POWATOWY URZĄD PRACY W KŁOBUCKU RANKNG ZAWODÓW DEFCYTOWYCH NADWYŻKOWYCH W POWECE KŁOBUCKM W -PÓŁROCZU 2011 ROKU KŁOBUCK, październi 2011 r.
Spis treści strona 1. Wstęp. 3 2. Analiza napływu bezrobotnych wg zawodów (grup zawodów). 6 3. Analiza strutury bezrobotnych wg zawodów (grup zawodów). 11 4. Analiza ofert pracy wg zawodów (grup zawodów). 17 5. Analiza zawodów deficytowych i nadwyżowych. 20 6. Wniosi. 27 7. Anes statystyczny. 29 8. Spis tabel i wyresów. 31 9. Spis tablic. 32 2
1. Wstęp Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżowych, to proces systematycznego obserwowania zjawis zachodzących na rynu pracy dotyczących ształtowania się popytu na pracę i podaży zasobów pracy, a taże formułowania na tej podstawie ocen, wniosów i rótotrwałych prognoz, tóre są niezbędne do prawidłowego funcjonowania systemu ształcenia, ja również systemu szoleniowego bezrobotnych oraz osób poszuujących pracy. Zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 20 wietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynu pracy (Dz.U. z 2008 r., Nr 69, poz. 415, z późn. zm.) opracowywanie analiz rynu pracy i sprawozdań oraz doonywanie ocen dotyczących rynu pracy jest jednym z zadań samorządu powiatu w zaresie polityi rynu pracy. Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżowych jest prowadzony w oparciu o ujednolicone dla całego raju zalecenia metodyczne opracowane przez Departament Rynu Pracy Ministerstwa Gospodari i Pracy (obecnie Ministerstwa Pracy i Polityi Społecznej). Zgodnie z tymi zaleceniami raporty z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych opracowywane są co pół rou (monitoring półroczny) oraz co ro (monitoring roczny) na poziomie powiatu, województwa i raju przez publiczne służby zatrudnienia. Prezentowany materiał przygotowany został przez pośredniów pracy Działu Pośrednictwa Pracy, Poradnictwa i Rozwoju Zawodowego Powiatowego Urzędu Pracy w Kłobucu. Sporządzany za -półrocze 2011 r. raport dot. zawodów deficytowych i nadwyżowych zawiera część diagnostyczną opartą na danych z załącznia 2 i 3 do sprawozdania MPiPS-01 o rynu pracy. Źródłami prezentowanego raportu są zgromadzone w Powiatowym Urzędzie Pracy w Kłobucu dane dotyczące osób bezrobotnych według posiadanych przez nich zawodów oraz rodzaju działalności ostatniego ich miejsca pracy, zgłoszone oferty pracy - według zawodów i specjalności oraz według rodzaju prowadzonej działalności przez pracodawcę (załączni 2 i 3 do sprawozdania MPiPS-01). Raport za -półrocze 2011 rou opracowany został w oparciu o tablice wyniowe wygenerowane przy użyciu specjalnie przygotowanej apliacji. Apliacja pozwala na wydru danych zawierających wyliczone wsaźnii umożliwiające oreślenie zawodów deficytowych i nadwyżowych oraz interpretację wyniów. Wyżej wymieniona apliacja dostępna jest na stronie internetowej: www.mz.praca.gov.pl 3
Raport zawiera anes statystyczny, w tórym przedstawiono pełny wyaz danych i wsaźniów, jaie zostały użyte w części opisowej. Użyte w teście wsaźnii poazują wartości od jednego do dwóch miejsc po przecinu, a tablice statystyczne znajdujące się na stronie www.mz.praca.gov.pl. poazują wartości tych wsaźniów do czterech miejsc po przecinu. Oreślenia pojawiające się w opracowaniu: zawody i specjalności, grupa zawodów wyniają z nazewnictwa stosowanego w Klasyfiacji zawodów i specjalności na potrzeby rynu pracy oraz zaresu jej stosowania wprowadzonej rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityi Społecznej z dnia 27 wietnia 2010 r. (Dz.U. z 2010 r. Nr 82, poz. 537). Strutura lasyfiacji jest wyniiem grupowania poszczególnych zawodów i specjalności w grupy elementarne, a te z olei w bardziej zagregowane grupy średnie, duże i wielie, na podstawie podobieństwa walifiacji zawodowych wymaganych do realizacji zadań danego zawodu (specjalności), z uwzględnieniem obydwu aspetów walifiacji, tj. ich poziomu i specjalizacji. Klasyfiacja zawodów i specjalności obejmuje: - 10 wielich grup zawodowych (x od jednocyfrowy), - 43 duże grupy zawodowe (xx od dwucyfrowy), - 132 średnie grupy zawodowe (xxx od trzycyfrowy), - 444 elementarne grupy zawodowe (xxxx od czterocyfrowy), - 2360 zawodów i specjalności (xxxxxx od sześciocyfrowy). W opracowaniu i tablicach statystycznych oprócz wybranych grup zawodów wyniających z lasyfiacji zawodów i specjalności, posłużono się również podziałem wg Polsiej Klasyfiacji Działalności (PKD) wprowadzonej Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polsiej Klasyfiacji Działalności (PKD) (Dz. U. z 2007 r. Nr 251, poz. 1885). 4
