Przedmiotowy system oceniania z zajęć komputerowych w klasie 5 Prowadząca: mgr Małgorzata Handzel 1) Sprawdzenie wiadomości i umiejętności z 3 ostatnich lekcji może mieć formę odpowiedzi ustnej lub 15 minutowej wcześniej niezapowiedzianej lub zapowiedzianej kartkówki (na komputerze lub na kartce). 2) Po zrealizowaniu wyznaczonego działu materiału Uczeń pisze sprawdzian wiadomości oraz umiejętności. a) Termin sprawdzianu ustala nauczyciel razem z Uczniami tydzień wcześniej i zapisuje w dzienniku lekcyjnym. b) Sprawdzian ma formę pisemną lub praktyczną (na komputerze lub na kartce). c) Jeżeli Uczeń z powodu usprawiedliwionej nieobecności, nie napisał sprawdzianu, przystępuje do zaliczenia materiału w innym, uzgodnionym z nauczycielem terminie i formie. d) W przypadku otrzymania oceny niedostatecznej ze sprawdzianu Uczeń ma obowiązek w ciągu 2 tygodni od daty uzyskania tej oceny materiał zaliczyć. Wówczas w dzienniku lekcyjnym uczeń otrzymuje obok oceny niedostatecznej, ocenę z poprawy. 3) Ocenie podlegają również prace praktyczne na lekcji i ćwiczenia przedmiotowe. 4) Zadania domowe mają na celu usystematyzowanie wiedzy z lekcji oraz jej powtórzenie. Brak zadania domowego uczeń zgłasza na początku zajęć i jest to równoznaczne z wpisaniem uwagi do dziennika. Poziom opanowania wiadomości i umiejętności zawartych w zadaniu domowym może wówczas zostać sprawdzony w innej formie niż praca domowa. Zadanie domowe jest oceniane, natomiast ocena ta nie ma wpływu na oceny: śródroczną i roczną. 5) Uczeń za swoją aktywność, kreatywność, postępy, współprace, pomysłowość, nowatorstwo oraz pełnienie ról w zespole na lekcji może otrzymać ocenę. 6) Uczeń ma prawo 1 raz w ciągu półrocza zgłosić nieprzygotowanie się do zajęć, czyli tzw. np., przy czym każde kolejne np. jest równoznaczne z wpisaniem uwagi do dziennika. Nieprzygotowanie zgłasza się na początku lekcji. OGÓLNE WYMAGANIA EDUKACYJNE: 1. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: Spełnia wymagania na stopień bardzo dobry Prowadzi samodzielną i twórczą działalność rozwijającą własne uzdolnienia; Biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu problemów teoretycznych lub praktycznych używając fachowej terminologii oraz proponuje rozwiązania nietypowe. Jego wypowiedzi są przemyślane i nie zawierają żadnych błędów. 2. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: Sprawnie komunikuje się z komputerem za pomocą systemu operacyjnego i w pełni wykorzystuje jego możliwości; Swobodnie posługuje się omawianym oprogramowaniem użytkowym, umiejętnie dobiera je do wykonywanych zadań; Dobrze zna pojęcia informatyczne, występujące w programie nauczania i swobodnie je stosuje; Pracuje samodzielnie w zakresie zadań praktycznych i teoretycznych; Na lekcje przychodzi przygotowany i bierze w niej czynny udział. 3. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: Wie, czym zajmuje się informatyka, zna podstawowe pojęcia informatyczne, Umie sprawnie komunikować się z komputerem Swobodnie posługując się oprogramowaniem użytkowym do wykonywania typowych zadań.; W wypowiedziach oraz ćwiczeniach praktycznych popełnia sporadyczne błędy. 4. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: Zna podstawowe pojęcia informatyczne, Wykonuje proste zadania, Umie uruchomić programy komputerowe. Ma problemy z samodzielna pracą i bez pomocy nauczyciela gubi się w toku lekcyjnym. W wypowiedziach oraz ćwiczeniach popełnia błędy. Stosuje zdobytą wiedzę do celów poznawczych i teoretycznych pod kierunkiem nauczycieli; 5. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: Posiada braki w opanowaniu podstawy programowej informatyki, ale braki te nie przekreślają możliwości uzyskania przez ucznia podstawowej wiedzy w ciągu dalszej nauki.
