Strategia rozwoju Rady Organizacji Pozarządowych Województwa Łódzkiego na lata 2015-2018 Streszczenie Wrzesień 2014
ANALIZA SWOT PRIORYTETY I. OBSZAR WEWNĘTRZNY Obejmuje m.in. działania na rzecz członków Rady, usługi Rady dla członków organizacji, działanie Zarządu i Biura Rady, aktywność członków Rady S [silne strony] W [słabe strony] 1. Dorobek 11 lat działania 2. Różnorodność członków 3. Rada posiada i wciąż pozyskuje środki na działania rozwojowe 1. Nieaktualna misja, wizja i cele Rady 2. Słabe utożsamianie się członków z Radą 3. Brak ważnych, widocznych korzyści wynikających z członkostwa w Radzie O [szanse] T [zagrożenia] 4. Niska aktywność członków Rady 5. Słaba kondycja finansowa i sprawność organizacyjna Rady i członków (działanie dla jednego projektu) 6. Projekty Rady nie włączają członków i organizacji do działań 1. 9000 organizacji w regionie potencjalnych członków Rady 2. Rosnąca świadomość trzeciego sektora 3. Zewnętrzne fundusze promujące partnerstwa 1. Wielość ciał doradczych (w tym Rada Pożytku Publicznego) 2. Niski kapitał społeczny w regionie 3. Postawa konkurencji zamiast współpracy w sektorze pozarządowym 4. Rozwarstwienie w sektorze pozarządowym 2
II. OBSZAR ZEWNĘTRZNY Obejmuje m.in. działania Rady wobec administracji samorządowej, działania Rady w federacjach krajowych, współpraca z kluczowymi partnerami itp. S [silne strony] W [słabe strony] 1. Rozpoznawalność 2. Zasięg regionalny działania Rady 3. Szerokie spektrum działania 4. Obecność w różnych gremiach opiniodawczych i organizacjach parasolowych 1. Brak grup (zespołów tematycznych) wewnątrz rady 2. Brak poczucia więzi w Radzie, brak wspólnych stanowisk wobec administracji publicznej 3. Zaangażowanie organizacji we własne projekty, brak czasu i woli na włączanie się w działania Rady O [szanse] T [zagrożenia] 1.Wymiana doświadczeń i czerpanie inspiracji z innych federacji 2.Włączanie organizacji do projektów realizowanych przez Radę 3. Animowanie partnerstw organizacji należących do Rady + wsparcie w tworzeniu partnerstw projektowych 1. Odległość od stolicy regionu (Łódź) 2. 1% na OPP odejście od wspierania funkcjonowania sektora na rzecz wspierania konkretnych osób 3. Postawa lepiej lokalnie niż regionalnie (wybór aktywności obywatelskiej) 3
III. OBSZAR - BUDOWANIE SPOŁECZEŃSTWA OBYWATELSKIEGO W REGIONIE. Obejmuje m.in. działania Rady w zakresie budowania wizerunku sektora pozarządowego, działania na rzecz organizacji pozarządowych w powiatach S [silne strony] W [słabe strony] 1. Wydarzenia typu Festiwal Zaangażowanych Łodzian 2. Organizowanie Rad Pożytku Publicznego w regionie 1. Słaba więź pomiędzy członkami Rady 2. Brak utożsamiania się z Radą 3. Niski poziom wiedzy Rady o regionie 3. Ciała konsultacyjne w regionie 4. Reprezentanci Rady w innych radach samorządowych i społecznych 5. Członkostwo we WRZOS O [szanse] T [zagrożenia] 1. Współpraca z innymi organizacjami 2. Perspektywa FIO 2014-2020 3. Tworzenie partnerstw w celu składania wspólnych projektów 1. Wojewódzka Rada Pożytku Publicznego przejmuje część zadań Rady 2. Mała aktywność społeczna ludzi 3. Brak wymiany informacji i doświadczeń między organizacjami 4. Konkurencja zamiast współpracy 4
ANALIZA PROBLEMÓW SEKTORA NA JAKIE POWINNA ODPOWIADAĆ RADA ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Brak realnego wywierania wpływu na władze publiczne Niski poziom działań rzeczniczych organizacji pozarządowych Małe zaangażowanie przedstawicieli organizacji pozarządowych w ciałach konsultacyjnych, rezygnacja z pełnienia funkcji lub nienależyte wypełnianie Niski udział organizacji pozarządowych w kształtowaniu polityk publicznych Brak przestrzestrzni do prowadzenia debaty publicznej o ważnych problemach społecznych Brak porozumień branżowych organizacji