Celem niniejszego opracowania jest bardziej efetywne sformułowanie atywności eduacyjnej osób bezrobotnych i poszuujących pracy w stosunu do oczeiwań i potrzeb dynamii rynu pracy, a taże wsazanie loalnym organom, zajmującym się oświatą, ierunów zmian, jaie zachodzą, czy też mogą zachodzić w sferze zapotrzebowania na absolwentów poszczególnych ierunów ształcenia. Badanie zawodów deficytowych i nadwyżowych ma służyć lepszemu i trafniejszemu dopasowaniu walifiacji osób poszuujących pracy do oczeiwań pracodawców zawartych w ofertach pracy. Pozwoli ono w dłuższym przedziale czasowym na: - zbadanie sali i strutury bezrobocia w zawodach, tóre oreśla lasyfiacja, - zbadanie popytu na pracę w poszczególnych zawodach z puntu widzenia ofert pracy zgłaszanych do Powiatowego Urzędu Pracy, - prezentację zawodów deficytowych i nadwyżowych, - oreślenie ierunów i natężenia zmian zachodzących w struturze zawodowo walifiacyjnej na loalnym rynu pracy, - stworzenie bazy informacyjnej dla opracowania przyszłych strutur zawodowo walifiacyjnych w uładzie loalnym, - oreślenie odpowiednich ierunów szolenia bezrobotnych, - bieżące orygowanie strutury i treści ształcenia zawodowego w miejscowych szołach, - usprawnienia poradnictwa zawodowego poprzez wsazanie zawodów deficytowych i nadwyżowych, - ułatwienie realizacji programów specjalnych dla atywizacji różnych grup osób bezrobotnych, - stworzenie bazy informacyjnej dla instytucji zainteresowanych problematyą rynu pracy. Załada się, iż użytowniami poniższego opracowania będą: - Wojewódzi Urząd Pracy w Katowicach, - Starostwo Powiatowe w Kłobucu, - loalne władze oświatowe, - dyrecje szół ponadgimnazjalnych, - instytucje szoleniowe, - inne zainteresowane organy samorządowe oraz organizacje społeczne. 5
2. Analiza napływu bezrobotnych wg zawodów (grup zawodów) Najbardziej znanym mierniiem natężenia bezrobocia rejestrowanego jest stopa bezrobocia, gdzie podstawą porównania jest liczba zarejestrowanych bezrobotnych do liczby ludności atywnej zawodowo. Wsaźni ten poazuje, jaą część zasobów siły roboczej stanowią bezrobotni. Liczona jest wg wzoru: stopa bezrobocia liczba bezrobotnych liczba atywnych zawodowo *100% Przez liczbę atywnych zawodowo (cywilna siła robocza) rozumieć należy zbiorowość sładającą się z osób uznanych według lasyfiacji GUS za osoby pracujące oraz osoby bezrobotne. Należy przypomnieć, że wsaźnii stopy bezrobocia oblicza Główny Urząd Statystyczny dla poszczególnych jednoste administracyjnych (województw, podregionów, powiatów). Urzędy pracy nie są upoważnione do jej wyznaczania. Wyres 1. Stopa bezrobocia wg stanu na dzień 30.06.2010 r. oraz 30.06.2011 r. raj 11,8 11,6 woj. śląsie 9,7 9,4 pow. łobuci 12,2 11,9 0 5 10 15 stan na 30.06.2010 stan na 30.06.2011 Źródło: GUS 6
W struturze napływu bezrobotnych według dużych grup zawodowych w powiecie łobucim na 30.06.2011 rou dominują poniżej przedstawione grupy: - robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, producji wyrobów testylnych i porewni od 75 14,90% z tego: szwaczi, hafciari i porewni od 7533 4,50% - sprzedawcy i porewni - od 52 10,90% z tego: sprzedawcy slepowi (espedienci) - od 5223 9,60% - robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie - od 93 10,60% z tego: robotnicy pomocniczy w budownictwie ogólnym - od 9313 3,40% - robotnicy obróbi metali, mechanicy maszyn urządzeń i porewni - od 72 7,80% z tego: ślusarze i porewni - od 7222 2,60% - robotnicy budowlani i porewni (z wyłączeniem eletryów) - od 71 7,30% z tego: murarze i porewni od 7112 2,30% - pracownicy usług osobistych - od 51 6,10% z tego: ucharze - od 5120 1,70% - średni personel do spraw biznesu i administracji - od 33 4,10% z tego: średni personel do spraw statystyi i dziedzin porewnych od 3314 1,70% - operator maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych - od 81 3,80% z tego: operator innych maszyn i urządzeń przetwórczych gdzie indziej nieslasyfiowani - od 8189 1,00% 7
Najwięszy napływ bezrobotnych obiet do PUP w Kłobucu w półroczu 2011 rou, według elementarnych grup zawodowych (czterocyfrowych), przedstawia się następująco: sprzedawcy slepowi (espedienci) od 5223 14,40% szwaczi, hafciari i porewni od 7533 8,80% pracownicy obsługi biurowej od 4110 5,40 % rawcy, uśnierze, apelusznicy i porewni od 7531 4,40% robotnicy przy pracach prostych w przemyśle gdzie indziej nieslasyfiowani od 9329 3,20% Natomiast najwięszy napływ absolwentów w półroczu 2011 rou nastąpił w grupach zawodowych: sprzedawcy slepowi ( espedienci ) od 5223 8,10 % ucharze od 5120 5,30% specjaliści do spraw administracji i rozwoju od 3314 4,50% wizytatorzy i specjaliści metod nauczania od 2352 3,60% nauczyciele gimnazjów i szół ponadgimnazjalnych (z wyjątiem nauczycieli ształcenia zawodowego) od 2330 3,20% 8