Uczeń umie komunikować się z komputerem w elementarnym zakresie. Na lekcjach wymaga ciągłego nadzoru ze strony nauczyciela, popełnia poważne błędy. Możliwe jest ubieganie się Ucznia o ocenę wyższą niż proponowana ocena śródroczna czy końcoworoczna zgodnie ze Statutem Szkoły Podstawowej 30 punkt 6.9 oraz 6.10. SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA PROGRAMOWE W KLASIE 5 Rozdział 1. Bezpieczne posługiwanie się komputerem i jego oprogramowaniem Umie uzasadnić konieczność przestrzegania dowolnego z omawianych punktów regulaminu szkolnej pracowni komputerowej, Wie co jest objęte prawem autorskim, Zna różne rodzaje licencji na oprogramowanie komputerowe Rozpoznaje, nazywa i objaśnia zagrożenia wynikające z niewłaściwego korzystania z komputera; Omawia korzyści, jakie daje porządkowanie informacji na dysku przez tworzenie katalogów (folderów), Opisuje najciekawsze fakty z historii komputerów, Umie rozwinąć dowolny z punktów regulaminu szkolnej pracowni komputerowej, Zna skutki nieprawidłowego zorganizowania komputerowego stanowiska pracy, Dostosowuje stanowisko pracy do wymagań bezpiecznej i higienicznej pracy, Zna krótką historię komputerów, Wie czym jest prawo autorskie oraz licencje na oprogramowanie i potrafi wymienić rodzaje licencji Wie czym są nośniki danych, potrafi je wymienić i podać ich pojemności Wie czym jest pamięć operacyjna Wyjaśnia pojęcia: formatowanie dysku, wirus komputerowy Opisuje poznane sposoby tworzenia plików i katalogów (folderów), Zna sposób wyświetlania różnych widoków katalogu Sprawnie wykonuje podstawowe operacje na plikach; Objaśnia punkty regulaminu szkolnej pracowni komputerowej, Wymienia zasady bezpiecznej pracy z komputerem, Dostrzega zagrożenia wynikające z łamania zasad bezpiecznej i higienicznej pracy z komputerem, Samodzielnie obsługuje komputer oraz program z płyty CD dołączonej do podręcznika, Określa zastosowanie poszczególnych elementów zestawu komputerowego, Wie czym jest prawo autorskie oraz licencje na oprogramowanie Wie czym są nośniki danych, potrafi je wymienić i podać ich pojemności Wie czym jest pamięć operacyjna Prawidłowo nadaje nazwy plikom i katalogom, Samodzielnie zapisuje pliki w katalogu w miejscu wskazanym przez nauczyciela, Tworzy strukturę katalogów (folderów) według opisu, Kopiuje, usuwa pliki do kosza Wymienia podstawowe zasady zachowania w pracowni komputerowej, Zna i stosuje zasady bezpiecznej pracy z komputerem, Wymienia elementy zestawu komputerowego, Rozumie pojęcia: prawo autorskie, licencja, nośniki danych oraz ich pojemności, Zapisuje pliki na dysku we wskazanym katalogu (folderze) według wskazówek nauczyciela lub zgodnie z opisem,
Zna i przestrzega regulaminu pracowni komputerowej oraz zasad bezpiecznej i higienicznej pracy przy komputerze Zachowuje prawidłową postawę podczas pracy z komputerem, Komunikuje się z komputerem za pomocą ikon, przycisków, menu i okien dialogowych, Poprawnie loguje się do szkolnej sieci komputerowej, Prawidłowo rozpoczyna i kończy pracę w sieci; Zna zewnętrzne i wewnętrzne elementy zestawu komputerowego oraz ich przeznaczenie, Potrafi wymienić nośniki pamięci, Nie zna regulaminu pracowni Nie wykonuje podstawowych ćwiczeń i zadań Odmawia pracy przy komputerze Rozdział 2. Internet opisuje zawartość stron internetowych przydatnych w nauce; korzysta z różnych przeglądarek i wyszukiwarek internetowych, wykorzystuje treści zawarte na wskazanych stronach internetowych do poszerzania swoich wiadomości oraz opracowywania własnych prac, objaśnia skutki zagrożeń związanych z grami komputerowymi, omawia zalety i wady