LOL 4101-32-06/2012 P/12/068 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

LOL 4101-32-06/2012 P/12/068 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

I. Dane identyfikacyjne kontroli Numer i tytuł kontroli Jednostka przeprowadzająca kontrolę Kontroler P/12/068 Przygotowanie gmin i szkół do objęcia dzieci sześcioletnich obowiązkiem szkolnym w latach szkolnych 2009/2010-2012/2013. Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Olsztynie. Janusz Dobek, główny specjalista kontroli państwowej, upoważnienie do kontroli nr 84341 z dnia 03.12.2012 r. Jednostka kontrolowana Kierownik jednostki kontrolowanej Ocena ogólna Uzasadnienie oceny ogólnej II. Szkoła Podstawowa w Tylkowie (Tylkowo 1, 12-310 Pasym), zwana dalej Szkołą. Jan Suchan dyrektor Szkoły. Ocena kontrolowanej działalności Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie 1 mimo stwierdzonych nieprawidłowości działalność kontrolowanej jednostki w zbadanym zakresie. Podstawą pozytywnej oceny są: realizowanie edukacji wczesnoszkolnej uczniów klas I, w tym sześciolatków w oparciu o program nauczania zgodny z obowiązującą podstawą programową, zapewnienie uczniom sześcioletnim wymaganych warunków lokalowych i organizacyjnych oraz wyposażenia w niezbędne pomoce dydaktyczne, sprzęt audiowizualny i komputerowy, a także gry i zabawki dydaktyczne, zapewnienie odpowiedniej kadry nauczycieli, zapewnienie uczniom sześcioletnim opieki przedlekarskiej, a także opieki w świetlicy przed rozpoczęciem i po zakończeniu zajęć lekcyjnych wraz z możliwością zjedzenia ciepłego posiłku. Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły: przyjmowania do szkoły dzieci sześcioletnich bez zastosowania formy decyzji administracyjnej, niezapewnienia w pracowni komputerowej, z której korzystali uczniowie klas pierwszych (w tym sześciolatki), mebli dostosowanych do wzrostu poszczególnych uczniów, 1 Najwyższa Izba Kontroli stosuje 3-stopniową skalę ocen: pozytywna, pozytywna mimo stwierdzonych nieprawidłowości, negatywna.

braku wentylacji grawitacyjnej, bądź mechanicznej w sali lekcyjnej klasy pierwszej oraz w pracowni komputerowej (pracownia nie spełniała ponadto wymogu minimalnej wysokości pomieszczenia),, niezabezpieczenie grzejników centralnego ogrzewania w sali lekcyjnej klasy pierwszej, pracowni komputerowej, sali do ćwiczeń oraz świetlicy szkolnej, przed bezpośrednim kontaktem z elementem grzejnym, nieutworzenie w Szkole gabinetu profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej. Opis stanu faktycznego III. Opis ustalonego stanu faktycznego 1. Zapewnienie przez Szkołę warunków lokalowych i organizacyjnych oraz wyposażenia technicznego do kształcenia uczniów sześcioletnich w klasach zgodnie z podstawą programową 1.1. W badanym okresie liczba uczniów klas pierwszych, w tym uczniów sześcioletnich wynosiła: w roku szkolnym 2009/2010 13, wśród których nie było uczniów sześcioletnich, w roku szkolnym 2010/2011 11 uczniów, wśród których nie było uczniów szescioletnich, w roku szkolnym 2011/2012 14 uczniów, w tym pięciu uczniów sześcioletnich, w roku szkolnym 2012/2013 sześciu uczniów, w tym dwóch uczniów sześcioletnich. W ww. latach szkolnych nie było przypadków wnioskowania przez rodziców uczniów sześcioletnich o rezygnację z uczęszczania przez ich dzieci do klasy I. (dowód akta kontroli str.1-4) 1.2.Pięciu uczniów sześcioletnich (100%), przyjętych w roku szkolnym 2011/2012 (dwóch) do klasy pierwszej, spełniało wymogi określone w art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty 2, gdyż w roku poprzedzającym ten rok szkolny byli objęci wychowaniem przedszkolnym. (dowód: akta kontroli str. 5) 1.3. Stosownie do podstawy programowej sala lekcyjna dla klasy I składała się z dwóch części: edukacyjnej (wyposażonej m.in. w tablicę, stoliki i krzesła) oraz odpowiednio do 2 Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm. 2