pozarządowych Mała liczba projektów partnerskich pomiędzy organizacjami Niski poziom zaufania do władz publicznych Cele rady nie pokrywają się z celami organizacji członkowskich Niski poziom integracji członków rady Rywalizacja pomiędzy organizacjami pozarządowymi Niski poziom zaufania pomiędzy organizacjami pozarządowymi Najważniejsze wyzwania jakie powinna podejmować Rada Organizacji Pozarządowych Województwa Łódzkiego Główne problemy jakimi powinna zająć się Rada to: a) Niski poziom integracji członków Rady b) Brak porozumień branżowych c) Rywalizacja pomiędzy organizacjami pozarządowymi d) Niski poziom działań rzeczniczych 5
GŁÓWNE KIERUNKI DZIAŁAŃ JAKIE RADA ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH PODEJMOWAĆ BĘDZIE W LATACH 2015-2018 Główne kierunki działań Tworzenie porozumień/ zespołów branżowych Bank ofert członków Rady Współpraca ROP z RDPP Rzecznik sektora pozarządowego Biuro projektów dla członków ROP Nazwa działania: Tworzenie porozumień/zespołów branżowych w ramach ROP Co jest oferowane w ramach działania: Aktywność w zespołach branżowych Rady to możliwość wpływania na stanowisko Rady prezentowane przez reprezentantów Rady w ciałach konsultacyjnych na różnych szczeblach (Rada rzecznikiem organizacji), możliwość tworzenia wspólnych projektów tematycznych oraz omawiania i rozwiązywania problemów dotyczących swojego obszaru działania. Jak będzie realizowane działanie : Do zespołów branżowych zapraszane będą organizacje działające w województwie łódzkim. Informacja o utworzeniu branż będzie ogólnodostępna w środowisku. Formularz zgłoszeniowy na spotkanie branżowe zawiera punkty - jesteś członkiem rady, nie jestem członkiem rady deklaruję przystąpienie. Podczas pierwszego spotkania osoby deklarujące członkostwo w danym zespole wspólnie określą cele, działania, częstotliwość spotkań zespołu oraz jego strukturę wybór zarząd zespołu, którego przewodniczący automatycznie wejdzie w skład zarządu Rady (zapis realizowany będzie od 2016 po zakończeniu kadencji Rady oraz zmianach statutu) Jakie korzyści są dla Organizacji z realizacji działania : 1. Możliwość dyskusji i wymiany doświadczeń wewnątrz grupy tematycznej, wokół jednego, relewantnego dla nich tematu. 2. Możliwość tworzenia projektów tematycznych ułatwione nawiązywanie partnerstwa do projektów tematycznych. 3. Wypracowywanie stanowiska dotyczącego tematów branżowych, które jest prezentowane przez reprezentantów Rady w różnych ciałach. 6
Jakie korzyści są dla Rady z realizacji działania: Nowe struktury wewnątrz organizacji usprawnią prace Rady. Aktywizacja członków Rady wokół interesującego ich tematu i możliwość włączenia ich do ogólnych działań Rady oraz tworzenia i współtworzenia wydarzeń. Szansa na pozyskanie nowych członków. Czas potrzebny do uruchomienia działania: Raz na pół roku wprowadzanie nowego zespołu branżowego. Kto realizuje/ kto to będzie robił w Radzie: Biuro Rady Jaki pieniądze są potrzebne do realizacji działania: środki na organizację spotkań, wsparcie eksperckie, spotkania edukacyjne i Integracyjne. Planowana data uruchomienia działania: pierwszy kwartał 2015 roku Nazwa działania: Bank ofert członków Rady Co jest oferowane w ramach działania: Bank ofert to baza ekspertów i usług organizacji członkowski Rady. Narzędzie ułatwiające nawiązywanie współpracy oraz kontaktu między organizacjami członkowskimi, umożliwienie wymiany zasobów i usług. Jak będzie realizowane to działanie : 1. Przygotowanie ankiety dla organizacji członkowskich w celu uzyskania potrzebnych informacji. 2. Stworzenie bazy ekspertów i usług na podstawie przeprowadzonych ankiet. 