FORMAT EGZAMINU (TGLS/The Global Language System) Część pierwsza to test, który sprawdza 3 umiejętności językowe: znajomość słownictwa i struktur gramatycznych rozumienie czytanego tekstu rozumienie ze słuchu Część druga to wypowiedź pisemna. W zależności od uzyskanego wyniku z części pierwszej, kandydat otrzymuje odpowiedni dla swojego poziomu zestaw zadań sprawdzających umiejętność pisania w języku obcym. Część trzecia to rozmowa z egzaminatorem. Punktacja testu TGLS 5 komponentów Poziomy CEFR Basic + Writing + Speaking 0 450 punktów 0 0 44 A1 45 89 A2 90 164 B1 165 239 B2 240 314 C1 315 389 C2 390 450 ZAKRES MATERIAŁU, KTÓREGO ZNAJOMOŚĆ JEST NIEZBĘDNA DO ZDANIA EGZAMINU - POZIOMY A1-B2 WYMAGANIA EGZAMINACYJNE DLA POZIOMU A1 Gramatyka Odmiana czasownika to be w czasie Present Simple twierdzenia, pytania i przeczenia Czas Present Simple (twierdzenia, pytania i przeczenia) Tryb rozkazujący (do it / don t do it) Czasowniki modalne: can/can t, / Konstrukcja: there is/there are (do wyboru) Przymiotniki (ich pozycja w zdaniu) Zaimki osobowe Przymiotniki dzierżawcze (my, your ) Liczba mnoga rzeczowników Zaimki wskazujące (this/ that/ these/ those) Podstawowe użycie przedimka nieokreślonego, określonego i zerowego Liczebniki główne i porządkowe Dopełniacz saksoński (possessive s) Przyimki miejsca, czasu i ruchu Like / love / hate + gerund (podstawowe użycie) Zaimki dzierżawcze
Słownictwo Informacje osobiste Rodzina, przyjaciele Dni tygodnia, godziny (pory roku, miesiące) Praca, zawody, uczelnia Codzienne czynności Posiłki Zainteresowania Zakupy (podstawy) Dom wyposażenie Podróż Wygląd zewnętrzny (podstawy) Ubrania (podstawy) Sposoby spędzania wolnego czasu Restauracja, dworzec, sklep (do wyboru) Funkcje komunikacyjne witanie się, żegnanie, pytanie o samopoczucie, przedstawianie się, przedstawianie kogoś, podawanie podstawowych informacji o sobie (np. adres, nr telefonu, itp.), proste wyrażenie swoich upodobań, a także prostych opinii negatywnych bardzo prosty opis swojej rodziny prośba o powtórzenie, o przeliterowanie, pytanie o znaczenie słowa, zadawanie pytań dot. zawodu, wieku, miejsca zamieszkania, itp., na temat dnia codziennego, czasu wolnego, proste zamawianie w restauracji, kawiarni, sklepie Umiejętności Słuchanie Osoba rozumie słowa i bardzo proste zdania na swój temat, na temat rodziny, na temat tego, co bliskie i znane, jeśli rozmówcy mówią do powoli i wyraźnie w języku standardowym Rozumie proste polecenia, pytania, prośby. Informacje dotyczące osób (np. adres, numer telefonu). Czytania Potrafi zrozumieć nazwy, słowa i bardzo proste zdania, na przykład na ogłoszeniach, na plakatach, w katalogach, prosty formularz, proste życzenia okolicznościowe Mówienie Potrafi porozumieć się, jeśli rozmówca zgadza się powtórzyć wolno lub uprościć swoje zdanie, a także pomóc jej w swojej wypowiedzi.