tego przystosowanej sali rekreacyjnej. Stosownie do zalecanych warunków i sposobów realizacji określonych w ww. podstawie programowej, pomieszczenie dla klasy I było wyposażone w pomoce dydaktyczne i przedmioty potrzebne do zajęć, w tym w sprzęt audiowizualny i komputer z dostępem do internetu. Pracownia komputerowa, z której korzystali uczniowie sześcioletni klas pierwszych (położona w tym samym budynku), zapewniała każdemu dziecku dostęp do osobnego komputera z podłączeniem do Internetu (10 stanowisk komputerowych) oraz oprogramowaniem edukacyjnym (np. program do nauki liczenia 2+2, gry dla dzieci). Stosownie do 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach 3 meble szkolne, w sali lekcyjnej wykorzystywanej do nauki uczniów klasy pierwszej, zostały dostosowane do zasad ergonomii. Krzesła i stoły, które tam się znajdowały spełniały normy PN-EN 1729-1 i były dostosowane do wzrostu uczniów sześcioletnich klasy pierwszej. Meble te zostały zakupione przy wyposażaniu Szkoły w 1998 r. (dowód: akta kontroli str.6-21) 1.4.Do zajęć wychowania fizycznego klasy I w roku szkolnym 2012/2013 (od 4 września do 14 grudnia) wykorzystywano: salę do ćwiczeń, znajdujacą się w budynku głównym (o powierzchni 48,28 m² i wysokości 3,12 m), wyposażoną w drabinki do ćwiczeń oraz sprzęt sportowy (materace gimnastyczne, piłki do gry i zajęć terapeutycznych, elementy do budowy toru przeszkód, szarfy, skakanki, pachołki i koła hula-hop ) gdzie realizowano m.in.:zabawy integracyjne, ćwiczenia gimnastyczne, w tym:zabawy orientacyjno-porządkowe i ruchowe z szarfą, gry i zabawy z piłkami, rzuty woreczkami do celu, boisko szkolne, gdzie realizowano ćwiczenia gimnstyczne i gry terennowe (w tym: manipulowanie piłką, start z różnych pozycji wyjściowych). (dowód: akta kontroli str. 22-31) 1.5. Liczebność uczniów w klasach pierwszych była zgodna z podstawą programową i wynosiła w roku szkolnym 2010/2011 czternaście uczniów, a w roku szkolnym 2012/2013 - sześć.w latach szkolnych 2009/2010-2012/2013, w Szkole nie było klas łączonych. 3 Dz.U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69 ze zm. 3

(dowód: akta kontroli str. 32 i 4) 1.6. Wykorzystywany w Szkole program nauczania w klasie pierwszej był zgodny z podstawą programową kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych, I etap edukacyjny, klasy I-III edukacja wczesnoszkolna, określoną w załączniku nr 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół 4. W roku szkolnym 2012/2013 w Szkole był realizowany program edukacji wczesnoszkolnej w klasach 1-3 szkoły podstawowej Wesoła szkoła i przyjaciele, autorstwa J. Hanisz, T. Siek-Piskozub i B. Lewandowskiej, wydany w 2011 r. przez Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Sp. z o.o. w Warszawie. Program ten został dopuszczony do użytku zarządzeniem dyrektora Szkoły nr 5/2012 z dnia 14 czerwca 2012 r., po uprzednim złożeniu wniosku o jego dopuszczenie do użytku przez nauczyciela prowadzącego w klasie pierwszej zajęć edukacji wczesnoszkolnej (który złożył oświadczenie o jego opracowaniu zgodnie z podstawą programową). Program ten zawierał wszystkie elementy wymagane 4 ust. 1 pkt 2 lit. a-e rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 czerwca 2009 r. w sprawie dopuszczenia do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników 5, jak również rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie dopuszczenia do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników 6, tj.: szczegółowe cele kształcenia i szczegółowe cele wychowania, treści zgodne z treściami nauczania zawartymi w podstawie programowej kształcenia ogólnego, sposoby osiągania celów kształcenia i wychowania, z uwzględnieniem możliwości indywidualizacji pracy w zależności od potrzeb i możliwości uczniów oraz warunków, w jakich program będzie realizowany, opis założonych osiągnięć ucznia, a w przypadku programu nauczania ogólnego uwzględniającego dotychczasową podstawę programową kształcenia ogólnego - opis założonych osiągnięć ucznia z uwzględnieniem standardów wymagań będących podstawą przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów, 4 Dz.U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17 5 Dz.U. z 2009 r. Nr 89, poz. 730 6 Dz.U. z 2012oz. 752 4

propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania osiągnięć uczniów. (dowód: akta kontroli str. 33-36) 1.7. W latach 2009-2012 Szkoła nie otrzymała od organu prowadzącego (Burmistrza Gminy Pasym) zaleceń, dotyczących przygotowania warunków organizacyjnych kształcenia do potrzeb uczniów sześcioletnich. (dowód: akta kontroli str. 37) 1.8. W roku szkolnym 2011/2012 (w roku szkolnym 2009/2010 sześciolatkowie nie uczęszczali do szkoły), zorganizowano dla uczniów klasy pierwszej z trudnościami w nauce zajęcia: logopedyczne (na podstawie diagnozy logopedy wykonanej na początku roku szkolnego), w których uczestniczyło trzech uczniów klasy pierwszej, w tym jeden sześciolatek; zajęcia korekcyjno-kompensacyjne(w wyniku rozpoznania w przedszkolu lub oddziale przedszkolnym) dla siedmiu uczniów, w tym trzech sześciolatków gimnastykę korekcyjną (w wyniku wskazań lekarza) dla ośmiu uczniów, w tym pięciu sześciolatków. (dowód: akta kontroli str. 38-39) Ustalone nieprawidłowości 1) W roku szkolnym 2012/2013 przyjęto do klasy I dwóch uczniów sześcioletnich, którzy uczęszczali w roku poprzednim do przedszkola. Z wyjaśnień Dyrektora Szkoły wynika, że nie spotkał się dotychczas z interpretacją przepisów ustawy o systemie oświaty, zarówno organu prowadzącego, jak i organu nadzoru pedagogicznego, która zobowiązywałaby go, jako dyrektora szkoły, do wydawania decyzji administracyjnej w celu stwierdzenia przyjęcia sześciolatka do klasy pierwszej szkoły podstawowej od roku 2012/2013. Z przepisów art. 20 ust. 1 i art. 31 ust. 1 pkt 5 lit. b ww. ustawy o systemie oświaty wynika, natomiast że obowiązek szkolny ma charakter administracyjnoprawny, a jego niespełnianie podlega egzekucji administracyjnej. Konsekwencją tego, dla rozstrzygnięcia wniosku rodziców o wcześniejsze objęcie obowiązkiem szkolnym dziecka w wieku sześciu lat, powinno być wydanie przez dyrektora szkoły decyzji w tej sprawie na podstawie art. 104 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego 7. Tylko taka forma rozstrzygnięcia, w ocenie Najwyższej Izby Kontroli, dawałaby rodzicom możliwość skorzystania z prawa do 7 Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm. 5