Tabela 1. Raning 15 zawodów, w tórych nastąpił najwięszy napływ bezrobotnych w powiecie łobucim w półroczu 2011 rou Lp. Kod Nazwa Bezrobotni W tym absolwenci zawodu zawodu ogółem obiety razem obiety 1 2 3 4 5 6 7 1. 000000 Bez zawodu 317 169 131 80 2. 522107 Sprzedawca 177 158 16 15 3. 753303 Szwacza 99 99 1 1 4. 931301 Robotni budowlany 5. 411004 Techni prac biurowych 76 1 2 0 68 59 6 6 6. 931205 Robotni drogowy 53 6 0 0 7. 711202 Murarz 52 0 2 0 8. 722204 Ślusarz 52 0 2 0 9. 753105 Krawiec 48 47 0 0 10. 515303 Robotni gospodarczy 11. 331403 Techni eonomista 40 5 2 1 38 35 4 4 12. 752205 Stolarz 34 0 1 0 13. 723103 Mechani pojazdów samochodowych 14. 932911 Robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym 15. 322002 Techni żywienia i gospodarstwa domowego 33 0 12 0 29 19 1 0 27 19 5 3 Ogółem X 2533 1289 378 248 (...) 9
Na pierwszej pozycji raningu wg Klasyfiacji zawodów i specjalności plasuje się grupa osób bezrobotnych bez zawodu stanowiąca 12,50 % ogółu rejestrujących się w PUP w badanym oresie. W grupie tej mieszczą się przede wszystim osoby z wyształceniem podstawowym i gimnazjalnym oraz osoby, tóre uończyły licea ogólnoształcące, a nie uończyły żadnego ursu, na bazie tórego mogłyby zdobyć odpowiednie walifiacje zawodowe. W grupie 2533 osób zarejestrowanych w PUP w Kłobucu w połowie 2011 rou znajdują się osoby będące po uończeniu szoły, po ustaniu zatrudnienia, po wyłączeniu się na własną prośbę z ewidencji osób bezrobotnych, a taże taie osoby, tóre utraciły status osoby bezrobotnej z powodu nie stawienia się w wyznaczonym terminie lub po odmowie przyjęcia odpowiedniej pracy lub innej formy pomocy. Należy jedna zauważyć, iż jedna osoba w olejnych 6 miesiącach mogła zarejestrować się ilarotnie. Ja wynia z raningu, przodującymi zawodami, w tórych nastąpił najwięszy napływ bezrobotnych w analizowanym oresie są taie zawody ja: sprzedawca, szwacza, robotni budowlany, techni prac biurowych, robotni drogowy. 10
3. Analiza strutury bezrobotnych wg zawodów (grup zawodów) W struturze bezrobotnych na dzień 30.06.2011 rou według dużych grup zawodowych w powiecie łobucim dominują poniżej przedstawione grupy: - robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, producji wyrobów testylnych i porewni - od 75 13,80% z tego: szwaczi, hafciari i porewni - od 7533 3,50% - robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie - od 93 11,00% z tego: robotnicy pomocniczy w budownictwie ogólnym - od 9313 3,20% - sprzedawcy i porewni od 52 10,10% z tego: sprzedawcy slepów (espedienci ) od 5223 9,10% - robotnicy obróbi metali, mechanicy maszyn i urządzeń i porewni od 72 8,80% z tego: ślusarze i porewni od 7231 2,70% - robotnicy budowlani i porewni (z wyłączeniem eletryów) od 71 8,20% z tego: murarze i porewni - od 7121 2,30% - pracownicy usług osobistych od 51 7,00% z tego: ucharze od 5120 2,90% - średni personel do spraw biznesu i administracji od 33 4,60% z tego: średni personel do spraw statystyi i dziedzin porewnych od 3314 1,70% 11
Najwięszy stan zarejestrowanych bezrobotnych obiet na dzień 30.06.2011 rou w PUP w Kłobucu według elementarnych grup zawodowych (czterocyfrowych) przedstawia się następująco: sprzedawcy slepowi ( espedienci ) - od 5223 16,00% szwaczi, hafciari i porewni od 7533 7,00% pracownicy obsługi biurowej od 4110 5,40% ucharze - od 5120 4,90% rawcy, uśnierze, apelusznicy i porewni - od 7531 5,00% Najwięszy stan zarejestrowanych absolwentów na dzień 30.06.2011 rou w PUP w Kłobucu według elementarnych grup zawodowych (czterocyfrowych) przedstawia się następująco: specjaliści do spraw administracji i rozwoju od 2422 9,40% sprzedawcy slepowi (espedienci) - od 5223 7,30% eonomiści od 2631 6,30% ucharze od 5120 5,20% inżynierowie inżynierii środowisa od 2143 5,20% Z ogólnego stanu absolwentów najwięszy stan obiet notują grupy zawodowe: specjaliści do spraw administracji i rozwoju od 2422 10,30% sprzedawcy slepowi (espedienci) - od 5223 9,00% eonomiści od 2631 6,40% wizytatorzy i specjaliści metod nauczania od 2351 6,40% ucharze od 5120 5,10% 12
W czołówce osób długotrwale bezrobotnych, czyli będących na dzień 30.06.2011 r. w ewidencji osób bezrobotnych powyżej 12 m-cy plasują się następujące grupy zawodów: sprzedawcy slepowi (espedienci) - od 5223 8,30% rawcy, uśnierze, apelusznicy i porewni -od 7531 4,00% murarze i porewni od 7112 3,80% ucharze od 5120 3,40% mechanicy pojazdów samochodowych od 7231 3,00% Z ogólnego stanu osób długotrwale bezrobotnych na oniec półrocza 2011 rou najwięszy stan obiet notują grupy zawodowe: sprzedawcy slepów ( espedienci ) od 5223 15,20% rawcy, uśnierze, apelusznicy i porewni od 7531 7,90% ucharze od 5120 6,00% pracownicy obsługi biurowej od 4110 5,30% szwaczi, hafciari i porewni od 7533 5,00% 13
