HARMONOGRAM DNIA WYBORCZEGO OPERATORA OBWODOWEJ KOMISJI WYBORCZEJ WYBORY SAMORZĄDOWE 21 LISTOPADA 2010r.

dla: HARMONOGRAM DNIA WYBORCZEGO OPERATORA OBWODOWEJ KOMISJI WYBORCZEJ WYBORY SAMORZĄDOWE 21 LISTOPADA 2010r. osób, które są operatorami i jednocześnie są członkami obwodowych komisji wyborczych (powszechnych i odrębnych); osób, które są operatorami i nie są członkami obwodowych komisji wyborczych (powszechnych i odrębnych), oraz osób, które są operatorami mobilnymi, wysyłanymi do siedzib obwodowych komisji wyborczych (które nie zostały wyposażone w stanowisko komputerowe, bądź w których brak jest łącza internetowego), na żądanie przewodniczącego komisji zgłoszone zespołowi ds. informatycznej obsługi wyborów (kontakt: tel. 8785217, 600348839 oraz na stronie www.poznan.pl/organizacja-smd2010). UWAGA: Godziny realizacji zadań określonych w punktach I, II, III, V, VI, wynikające z harmonogramu dnia wyborczego operatora, nie dotyczą operatorów mobilnych. Operatorzy mobilni są zobowiązani do pozostawania do dyspozycji pełnomocnika MKW w ciągu trwania dnia wyborczego oraz do wstawienia się w Urzędzie Miasta Poznania najpóźniej o g. 20.00 dnia wyborczego do odwołania. Lp. Godziny Zadanie do wykonania I Przewodniczący, jego zastępca lub inny członek obwodowej komisji wyborczej (w tym np. operator, o ile został wyznaczony do tego zadania przez przewodniczącego obwodowej komisji wyborczej) otrzymuje z właściwej lokalizacji Urzędu Miasta Poznania (Jeżyce, Grunwald, Nowe Miasto, Stare Miasto, Wilda), następujące materiały: 1) 1 dyskietkę: I wariant: Dyskietka niezapisana (czysta). II wariant: Dyskietka zapisana zawierająca plik o rozszerzeniu *.prv (klucz prywatny przewodniczącego okw zabezpieczony jego prywatnym hasłem, służący do pobrania licencji przewodniczącego), w przypadku gdy przed dniem wyborów przewodniczący okw złożył żądanie wygenerowania licencji (podczas liczenia kart do głosowania lub w siedzibie Urzędu Miasta Poznania na pl. Kolegiackim). od g. 6 00 do g. 8 00 III wariant: Dyskietka zapisana zawierająca plik o rozszerzeniu *.p12 (licencja certyfikat przewodniczącego okw zabezpieczony jego prywatnym hasłem), w przypadku gdy przed dniem wyborów przewodniczący okw złożył żądanie wygenerowania licencji i ją uzyskał (podczas liczenia kart do głosowania lub w siedzibie Urzędu Miasta Poznania na pl. Kolegiackim). Dyskietka w wariancie III może zawierać także plik o rozszerzeniu prv (plik żądania wystawienia certyfikatu-licencji). UWAGA: Kopie plików *.prv i *.p12 posiadają właściwi opiekunowie operatorów okw. UWAGA: Dyskietka w wariancie II i III będzie zabezpieczona przed zapisem w godzinach wieczornych należy ją odbezpieczyć. UWAGA: Dyskietka, po zakończeniu godzin głosowania posłuży jako nośnik zewnętrzny (dysk zewnętrzny) do zapisania 3 protokołów wyników głosowania oraz kopii zapasowej. UWAGA: Informacja o procedurze określającej sposób uzyskania licencji dla przewodniczącego w zależności od ww. wariantów, jest określona w pkt. II 4. 2) login i hasło dla przewodniczącego okw (tylko w wariancie I patrz wyżej) niezbędne do złożenia żądania wystawienia certyfikacji i pobrania licencji przewodniczącego służącej m.in. do podpisania elektronicznego protokołów. Login i hasło dla przewodniczącego obwodowej komisji wyborczej dystrybuowane jest w odrębnej zamkniętej kopercie, oznakowanej numerem obwodu. W przypadku wariantu II i III login i hasło przewodniczącego okw, przewodniczący odebrał osobiście przed dniem wyborów (podczas liczenia kart do głosowania lub w siedzibie Urzędu Miasta Poznania na pl. Kolegiackim) w celu złożenia żądania wystawienia certyfikacji. W wariancie II w dniu wyborów przewodniczący powinien posiadać wydany mu wcześniej 1/5