poczty elektronicznej, przesyła różnego rodzaju dokumenty w formie załączników do listów e-mail, wyjaśnia pojęcia: Internet, cyberprzestrzeń, przeglądarka internetowa, wyszukiwarka, słowa kluczowe, poczta elektroniczna, netykieta, komunikator internetowy, wykorzystuje treści zawarte na wskazanych stronach internetowych do poszerzania swoich wiadomości oraz opracowywania zadań, opisuje charakterystyczne elementy strony WWW, posługuje się podstawowym słownictwem informatycznym, omawia zasady korzystania z wyszukiwarki internetowej, podaje przykłady stron internetowych przydatnych w nauce, zakłada konto poczty elektronicznej potrafi korzystać z komunikatora uzasadnia konieczność stosowania reguł poprawnego zachowania w sieci i poza nią; rozpoznaje, omawia, i ocenia możliwe zagrożenia wynikające z korzystania z Internetu, wykorzystuje podstawowe funkcje przeglądarki do przeglądania stron WWW, omawia charakterystyczne elementy okna przeglądarki. przegląda otwartą stronę WWW i omawia jej zawartość, kierując się własnymi zainteresowaniami, wyszukuje w Internecie informacje z różnych dziedzin, redaguje, wysyła, odbiera i odczytuje listy elektroniczne, świadomie stosuje zasady netykiety, swobodnie komunikuje się z innymi użytkownikami Internetu za pomocą komunikatora internetowego, wymienia zasady etyczne i prawne związane z korzystaniem z komputera i Internetu,
rozumie pojęcia: Internet, przeglądarka internetowa, wyszukiwarka, słowa kluczowe, poczta elektroniczna, netykieta, komunikator internetowy, korzysta z przeglądarki internetowej obsługuje wskazane wyszukiwarki internetowe, wysyła list z załącznikiem, korzystając z pomocy nauczyciela lub postępując według instrukcji, zna i stosuje zasady netykiety obowiązujące użytkowników Internetu, z niewielką pomocą nauczyciela rozpoznaje i ocenia możliwe zagrożenia wynikające z korzystania z Internetu, rozumie pojęcia: Internet, przeglądarka internetowa, wyszukiwarka, słowa kluczowe, poczta elektroniczna, netykieta, komunikator internetowy, uruchamia wybraną przeglądarkę internetową, wprowadza w polu adresowym przeglądarki podany adres internetowy i otwiera stronę, otwiera i obsługuje wyszukiwarkę internetową, przy pomocy nauczyciela wysyła, odbiera i odczytuje pocztę elektroniczną, zna niektóre zasady netykiety obowiązujące użytkowników Internetu, nie potrafi wyszukiwać informacji w sieci Internet, odmawia wykonywania zadań przy komputerze Rozdział 3. Nauka pisania na klawiaturze opisuje prawidłową pozycję ciała w trakcie pisania, prezentuje prawidłowy układ obu rąk na klawiaturze; bardzo sprawnie posługuje się klawiaturą umie odszukać w Internecie strony poświęcone nauce pisania na klawiaturze komputera, Wie, jak zachowywać prawidłową pozycję ciała w trakcie pisania, Sprawnie posługuje się klawiaturą, Omawia działanie klawiszy: Enter, Esc, Tab, Caps Lock, Shift, prawy Alt,Page Up, Page Down, End, Home, Popełnia nieliczne błędy, wprowadzając tekst z klawiatury, Stara się samodzielnie rozwiązywać problemy, korzysta z programów do nauki pisania Nazywa podstawowe klawisze i określa ich funkcje, W prawidłowy sposób wprowadza z klawiatury litery Omawia przeznaczenie poszczególnych klawiszy; Sprawnie posługuje się klawiaturą, Korzysta z programu do nauki pisania Popełnia nieliczne błędy, wprowadzając tekst z klawiatury; Nazywa podstawowe klawisze, Wie, jak się wpisuje wielkie litery i polskie znaki, Zna przeznaczenie klawiszy: Page Up, Page Down, Home, End oraz klawiszy sterowania kursorem, W prawidłowy sposób wprowadza z klawiatury litery popełnia nieliczne błędy;