rezygnacji z wcześniejszego posłania dziecka sześcioletniego do szkoły na rzecz objęcia jego obowiązkiem wychowania przedszkolnego (tj. poprzez uchylenie na podstawie art. 154 1 i 2 KPA uprzedniej decyzji dyrektora szkoły o przyjęciu dziecka sześcioletniego do szkoły. (dowód: akta kontroli str.4 i 20-21) 2) Meble, w które była wyposażona pracownia komputerowa nie były dostosowane do wzrostu poszczególnych uczniów (blaty stolików komputerowych usytuowane były na wysokości 71 cm,a siedziska krzesełek na wysokości 46 cm). Nie odpowiadało to wymaganiom 9 ust. 2 ww. rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkolach i placówkach. Ponadto wysokość pomieszczenia pracowni wynosiła 2,40 m, podczas gdy stosownie do 72 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie 8 jego wysokość winna wynieść 3,0 m. Z wyjaśnień Dyrektora Szkoły wynika, że pracownia komputerowa została zorganizowana w jedynej sali szkolnej, która nie była wykorzystywana jako sala lekcyjna, a jej wyposażenie w stoliki i krzesła było dostosowane do nauki informatyki przez uczniów klasy VI. Po wprowadzeniu zajęć komputerowych także dla klas I-III, nie miał on możliwości równoczesnego przystosowania mebli do użytkowania przez dzieci o różnym wzroście. Ponadto stwierdził, że pozyskał 20 komputerów przenośnych dla uczniów i od stycznia 2013 r. dzieci młodsze będą miały zajęcia komputerowe w swoich salach, gdzie meble były dostosowanych do wzrostu sześciolatków. (dowód: akta kontroli str. 6-12 i 16-17) Ocena cząstkowa Opis stanu faktycznego Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie, mimo stwierdzonych nieprawidłowości, działalność kontrolowanej jednostki w zbadanym zakresie. 2. Zapewnienie bezpieczeństwa i higieny uczniom sześcioletnim na terenie szkoły i w jej otoczeniu oraz opieki medycznej, a także opieki przed i po zajęciach szkolnych 2.1. Do prowadzenia zajęć edukacji wczesnoszkolnej w klasach I-II, w Szkole przeznaczono oddzielny budynek usytuowany za budynkiem głównym. Ma on dwie kondygnacje (parter i poddasze). Na poziomie parteru znajdowały się szatnie dla dzieci oddziału przedszkolnego i uczniów klas I i II, trzy sale oddziału przedszolnego (dydaktyczna, rekreacyjna i zaplecze dydaktyczno-socjalne) oraz dwie sale lekcyjne dla 8 Dz.U. Nr 75, poz. 690 ze zm. 6

uczniów klasy I i II). Na poddaszu zlokalizowana była sala komputerowa oraz sala terapii. Przed rozpoczęciem edukacji sześciolatków w latach szkolnych 2011/2012 i 2012/2013, dyrektor Szkoły przedstawiał na posiedzeniach rady pedagogicznej (26.08.2011 r. i 30.08.2012 r.) informacje o wyznaczeniu przestrzeni, z której będą korzystali uczniowie szkoły, w tym klasy pierwszej. I tak: w budynku głównym (wybudowanego w latach 1997-1998) wyznaczono cztery sale lekcyjne dla uczniów klas III-VI o łącznej powierzchni 141 m², salę do ćwiczeń o pow. 48,38 m², salę świetlicy o pow. 31 m² oraz pokój nauczycielski o pow. 34,56 m², w budynku starej szkoły (wybudowanym w latach międzywojennych) wyznaczono dwie sale lekcyjne o łącznej powierzchni 53m², salę komputerową o powierzchni 31m², salę terapii o powierzchni 24,9m². (dowód: akta kontroli str. 40-41) 2.2 Pomieszczenia Szkoły były przystosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych, w ten sposó, iż wejście do budynku głównego posiadało podjazd dla wózków inwalidzkich. Jednoczesnie stwierdzono, że żaden z uczniów uczęszczających do Szkoły w badanym okresie nie posiadał orzeczeniao niepełnosprawności ruchowej. (dowód: akta kontroli str. 42 i 26) 2.3 W przestrzeni szkolnej, wykorzystywanej w roku szkolnym 2012/2013 przez uczniów klas I (stary budynek Szkoły), zostały ustanowiome dwuzmianowe dyżury szkolne we wszystkie dni tygodnia. Pierwsza zmiana rozpoczynała dyżury o godzinie 7. 