Scenariusz lekcji wiedzy o społeczeństwie w gimnazjum /proponowany scenariusz można wykorzystać na lekcjach wiedzy o społeczeństwie w gimnazjum lub na zajęciach pozalekcyjnych szkolnego klubu przedsiębiorczości; czas trwania zajęć w zależności od poziomu grupy 1-2 godz./ Temat lekcji: Co można jeszcze zrobić, aby nasz region rozwijał się szybciej i bardziej wszechstronnie? Metody i techniki: -burza mózgów, -dyskusja, -metaplan, -analiza tekstu, danych w tabeli, -rozmowa kierowana, Materiały pomocnicze: 1.Prezentacja multimedialna przedstawiona podczas XII Sesji Sejmiku Województwa Łódzkiego 11.09.2007r. Projekt Piastowskiego Parku Kultury w rejonie Łęczycy. 2.Stopa bezrobocia w Polsce, w woj. łódzkim i w powiecie łęczyckim /dane statystczne/. 3.Ocena atrakcyjności inwestycyjnej województw /fragment raportu IbnGR/. 4.Jak gmina Łęczyca korzysta z funduszy unijnych /fragmenty pracy konkursowej uczniów klasy II/. Środki: arkusze papieru, kolorowe kartki, flamastry, mapa administracyjna Polski, tablica interaktywna, rzutnik multimedialny. Cele zajęć, oczekiwane rezultaty: po zajęciach uczeń powinien: -opisać różnice w rozwoju gospodarczym regionów Polski, -wskazać konsekwencje tych różnic, -zaproponować, wskazać działania, które będą prowadzić do rozwoju regionu, -wskazać instytucje, które mogłyby podjąć te działania oraz źródła finansowania (środki unijne), -znać czynniki wpływające na atrakcyjność regionu. Bibliografia: 1.Regionalizm, polityka regionalna i Fundusze Strukturalne w Unii Europejskiej, red. A. Adamczyk, J. Borkowski, Warszawa 2005, 2.Łęczyca. Monografia miasta do 1990r., red. R. Rosin, Łęczyca 2001, 3.Przewodnik po Łęczycy i regionie łęczyckim, red. J.Szymczak, Łęczyca 2005. 4.Atrakcyjnośc inwestycyjna województw i podregionów Polski 2006, raport IBnGR, red. T. Kalinowski, Warszawa 2006, 5.www.leczyca.pl; www.leczyca.info.pl; www.lodzkie.pl/ 1
Przebieg zajęć: I. Czynności organizacyjno-porządkowe (powitanie, zajęcie wyznaczonych miejsc, sprawdzenie obecności, podanie tematu i celu głównego) II. Wprowadzenie do tematu 1. Na początku poproś uczniów o określenie położenia geograficznego regionu łęczyckiego oraz pokaz na mapie Polski (uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela, wskazują na mapie Łęczycę, region łęczycki, powiat łęczycki i gminy wchodzące w skład powiatu). 2. Dalej nawiąż do bogatej historii regionu i szczególnego znaczenia Łęczycy w przeszłości, wykorzystaj wiedzę zdobytą na lekcjach historii (np. Łęczyca miejscem wieców, sejmików ziemskich, Łęczyca stolicą województwa). 3. Postaw pytanie dotyczące oceny warunków życia ludzi w regionie łęczyckim na tle ogólnych warunków w Polsce, uświadom uczniom zróżnicowanie warunków życia ludzi w różnych częściach kraju. Zapytaj, czy ich zdaniem, w Polsce są regiony, w których żyje się lepiej lub gorzej niż w ich miejscowości. Uczniowie podają przykłady takich regionów, a następnie mają za zadanie wskazać, co jest dla nich wyznacznikiem tych lepszych i gorszych warunków życia (np. różne dochody, stopa bezrobocia, dostęp do instytucji kulturalnooświatowych); w dalszej kolejności uczniowie powinni wskazać konsekwencje istnienia różnic w rozwoju gospodarczym regionu (konsekwencje społeczne i ekonomiczne). III. Realizacja tematu 1. Metaplan - Duży karton papieru przypięty do tablicy, a na nim narysowany schemat metaplanu. Wyjaśnij uczniom kolejne zadanie. Zwróć uwagę, że tematem dyskusji jest sytuacja ekonomiczna w regionie łęczyckim. Rozdaj uczniom po kilka kartek samoprzylepnych, na których mają wpisać odpowiedzi na pytania: Jak jest? i Jak powinno być?. Następnie polec, by każdy uczeń w odpowiedniej części metaplanu nakleił swoje propozycje. Dalej następuje omówienie zadania i próba odpowiedzi na pytanie Dlaczego nie jest tak, jak powinno być?. Uczniowie zapisują swoje przemyślenia w odpowiednim miejscu na arkuszu. Dyskusję kończą wnioski podane przez uczniów. 2
Temat dyskusji Sytuacja ekonomiczna w regionie łęczyckim Jak jest? Jak powinno być? Dlaczego nie jest tak, jak być powinno? Wnioski 2. Uczniowie przedstawiają wyniki swojej pracy, omawiają sytuację regionu łęczyckiego, następnie podejmują próby oceny szans rozwoju. Poproś uczniów o podawanie propozycji, wskazanie możliwości i kierunków rozwoju. Swoje propozycje uczniowie powinni przedstawić graficznie w postaci promieni słonecznych, które rozświetlą region Przyciągnięcie inwestorów...... Rozwój turystyki Region Łęczycki Tworzenie nowych miejsc pracy......... 3. Nawiąż do początku lekcji, kiedy to padło stwierdzenie, że jednym z czynników decydujących o poziomie życia w regionie jest poziom rozwoju gospodarczego. Poinformuj, że istnieje instytucja naukowo-badawcza zajmująca się analizą funkcjonowania gospodarki. Jest to Instytut Badań nad Gospodarką 3