login (który jest jednocześnie numerem zlecenia żądania certyfikacji; także nazwa pliku *.prv stanowi numer zlecenia żądania certyfikacji) i hasło (nowe prywatne ustalone przez przewodniczącego) w celu pobrania licencji. UWAGA: W przypadku wariantu II i III zawarte w kopercie hasło jest nieaktywne, ponieważ zostało wykorzystane do złożenia żądania certyfikacji. Ważnym hasłem jest hasło prywatne, które przewodniczący ustalił w chwili składania żądania certyfikacji (podczas liczenia kart do głosowania lub w siedzibie Urzędu Miasta Poznania na pl. Kolegiackim). 3) ewentualnie informacja dla przewodniczącego niektórych okw o sposobie zapewnienia komisji obsługi informatycznej w siedzibie okw, która nie ma zapewnionego sprzętu komputerowego i stałego operatora (dotyczy komisji o nr: 11, 20, 21, 58, 60, 115, 117, 118, 121, 131, 232, 253, 270, 279, 286). II od g. 8 00 do g. 10 50 4) zaświadczenie o pełnieniu przez wyznaczoną osobę funkcji operatora obwodowej komisji wyborczej, 5) ok. 100 arkuszy papieru do drukarki format A4. UWAGA: Login i hasło dla operatora, na podstawie którego generowana jest licencja operatora zostało przekazane operatorowi przez przypisanego do obwodu opiekuna przed dniem wyborów. Zgodnie z czynnościami, które opiekunowie i operatorzy wykonywali do dnia 17 listopada br. licencję dla operatora należało pobrać przed dniem wyborów i wyeksportować ją na np. nośnik zewnętrzny (dyskietkę, pendrive, własną pocztę email itp.), aby następnie w dniu wyborów dokonać importowania licencji z pliku *.p12 (patrz okno Kalkulatora wybierz licencję użytkownika/wczytaj/pobierz nową). UWAGA: Na stornie www.poznan.pl/organizacja-smd2010 (dla operatorów okw) w zakładce Pomoc techniczna znajdują się: - program Kalkulator Obwodowy (wersja aktualna produkcyjna na dzień wyborów; numer aktualnej wersji aplikacji zostanie podany najpóźniej w godzinach porannych w dniu wyborów na stronie www.poznan.pl/organizacja-smd2010); - plik o nazwie m_poznan_306401_obd.klk (zawierający dane wyborcze, tj.: informację o kandydatach, listach wyborczych, obwodach i siedzibach obwodowych komisji wyborczych; aktualna wersja pliku klk zostanie podana najpóźniej w godzinach porannych w dniu wyborów na stronie www.poznan.pl/organizacja-smd2010); - instrukcja obsługi programu Kalkulator Obwodowy; - link do strony umożliwiającej zainstalowanie Javy, który jest niezbędna przy pobieraniu licencji poprzez stronę internetową https://wybory.kbw.gov.pl/certyfikaty 1) Operator włącza komputer i sprawdza, czy na komputerze zainstalowany jest program Kalkulator Obwodowy (Menu Start). Jeżeli na komputerze nie ma zainstalowanego Kalkulatora Obwodowego, to należy ze strony www.poznan.pl/organizacja-smd2010 pobrać plik instalacyjny Kalkulatora Obwodowego. Po pobraniu plik instalacyjny należy uruchomić poprzez jego wskazanie i dwukrotne kliknięcie. Instalacji należy dokonać zgodnie z instrukcją instalacji Kalkulatora Obwodowego dostępną na stronie www.poznan.pl/organizacja-smd2010. Procedurę instalacji/ odinstalowania programu Kalkulator Obwodowy określa także Instrukcję deinstalacji i instalacji Kalkulatora Obwodowego (pkt. VII). 