45, następnie była zastępowana po trzeciej godzinie lekcyjnej, a dyżur kończył się 5 minut po zakończeniu ostatniej lekcji. (dowód: akta kontroli str. 43-46) 2.4 Sala lekcyjna do nauki klasy I spełniała warunki określone w 14 i 15 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 6 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy 9. Utrzymana była w czystości i porządku, a sufit, ściany, podłoga, jak również stolarka okienna oraz drzwi były w dobrym stanie technicznym. Uczniom klasy I, w tym sześciolatkom, zapewniono bezpieczny dostęp do pomieszczenia sanitarnego, w dobrym stanie technicznym, utrzymanego w czystości oraz dostosowanego funkcjonalnie do potrzeb uczniów I etapu edukacji. Stworzono im 9 Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 ze zm. 7

możliwość korzystania z dwóch kabin sanitarnych wyposażonych w urządzenia o zmniejszonych wymiarach i obniżonej wysokości ich mocowania, jak również umywalkę z ciepłą i zimną wodą, zaopatrzoną w środki higieny osobistej. (dowód: akta kontroli str. 6-12) 2.5. Dyrektor Szkoły wydawał osobom sprzątającym ustne polecenia codziennego sprzątania pomieszczenia sanitarnego po zakończeniu zajęć, a w razie konieczności zobowiązywał do niezwłocznego usunięcia brudu, a także do uzupełniania pojemnika na mydło oraz papieru toaletowego, jak również do czyszczenia detergentem - co najmniej jeden raz w tygodniu, drzwi i ścian. Stan sanitariatów był sprawdzany przez Dyrektora Szkoły podczas prowadzenia przez niego zajęć lekcyjnych (dwa razy w tygodniu) i monitorowania dyżurów nauczycielskich (w czasie przerw oraz przed rozpoczęciem roku szkolnego). (dowód: akta kontroli str. 47) 2.6. Szatnie użytkowane przez uczniów klas pierwszych zostały dostosowane do potrzeb uczniów sześcioletnich. (dowód: akta kontroli str. 6-12) 2.7. Stosownie do 7 ust. 2 rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny w szkołach na terenie szkoły Szkoła zapewnia uczniom klas I korzystanie z nawierzchni dróg, przejść i wybiegów, będących we właściwym stanie technicznym. (dowód: akta kontroli str. 25-26) 2.8 Szkoła nie zorganizowała dla uczniów klasy I placu zabaw oraz nie realizowała programu Radosna szkoła. Dyrektor Szkoły stwierdził w wyjaśnieniach, że w budżecie Szkoły nie było odpowiednich środków finansowych na urządzenie placu zabaw. Środkami na ten cel nie dysponował także organ prowadzący. (dowód: akta kontroli str. 18,25 i 28) 2.9. Realizując wymóg 20 powołanego wyżej rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach, w sali lekcyjnej wykorzystywanej do nauki klasy pierwszej umieszczono apteczkę wraz z instrukcąj udzielania pierwszej pomocy. (dowód: akta kontroli str. 6) 2.10. Stosownie do 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach, dyrektor Szkoły realizował obowiązek zapewnienia bezpiecznych 8

i higienicznych warunków korzystania z obiektów należących do Szkoły. Każdorazowo przed rozpoczęciem roku szkolnego przeprowadzał on kontrole budynków, ciągów komunikacyjnych, a także boisk szkolnych pod względem zapewnienia bezpieczeństwa i higieny. Z wyników kontroli tych dyrektor sporządzał protokoły, a informacje o gotowości Szkoły w tym zakresie przekazywał Gminnej Komisji ds. Oświaty. Z zapisów tych protokołów wynika, że kontrole nie wykazały nieprawidłowości. Zrealizowano także jedno zalecenie z kontroli Szkoły, przeprowadzonej w 2010 r. przez Powiatowy Inspektorat Sanitarny w Szczytnie w zakresie stanu sprzętu używanego w placówce szkolnej. (dowód: akta kontroli str. 48-52) 2.11. Spełniając wymóg art. 67 ust. 1 pkt 3 ustawy o systemie oświaty, Szkoła posiadała świetlicę o powierzchni 35,1 m², usytuowaną w nowym budynku Szkoły. Była ona dostępna od poniedziałku do piątku w godzinach od 6. 