Tabela 2. Raning 15 zawodów, w tórych wystąpił najwyższy stan bezrobotnych w powiecie łobucim na dzień 30.06.2011 rou Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Bezrobotni ogółem w tym absolwenci powyżej 12 m- obiety razem obiety razem cy obiety 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1. 000000 Bez zawodu 403 227 71 29 19 9 2. 522301 Sprzedawca 258 236 7 7 63 57 3. 753303 Szwacza 119 119 0 0 20 20 4. 931301 Robotni budowlany 108 0 0 0 17 0 5. 411004 Techni prac biurowych 100 90 3 3 22 21 6. 753105 Krawiec 85 84 0 0 31 31 7. 722204 Ślusarz 82 0 1 0 20 0 8. 711202 Murarz 78 0 0 0 30 0 9. 931205 Robotni drogowy 71 9 0 0 4 0 10. 331403 Techni eonomista 70 64 2 2 16 14 11. 932101 Paowacz 69 61 1 1 10 10 12. 515303 Robotni gospodarczy 66 14 0 0 7 3 13. 932911 Robotni pomocniczy w 53 35 0 0 11 8 przemyśle przetwórczym 14. 512002 Kucharz małej gastronomii 49 38 5 4 6 4 15. 512001 Kucharz 48 45 0 0 21 21 (...) Ogółem 3827 1973 149 115 811 402 Dane liczbowe przedstawione w powyższej tabeli uazują, iż dominującą rolę w stanie bezrobotnych na oniec półrocza 2011 rou odgrywają zawody przewodzące w napływie bezrobotnych. Oprócz grupy bez zawodu, tóra liczy 451 osoby z ogółu zarejestrowanych na dzień 30.06.2011 rou wymienić należy sprzedawcę, robotnia budowlanego, szwaczę czy też technia prac biurowych. 14
Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz oferty pracy (secja PKD) Do osób bezrobotnych, poprzednio pracujących, należy zaliczyć osoby, tóre iedyolwie wyonywały pracę na podstawie stosunu pracy, stosunu służbowego, umowy o pracę naładczą oraz inną pracę zarobową, a taże prowadziły pozarolniczą działalność. W ońcu czerwca 2011 rou w PUP w Kłobucu stan osób bezrobotnych, poprzednio pracujących wynosił 3085, z olei w ciągu pierwszych 6 miesięcy 2011 r. do rejestru Urzędu napłynęły 1981 osoby posiadające staż pracy. W struturze napływu w/w osób bezrobotnych w półroczu 2011 rou dominowali przedstawiciele zawodów slasyfiowanych w secji: przetwórstwa przemysłowe 795 osób co stanowi 40,10% z ogółu bezrobotnych poprzednio pracujących; budownictwo oraz handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocyle - po 363 osoby co stanowi 18,30%. Analizując oferty pracy wg secji PKD można zauważyć pewną analogię w stosunu do strutury napływu bezrobotnych poprzednio pracujących. Najwięcej ofert pracy zgłoszono w secji: przetwórstwa przemysłowe - 154 oferty, co stanowi 21,80% z ogółu ofert pracy zgłoszonych w półroczy 2010 r.; budownictwo - 161 ofert 22,70% ogółu; handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocyle - 117 ofert 16, 50%. Wyjąte stanowi secja; administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązowe zabezpieczenia społeczne w ciągu -półrocza odnotowano w tej secji 71 osób poprzednio pracujących i aż 122 oferty pracy co stanowi 17,20% wszystich zgłoszonych ofert pracy w analizowanym czasooresie. Poniższa tabela obrazuje dane liczbowe dot. osób bezrobotnych poprzednio pracujących wg secji PKD oraz liczbę ofert pracy pozysanych w pierwszej połowie 2011 r., a taże stan bezrobotnych i liczbę ofert pozostających w dyspozycji PUP w Kłobucu w dniu 30.06.2011 r. 15
Tabela 3. Bezrobotni wg rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz oferty pracy w powiecie łobucim w - półroczu 2011 rou. Nazwa secji PKD Bezrobotni zarejestrowani w -półroczu 2011 r. Bezrobotni stan w ońcu -półrocza 2011 r. Oferty pracy zgłoszone w -półroczu 2011 r. Oferty pracy stan w ońcu -półrocza 2011 r. Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 24 41 15 0 Górnictwo i wydobywanie 0 2 0 0 Przetwórstwo przemysłowe 795 1283 154 33 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię eletryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do uładów limatyzacyjnych 7 5 0 0 Dostawa wody; gospodarowanie ścieami i odpadami oraz działalność związana z reultywacją 6 12 6 0 Budownictwo 363 504 161 8 Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocyle 363 604 117 6 Działalność związana z zawaterowaniem i usługami gastronomicznymi 36 64 15 0 Transport i gospodara magazynowa 57 89 17 3 nformacja i omuniacja 6 8 5 0 Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 26 33 6 0 Działalność związana z obsługą rynu nieruchomości 6 13 2 0 Działalność profesjonalna, nauowa i techniczna 29 36 11 2 Działalność w zaresie usług administrowania i działalność wspierająca 46 66 19 10 Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązowe zabezpieczenia społeczne 71 115 122 23 Eduacja 44 70 25 1 Opiea zdrowotna i pomoc społeczna 41 54 8 0 Działalność związana z ulturą, rozrywą i rereacją 12 15 9 0 Pozostała działalność usługowa 47 68 16 1 Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowniów; gospodarstwa domowe produujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby 2 3 0 0 Organizacje i zespoły esterytorialne 0 0 0 0 Działalność nie zidentyfiowana 0 0 0 0 Ogółem 1981 3085 708 87 16