2) Jeżeli na komputerze zainstalowana jest niewłaściwa wersja aplikacji Kalkulator Obwodowy (informacja o aktualnej wersji Kalkulatora Obwodowego będzie dostępna na stronie www.poznan.pl/organizacja-smd2010) operator dokonuje jej deinstalacji poprzez opcję dodaj/usuń programy lub poprzez opcję w Menu start/programy/kalkulator Wyborczy/Odinstaluj) i usunięcie z dysku C:// katalogu o nazwie dane wyborcze. Następnie instaluje wersję pobraną ze strony internetowej www.poznan.pl/organizacja-smd2010 (zobacz pkt. VII Instrukcję deinstalacji i instalacji Kalkulatora Wyborczego ). 3) Operator dokonuje pierwszego uruchomienia programu Kalkulator Obwodowy w dniu wyborczym (uprzednio koniecznie należy uruchomić w komputerze połączenie internetowe, o ile połączenie nie jest nawiązywane samoczynnie przy starcie systemu 2/5

operacyjnego). Jeżeli przy pierwszym uruchomieniu Kalkulatora Obwodowego, w oknie Licencje i użytkownicy operator pojawią się licencje wcześniej wprowadzone (np. w celach szkoleniowych), operator usuwa te licencje, a pozostawia lub wczytuje tylko imienne licencje ważne na dzień wyborów (operatora i przewodniczącego). 4) Jeżeli w Kalkulatorze Obwodowym nie ma wczytanej licencji operatora operator dokonuje importowania licencji operatora z pliku *.p12, który przechowuje na nośniku dysku twardym, dyskietce, pendrive, poczcie email itp. (kopię licencji operatora powinien także przechowywać przypisany do obwodu opiekun). Następnie operator w zależności od wariantu określonego w pkt. I.1 wykonuje następujące czynności: a) przy wariancie I na podstawie loginu i hasła przewodniczącego operator wspomaga przewodniczącego przy składaniu żądania wystawienia certyfikacji i pobierania certyfikatu (zgodnie z instrukcją zamieszczoną na www.poznan.pl/organizacja-smd2010 wykonuje pełną procedurę, tj. etap I składanie żądania certyfikacji i etap II pobieranie licencji-certyfikatu). Obecność przewodniczącego przy tej czynności jest niezbędna. Operator po złożeniu żądania certyfikacji okresowo (co 10 min. sprawdza dostępność licencji do pobrania. Jeżeli licencji nie uda się pobrać do g. 11.00 (błąd na stronie o treści oczekiwanie na certyfikację ) to można ją pobrać w dniu wyborów najpóźniej do g. 18.00 b) przy wariancie II na podstawie loginu przewodniczącego (tzw. numeru zlecenia żądania certyfikacji) oraz z wykorzystaniem pliku *.prv przewodniczącego (dostarczonego na dyskietce) pobiera licencję dla przewodniczącego zgodnie z instrukcją zamieszczoną na www.poznan.pl/organizacja-smd2010 (wykonuje drugą część procedury tj. II etap pobieranie licencji-certyfikatu). Przed rozpoczęciem procedury należy plik *.prv. skopiować z dyskietki na lokalny dysk twardy. Obecność przewodniczącego przy tej czynności jest niezbędna. Jeżeli licencji nie uda się pobrać do g. 11.00 (błąd na stronie o treści oczekiwanie na certyfikację ), to można ją pobrać w dniu wyborów najpóźniej do g. 18.00 UWAGA: W przypadku wariantu I przewodniczący okw ustala prywatne hasło zabezpieczające licencję. W przypadku wariantu II przewodniczący okw tylko wykorzystuje wcześniej ustalone (podczas liczenia kart do głosowania lub w siedzibie Urzędu Miasta Poznania na pl. Kolegiackim) prywatne hasło zabezpieczające licencję. Zaleca się składanie żądanie wystawienia certyfikacji