55 do 7. 45 i od 12. 45 do 13. 55. Zajęcia świetlicowe organizowane były dla uczniów przebywających w szkole przed rozpoczęciem i po zakończeniu zajęć, w oczekiwaniu na pojazd odwożący ich do domu. Opiekę nad uczniami przebywającymi w świetlicy sprawowali wychowawcy świetlicy oraz nauczyciele wyznaczeni przez Dyrektora Szkoły. Uczniowie sześclioletni odjeżdżali po zakończonych zajęciach lekcyjnych o godz. 13. 35, a czas ich oczekiwania na odwiezienie wynosił w tygodniu 50 minut. (dowód: akta kontroli str. 53-66) 2.12. W latach szkolnych 2009/2010-2012/2013, w zajęciach świetlicowych organizowanych w jednym oddziale ogólnoszkolnym, uczestniczyło odpowiednio 25, 22 i 22 uczniów klas I-III, w tym w dwóch ostatnich latach, odpowiednio dwóch i jeden sześciolatek. (dowód: akta kontroli str. 67) 2.13. Dożywianie uczniów w Szkole było prowadzone przez firmę zewnętrzną, wyłonioną w trybie przetargowym przez Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Pasymiu. Usługodawca dostarczał do szkoły posiłki oraz naczynia jednorazowe.wydawanie posiłków odbywało się w Sali nr 27, w czasie długiej przerwy. Dzieci były podzielone na dwie grupy. W pierwszej kolejności posiłki spożywali uczniowie najmłodsi z klas I-III (10. 35 początek długiej przerwy), a następnie starsi z klas IV-VI (od połowy długiej przerwy, o 10. 45 ). W grudniu 2012 r. z posiłków korzystało 76 uczniów (za 47 z nich opłatę ponosił M-GOPS w Pasymiu, za pozostałych 29 - rodzice). Wszyscy uczniowie szkoły (98 uczniów) byli w roku szkolnym 2012/2013 9

zgłoszeni do udziału w programie Szklanka mleka, w ramach którego otrzymywali bezpłatnie 3 kartoniki mleka w tygodniu (o pojemności 250 ml). (dowód: akta kontroli str. 16) Ustalone nieprawidłowości 1) W sali lekcyjnej dla uczniów klasy pierwszej oraz pracowni komputerowej brak było wentylacji grawitacyjnej, bądź mechanicznej, przez co pomieszczenia te nie spełniały wszystkich warunków 51 ww. rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Dyrektor Szkoły uzasadnił to tym, iż w pomieszczeniach tych nie ma technicznych możliwości instalacji wentylacyjncych (budynek pochodzi z lat międzywojennych). Podał ponadto, iż w sali lekcyjnej przebywa niewielu uczniów (sześciu), a wymiana powietrza odbywa się przez stałe uchylenie okna lub wietrzenie w czasie przerw między lekcjami. (dowód: akta kontroli str. 6-9 i 17) 2) W pomieszczeniach, z których korzystali uczniowie klasy pierwszej, tj.: sali lekcyjnej, sali do ćwiczeń, sali komputerowej oraz świetlicy szkolnej, grzejniki c.o. nie były osłonięte, co było niezgodne z warunkami określonymi w 302 ust. 3 ww. rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. W udzielonych wyjaśnieniach Dyrektor Szkoły stwierdził, że Grzejniki w pomieszczeniach wykorzystywanych przez uczniów klasy pierwszej nie są bezpośrednio dostępne dla uczniów. Znajdują się pod szerokimi parapetami, które stwarzają dystans między grzejnikiem, a dziećmi i uniemożliwiają np. uderzenie się dziecka o grzejnik. Ponadto szkoła jest ogrzewana w sposób ciągły, dzięki czemu panel kaloryfera nie osiąga wysokiej temperatury. W ww. pomieszczeniach uczniowie zawsze pozostają pod nadzorem nauczyciela prowadzącego zajęcia, który dba o ich bezpieczeństwo. (dowód: akta kontroli str. 6-12,17-18 i 22-24) 3) W Szkole nie utworzono gabinetu profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej, przez