Cyfrowe opowieści o Psotniku Zadanie 3 Materiał opracowany na podstawie scenariusza Twoja cyfrowa opowieść. Co słychać w Laboratorium Dzieci zrobiły już album ze zdjęciami dla mamy i audiopamiętnik. Ale zabawa z multimediami tak ich wciągnęła, że postanowiły zbudować też obrazkową opowieść ze zdjęć, które zebrały. Coś takiego jak komiks, ale złożone z fotografii. Zaczęły planować kolejne etapy historii i szukać odpowiednich zdjęć. Zdecydowały się ułożyć opowieść o nowych przygodach Psotnika! Pomysł na lekcję W jaki sposób możemy wykorzystać narzędzia cyfrowe na potrzeby własnej ekspresji twórczej? Dzieci będą miały okazję się o tym przekonać budując opowieść za pomocą cyklicznych, powiązanych ze sobą obrazów oraz przekładając ją na język fotografii, dzięki wykorzystaniu aparatów cyfrowych, tabletów lub smartfonów. Cele operacyjne Dzieci: wiedzą, jak posługiwać się prostym aparatem cyfrowym lub innym urządzeniem z możliwością wykonywania zdjęć; potrafią zaplanować i stworzyć własną obrazkową opowieść. Pomoce zalecane do przeprowadzenia zajęć: kartki A4, kolorowe flamastry, instrukcja dla osoby prowadzącej "Obrazkowy plan", tablica, kreda lub marker, magnesy lub taśma klejąca, dwa aparaty cyfrowe lub inne urządzenia z możliwością wykonywania zdjęć, obrazkowe plany obydwu grup np. tablety, ew. komputer i rzutnik.
Przebieg zajęć Julka: Jej, mamy już album ze zdjęciami dla mamy i audiopamiętnik! Wyszły super! Kuba: Napracowaliśmy się trochę, ale to była mega zabawa! Julka: Kuba, wiesz co? Tak sobie myślę, że mamy tyle fajnych zdjęć, że możemy z nich złożyć całą opowieść. Kuba: Ale jak? Julka: Najpierw zaplanujemy, co chcemy opowiedzieć, potem poszukamy pasujących zdjęć, albo zrobimy nowe. Kuba: Taki komiks? Julka: Dokładnie tak! Tylko nie wiem jeszcze o czym... Kuba: Jak to o czym? Napiszmy nowe przygody naszego Psotnika! Krok 1. Bliźniaki postanowiły zrobić cyfrową opowieść o przygodach Psotnika. Zaczęły planować, jak ją ułożyć, co powinno się w niej znaleźć, by była zrozumiała dla każdego. Wyciągnęły kartki i zaczęły układać kolejne sceny, które powinny znaleźć się w tej historii. Julka: No to robimy opowieść! Kuba: Tylko od czego zacząć? Julka: Od przygody z włamywaczem? Kuba: No nie, to środek historii. Każda opowieść ma początek, rozwinięcie i zakończenie... Julka: No to jak zaczęła się nasza historia? Kuba: Od alarmu chyba. Wiesz co, weźmy kartki i sobie wszystko rozplanujmy. Julka: Super pomysł. A skoro są z nami dzieci, to i one spróbują ułożyć jakieś fajne opowieści? Dzieci, pobawicie się z nami? Zapowiedz, że podczas zajęć stworzycie cyfrowe opowieści, czyli historyjki opowiedziane za pomocą zdjęć zrobionych aparatem cyfrowym, tabletem lub smartfonem. Podziel uczestników na dwie grupy. Wręcz im flamastry i puste kartki, które będą potrzebne do stworzenia obrazkowego planu dwóch krótkich opowieści o czarodzieju, którego spotkał Psotnik oraz o ucieczce z piórnika (Instrukcja dla osoby prowadzącej "Obrazkowy plan"). Rozdaj też teksty obu historii i przeczytaj je każdej z grup, jeśli będzie to konieczne. Powiedz, że ostatnim krokiem będzie wykonanie aparatem cyfrowym, tabletem lub smartfonem serii zdjęć. Podstawę do wykonania tego zadania będą oczywiście stanowiły obrazkowe opowieści. Dlatego warto od razu wyobrazić sobie, jak mogłyby wyglądać gotowe zdjęcia i to właśnie przedstawić na poszczególnych obrazkach. Poleć uczestnikom i uczestniczkom, by gotowe prace ułożyli w odpowiedniej kolejności, tak żeby od razu było wiadomo, gdzie jest początek, rozwinięcie i zakończenie historii.