oraz pobieranie licencji poprzez stronę internetową https://wybory.kbw.gov.pl/certyfikaty (niezbędna jest aplikacja Java! w wersji min. 6.0). Alternatywnie w wyjątkowych sytuacjach licencję można także pobrać przez Kalkulator Obwodowy (niezalecane). UWAGA: Operator, który przed dniem wyborów otrzymał login i hasło operatora oraz pobrał licencję operatora, tylko wczytuje pobraną wcześniej licencję (funkcja import licencji z pliku *.p12), z miejsca jej przechowywania. UWAGA: W wariancie I przy składaniu żądania certyfikacji należy podać hasło zabezpieczające licencję, które musi zawierać co najmniej 1 wielką literę, co najmniej 1 małą literę, co najmniej 1 cyfrę i składać się z co najmniej 6 znaków. Dla przykładu może to być: Janosik1 (przykład!). Przy składaniu żądania certyfikacji dla przewodniczącego bardzo ważne jest poinformowanie go o haśle zabezpieczającym licencję (certyfikat), które musi sam ustalić i które to hasło będzie stosowane przez niego w godzinach wieczornych w dniu głosowania przy elektronicznym podpisywaniu protokołów. Licencje zabezpieczone hasłami stanowią podpis elektroniczny odpowiednio przewodniczącego i operatora, i z tego względu bardzo ważne jest zachowanie w tajemnicy przez użytkownika hasła zabezpieczającego daną licencję. UWAGA: Niezapamiętanie hasła zabezpieczającego licencję spowoduje konieczność nadania nowego loginu i hasła oraz przeprowadzenia ponownie procedury uzyskiwania licencji. UWAGA: Po złożeniu żądania certyfikacji i pobraniu licencji OBOWIĄZKOWO NALEŻY UTWORZYĆ KOPIĘ PLIKU *.prv (ŻĄDANIE LICENCJI-KLUCZA PRYWATNEGO) ORAZ KOPIĘ PLIKU *.p12 (LICENCJI) poprzez zapisanie tych plików na dodatkowych nośnikach (dyskietka, pendrive, poczta email itp., a także przekazać kopie opiekunowi). UWAGA: W przypadku niemożności wykonania procedury uzyskiwania licencji (np. z powodu występujących błędów przy jej generowaniu lub braku połączenia z siecią internetową), operator powiadamia o tym fakcie opiekuna informatycznego. UWAGA: Licencja operatora i przewodniczącego okw będzie także ważna w przypadku zarządzenia ponownego głosowania na Prezydenta Miasta. Program Kalkulator Obwodowy żąda każdorazowo hasła zabezpieczającego licencję operatora lub licencji 3/5

III IV V VI do g.11 00 w ciągu dnia wyborczego g. 21 55 po g. 22.00 przewodniczącego w przypadku odpowiednio: użycia licencji operatora lub licencji przewodniczącego. Ze względów bezpieczeństwa zaleca się rezygnację z korzystania w Kalkulatorze Obwodowym z funkcji Zapamiętaj hasło do następnego użycia licencji. UWAGA: Licencje są ważne także w przypadku zarządzenia ponownego głosowania na dzień 5 grudnia 2010r. 5) Po zalogowaniu się do Kalkulatora Obwodowego przy użyciu licencji operatora operator dokonuje sprawdzenia wersji programu. W tym celu operator uruchamia zakładkę głównego okna Kalkulatora Obwodowego O programie. Informacja o wersji aktualnej znajduje się na stronie www.poznan.pl/organizacja-smd2010. 6) Operator po sprawdzeniu wersji programu Kalkulator Obwodowy uruchamia funkcję Ustawienia i weryfikuje poprawność przyjętych przez program ustawień (katalog dane wyborcze na dysku C:/dane wyborcze, łączność Internetem - opcja TAK). 