co nie spełniono wymagania art. 67 ust. 1 pkt 4 ustawy o systemie oświaty. Dyrektor uzasadnił to brakiem odpowiedniego pomieszczenia na ten cel. Czynności związane z profilaktyczną opieką nad uczniami realizował NZOZ - Przychodnia Lekarska Centrum w Pasymiu, na podstawie porozumienia o współpracy zawartego w dniu 10 grudnia 2008 r. Składając wyjaśnienie w tej sprawie dyrektor podał, że pielęgniarka przebywa w Szkole w każdą środę i jeśli jest wymagane oddzielne pomieszczenie dla wykonania czynności medycznych udostępnia jej w tym celu wolne pomieszczenie klasowe, pokój nauczycielski lub swój gabinet. Stwierdził ponadto, że 10

wg jego wiedzy pielęgniarka: sprawdza wzrok i słuch dzieci; organizuje i przeprowadza fluoryzację zębów, waży i mierzy dzieci; przygotowuje listę dzieci z wadami postawy, którą przekazuje nauczycielowi prowadzącemu zajęcia gimnastyki korekcyjnej. ( ) pielęgniarka nie przechowuje w szkole dokumentacji medycznej uczniów. Jest ona umieszczona w siedzibie NZOZ, który posiada umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia na świadczenie opieki sprawowanej przez pielęgniarkę w szkole. Oględziny pomieszczeń, gdzie według wyjaśnień dyrektora Szkoły realizowana jest profilaktyka zdrowotna i pomoc przedlekarska uczniów, wykazały, że: pokój nauczycielski, gabinet Dyrektora oraz sala lekcyjna nr 6 były wyposażone w umywalki z wodą bieżącą, mydło w płynie w pojemniku oraz ręczniki papierowe, a na podłogach znajdowała się wykładzina PCV. (dowód: akta kontroli str. 68-72,15 i 28) Ocena cząstkowa Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie, pomimo stwierdzonych nieprawidłowości,działalność w zbadanym zakresie. 3. Zapewnienie odpowiedniej kadry nauczycieli z uwzględnieniem potrzeb sześciolatków 3.1. W roku szkolnym 2012/2013 zatrudniona w Szkole liczba nauczycieli odpowiadała potrzebom kształcenia. W tym roku szkolnym funkcjonowały trzy oddziały klas I-III, w tym jeden klasy pierwszej. Dwaj nauczyciele, prowadzący zajęcia w klasie I, posiadali wymagane kwalifikacje zawodowe, o których mowa w 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli 10. Jeden z nich ukończył studia magisterskie w zakresie wczesnej edukacji zintegrowanej, a drugi w zakresie teologii. Nauczyciel języka angielskiego, nauczający w roku szkolnym 2012/2013 w klasie pierwszej, posiadał odpowiednie kwalifikacje określone w 11. ust. 2 pkt 1 ww. rozporządzenia MEN z 12 marca 2009 r., tj. licencjat w zakresie nauczania języka angielskiego oraz studia magisterskie w zakresie filologii. Wszyscy czterej nauczyciele prowadzący w roku szkolnym 2012/2013 zajęcia świetlicowe posiadali kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela-wychowawcy, określone w 24 ww. rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. 10 Dz.U. Nr 50, poz. 400 ze zm. 11

(dowód: akta kontroli str. 73-78) 3.2. Nauczyciele prowadzący w latach 2011/2012 i 2012/2013 zajęcia edukacji wczesnoszkolnej ukończyli w grudniu 2008 r. doskonalenie zawodowe nauczycieli w zakresie Konstrukcja nowej podstawy programowej EWD jako metody badawczej skuteczności nauczania, organizowane przez Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Olsztynie. Ponadto nauczyciele klasy I zostali objęci szkoleniami zewnętrznymi w zakresie zmiany podstawy programowej oraz uwarunkowań pracy z uczniami sześcioletnimi. Dotyczyły one: wdrażania nowej podstawy programowej wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego wszystkich typów szkół tworzenia indywidualnych