3. Zamieszczenie bazy danych na stronie, do której mają dostęp jedynie organizacje członkowskie Rady. 4. Coroczna weryfikacja danych zawartych w bazie danych mailing do członków Rady. Jakie korzyści są dla Organizacji z realizacji działania: Przejrzystość kontaktów do organizacji członkowskich oraz oferowanych przez nie usług. Ułatwiony dobór partnerów do projektów realizowanych przez organizacje członkowskie, możliwość bezpośredniego kontaktu z ekspertem w konkretnej dziedzinie w celu uzyskania porady/pomocy, wymiana zasobów i usług dostęp do bazy tylko dla członków. Jakie są korzyści dla Rady z realizacji tego działania: Przejrzystość kontaktów do organizacji członkowskich oraz oferowanych przez nich usług. Ułatwiony dobór partnerów do projektów realizowanych przez Radę. Czas potrzebny do uruchomienia działania: ok. 2 miesiące Kto realizuje działanie w Radzie: Biuro Rady Jakie pieniądze są potrzebne do realizacji działania: brak dodatkowych kosztów Planowana data uruchomienia działania: I kwartał 2015 roku 7
Nazwa działania: Współpraca Rady Organizacji Pozarządowych Województwa Łódzkiego z Radami Działalności Pożytku Publicznego w województwie. Co jest oferowane w ramach działania : Działanie opierać będzie się na organizacji min. raz na pół roku spotkań członków Pozarządowych z RDPP w celu omówienia ważnych kwestii dotyczących sektora. Partnerem w realizacji działania może być Wojewódzka Rada Działalności Pożytku Publicznego przy Marszałku Województwa Łódzkiego. Dla członków RDPP utworzone będzie strona WWW (obecnie działanie takie prowadzi Centrum OPUS, które może przekazać forum i stronę WWW do zarządzania Radzie) Jak będzie realizowane działanie: Działanie otwarte dla wszystkich członków pozarządowych RDPP. Działanie realizowane będzie za pośrednictwem biura Rady oraz sekretariatu Wojewódzkiej RDPP. Raz na pół roku realizowane będzie wojewódzkie spotkanie dla członków RDPP jako forum wymiany doświadczeń i integracji Organizacji. W ramach działania Rada wspierać będzie swoich członków w ramach RDPP oraz wchodzeniu i tworzeniu Rad Działalności lokalnie. Jakie korzyści są dla Organizacji z realizacji działania : Działanie skierowane jest do członków RDPP, którzy pracują lokalnie. Dla nich kluczowym wydaje się dostęp do wiedzy i wsparcie w pracach lokalnych RDPP. Członkowie RDPP mogliby wymieniać się doświadczeniami dot. form współpracy lokalnej Jakie są korzyści dla Rady z realizacji działania: Wzrost ilości członków, wzmocnienie i integracja sektora. Działanie dla RDPP byłoby formą wsparcia dla lokalnych struktur ngo. Czas potrzebny do uruchomienia działania: około jednego roku po powołaniu RDPP w samorządach Kto realizuje działanie w Radzie: Za zadanie odpowiada członek zarządu Rady wchodzący w skład Wojewódzkiej RDPP. Newsletter i stronę WWW obsługuje sekretariat Rady Organizacji Pozarządowych Jakie pieniądze są potrzebne do realizacji działania: Działanie może być realizowane bezkosztowo w przypadku włączenia w nie WRDPP. Urząd Marszałkowski wziąłby na siebie koszty Organizacji spotkań. W część działań można próbować włączyć RDPP przy Ministrze Pracy i Polityki Społecznej W przypadku posiadania środków dodatkowych istnieje możliwość realizacji działań w formie 2 dniowych spotkań edukacyjnych Planowana data uruchomienia działania: II kwartał 2015 roku 8
Nazwa działania: Rzecznik sektora pozarządowego Co jest oferowane w ramach działania: 1. prowadzenie interwencji w sprawach ważnych dla sektora pozarządowego wobec władz regionalnych i lokalnych 2. przygotowywanie wspólnie z członkami Rady stanowisk w konsultacjach społecznych 3. promowanie Rady i organizacji członkowskich w mediach lokalnych 4. tworzenie grup lobbingowych na rzecz problemów społecznych 5. przygotowanie dokumentów informacyjnych i edukacyjnych w ramach prowadzonych konsultacji 6. rzecznictwo i interwencje indywidualne Jak będzie realizowane działanie: ad 1. prowadzenie