Potrafi postawić proste pytania na znany temat, lub na temat tego, co jest jej niezbędnie potrzebne, a także odpowiedzieć na podobne pytania. Przykładowo: przywitać się, pożegnać, przedstawić się, poprosić, podziękować. Potrafi użyć słów i wyrażeń bardzo prostych po to, aby przedstawić się, opisać siebie, swoje najbliższe otoczenie, mieszkanie i ludzi, których zna. Opowiedzieć o swoim dniu, wolnym czasie. Pisanie Potrafi napisać kartkę np. z wakacji. Potrafi wypełnić prosty formularz wpisując swoje imię, nazwisko, narodowość, wiek, adres. Potrafi zanotować krótką informację, sporządzić listę zakupów, opisać prostymi zdaniami swoją rodzinę, szkołę i zainteresowania. WYMAGANIA EGZAMINACYJNE DLA POZIOMU A2 ZAGADNIENIA GRAMATYCZNE CZASY zdania oznajmujące i pytające w czasach Present Simple, Present Continuous, Present Perfect, Present Perfect Continuous, Past Simple, Past Continuous, Past Perfect, Future Simple forma be going to do forma used to do / didn't use to do szyk wyrazów w zdaniach pytających pytania z użyciem czasowników posiłkowych i pytania o podmiot zdania w trybie rozkazującym ZDANIA WARUNKOWE typu I i II STRONA BIERNA w odniesieniu do czasów Present Simple, Past Simple MOWA ZALEŻNA w odniesieniu do czasów Present Simple, Past Simple, Future Simple, Present Perfect (przytaczanie zdań twierdzących, pytających i przeczących) ZDANIA podrzędne czasowe z użyciem spójników when, as soon as, before, after podrzędne określające z zaimkami who, which, where ( np. It's the person who serves you in a cafe.) ze spójnikami so, because, but, although z konstrukcjami czasownikowymi want / hope / would like + to do oraz like / enjoy / love + doing z użyciem so / neither + czasownik posiłkowy + osoba w celu zgodzenia się lub niegodzenia z rozmówcą (np. "I'm a student." -"So am I.") CZASOWNIKI czasy Present Simple, Present Continuous, Present Perfect, Present Perfect Continuous, Past Simple, Past Continuous, Past Perfect, Future Simple czasowniki złożone (np. put on, take off, try on, turn on/off, turn down/up, look for, look after, find out, give back, take back, get on with, give up, stay up, put away, look up, fill in, be over) czasowniki modalne may, might, can (wyrażające możliwość) should / shouldn't (wyrażające radę) have to/don t have to/must/mustn t(wyrażjące zobowiązanie lub zakaz) RZECZOWNIKI policzalne (np. an apple) i niepoliczalne (np. milk) PRZYMIOTNIKI stopniowanie przymiotników konstrukcja (not) as + (przymiotnik) + as przymiotniki kończące się na -ed / -ing (np. interested / interesting, tired / tiring, bored / boring)
PRZYSŁÓWKI stopniowanie przysłówków konstrukcja (not) as + (przysłówek)) + as ZAIMKI zaimki nieokreślone opisujące ilość i liczbę (some, any, much, many, enough, a lot of, a few, a little) PRZEDIMKI określony (the) nieokreślony (a, an) brak przedimka (Ø) PRZYIMKI w okolicznikach czasu i miejsca (at, on, in) w okolicznikach kierunku (under, along, round, around, through, into, across, over, up, past, towards, down, out of) UMIEJĘTNOŚCI Słuchanie Osoba potrafi zrozumieć bardzo często używane słowa i wyrażenia na swój temat, swojej rodziny, na temat tego, co jej bliskie i znane, zakupów, szkoły, kolegów. Potrafi zrozumieć główną informację komunikatów i wiadomości przekazywanych ustnie. Czytanie Osoba rozumie teksty krótkie i bardzo proste. Potrafi domyślić się sensu informacji podanej w tekstach dotyczących bliskiego jej otoczenia, takich jak: reklamy, broszurki, menu, ogłoszenia, program TV, rozkład jazdy. Potrafi zrozumieć krótkie i proste teksty osobiste. Mówienie Potrafi porozumieć się w trakcie wykonywania znanych jej i prostych prac wymagających jedynie prostej i bezpośredniej wymiany informacji na znane tematy. Potrafi się porozumieć w trakcie krótkiej wymiany zdań, jeśli nawet nie umie prowadzić dłuższej rozmowy. Potrafi w kilku zdaniach opisać w prosty sposób swoją rodzinę lub innych ludzi, opisać to, co robi, studia, obecny i poprzedni zawód. Pisanie Potrafi zanotować i przekazać na piśmie proste i krótkie informacje. Potrafi napisać prywatny, bardzo prosty list, np. e-mail lub fax z krótkim podziękowaniem czy zaproszeniem. WYMAGANIA EGZAMINACYJNE DLA POZIOMU B1 Zagadnienia gramatyczne