wie, między którymi klawiszami przebiega granica obszarów działania lewej i prawej ręki, popełnia błędy przy wprowadzaniu znaków do komputera opanował wiedzę niezbędną w toku dalszego kształcenia; nie zna działanie klawiszy: Enter, Esc, Tab, Caps Lock, Shift, prawy Alt,Page Up, Page Down, End, Home, popełnia bardzo liczne błędy przy wprowadzaniu znaków do komputera nie podejmuje żadnych prac; Rozdział 4. Grafika komputerowa sprawnie stosuje poznane narzędzia do tworzenia i przekształcania rysunków w edytorze grafiki, przygotowuje własne prace graficzne na konkursy informatyczne, wyjaśnia pojęcia: mapa bitowa, piksel, korzystając z dostępnych narzędzi programu, opracowuje złożony rysunek na dowolny temat, uzasadnia potrzebę stosowania zrzutów ekranowych (zdjęć ekranu), W sposób twórczy tworzy rysunki i motywy przy użyciu edytora grafiki (posługuje się kształtami, barwami, przekształcaniem obrazu, fragmentami innych obrazów), wyjaśnia pojęcia: grafika komputerowa, edytor grafiki, objaśnia zastosowanie elementów okna edytora grafiki, zaznacza, przesuwa, wycina, kopiuje i wkleja elementy rysunku tworzy znak graficzny z cieniem stosuje narzędzia: krzywa, odbicie lustrzane samodzielnie wykonuje złożone prace graficzne, zależnie od potrzeb wykonuje i modyfikuje zrzut ekranu, samodzielnie tworzy rysunki i motywy przy użyciu edytora grafiki i zapisuje na dysku (posługuje się kształtami, barwami, przekształcaniem obrazu, fragmentami innych obrazów), samodzielnie uruchamia edytor grafiki wykorzystywany na lekcji, samodzielnie tworzy dowolny rysunek i zapisuje go na dysku, wstawia tekst do rysunku, samodzielnie tworzy rysunki i motywy przy użyciu edytora grafiki (posługuje się kształtami, barwami, przekształcaniem obrazu, fragmentami innych obrazów), korzysta ze schowka podczas kopiowania elementów rysunku. stosuje narzędzia: krzywa, odbicie lustrzane samodzielnie wykonuje zdjęcie ekranu oraz obraz fragmentu ekranu z zapisem do pliku. zapisuje zrzut ekranu w odpowiednim katalogu (teczce), zmienia jego nazwę, wykonuje rysunek według instrukcji, według opisu tworzy wskazany rysunek i zapisuje go na dysku, przy niewielkiej pomocy nauczyciela tworzy rysunki i motywy przy użyciu edytora grafiki (posługuje się kształtami, barwami, przekształcaniem obrazu, fragmentami innych obrazów), korzystając z dostępnych narzędzi programu, z niewielką pomocą nauczyciela tworzy rysunki i motywy przy użyciu edytora grafiki (posługuje się kształtami, barwami, przekształcaniem obrazu, fragmentami innych obrazów),
nazywa poznane edytory graficzne, zmienia grubość linii rysowania oraz jej rozmiar i kolor, rysuje proste elementy graficzne z wykorzystaniem przybornika, przy pomocy nauczyciela tworzy rysunki i motywy przy użyciu edytora grafiki (posługuje się kształtami, przy pomocy nauczyciela wykonuje zdjęcie ekranu oraz obraz fragmentu ekranu z zapisem do pliku, przy dużej pomocy nauczyciela tworzy rysunki i motywy przy użyciu edytora grafiki (posługuje się kształtami, barwami, przekształcaniem obrazu, fragmentami innych obrazów), nie potrafi korzystać z narzędzi dostępnych w programie graficznym nie podejmuje żadnych prac; Rozdział 5. Edytor tekstu omawia możliwości edytora tekstu, poprawnie dzieli tekst na akapity, redaguje i formatuje tekst na dowolny temat z wykorzystaniem różnych narzędzi i funkcji poznanego edytora tekstu, numeruje strony w dokumencie tekstowym dowolnym sposobem, prawidłowo zapisuje plik w przeznaczonym dla niego katalogu (folderze), pisze teksty, świadomie stosując reguły poprawnego wprowadzania tekstu, sprawnie wykonuje operacje na bloku