7) Po sprawdzeniu ustawień programu operator uruchamia zakładkę Dane wyborcze i pobiera z Internetu (a wyjątkowo w razie braku łączności z serwerami Krajowego Biura Wyborczego importuje, uprzednio pobrany ze strony www.poznan.pl/organizacja-smd2010) plik o nazwie m_poznan_306401_obd.klk) tzw. geografię wyborczą, zawierającą informację o obwodach, siedzibach obwodowych komisji wyborczych oraz o kandydatach. Operator stwierdza ich poprawność poprzez porównanie danych wyborczych wczytanych do programu Kalkulator Obwodowy z posiadaną przez obwodową komisję wyborczą dokumentacją papierową. Informacja o aktualnej wersji pliku klk (dane wyborcze) znajduje się na stronie www.poznan.pl/organizacja-smd2010. Wszelkie nieprawidłowości w ww. zakresie należy zgłaszać przewodniczącemu obwodowej komisji wyborczej oraz opiekunowi informatycznemu (kontakt na stronie internetowej www.poznan.pl/organizacja-smd2010) 8) Operator drukuje projekt szablony 3 protokołów poprzez użycie funkcji Nowy protokół i dalej Drukuj szablon, w ilości określonej przez przewodniczącego okw i przekazuje go okw. 9) Stwierdzenie poprawności danych kończy czynności przygotowawcze operatorów w porze porannej wyborczego. Program Kalkulator Obwodowy można zamknąć. Operator przekazuje przypisanemu opiekunowi telefoniczny meldunek z informacją o gotowości stanowiska komputerowego (tj. o sprawdzeniu wersji Kalkulatora Obwodowego i danych wyborczych pliku klk, pobraniu z Internetu pliku licencji przewodniczącego (wariant II), lub ewentualnie o złożeniu żądania certyfikacji przewodniczącego (utworzeniu pliku *.prv wariant I) i wczytaniu licencji do Kalkulatora Obwodowego. UWAGA: Operatorzy obwodów odrębnych o nr: 271, 272, 273, 274, 275, 276, 277, 279, 280, 281, 282, 283, 284, 287, 288, 289, 290, 291, 292, 293, 294, 295, 296, 297, 298, 300, które rozpoczynają prace w odmiennie ustalonych godzinach, czynności określone w pkt. II i III wykonują niezwłocznie po otwarciu lokalu wyborczego. Operator w ciągu dnia wyborczego na bieżąco sprawdza komunikaty zamieszczane w serwisie internetowym www.poznan.pl/organizacja-smd2010. Operator włącza komputer i uruchamia program Kalkulator Obwodowy (ewentualnie usuwa wszystkie dane z programu i ponownie ładuje dane wyborcze o ile w ciągu dnia wyborczego nastąpiła zmiana wersji Kalkulatora Obwodowego lub danych wyborczych klk). Uruchomiony komputer i program Kalkulator Obwodowy oczekuje na wprowadzenie danych na podstawie projektów (szablonów) protokołów przygotowanych przez obwodową komisję wyborczą. Operator po przekazaniu przez komisję wyborczą ustalonych wyników głosowania (w formie projektów protokołów), przystępuje do obsługi programu Kalkulator Obwodowy, wykonując czynności w obecności przewodniczącego lub osoby przez niego wskazanej w następującej kolejności: 1) utworzenie i edycja protokołu (w tym: a) pierwsze wprowadzenie danych (pierwsza zakładka formularza) b) potwierdzenie danych (wprowadzenie danych drugi raz w odwrotnej kolejności w protokole) (druga zakładka formularza) c) wydrukowanie zestawienia błędów (o ile występują); d) uzupełnienie i zapisanie uwag w protokole (trzecia zakładka formularza) e) pobranie lub wprowadzenie do protokołu składu komisji i jego zapisanie (czwarta zakładka formularza); Po dwukrotnym wprowadzeniu danych do protokołu wydrukowanie protokołu (w 3 4/5