4. Analiza ofert pracy wg zawodów (grup zawodów) W pierwszej połowie 2011 rou do Powiatowego Urzędu Pracy w Kłobucu wpłynęło 708 ofert pracy, jest to 20,50% ofert mniej w porównaniu do analogicznego oresu rou ubiegłego (-półrocze 2010-891 ofert pracy). Biorąc pod uwagę duże grupy zawodowe (od 2-cyfrowy) oraz grupy elementarne (od 4-cyfrowy), zgodne z Klasyfiacją zawodów i specjalności na potrzeby rynu pracy najwięcej ofert pracy zgłoszono dla pracowniów: od. 51 Pracownicy usług osobistych - 18,40%, z czego 15,10% stanową Gospodarze budynów, od. 52 Sprzedawcy i porewni 12,90% z ogółu zgłoszonych ofert pracy, w tym aż 10,00% stanowią sprzedawcy slepowi (espedienci), od. 71 Robotnicy budowlani i porewni (z wyłączeniem eletryów) 12,30% z ogółu zgłoszonych ofert pracy, w tym 3,10% stanowią murarze i porewni, od. 72 Robotnicy obróbi metali, mechanicy maszyn i urządzeń i porewni 9,60% z ogółu zgłoszonych ofert pracy, z czego 5,60% stanowili spawacze i porewni, Kod. 93 Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 7,90 z ogółu zgłoszonych ofert pracy, w tym 4,80 to paowacze, od. 75 Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, producji wyrobów testylnych i porewni - 7,50% z ogółu zgłoszonych ofert pracy, w tym stolarze meblowi i porewni - 1,40%, od. 41 Seretari, operatorzy urządzeń biurowych i porewni 6,90 z ogółu zgłoszonych ofert pracy, w tym aż 5,50 % stanowili pracownicy obsługi biurowej, 17
od. 83 Kierowcy i operatorzy pojazdów - 5,40% z ogółu zgłoszonych ofert pracy, w tym 3,70% z tej grupy ofert stanowią ierowcy samochodów ciężarowych od. 33 Średni personel do spraw biznesu i administracji - 3,10% z ogółu zgłoszonych ofert pracy, z czego 1,40% stanowili przedstawiciele handlowi. Ze względu na ogólniowy obraz rynu pracy powiatu łobuciego, jai oddaje strutura ofert pracy pogrupowanych w duże grupy zawodów (od 2-cyfrowy) oraz grupy elementarne (od 4-cyfrowy), poniższe opracowanie nie zawiera szczegółowej analizy wg tych grup zawodowych. Zainteresowanych wyżej opisaną agregacją odsyłamy do tablicy T-/P-3a. Oferty pracy zgłoszone w pierwszej połowie 2011 rou według zawodów Dla poszczególnych zawodów według odu sześciocyfrowego stworzono raning zawodów, w tórych odnotowano najwięszy napływ ofert pracy w pierwszym półroczu 2011 rou. Od stycznia do czerwca 2011 rou najwięcej ofert pracy zgłoszono dla robotnia gospodarczego 107, co stanowiło 15,10% wszystich zgłoszonych ofert pracy. Drugą pozycję w opisywanym raningu zajmuje zawód: sprzedawca 60 zgłoszonych ofert pracy, a trzecie miejsce z 34 ofertami pracy przypadło zawodowi paowacz. Do zajęcia czołowych miejsc raningowych przez w/w zawody w dużej mierze przyczyniło się subsydiowanie przez PUP w Kłobucu nowych miejsc pracy tworzonych przez pracodawców w głównie ramach taich form ja staż oraz prace społecznie użyteczne. 18
Tabela 4. Raning 15 zawodów i specjalności, dla tórych zgłoszono najwięcej ofert pracy w pierwszej połowie 2011 rou. Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Oferty pracy zgłoszone w - półroczu 1 "515303" Robotni gospodarczy 107 2 "522301" Sprzedawca 60 3 "932101" Paowacz 34 4 "711202" Murarz 22 5 "711501" Cieśla 16 6 "721206" Spawacz metodą TG 16 7 "411004" Techni prac biurowych 15 8 "931301" Robotni budowlany 15 9 "833203" Kierowca samochodu ciężarowego 14 10 "721205" Spawacz metodą MG 12 11 "833202" Kierowca ciągnia siodłowego 12 12 "332203" Przedstawiciel handlowy 10 13 "412001" Seretara 10 14 "524404" Telemareter 10 15 "721204" Spawacz metodą MAG 10 OGÓŁEM x 708 Suma ofert pracy zgłoszonych w pierwszym półroczu 2011 r. ujętych w raningu 15 zawodów i specjalności, dla tórych zgłoszono najwięcej ofert pracy w analizowanym czasooresie (363 oferty pracy) stanowi ooło 51,30 % wszystich ofert (708 ofert pracy), jaie wpłynęły do PUP w Kłobucu od stycznia do ońca czerwca 2011 r. 19
5. Analiza zawodów deficytowych i nadwyżowych Dane wyniowe z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych uazane zostały przy pomocy wsaźnia intensywności nadwyżi (deficytu). W celu właściwej interpretacji danych należy wyjaśnić podstawowe definicje używanych pojęć. Zawód deficytowy - to zawód, na tóry występuje na rynu pracy wyższe zapotrzebowanie, niż liczba osób poszuujących pracy w tym zawodzie. Zawód nadwyżowy - to zawód, w tórym liczba osób poszuujących pracy jest wyższa, niż zapotrzebowanie na ten zawód na rynu pracy. Zawody deficytowe i nadwyżowe oreślane są za pomocą wsaźnia intensywności nadwyżi (deficytu) zawodów mierzonej stosuniem średniej miesięcznej liczby zgłoszonych ofert pracy w danym zawodzie w badanym oresie do średniej miesięcznej liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie, w badanym oresie. Przyjmuje się, że: zawody o wsaźniu > 1,1 to zawody deficytowe, zawody o wsaźniu mieszczącym się w przedziale <0,9; 1,1> to zawody zrównoważone, zawody o wsaźniu < 0,9 to zawody nadwyżowe. 20