interwencji w sprawach ważnych dla sektora pozarządowego wobec władz regionalnych i lokalnych - wysłanie oświadczenia do Zarządu Województwa, klubów i kół w obrębie Sejmiku, właściwych komisji, lub odpowiednich komórek władz powiatowych i gminnych - wysłanie informacji do mediów lokalnych - platformy i strony internetowe, także petycje on-line - dystrybucję informacji wśród członków za pośrednictwem newslettera ad. 2. przygotowywanie wspólnie z członkami Rady stanowisk w konsultacjach społecznych Zależnie od rangi konsultacji będzie się odbywało poprzez: - organizację spotkań z członkami - kontakt telefoniczny - kontakt elektroniczny: newsletter, strona www., e-mail Zebrawszy uwagi i wnioski członków, Zarząd w trybie obiegowym przygotuje własne uwagi. Aby każdy głos został należycie wyartykułowany, Rada przedstawi oprócz opinii Zarządu także uwagi w takiej formie, w jakiej je otrzymano. Oprócz wysłania wniosków i uwag w imieniu Rady będziemy namawiać organizacje członkowskie do wypowiedzi we własnym imieniu. ad. 3. promowanie Rady i organizacji członkowskich w mediach lokalnych - Przygotowanie i ciągłe uzupełnianie bazy adresów e-mail oraz telefonów do przedstawicieli prasy i mediów - kontakty z prasą i mediami podczas wydarzeń, takich jak gale, imprezy okolicznościowe, konferencje. - przygotowywanie i wysyłka not prasowych - gromadzenie informacji od członków odnośnie prowadzonych działań. - przygotowanie materiałów drukowanych - Spotkania, w tym indywidualne, w środowiskach związanych z problemami społecznymi wymagającymi interwencji Rady. (instytucje, radni, prasa, inne organizacje) - wydawanie oświadczeń (zob. pkt.a.) ad. 4. tworzenie grup lobbingowych na rzecz problemów społecznych - Spotkania, w tym indywidualne, w środowiskach związanych z problemami społecznymi wymagającymi interwencji Rady. (instytucje, radni, prasa, inne organizacje) - wydawanie oświadczeń ad. 5. przygotowanie dokumentów informacyjnych i edukacyjnych w ramach prowadzonych konsultacji - stałe śledzenie stron internetowych poświęconych konsultacjom, zapytania do urzędów o planowane i przygotowywane konsultacje 9
- Przygotowywanie krótkiego opisu przedmiotu konsultacji z informacją terminach i procedurach. - Publikacja szczegółowych informacji na stronach www. oraz w newsletterze. - materiały edukacyjne w przypadku otrzymania grantu na ten cel ad. 6. Rzecznictwo i interwencje indywidualne W sytuacjach szczególnych, np. w sporach administracyjnych Rada może zająć stanowisko w obronie interesów jednego lub kilku członków. O podjęciu pisemnej interwencji decyduje Zarząd w trybie obiegowym lub zwykłym, zgodnie z przyjętą procedurą: 1. Osoby upoważnione do reprezentowania organizacji przygotowują i przesyłają w formie elektronicznej (na adres: zarzad@rada-lodzkie.org.pl) wniosek do Rady zawierający informacje: a. Czego dotyczy interwencja - dokładny opis sytuacji. b. Zdefiniowanie stron sporu, wskazanie kontaktu do odpowiedniej jednostki c. Dokumenty poświadczające zasadność interwencji d. Jakiego rodzaju interwencji oczekuje wnioskująca organizacja 2. Zarząd zapoznaje się z dokumentami, informuje organizację o przyjęciu wniosku a w razie potrzeby prosi o dodatkowe wyjaśnienia 3. W celu zasięgnięcia opinii drugiej strony sporu formułuje odpowiednie pismo zawierające pytanie odnośnie sprawy 4. Po otrzymaniu odpowiedzi Zarząd podejmuje ostateczną decyzję o dalszych działaniach tj. podjęciu, zaniechaniu interwencji lub przekazaniu sprawy do eksperta zewnętrznego. 