tekstu: usunięcie, przeniesienie w inne miejsce, kopiowanie, zmienia czcionkę i ustala jej atrybuty w trakcie pisania tekstu, stosuje listy numerowane i punktowane (zmienia wygląd punktorów) sortuje dane wstawia grafiki do tekstu samodzielnie zmienia kształt i kolor wstawianych kształtów, stosuje różne sposoby otaczania obrazu tekstem świadomie dobiera rodzaj autokształtów do tworzonego dokumentu, wyjaśnia pojęcie edytora tekstu i omawia zastosowanie edytora, formatuje akapit według podanego wzoru, sprawnie posługuje się poleceniami Kopiuj, Wklej, Cofnij, we właściwy sposób zaznacza dowolny fragment tekstu, wyraz, zdanie, akapit w edytorze tekstu, opracowuje dokumenty użytkowe zgodnie z opisem; ustawia wcięcia akapitu, korzystając z górnych suwaków na linijce, zna czynności, które należy wykonać, aby przygotować dokument do druku, tworzy listy numerowane i punktowane według instrukcji, różnymi sposobami, umieszcza w tekście rysunki, autokształty, ozdobne napisy, objaśnia zastosowanie elementów okna edytora tekstu, rozróżnia klawisze edycyjne i klawisz Enter na klawiaturze oraz kursor tekstowy i wskaźnik myszy, wprowadza tekst z klawiatury z uwzględnieniem zasad edycji tekstu oraz sposobu wpisywania polskich znaków, posługuje się poleceniami Kopiuj i Wklej,
wykonuje operacje na bloku tekstu: usunięcie, przeniesienie w inne miejsce, kopiowanie, redaguje i formatuje proste teksty według podanego wzoru, według instrukcji tworzy listy numerowane i punktowane, wstawia kliparty i własne rysunki do dokumentu tekstowego, postępując zgodnie z instrukcją, zmienia rozmiar wstawionego obiektu zgodnie z opisem, z pomocą nauczyciela lub postępując zgodnie z instrukcją, wykorzystuje proste autokształty i ozdobne napisy do urozmaicania dokumentów tekstowych, wskazuje elementy okna edytora tekstu, pisze prosty tekst z zastosowaniem małych i wielkich liter oraz polskich znaków, posługuje się poleceniami Cofnij i Powtórz do zmiany wykonanej operacji, zaznacza dowolny fragment tekstu w edytorze tekstu, przy pomocy nauczyciela wybiera czcionkę i ustala jej atrybuty przed napisaniem tekstu, dokonuje podstawowych operacji formatowania tekstu, takich jak wyrównywanie, zmiana rodzaju czcionki i jej atrybutów, przy pomocy nauczyciela modyfikuje istniejący dokument, Popełnia bardzo liczne błędy przy wprowadzaniu tekstu do edytora, nie potrafi formatować dokumentu Rozdział 6-7. Komputer w naszym otoczeniu. Poznajemy przydatne programy zna wiele obszarów zastosowań informatyki podaje przykłady programów wykorzystywanych w różnych dziedzinach życia sprawnie obsługuje wskazane programy wie w jakich dziedzinach życia wykorzystuje się komputery, podaje przykłady podaje przykłady programów używanych w wybranych dziedzinach życia potrafi obsługiwać programy: kalkulator i kalendarz edytuje wydarzenia w kalendarzu omawia zastosowanie programu wie w jakich dziedzinach życia wykorzystuje się komputery, podaje przykłady potrafi obsługiwać wskazane programy omawia zastosowanie programów: kalkulator i kalendarz wymienia dziedziny życia w których wykorzystuje się komputery zna podstawowe funkcje wskazanego programu potrafi z niewielka pomocą nauczyciela obsługiwać wskazane programy z pomocą nauczyciela wymienia dziedziny życia w których wykorzystuje się komputery potrafi z pomocą nauczyciela obsługiwać wskazane programy