Analiza zawodów deficytowych i nadwyżowych (od 6-cyfrowy) Poniżej prezentowane są, w ramach zawodów i specjalności (od sześciocyfrowy), tylo te zawody, tórych wsaźni intensywności wsazuje, że zawód ten jest deficytowy. Tabela 5. Raning w -półroczu 2011rou zawodów i specjalności z wsaźniiem deficytowym zgłoszonych Lp. od Zawody i specjalności Wsaźni intensywności deficytu zawodów 1 412001 Seretara 10,00 2 431101 Asystent do spraw sięgowości 4,00 3 611303 Ogrodni 4,00 4 712202 Glazurni 4,00 5 524404 Telemareter 3,30 6 721204 Spawacz metodą MAG 3,30 7 522302 Sprzedawca w branży mięsnej 3,00 8 722308 Operator obrabiare sterowanych numerycznie 3,00 9 723104 Mechani samochodów ciężarowych 3,00 10 515303 Robotni gospodarczy 2,70 11 711404 Zbrojarz 2,50 12 422103 Techni obsługi turystycznej 2,00 13 741101 Eletromonter instalacji eletrycznych 2,00 14 712604 Monter instalacji i urządzeń sanitarnych 1,30 15 722314 Toarz w metalu 1,30 16 711501 Cieśla 1,20 W pierwszym półroczu 2011 r. w powiecie łobucim odnotowano tylo 16 zawodów deficytowych. 21
Przyglądając się zawodom z grupy pozostali w analizowanym czasooresie wśród 30 zawodów z najwyższym wsaźniiem deficytowym odnotowano jeden tai zawód: - pozostali pracownicy obsługi biurowej (od 411090) z wsaźniiem intensywności deficytu 17,00. Poniżej prezentowane są, w ramach zawodów i specjalności (od sześciocyfrowy), tylo te zawody, tórych wsaźni intensywności wsazuje, że zawód ten jest nadwyżowy. 22
Tabela 6. Raning 30 zawodów i specjalności z wsaźniiem nadwyżowym zgłoszonych w -półroczu 2011 rou Lp. od Zawody i specjalności Wsaźni intensywności nadwyżi zawodów 1 932911 Robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym 0,03 2 753303 Szwacza 0,04 3 931205 Robotni drogowy 0,06 4 235107 Pedagog 0,07 5 932913 Sortowacz 0,07 6 722204 Ślusarz 0,08 7 514101 Fryzjer 0,08 8 263102 Eonomista 0,09 9 723103 Mechani samochodów osobowych 0,09 10 751104 Rozbieracz - wyrawacz 0,10 11 512001 Kucharz 0,11 12 752208 Stolarz meblowy 0,13 13 814208 Operator wtrysari 0,14 14 911207 Sprzątacza biurowa 0,16 15 753105 Krawiec 0,17 16 753402 Tapicer 0,17 17 753602 Obuwni 0,17 18 931301 Robotni budowlany 0,20 19 712101 Dearz 0,20 20 712204 Posadzarz 0,20 21 751105 Rzeźni - wędliniarz 0,20 22 753605 Obuwni przemysłowy 0,20 23 512002 Kucharz małej gastronomii 0,21 24 753202 Krojczy 0,21 25 411004 Techni prac biurowych 0,22 26 243106 Specjalista do spraw maretingu i handlu 0,25 27 351203 Techni informaty 0,25 23
28 422602 Recepcjonista 0,25 29 522303 Sprzedawca w branży przemysłowej 0,25 30 524502 Sprzedawca w stacji paliw 0,25 Analizując zawody z grupy pozostali w opisywanym czasooresie wśród 30 zawodów z najniższym wsaźniiem nadwyżowym odnotowano jeden tai zawód: - pozostali monterzy gdzie indziej nieslasyfiowani (od 821990) z wsaźniiem intensywności nadwyżi 0,03 Wsaźni o wartości oreślonej przez MAX wsazuje, że w danym zawodzie, w oresie objętym badaniem, zostały zgłoszone oferty pracy, natomiast nie zarejestrowali się bezrobotni (T-/P-4). W pierwszym półroczu 2011 r. w PUP w Kłobucu zarejestrowano 54 zawodów w zawodach o wsaźniu MAX. Zawody masymalnie nadwyżowe tj. o wartości współczynnia intensywności nadwyżi 0,0000 to zawody, dla tórych w badanym oresie nie zgłoszono ofert, natomiast rejestrowali się bezrobotni (T-/P-4). W pierwszym półroczu 2011 r. w PUP w Kłobucu zarejestrowano 402 zawodów w zawodach o wsaźniu 0,0000. W związu ze zmianą lasyfiacji zawodów i specjalności, tóra obwiązuje od 1 lipca 2010 r. dane o deficycie bądź nadwyżce nietórych zawodów mogą być nie do ońca wiarygodne. Przyładem swoistego rodzaju paradosu jest uszczegółowienie nazewnictwa zawodów wchodzących w sład elementarnej grupy zawodów od 4-cyfrowy 5223 sprzedawcy slepowi (espedienci). Do ońca czerwca 2010 r. w lasyfiacji zawodów i specjalności wyodrębniony był zawód sprzedawcy, od lipca 2010 r. w w/w lasyfiacji pojawiły się dodatowo zawody: sprzedawca w branży mięsnej, sprzedawca w branż spożywczej oraz sprzedawca w branży przemysłowej. 24