egzemplarzach); Wydruki należy przekazać przewodniczącemu okw. UWAGA: Należy sprawdzić czy na wydruku na każdej stronie w stopce strony znajduje się suma kontrolna (ta sama na każdej kartce protokołu i wszystkich egzemplarzach protokołu) oraz kod kreskowy. 2) Po złożeniu podpisów własnoręcznych przez członków okw i przewodniczącego na protokole podpisanie elektronicznego protokołu (przez przewodniczącego przy użyciu jego licencji i jego hasła zabezpieczającego licencję); 3) Zapisanie protokołu na dyskietkę (oznaczoną numerem OKW). UWAGA: Dyskietka w wariancie II będzie zabezpieczona przed zapisem, dlatego przed zapisaniem protokołu na dyskietkę należy ją odbezpieczyć, a następnie upewnić się czy został na niej zapisany protokół. 6) Wysłanie protokołu siecią internetową na serwery Krajowego Biura Wyborczego. W sytuacji braku łącza internetowego i w związku z tym brakiem możliwości wysłania protokołu na serwery Krajowego Biura Wyborczego, operator powiadamia o tym fakcie opiekuna który ustala (po konsultacji z koordynatorem gminnym) dalszą procedurę. 7) Po przygotowaniu 3 protokołów (zgodnie z pkt. 1-6) na dyskietce, poza protokołami należy także utworzyć kopię zapasową (z wykorzystaniem funkcji Kopie zapasowe/utwórz kopię zapasową) danych z Kalkulatora Obwodowego (wraz z wyeksportowanymi licencjami). Po zapisaniu protokołów i kopii zapasowej na dyskietce należy ją przekazać przewodniczącemu okw. UWAGA: W przypadku zawrócenia któregokolwiek z protokołów do edycji należy powtórzyć wszystkie czynności określone w pkt. 1 do pkt. 6 i ponownie utworzyć na dyskietce kopię zapasową (pkt. 7). Szczegółowa instrukcja obsługi programu Kalkulator Obwodowy dostępna jest na stronie www.poznan.pl/organizacja-smd2010. UWAGA: Operator po wykonaniu czynności składa telefoniczny meldunek dnia wyborczego przypisanemu opiekunowi. VII Instrukcja instalacji/deinstalacji programu Kalkulator Obwodowy DEINSTALACJA USUNIĘCIE KALKULATORA DLA WINDOWS 2000/XP/Vista 1. Włączamy komputer - czekamy na pojawienie się pulpitu. 2. Klikamy na przycisk START (lewy dolny narożnik ekranu). 3. Wybieramy z menu PANEL STEROWANIA. 4. Klikamy na ikonę DODAJ lub USUŃ PROGRAMY. 5. Z listy wybieramy program KALKULATOR WYBORCZY 4.x. 6. Klikamy na przycisk USUŃ. 7. Klikamy TAK na pytanie CZY NA PEWNO CHCESZ USUNĄĆ... 8. Klikamy OK na informacji ODINSTALOWANIE PROGRAMU KALKULATOR... 9. Zamykamy okno DODAJ USUŃ PROGRAMY. klikając na znaczek X w prawym górnym rogu ekranu 10. Zamykamy okno PANEL STEROWANIA klikając na znaczek X w prawym górnym rogu ekranu 11. Wybieramy z pulpitu MÓJ KOMPUTER > DYSK LOKALNY (C:) usuwamy foldery: c:\dane_wyborcze oraz c:\kalkulator-wyborczy INSTALACJA KALKULATORA DLA WINDOWS 2000/XP/Vista 1. Otwieramy w przeglądarce internetowej stronę: www.poznan.pl/organizacja-smd2010, wybieramy na stronie link dla operatorów, wybieramy z prawej strony z listy Pomoc techniczna, wybieramy link do programu Kalkulator Obwodowy, wskazujemy miejsce zapisania pliku: PULPIT. 2. Wybieramy na PULPICIE plik kalkulator_instalacja_4.x, klikamy na nim myszką dwa razy. 3. Po uruchomieniu programu instalacyjnego klikamy DALEJ, 4. Wybieramy profil osobisty 5. Klikamy DALEJ 5 razy 6. Następnie klikamy ZAKOŃCZ. 7. Po zainstalowaniu czekamy chwile na pojawienie się okna z ustawieniami. 8. Wybieramy opcje "Utwórz katalog automatycznie" 9. Potwierdzamy wybór katalogu c:\dane_wyborcze klikając na przycisk "Yes" 10. Uruchamiamy program z ikony na pulpicie "Kalkulator Wyborczy". * x - aktualna wersja Kalkulatora Obwodowego Pełnomocnik MKW ds informatycznej obsługi wyborów Wojciech Kasprzak tel.: 600348839, 608460005 5/5