5. O decyzji zostaje poinformowana zainteresowana organizacja. Jakie korzyści z działania są dla Organizacji: Zwiększenie wpływu organizacji na otoczenie społeczne i prawne. Pomoc w nagłośnieniu kwestii problemowych i istotnych z punktu widzenia organizacji. Skuteczne dotarcie do większej liczby odbiorów, w tym mediów, administracji, środowiska pozarządowego i mieszkańców województwa. Promocja. Ułatwienie wyrażenia swojej opinii, udziału w konsultacjach. Organizacje nie będą miały poczucia bezradności, otrzymają wsparcie w sytuacjach konfliktowych. Jakie korzyści z działania są dla Rady: Zwiększenie wpływu na otoczenie społeczne i prawne. Otrzymywanie na bieżąco informacji o problemach sektora. Dostęp do opinii organizacji profesjonalnych. Realny kontakt z organizacjami członkowskimi na poziomie merytorycznym a nie kurtuazyjnym. Umocnienie pozycji i znaczenia Rady, zwiększenie autorytetu na poziomie lokalnym i regionalnym. Czas potrzebny do uruchomienia działania: 3 miesiące Kto realizuje działanie w Radzie: Zarząd, zespoły branżowe, biuro Rady, Samodzielny rzecznik w sytuacji pozyskania środków na jego wynagrodzenie. Jakie pieniądze są potrzebne do uruchomienia działania: uruchomienia działania w wersji podstawowej opiera się o środki własne Rady. Docelowo działanie powinno być finansowane ze źródeł zewnętrznych Planowana data uruchomienia działania: I/II kwartał 2015 10
Nazwa działania: Biuro projektów dla członków Rady Co jest oferowane w ramach działania: Biuro projektów dla członków Rady to działanie polegające na wspólnym planowaniu i realizacji projektów przez członków Rady. Działanie skierowane jest do Organizacji członkowskich Rady. Jego celem jest rozwój współpracy pomiędzy członkami Rady oraz pozyskiwanie środków na działania członków Rady z wykorzystaniem dotacji ze środków publicznych i prywatnych. Jak będzie realizowane działanie: Biuro projektów prowadzone będzie w ramach biura Rady. Działanie prowadzone będzie w formie tworzenia konsorcjów projektowych do środków publicznych. Schemat działania: Biuro projektów znajduje źródło finansowania działań Organizacji lub odpowiada na zgłoszenie Organizacji członkowskiej, która chce z Radą tworzyć projekt do wskazanego własnego źródła. Biuro zaprasza zainteresowane organizacje członkowskie do stworzenia projektu oraz przygotowania aplikacji. Projekty realizowane przez Biuro co do zasady powinny włączać różnych członków Rady, ale istnieje możliwość realizacji również projektów bilateralnych. W ramach działania biuro odpowiada za proces planowania projektu, przygotowania ostatecznego wniosku oraz umowy partnerskiej. W ramach konsorcjum Biuro projektów może pełnić rolę: a) Lidera konsorcjum projektowego odpowiada za zarządzanie projektem plus realizuje działania merytoryczne b) Członka konsorcjum projektowego odpowiada działania merytoryczne plus wspiera działania zarządzające konsorcjum projektowym Jakie są korzyści z działania dla Organizacji: Biuro projektów ma wzmocnić organizacje członkowskie Rady, które samodzielnie nie aplikują o środki zewnętrzne lub aplikując wspólnie mogą mieć większe szanse na realizację projektów. Działanie Biura ma zmierzać do rozwoju współpracy merytorycznej pomiędzy członkami Rady łącząc potencjał w działaniach lokalnych w województwie łódzkim. Jakie korzyści z działania są dla Rady: Działania Biura projektów mają przede wszystkim rozwinąć bezpośrednią współpracę merytoryczną pomiędzy członkami Rady i członami oraz Biurem. Dodatkowo działania Biura projektów mają wzmocnić Biuro Rady poprzez zapewnienie odpowiedniej kadry oraz środków na bieżącą obsługę Rady. Czas potrzebny do uruchomienia działania: działanie wymaga uruchomienia pilotażowych projektów na poziomie lokalnym oraz wypracowania szczegółowych schematów działania i współpracy w ramach konsorcjów projektowych Jakie pieniądze są potrzebne do uruchomienia działania: do uruchomienia działania nie są potrzebne dodatkowe środki. Planowana data uruchomienia działania: I kwartał 2015 - pilotażowe projekty 11