Szolnictwo ształci potencjalnych pracowniów w zawodzie sprzedawcy bez wyróżnienia onretnej branży, pracodawcy taże w więszości ze względu na charater prowadzonej działalności, zgłaszają oferty pracy dla zawodu sprzedawca, natomiast monitoring zawodów deficytowych i nadwyżowych poazuje wsaźnii deficytu i nadwyżi uwzględniając wszystie zawody wg odu 6-cyfrowego w lasyfiacji. Zawód sprzedawcy w branży mięsnej został ujęty jao zawód deficytowy (na oniec czerwca 2011 rou w ewidencji osób bezrobotnych zarejestrowane były tylo 2 osoby z tym zawodem). Analizując natomiast grupę zawodów w odzie 4-cyfrowym od 5223 sprzedawcy slepowi (espedienci), wśród tórej zawiera się zawód sprzedawca w branży mięsnej od 522302, grupa ta wyazuje tendencje nadwyżowe z wsaźniiem 0,30. Problem w oreśleniu rzeczywistego deficytu i nadwyżi stanowią taże zawody do tórych wyonywania potrzebne są dodatowe walifiacje. Przyładem taim mogą być zawody stanowiące grupę ierowcy samochodów ciężarowych. W przypadu ierowców samochodów ciężarowych możemy mówić o pewnego rodzaju reglamentacji tego zawodu. Pomimo to, iż w ewidencji osób bezrobotnych są zarejestrowani ierowcy samochodów ciężarowych więszość z nich nie może podjąć pracy w tym zawodzie ze względu na bra dodatowych uprawnień, tóre wsazują pracodawcy w ofertach pracy zgłaszanych na to stanowiso. Mnogość dodatowych uprawnień oraz ich terminowość stwarzają utrudnienia w podjęciu pracy na stanowisu - ierowca samochodów ciężarowych. Rozbudowana walifiacja zawodów i specjalności z jednej strony jest przydatna do sprecyzowania onretnego zawodu z drugiej zaś jest przyczyną wad i ograniczeń w metodologii wyodrębniania zawodów deficytowych i nadwyżowych. Pracodawcy zgłaszający ofertę pracy supiają się niejednorotnie na rzeczywistych umiejętnościach potencjalnego andydata do pracy i jego dodatowych uprawnieniach, a nie wyłącznie na jego wyuczonym zawodzie. 25
Wsaźni długotrwałego bezrobocia Wsaźni długotrwałego bezrobocia w danym zawodzie jest to stosune liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy, według stanu na oniec -półrocza 2011 rou do liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie według stanu na oniec -półrocza 2011 r. Raning zawodów generujących długotrwałe bezrobocie w powiecie łobucim od stycznia do ońca czerwca 2011 rou według grup zawodów (od dwucyfrowy) przedstawia tabela T-/P-7. Wsaźni długotrwałego bezrobocia według grup elementarnych (od czterocyfrowy) uazuje tablica T-/P-8. Tablice statystyczne (www.mz.praca.gov.pl), prezentujące wyliczone wsaźnii, pozwalają na odszuanie interesujących czytelnia danych o poszczególnych zawodach czy grupach zawodów, niezależnie od przyjętej formy i sposobu opisu wyniów badań. 26
6. Wniosi Według stanu na dzień 30.06.2011 r. zarówno w sali raju, województwa ja i powiatu nastąpił wzrost bezrobocia w porównaniu z ońcem czerwca 2010 r. Na oniec czerwca 2011 rou stopa bezrobocia w powiecie łobucim wynosiła 12,2%, a w oresie analogicznym 2010 rou wynosiła 11,9%. Jest to jeden z najniższych wsaźniów stopy bezrobocia dla powiatu łobuciego odnotowany na przestrzeni pierwszej połowy 2011 rou. W pierwszej połowie 2011 rou tut. Urząd pozysał 708 ofert - w tym 318 ofert pracy subsydiowanej. Najwięcej ofert pracy w opisywanym oresie zgłoszono w zawodzie robotni gospodarczy 107 ofert - były to przede wszystim oferty prac subsydiowanych. Napływ bezrobotnych obiet w połowie 2011 r. w powiecie łobucim był nieznacznie więszy - 1289 osób w stosunu do mężczyzn - 1244 osób (z ogólnej liczby rejestrujących się bezrobotnych 50,90% stanowiły obiety). Analizując stan osób bezrobotnych na oniec badanego czasooresu należy stwierdzić, że stan bezrobotnych obiet taże był więszy w stosunu do stanu bezrobotnych mężczyzn. Na oniec czerwca 2011 r. udział obiet w ogólnej liczbie bezrobotnych z powiatu łobuciego wynosił 51,60 %. W pierwszej połowie 2011 rou zawodem o najwyższym wsaźniu deficytowym oazał się, zawód seretari, tóry w poprzednich latach taże wyazywał deficyt siły roboczej. Zawodem najbardziej nadwyżowym w analizowanym czasooresie, był robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym. Podsumowując można stwierdzić, że niniejsze opracowanie wsazuje, na nadal trudną sytuację na naszym loalnym rynu pracy. Wielu bezrobotnych ma trudności ze znalezieniem pracy w posiadanym zawodzie. Związane jest to często z fatem, że mimo posiadania przez osobę bezrobotną wymaganego przez pracodawcę zawodu, nie spełnia ona innych wymagań stawianych przez potencjalnego pracodawcę taich ja np: doświadczenie zawodowe dodatowe umiejętności i uprawnienia. 27