programów nauczania; dokumentowania pracy nauczyciela; propozycji MEN, dotyczących zmian w pracy nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej w roku szkolnym 2010/2011; bajkoterapii jako roli tekstu literackiego w rozwoju osobowości i kształtowaniu postaw u dzieci; zabawy jako jednej z metod nauczania w różnych obszarach edukacji wczesnoszkolnej z wykorzystaniem przestrzennych plansz edukacyjnych; metodycznego doskonalenia warsztatu pracy nauczyciela wychowania przedszkolnego i edukacji wczesnoszkolnej. Tematem narad wewnętrznych były: ramowe plany nauczania; dobór programów i wybór podręczników uwzględniających możliwości dzieci i warunki funkcjonowania placówki; analiza gotowości szkolnej dziecka do podjęcia nauki w szkole, dotycząca dzieci objętych obowiązkiem szkolnym w roku szkolnym 2011/2012; bezpieczeństwo uczniów, w szczególności dzieci 5-cioi 6-cio letnich; ustalenie metod i form udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej. (dowód: akta kontroli str. 79-89) 3.3. Opracowany w 2009 r. przez Dyrektora Szkoły i przyjęty przez nauczycieli Plan Doskonalenia Nauczycieli na lata 2010-2012 przewidywał m.in. udział nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej w szkoleniach doskonalących, mających na celu efektywne planowanie pracy w oparciu o nową podstawę programową kształcenia ogólnego ze szczególnym uwzględnieniem wychowania przedszkolnego, edukacji wczesnoszkolnej, w tym dzieci sześcioletnich w klasie pierwszej. Zadania te zostały zrealizowane. (dowód: akta kontroli str. 88-92) Ocena cząstkowa Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie działalność Szkoły w zbadanym zakresie. IV. Uwagi i wnioski Przedstawiając powyższe oceny i uwagi wynikające z ustaleń kontroli, Najwyższa Izba Kontroli, na podstawie art. 53 ust. 1 pkt 5 ustawy o NIK, wnosi o: 12

1. Stosowanie formy decyzji administracyjnej przy przyjmowaniu do szkoły dzieci sześcioletnich. 2. Zapewnienie uczniom sześcioletnim możliwości korzystania ze stanowisk komputerowych dostosowanych do zasad ergonomii, w pomieszczeniu spełniającym odpowiednie warunki techniczne. 3. Podjęcie działań w celu utworzenia w Szkole gabinetu profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej. 4. Zaopatrzenie grzejników centralnego ogrzewania w osłony ochronne. V. Pozostałe informacje i pouczenia Wystąpienie pokontrolne zostało sporządzone w dwóch egzemplarzach; jeden dla kierownika jednostki kontrolowanej, drugi do akt kontroli. Prawo zgłoszenia zastrzeżeń Obowiązek poinformowania NIK o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków Zgodnie z art. 54 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli kierownikowi jednostki kontrolowanej przysługuje prawo zgłoszenia na piśmie umotywowanych zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego, w terminie 21 dni od dnia jego przekazania. Zastrzeżenia zgłasza się do Dyrektora Delegatury NIK w Olsztynie. Zgodnie z art. 62 ustawy o NIK proszę o poinformowanie Najwyższej Izby Kontroli, w terminie 14 dni od otrzymania wystąpienia pokontrolnego, o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków pokontrolnych oraz o podjętych działaniach lub przyczynach niepodjęcia tych działań. W przypadku wniesienia zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego, termin przedstawienia informacji liczy się od dnia otrzymania uchwały o oddaleniu zastrzeżeń w całości lub zmienionego wystąpienia pokontrolnego. Olsztyn, dnia 2013 r. Kontroler Janusz Dobek główny specjalista kontroli państwowej... 13