Czas: 15 min Metoda: praca w grupach Pomoce: kartki A4, kolorowe flamastry, instrukcja dla osoby prowadzącej "Obrazkowy plan" Krok 2. Julka i Kuba narysowali na kartkach kolejne sceny z opowieści o pościgu za Psotnikiem. Powiesili na ścianie i dopisali tytuł: MegaMisja. Potem poprosili rodziców, by spojrzeli na rysunki i powiedzieli, czy historia jest kompletna i czy ją rozumieją. Kuba: Wygląda super! Powieszę nasze rysunki na ścianie i zobaczymy czy wszystko jest tak, jak to się działo naprawdę. Julka: Brakuje tytułu. Może... Wielkie Przygody Psotnika? Kuba: Nieeee... To musi być coś mega. Szukanie Psotnika to przecież poważna misja... Julka i Kuba: To MegaMisja Psotnika!!! Kuba: Mamy tytuł, ale trzeba jeszcze sprawdzić czy historia jest dobrze ułożona. Julka: Poprośmy rodziców. Niech powiedzą czy wszystko rozumieją. A wy dzieci? Poznajecie historie z obrazków? Poproś dzieci o zawieszenie obrazkowych opowieści na tablicy. Zapisz powyżej tytuły każdej z nich. Zaproś do próby opisania, co przedstawiają poszczególne obrazki, nie ich autorów, ale reprezentantów drugiej grupy. Ważne jest, by postarali się oni odczytać, jakie są kolejne zdarzenia w opowieści. Na koniec zapytaj, czy obrazki zostały poprawnie odczytane, a opowieść dobrze zrozumiana? Czy jest czytelna? Czas: 10 min Metoda: prezentacja, rozmowa Pomoce: tablica, kreda lub marker, magnesy lub taśma klejąca
Krok 3. Okazało się, że rodzice doskonale rozumieją historię, którą narysowali Julka i Kuba. Bliźniaki przystąpiły więc do robienia zdjęć. Zorientowali się jednak, że potrzebują do tego pomocy Psotnika. To on jest bohaterem tej historii. Psotnikowi zabawa bardzo się spodobała i zaczął... pozować do zdjęć. Przy okazji zrozumiał, że jego ucieczka to niemały kłopot i... na koniec kolejna jego część sama wróciła do macierzystego komputera. Julka: Juhuuu!, rodzice zrozumieli naszą historyjkę. Kuba: Noooo... A dzieci też ułożyły super opowieści. Czas zabrać się za robienie zdjęć według naszego rysunkowego planu. Julka: No tak, ale zdjęcia bez Psotnika to nie będzie to! Kuba: Popatrz! Psotnik! On... pozuje? Julka: Szybko, robimy zdjęcia... Kuba: Ufff, udało się. Ale co to? Psotnik kopiuje się do swojego komputera? Julka: Myślę, że jak przypomniał sobie całą historię, to zrozumiał, że narobił sporo kłopotów... Mądry Psotnik! Kuba: Super! Hej, a czy Wy jesteście gotowi zrobić zdjęcia do Waszych opowieści? Chętnie je zobaczymy! Daj każdej z grup aparat lub inne urządzenie z możliwością robienia zdjęć (tablet, smartfon), aby dzieci mogły teraz zamienić swoją obrazkową opowieść w opowieść cyfrową, robiąc serię zdjęć na podstawie obrazkowego planu. Gdy opowieści będą gotowe, zaproś dzieci do ich obejrzenia. Jeśli masz do dyspozycji tylko dwa urządzenia, najlepiej zrobić to w czterech mniejszych grupach, w których znajdą się twórcy obydwu dzieł. Będą oni mogli podczas oglądania przedstawić krótko, o czym dokładnie mówi ich cyfrowa opowieść. Gdy skończą, powinni przekazać aparat kolejnej grupce w ten sposób (podczas kilku rotacji) oba aparaty powinny trafić do każdej z grup. Inną opcją jest przeniesienie zdjęć do komputera i odtworzenie za pomocą rzutnika jako pokaz slajdów lub obejrzenie ich bezpośrednio na komputerze. Czas: 20 min Metoda: praca w grupach Pomoce: dwa aparaty cyfrowe lub inne urządzenia z możliwością wykonywania zdjęć, obrazkowe plany obydwu grup np. tablety, ew. komputer i rzutnik