I Zdania oznajmujące, pytające i przeczące w czasach: 1 Present Simple 2 Present Continuous 3 Present Perfect wykorzystanie przyimków for i since oraz przysłówków yet, already, before, never 4 Present Perfect Continuous 5 Past Simple 6 Past Continuous 7 Past Perfect 9 Future Simple wyrażenie going to oraz czas Present Continuous w opisywaniu przyszłości zdania czasowe (time clauses) z when, as, until, as soon as, after, before II Mowa zależna (reported speech) zdania twierdzące, pytające, rozkazujące III Strona bierna (passive voice) IV Zdania podrzędnie złożone 1. przydawkowe określające (defining relative clauses) i nieokreślające (non-defining relative clauses) np. The girl who lives next door is giving a party tonight. My mother, who lives in the country, visited me last Sunday. 2. okolicznikowe celu np. The car body is painted to protect it from rust. 3. warunkowe (typu 1, 2 i 3)
np. If Lucy gets a rise, she will go to Spain for a month. If I were you, I would ask for help. If John had worked more, he would have passed the exam. V Konstrukcje bezokolicznikowe i gerundialne po określonych czasownikach np. I managed to sell my old car. I enjoy taking photographs. grupa czasowników po których używa się obu form bez zmiany znaczenia np. I started to practise karate. I started practising basketball. VI Pytania ogólne i szczegółowe np. Do you like milk? Where does he work? pośrednie (indirect questions) np. I need to know who you love. pytania o podmiot i dopełnienie (subject/object questions) np. What do you do in the evenings? Who invented the bulb? pytania typu question tags np. It s cold today, isn t it? VII Rzeczownik rzeczowniki policzalne i niepoliczalne
rzeczowniki złożone liczba mnoga regularna i nieregularna przedimki: a(n), the, zero VIII Czasownik czasowniki złożone (phrasal verbs) czasowniki modalne w teraźniejszości (can, can t, could, should, shouldn t, have to, must, don t have to, mustn t, need, may, might) czasowniki modalne w przeszłości np. They should have accepted that job. wyrażenie used to wyrażenia przyimkowe np. listen to IX Przymiotnik stopniowanie regularne i nieregularne, stopień wyższy i najwyższy stopień równy w porównaniach as as stopień równy przymiotnika z too, enough przymiotniki z ed i Ing np. interested i interesting przymiotniki mocne i słabe np. exhausted i tired wyrażenia przyimkowe np. bad at X Zaimek zaimki ilościowe (quantifiers) np. much, many, a lot of, little, few itp. zaimki zwrotne i wzajemne WYPOWIEDŹ USTNA
Osoba rozumie informacje podane w języku standardowym na temat domu, szkoły, pracy, wolnego czasu, itd. Potrafi zrozumieć główną treść większości programów telewizyjnych i radiowych dotyczących bieżących wydarzeń, interesujących ją tematów, jeśli rozmówcy mówią względnie wolno i wyraźnie. CZYTANIE Osoba potrafi zrozumieć głównie teksty zredagowane w języku standardowym na tematy jej znane lub odnoszące się do jej pracy czy zainteresowań. Potrafi zrozumieć proste artykuły prasowe, opis aktualnych wydarzeń, jasne sprecyzowane wątki i epizody, opis przeżyć a także życzenia zawarte w prywatnych tekstach. MÓWIENIE Osoba potrafi porozumieć się w większości sytuacji, w jakich może się znaleźć podróżując po kraju, którego języka się