nie wypowiada się na zajęciach, nie podejmuje żadnych prac; Rozdział 8. Prezentacje multimedialne na podstawie rozszerzenia pliku rozpoznaje plik zawierający prezentację multimedialną, omawia różne rodzaje przejść między slajdami i sposób ich ustalania. przy użyciu gotowych szablonów potrafi stworzyć prostą prezentację z wykorzystaniem zaawansowanych opcji programu. objaśnia różnicę między pokazem automatycznym i sterowanym za pomocą myszki, objaśnia zasady pracy z poznanym programem do tworzenia prezentacji, opracowuje plan prezentacji korzysta z szablonów samodzielnie tworzy prostą animację i prezentację multimedialną, ustawia tło pojedynczego slajdu lub jednocześnie wszystkich slajdów, wybiera sposób, w jaki mają zmieniać się slajdy, stosuje różne efekty, wykorzystując schematy animacji, dobiera i wprowadza efekty animacji poszczególnych obiektów slajdów, sprawnie przeprowadza pokaz własnej prezentacji. samodzielnie przygotowuje proste animacje i prezentacje multimedialne, uruchamia i modyfikuje przykładową prezentację, z niewielką pomocą wybiera sposób, w jaki mają zmieniać się slajdy, stosuje różne efekty, z niewielką pomocą dobiera i wprowadza efekty animacji poszczególnych obiektów slajdów, ustala kolejność i sposób uruchamiania animacji elementów slajdów, umieszcza obiekty graficzne w edytowanym slajdzie, według wskazówek lub zgodnie z opisem przygotowuje proste animacje i prezentacje multimedialne, wymienia zasady tworzenia prezentacji multimedialnych, rozumie pojęcia: slajd i obszar slajdu, według wskazówek tworzy prezentację multimedialną, otwiera i uzupełnia wcześniej przygotowaną prezentację, wstawia do slajdu elementy tekstowe i graficzne z pliku, przy niewielkiej pomocy nauczyciela przygotowuje proste animacje i prezentacje multimedialne, nazywa poznany na lekcji program do tworzenia prezentacji multimedialnych, z pomocą nauczyciela opracowuje plan pracy, przy znacznej pomocy nauczyciela tworzy proste prezentacje multimedialne, z pomocą nauczyciela uruchamia prezentację. nie wypowiada się na zajęciach, nie podejmuje żadnych prac;
Rozdział 9. Arkusz kalkulacyjny wymienia typy danych wprowadzanych do arkusza, stosuje w zadaniach różne działania arytmetyczne objaśnia zastosowanie charakterystycznych elementów okna arkusza kalkulacyjnego, wyjaśnia pojęcia: arkusz kalkulacyjny, kolumna, wiersz, komórka, wiersz wprowadzania danych, obszar roboczy, adres komórki, zakres komórek, komórka aktywna, objaśnia zasady wykonywania obliczeń w arkuszu., umieszcza w komórkach arkusza dane i prawidłowo zapisuje gotowe formuły, wykorzystuje wiersz wprowadzania danych, wyjaśnia pojęcia: pasek formuły, formuła, zgodnie z instrukcją wykonuje obliczenia, omawia przeznaczenie i zalety arkusza kalkulacyjnego, wyjaśnia pojęcia: arkusz kalkulacyjny, kolumna, wiersz, komórka, pole nazwy, obszar roboczy, adres komórki, zakres komórek, komórka aktywna, wykorzystuje wiersz wprowadzania danych, wykonuje w arkuszu obliczenia, tworząc proste formuły, prawidłowo zapisuje i otwiera pliki arkusza, rozumie pojęcia: pasek formuły, formuła, zgodnie z instrukcją wykonuje obliczenia, opisuje budowę okna programu, zmienia szerokość kolumny i wysokość wiersza, dostosowuje rozmiar komórki do jej zawartości, rozumie pojęcia: arkusz kalkulacyjny, kolumna, wiersz, komórka, pole nazwy, obszar roboczy, adres komórki, zakres komórek, komórka aktywna, przy pomocy nauczyciela wykonuje w arkuszu kalkulacyjnym proste obliczenia. z pomocą nauczyciela tworzy i zapisuje proste formuły. nazywa poznany na lekcji arkusz kalkulacyjny, otwiera nowy dokument, odczytuje adres komórki, rozróżnia w arkuszu kursor komórki aktywnej, tekstowy i myszy, zmienia zawartość komórki, przy pomocy dużej nauczyciela wykonuje w arkuszu kalkulacyjnym proste obliczenia, nie podejmuje żadnych prac w arkuszu kalkulacyjnym;