Ewaluacja Czy po przeprowadzeniu zajęć dzieci: potrafią zaplanować i stworzyć opowieść za pomocą obrazków i zdjęć? potrafią korzystać z prostego aparatu cyfrowego lub innego urządzenia z możliwością wykonywania zdjęć? Opcje dodatkowe Jeśli masz więcej czasu, możesz zmodyfikować ćwiczenie 2. Poproś, by obydwie grupy zamieniły się stworzonymi przez siebie nieułożonymi obrazkami i spróbowały je intuicyjnie zestawić w odpowiedniej kolejności w gotową opowieść. Poproś, by eksperci wyznaczeni z każdej z grup sprawdzili poprawność ułożonych obrazków. Informacje Scenariusz: Anna Walczak Konsultacja merytoryczna: Dorota Górecka, Eliza Hetkowska Konsultacja metodyczna: Joanna Góral Wojtalik Opracowanie fabuły: Robert Ogłodziński we współpracy z Fundacją Highlight/inaczej
Materiały Instrukcja dla osoby prowadzącej "Obrazkowy plan" Podziel uczestników na dwie grupy. Przekaż każdej z nich kartkę z krótką opowieścią. Jeśli to konieczne przeczytaj je obu grupom. Zrób to, tak, by nie słyszały one nawzajem treści historii, nad którą będą pracować koledzy i koleżanki z drugiej drużyny. Poproś, by każda z grup zastanowiła się, jak przedstawić swoją opowieść za pomocą serii zdjęć. Rozdaj kartki A4 i flamastry i zaproś grupy do narysowania wyobrażonych po kolei fotografii. Powiedz, że nie muszą być one bardzo szczegółowe wystarczy szkic. Ważny jest bowiem sam plan ukazujący, jakie zdjęcia grupa chciałaby wykonać oraz ułożenie go tak, by od razu było wiadomo, gdzie jest początek, rozwinięcie i zakończenie historii. Możesz narysować dla każdej z grup szkic pierwszego obrazka, żeby wiedziały, jak mogłyby wyglądać kolejne. Opowieść o czarodzieju, który zaprzyjaźnił się z Psotnikiem Był raz czarodziej, który nie miał się z kim bawić i postanowił wyczarować sobie przyjaciół: najpierw jednego, potem drugiego, trzeciego, czwartego i piątego. Okazało się jednak, że oni go nie widzą, bo nie pochodzą z krainy magii. Bawią się tylko sami ze sobą tańcząc w kole, a czarodziej nie ma, jak do nich dołączyć. Postanawia więc odczarować każdego z nich i za dotknięciem różdżki jeden po drugim przyjaciele znikają, aż w końcu znów zostaje sam. Wtedy wpada na pomysł, żeby wyczarować sobie magicznego Psotnika i odtąd zawsze ma się z kim bawić. Opowieść o ucieczce Psotnika z piórnika Julki Pewnego razu z piórnika Julki, który zaczarował Psotnik, zaczęły uciekać mieszkające w nim przybory do pisania, rysowania i ścierania oraz sam Psotnik. Najpierw piórnik się otworzył i nieśmiało wychyliła się z niego kredka, potem ołówek i gumka, aż w końcu Psotnik. Wyskoczyli wszyscy razem i zaczęli biegać w kółko zadowoleni. Potem przyłączyły się do nich długopis i flamastry, a nawet linijka. Chciały trochę nacieszyć się wolnością, jednak wkrótce zobaczyły je nożyczki, które zawsze pilnują porządku i zaczęły ganiać niesforne przybory oraz Psotnika, dopóki wszystkie nie wskoczyły z powrotem do środka. Od tej pory nożyczki zawsze stoją na straży, by już nie powtórzyła się ucieczka z zaczarowanego piórnika. A Psotnik nigdy więcej nie zaczarował już ani piórnika ani Julki.
Słowniczek cyfrowa opowieść (narracja) fotografia cyfrowa scenorys Czytelnia Scenorys [online], Wikipedia [dostęp: 18.01.2016], Dostępny w Internecie: https://pl.wikipedia.org/wiki/scenorys Opowieści cyfrowe [online], Wikipedia [dostęp: 18.01.2016], Dostępny w Internecie: https://pl.wikipedia.org/wiki/opowie%c5%9bci_cyfrowe Stunża Grzegorz D., Storytelling wyjaśnienie terminu [online], Akademia Nowych Mediów, Instytut Kultury Miejskiej [dostęp: 18.01.2016], Dostępny w Internecie: http://szkolenia.ikm.gda.pl/course/storytelling/?course_type=content&course_page=1