osobliwości przyrodnicze historia 11.Stopień zaczyszczenia środowiska w NDM źródła, skutki, sposoby ograniczenia
konstrukcji godz.wychowawcza Zagadnia do realizacji ścieżki edukacyjnej Edukacja Ekologiczna w klasie trzeciej technikum zawodowego zawód: technik mechanik specjalność: obsługa i naprawa pojazdów samochodowych Tematyka zgodna z Podstawą Programową dla liceów ogólnokształcących, liceów profilowanych i techników określoną rozporządzem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 oraz z programem nauczania nr DKOS 4015-138/02 Obowiązujące treści nauczania 1. Interdyscyplinarny charakter wiedzy o środowisku. Wartość środowiska. Przedmioty historia godz. wychowawcza obsługa i naprawa pojazdów sam. Temat jednostki lekcyjnej zawierającej podane treści Data i podpis nauczyciela 2. Rodzaje odpadów iichźródła. Zagospodarowa odpadów. przedsięb. eksploatacji obsługa i naprawa poj. samochod. zajęcia praktyczne 3. Degradacja lasów i jej wpływ na egzystencję człowieka: rola lasów w środowisku przyrodniczym i gospodarce; przykłady zdegradowanych ekosystemów. j. polski przedsiębiorczości religia j.obcy
4.Intensyfikacja produkcji rolnej i związane z nią zagrożenia. Rolnictwo ekologiczne i zdrowa żywność. godz. wychow. lekcja biblioteczna podst. przedsięb. eksploatacji 5. Zapotrzebowa dietetyczne człowieka. Diety ludności wybranych stron świata. Wegetarianizm. matematyka godz. wych. religia 6. Sposoby podnoszenia świadomości ekologicznej. Żyć ekologicz codzienne działania chroniące środowisko. religia j. polski godz. wychow. eksploatacji przed. lekcja biblioteczna pracownia techniczna matematyka obsługa i naprawa poj. samochod. j.obcy
7.Choroby XXI wieku religia godz. wychow. przeds. j. polski Zagadnia do realizacji ścieżki edukacyjnej Edukacja Ekologiczna w klasie czwartej technikum zawodowego zawód: technik mechanik specjalność: obsługa i naprawa pojazdów samochodowych Tematyka zgodna z Podstawą Programową dla liceów ogólnokształcących, liceów profilowanych i techników określoną rozporządzem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 oraz z programem nauczania nr DKOS 4015-138/02 Obowiązujące treści nauczania 1. Interdyscyplinarny charakter wiedzy o środowisku. Wartość środowiska. Przedmioty religia WOS Temat jednostki lekcyjnej zawierającej podane treści Data i podpis nauczyciela pracownia techniczna 2. Ochrona przyrody w Polsce inaświecie rys historyczny. WOS godz. wych. lekcja biblioteczna 3.Regulacje prawne i ekonomiczne ochrony środ. na tere kraju polityka ekologiczna państwa. WOS j. polski
4. Współpraca międzynarodowa w zakresie ochrony przyrody. WOS godz. wychow. Bibliografia: 1. Ścieżki edukacyjne teoria i praktyka. Materiały do wewnątrzszkolnego doskonalenia nauczycieli pod redakcją M. Suchańskiej, Kielce, Studio Full Scan sp. z o.o., 2001r. 2. Katarzyna Hall Klocki autonomiczne dla liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum Zespół Gdańskiej Fundacji Oświatowej Wydawnictwo Nowa Era Warszawa 2002r. 3. Program ścieżki edukacji ekologii liceum ogólnokształcące M. Łukaszewska Aura 12/2000r.