Rynkową. Instytucja ta opracowała raport Atrakcyjność inwestycyjna województw i podregionów Polski. Na podstawie opracowania wyjaśnij, co rozumie się pod pojęciem atrakcyjność inwestycyjna regionu /wykorzystaj tablicę interaktywną, niech wszyscy uczniowie również widzą fragmenty raportu/...to kompleks czynników, które umożliwiają osiągnięcie korzyści w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej i wynikających ze specyficznych cech obszaru, w którym działalność ma miejsce. Powiedz również, że atrakcyjność inwestycyjną rozumieć można w kategoriach zdolności skłonienia inwestorów do wyboru regionu jako miejsca lokalizacji inwestycji, jest to również sposób pozyskania informacji o mocnych i słabych stronach regionu. Pokaż na tablicy interaktywnej /rozdaj również ksero uczniom, by mieli informacje przed sobą/ zestawienie IbnGR ocena atrakcyjności inwestycyjnej regionów. Polec uczniom dokonanie krótkiej analizy i wyciągnięcie wniosków dotyczących województwa łódzkiego oraz przedstawienie ich na forum. Wypowiedzi uczniów powinny zawierać informacje:... woj. łódzkie cechuje przeciętny poziom atrakcyjności inwestycyjnej. Mankamentem regionu jest słaba aktywność wobec inwestorów oraz niski poziom bezpieczeństwa powszechnego. Dość dobra sytuacja odnotowana została w odniesieniu do zasobów i kosztów pracy. Pozostałe czynniki plasują region w środku rankingu. Po wnioskach uczniów powtórz, podkreśl znaczenie i krótko omów wymienione czynniki atrakcyjności gospodarczej. 4. W dalszej kolejności zaproponuj uczniom obejrzenie fragmentu prezentacji multimedialnej dotyczącej projektu Piastowski Park Kultury. /Piastowski Park Kultury projekt dotyczy stworzenia bazy turystyki kulturowej oraz edukacyjnej, poznawczej województwa, która pozwoli stać się propozycją dla szerokiej rzeszy odbiorców na aktywną, intelektualną oraz ciekawą formą spędzania wolnego czasu. Realizacja projektu obejmie wdrożenie wizji rozwoju miasta i gminy, czyli wizji ożywienia potencjału społecznego i gospodarczego z korzyścią dla społeczności lokalnej, jak i mieszkańców województwa i kraju/ Poprowadź krótką rozmowę na temat projektu, idź w kierunku poszukiwania szans rozwoju turystyki w regionie, zwróć uwagę na potrzebę stworzenia: bazy gastronomicznej, bazy noclegowej, sieci dróg. Podkreśl też walory przyrodnicze, zabytki i ciekawe miejsca regionu, możliwości rozwoju agroturystyki, wykorzystania możliwości utworzenia podstrefy ekonomicznej. Poinformuj uczniów o powstaniu i celach działania stowarzyszenie LOT. /Powołanie Lokalnej Organizacji Turystycznej Ziemi Łęczyckiej cel: uruchomienie branży turystycznej naszego regionu, które zrzeszałoby przedsiębiorców i zajęła się profesjonalną sprzedażą tworzonych pakietów turystycznych/ www.leczyca.info.pl www.leczyca.pl www.lodzkie.pl 4
5. W kolejnej części lekcji zastosuj rozmowę kierowaną z wykorzystaniem burzy mózgów poszukiwanie źródeł finansowania pomysłów oraz wykonawców proponowanych działań. Uczniowie zgłaszają swoje propozycje (np. fundusze pochodzące z budżetu samorządów lokalnych, z budżetu państwa, a przede wszystkim możliwości wykorzystania funduszy unijnych przez samorząd gminny i powiatowy, stowarzyszenia i instytucje). W zależności od potrzeb uzupełnij wypowiedzi uczniów, podaj informacje o wniosku do Planu Inwestycyjnego Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Jedna z uczennic, która wcześniej przygotowała pracę konkursową dotyczącą wykorzystania środków unijnych przedstawi na forum klasy swoje wnioski./materiał pomocniczy nr 4/ 6. Zakończenie Poszukiwanie informacji na stronach internetowych regionu /www.leczyca.pl www.leczyca.info.pl www.lodzkie.pl/ analiza informacji. Na zakończenie uczniowie odpowiadają na pytanie, czy swoją przyszłość wiążą z regionem łęczyckim, czy widzą szanse rozwoju dla siebie, jakie mają plany na przyszłość. Życzeniami realizacji marzeń zakończ lekcję. Podsumuj aktywność uczniów i zadaj pracę domową. Praca domowa Wybierz jedno dowolne zadanie i wykonaj je. 1. Przygotuj pisemne wystąpienie skierowane do instytucji, która mogłaby współrealizować zaproponowane dziś działania, przekonaj o słuszności proponowanych działań. 2. Zaprojektuj i wykonaj plakat informujący o szansach rozwoju regionu łęczyckiego. Przed wyjściem z sali poproś, by każdy uczeń na anonimowej kartce dokończył zdanie: Dzisiejsza lekcja dała mi... 5