Ponadto można zauważyć, że wśród osób bezrobotnych występuje zjawiso dezatualizacji ich walifiacji, co w efecie utrudnia ich powrót na ryne pracy. Dodatowo na obecną sytuację na rynu pracy w powiecie łobucim ma wpływ wiele czynniów. Nie tylo ogólnoświatowy ryzys gospodarczy i mało nowych miejsc pracy co powoduje, że jest to zbyt mało by mogły wchłonąć więszą ilość bezrobotnych. Reasumując bardzo ważnym dla rozwoju loalnego rynu pracy stają się czynnii taie ja: rozwój zasobów ludzich, rozwijanie systemu eduacji i poradnictwa zawodowego oraz szoleń. Bardzo istotnym elementem w zwalczaniu loalnego bezrobocia jest prowadzenie sutecznej polityi zależności pomiędzy ryniem pracy a ofertą dydatyczną, rozwijanie setora usług, wspomaganie samozatrudnienia, wyrównywanie szans obiet, niepełnosprawnych, osób do 25 r.ż. oraz po 50 r.ż. Uogólniając należy stwierdzić, że aby zniwelować bezrobocie trzeba prowadzić bardzo rozważnie regionalną polityę przeciwdziałania bezrobociu a przede wszystim ścisłą współpracę z pracodawcami w zaresie zasobów ludzich soordynowana z systemem eduacji. 28
7. Anes statystyczny Miernii stosowane do monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych 1) Średnia miesięczna nadwyża (deficyt) podaży siły roboczej w zawodzie ( N ) N B O (1) gdzie: gdzie: B - średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie w -półroczu danego rou, O - średnia miesięczna liczba zgłoszonych ofert pracy w zawodzie w -półroczu danego rou, przy czym wielości te są obliczane według wzorów: 6 Bi 1 B i 6 (2) 6 Oi 1 O i 6 (3) B i - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w i-tym miesiącu w zawodzie O i - liczba zgłoszonych ofert pracy w i-tym miesiącu w zawodzie 2) Wsaźni intensywności nadwyżi (deficytu) zawodów ( W, ) gdzie: O, O Wn, (4) B B są oreślone wzorami (2) i (3) n Przyjęto, że zawody o wsaźniu: W, < 0,9 to zawody nadwyżowe, n 0,9 W n, 1,1 to zawody zrównoważone (wyazujące równowagę na rynu pracy), 29
W, > 1,1 to zawody deficytowe n 3) Wsaźni szansy uzysania oferty w zawodzie ( W, ) s gdzie: PO Ws, (5) PB PO - średnia miesięczna liczba ofert pracy w zawodzie w -półroczu, będąca w dyspozycji powiatowego urzędu pracy, obliczana według wzoru: przy czym PO t 1 PO PO t 1 6 O - liczba ofert pracy w zawodzie, będąca do dyspozycji powiatowego urzędu pracy w ońcu poprzedniego rou (t-1) O - liczba ofert pracy w zawodzie, zgłoszona do powiatowego urzędu pracy w (6) oraz -półroczu danego rou PB - średni miesięczny poziom rejestrowanego bezrobocia w zawodzie przy czym: PBt 1 -półroczu obliczany metodą uproszczoną według wzoru: PB PB t 1 PB 2 - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie w ońcu poprzedniego rou PB - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie w ońcu -półrocza danego rou. (7) w 30
8. Spis tabel i wyresów Tabela 1. Tabela 2. Tabela 3. Raning 15 zawodów, w tórych nastąpił najwięszy napływ bezrobotnych w powiecie łobucim w -połowie 2011 r. Raning 15 zawodów, w tórych wystąpił najwyższy stan bezrobotnych w powiecie łobucim na dzień 30.06.2011 rou. Bezrobotni wg rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz oferty pracy w powiecie łobucim w -półroczu 2011 rou. str. 9 str. 14 str. 16 Tabela 4. Raning 15 zawodów i specjalności, dla tórych zgłoszono najwięcej ofert pracy w -połowie 2011 r. str. 19 Tabela 5. Tabela 6. Raning zawodów i specjalności z wsaźniiem deficytowym zgłoszonych w -połowie 2011 r. Raning 30 zawodów i specjalności z wsaźniiem nadwyżowym zgłoszonych w -połowie 2011 r. str. 21 str. 23 Wyres 1. Stopa bezrobocia wg stanu na dzień 30.06.2010 r. oraz 30.06.2011 r. str. 6 31
10. Spis Tablic T-/P-1 T-/P-1a T-/P-2 T-/P-2a T-/P-3 T-/P-3a T-/P-4 T-/P-5 T-/P-6 T-/P-7 T-/P-8 T-/P-9 T-/P-9a Bezrobotni wg zawodów w powiecie łobucim. Stan w -półroczu 2011 rou. Strutura bezrobotnych wg grup zawodowych w powiecie łobucim. Stan w -półroczu 2011 rou. Napływ bezrobotnych wg zawodów w powiecie łobucim w -półroczu 2011 rou. Strutura napływu bezrobotnych wg grup zawodowych w powiecie łobucim w -półroczu 2011 rou. Oferty pracy wg zawodów w powiecie łobucim w -półroczu 2011 rou. Strutura ofert pracy wg zawodów w powiecie łobucim w -półroczu 2011 rou. Zawody deficytowe i nadwyżowe w powiecie łobucim w -półroczu 2011 rou. Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych w powiecie łobucim w -półroczu 2011 rou. Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych w powiecie łobucim w -półroczu 2011 rou. Raning zawodów generujących długotrwałe bezrobocie w powiecie łobucim w -półroczu 2011 rou. Raning zawodów generujących długotrwałe bezrobocie w powiecie łobucim w -półroczu 2011rou. Bezrobotni wg rodzaju działalności ostatniego miejsca oraz ofert pracy w powiecie łobucim w -półroczu 2011 rou. Strutura bezrobotnych i ofert pracy według PKD w powiecie łobucim w -półroczu 2011 rou. Wsazane tablice dostępne są na stronie internetowej: www.mz.praca.gov.pl 32