uczy. Potrafi bez przygotowania wziąć udział w rozmowie na tematy osobiste lub dotyczące życia codziennego, np. rodziny, czasu wolnego, pracy, podróży i bieżących wydarzeń oraz reagować na inne opinie i odczucia. Osoba potrafi w prosty sposób zrelacjonować wydarzenia, opowiedzieć o swoich doświadczeniach, marzeniach, nadziejach i celach, wyrażać swoje przypuszczenia. Potrafi krótko udzielić wyjaśnień, podać przyczyny, złożyć reklamację, wyrazić opinię lub przedstawić swoje plany. Potrafi opowiedzieć krótką historię, akcję przeczytanej książki, główną intrygę filmu i wyrazić moje reakcje na jego temat. GŁÓWNE ZADANIA I CELE EGZAMINACYJNE wyrażanie stanów psychicznych i uczuć: zdziwienia, radości, smutku, obawy. ocenianie wydarzeń z przeszłości; wyrażanie czynności uprzedniej w przeszłości i przyszłości. wyrażanie warunku dla czynności przeszłych, teraźniejszych i przyszłych. wyrażenie opinii, sądów i ich uzasadnienie, zwracanie się z prośbą, pytaniem o pozwolenie, udzielanie rad, udzielanie instrukcji, udzielanie (lub nie) pozwolenia, rozpoczynanie i kończenie dyskusji (uporządkowanie, argumentowanie), wyrażanie przyczyny i skutku
WYMAGANIA EGZAMINACYJNE DLA POZIOMU B2 Zagadnienia gramatyczne CZASY /TENSES Present Simple, Present Continuous, Present Perfect, Present Perfect Continuous, Past Simple, Past Continuous, Past Perfect, Future Simple, Past Perfect Continuous, Future Continuous, Future Perfect formy used to do / be used to doing / get used to doing ZDANIA WARUNKOWE / CONDITIONAL SENTENCES typu 0, I, II, III (powtórzenie i utrwalenie) STRONA BIERNA /PASSIVE VOICE w odniesieniu do czasów Present Simple, Present Continuous, Past Simple, Present Perfect, Past Perfect, Future Simple, czasowniki modalne w stronie biernej czasowniki z dwoma dopełnieniami w stronie biernej konstrukcja bierna służąca do wyrażania obiegowych opinii (np. It s said that, He s said to be, He s said to have been ) MOWA ZALEŻNA /REPORTED SPEECH w odniesieniu do wszystkich wymienionych powyżej czasów czasowniki wprowadzające mowę zależną czasownik (np. say, explain) + that clause czasownik (np. ask, remind, warn) + dopełnienie + bezokolicznik z to czasownik (np. admit, suggest) + forma gerundialna ZDANIA PODRZĘDNE /SUBORDINATE CLAUSES okolicznikowe czasu (z użyciem np. as soon as, when ) okolicznikowe celu (z użyciem np. in case) okolicznikowe skutkowe (z użyciem np. so / such... that) okolicznikowe przyzwalające (z użyciem np. although, but, however, nevertheless) ZDANIA PRZYDAWKOWE /DEFININIG AND NON-DEFINING CLAUSES określające (np. The man who is talking to Tom is my neighbour.) uzupełniające (np. Mary, who is in Paris at the moment, works In a bank.) opuszczanie zaimka (np. The man (who) she was talking to is the famous actor.) zdania przydawkowe z przyimkiem (np. He is the only person to whom I can talk.) PYTANIA /QUESTION TAGS rozłączne (np. She s beautiful, isn t she?) KONSTRUKCJE CZASOWNIKOWE /VERB / UNREAL PAST /UNREAL PRESENT czasownik (np. avoid, enjoy, finish, imagine, finish, love, like, mind, miss, suggest, give up) + forma gerundialna (doing) czasownik (np. afford, choose, hope, decide, seem, manage, offer, promise, refuse, would like, want) + bezokolicznik (to do) czasownik (try, remember, regret, stop) + forma gerundialna lub bezokolicznik ze zmianą znaczenia czasownik (allow, help, want, remind, would like, advise, invite, tell) + osoba + bezokolicznik (to do) czasownik po przymiotniku (np. I was pleased to receive your invitation) wyrażenia too to i enough to (np. My coffee is too hot to drink. We arrived early enough to get a seat.) konstrukcja I wish (np. I wish I was rich.) przyczynowe użycie have (have sth done) CZASOWNIKI PHRASAL VERBS /MODAL VERBS złożone (np. bring up, get on, show off, fall out, turn out, take in, give out, look up to, cut down on, get away with, put up with,
run out of, work out ) modalne wyrażające umiejętność (np. can), prawdopodobieństwo (np. may), pozwolenie (np. may), zakaz (np. mustn t), konieczność (np. must), radę (np. should), krytykę (np. shouldn t), obowiązek (np. must), propozycję (np. can), sugestię (np. could), logiczny wniosek (z bezokolicznikiem czasu teraźniejszego i przeszłego np. might / can t / must be, might / can t / must have been) oraz formy je zastępujące (to be able to, to, to have to) let i make w stronie czynnej i biernej (np. let sb do sth, make sb do sth) budowa słowotwórcza czasownika z uwzględnieniem stosowania przedrostków (un-, -dis-, mis-, over-, under-) RZECZOWNIKI NOUNS policzalne i niepoliczalne złożone (np. self-respect, air travel) budowa słowotwórcza rzeczownika przedrostki un-, dis-, in-, im-, ir-, re-, ex-, mis-, under-, over- przyrostki -ment, -ation, -ion, -al, -hood, -ship, -ness, -ity, -ence, -ance, -dom, -th PRZYMIOTNIKI ADJECTIVES stopień wyższy i najwyższy formy nieregularne (np. good, better, best) formy modyfikujące stopień wyższy (much, far) wyrażenie the the + stopień wyższy przymiotniki kończące się na -ed / -ing złożone (np. middle-class, wellinformed) budowa słowotwórcza przymiotnika przedrostki un-, dis-, in-, im-, ir-, re-, ex-, mis-, under-, over- przyrostki -ful, -less, -able, -ible, -al, -ous PRZYSŁÓWKI ADVERBS formy nieregularne pozycja przysłówka w zdaniu budowa słowotwórcza przysłówka z uwzględnieniem stosowania przedrostków do tworzenia form o znaczeniu przeciwnym ZAIMKI PRONOUNS nieokreślone i bezosobowe (np. all, everything, every, each, no, none, anybody) względne (np. who, which, that, whom, whose, what) PRZEDIMKI ARTICLES określony (the) nieokreślony (a, an) brak przedimka (Ø czyli zero article) PRZYIMKI PREPOSITIONS jako element związków wyrazowych (np. prone to, operate on, in common) Wypowiedź pisemna Osoby zdające egzamin na poziomie B2 kompetencji językowej powinny wykazać się umiejętnością napisania poprawnego tekstu, różnicując styl (formalny lub nieformalny) i skutecznie przekazując wiadomości i poglądy na tematy osobiste i ogólne, również o charakterze hipotetycznym; potrafią przedstawiać opinię wspierając ją argumentami za i/lub przeciw oraz ustosunkować się do poglądów innych. Formy wypowiedzi pisemnej obejmują: rozprawkę typu za i przeciw (for and against composition) rozprawkę wyrażającą opinię (opinion essay) list formalny (formal letter of application) Wypowiedź ustna Osoby zdające egzamin na poziomie B2 kompetencji językowej powinny wykazać następujace umiejętności: prowadzenie dość swobodne rozmowy na tematy niespecjalistyczne oraz specjalistyczne, jeśli temat jest mówiącemu znany
dyskutowanie na znane im tematy, przedstawianie opinii za i przeciw, popieranie opinii argumentami formułowanie przejrzystych, rozbudowanych wypowiedzi na różne tematy związane z dziedzinami, które je interesują Rozumienie tekstu pisanego Osoby przystępujące do egzaminu na poziomie B2 powinny rozumieć znaczenie głównych wątków przekazu zawartego w złożonych tekstach na tematy konkretne i abstrakcyjne, łącznie z rozumieniem dyskusji na tematy techniczne z zakresu jej specjalności. Potrafi szybko przejrzeć długi, złożony tekst, by wyłowić z niego potrzebne informacje. Rozumienie tekstu mówionego Osoby przystępujące do egzaminu na poziomie B2 winny wykazać się umiejętnością rozumienia zasadniczych punktów rozmowy, gdy używany język jest jasny i standardowy, a także winny śledzić dłuższe formy wypowiedzi, również o charakterze argumentacyjnym, gdy temat jest im w miarę znany lub gdy jest związany z ich specjalizacją.