ZESPÓŁ SZKÓŁ ZAWODOWYCH W MSZANIE DOLNEJ PROJEKT CorelDRAW 9 PL PRZYGOTOWAŁ: mgr inż. Marcin Stożek Mszana Dolna 2003/04
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 2 SPIS TREŚCI: WPROWADZENIE...3 PRACA W PROGRAMIE CORELDRAW...3 PODSTAWOWE OPERACJE NA OBIEKTACH...5 TEKSTY...9 I. NA OCENĘ...10 ZARZĄDZANIE OBIEKTAMI...10 II. NA OCENĘ...13 RYSOWANIE KRZYWYCH...14 III. NA OCENĘ...16 PRZEKSZTAŁCANIE TEKSTU...18 TRANSFORMACJE OBIEKTÓW...20 NIETYPOWE OBRAMOWANIA...27 IV. NA OCENĘ...30 ANIMACJE...30 V. NA OCENĘ CELUJĄCĄ...30
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 3 WPROWADZENIE Wszystkie rysunki tworzone za pomocą edytorów grafiki można podzielić na dwa rodzaje: mapy bitowe (rysunki rastrowe) oraz rysunki wektorowe. Rysunek będący mapą bitową jest zbiorem punktów w różnych kolorach. Przykładem map bitowych są miedzy innymi zeskanowane zdjęcia. Istnieje wiele formatów plików przechowujących mapy bitowe. W systemie Windows bitmapy standardowo przechowywane są w plikach o rozszerzeniu BMP. Rysunek wektorowy składa się z elementów podstawowych: linii opisywanych w matematyczny sposób. Elementy graficzne takie na przykład jak odcinek, elipsa, tekst nazywane są obiektami. Dla każdego z obiektów można w programie graficznym określić jego właściwości (kolor, wielkość, położenie, itp.). Dzięki matematycznemu opisowi obiektów rysunki wektorowe nic nie tracą ze swych szczegółów, na przykład przy ich powiększaniu. Z programów pakietu Corel do tworzenia map bitowych służy program malarski CorelPHOTO-PAINT, zaś rysunki wektorowe wykonuje się za pomocą programu CorelDRAW. CorelDRAW zapamiętuje dokumenty we własnym formacie w plikach o rozszerzeniu CDR. Ma także możliwości zapamiętywania i odczytywania plików innych formatów. Warto zwrócić uwagę, że CorelDRAW zawiera wybrane funkcje obsługi map bitowych oraz tekstu. Zestaw narzędzi oferowanych przez CorelDRAW pozwala na tworzenie profesjonalnych prac graficznych: broszur, znaków firmowych, itp. Praca w programie CorelDRAW Program CorelDRAW pracuje w oknie, które zawiera elementy charakterystyczne dla wszystkich okien w systemie Windows, jak i elementy właściwe aplikacjom graficznym: przede wszystkim obszar roboczy (w skład którego wchodzi pulpit i strona robocza) oraz pasek narzędzi graficznych (Rysunek 1).
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 4 Obszar roboczy pełni role deski kreślarskiej. Należy pamiętać, że w przypadku drukowania wykonanego rysunku wydrukowana zostanie tylko ta jego cześć, która znajdzie się na stronie roboczej (jest to ustawienie domyślne). Dlatego warto używać pulpitu jako chwilowej przechowalni" rysunków. W programie CorelDRAW można jednocześnie opracowywać kilka dokumentów. Każdy dokument prezentowany jest w osobnym oknie. Zarządzanie otwartymi dokumentami (porządkowanie okien, przełączanie się pomiędzy nimi, itp.) umożliwiają opcje menu Okno. CorelDRAW przyjmuje domyślnie, że nowo tworzony dokument składa się z jednej strony. W trakcie opracowywania dokumentu użytkownik ma jednak możliwość dodania nowych stron i tworzenia dokumentów wielostronicowych (Ćwiczenie 6). Obsługa programu CorelDRAW (w tym tworzenie rysunku) odbywa się głównie za pomocą myszy. Większość operacji jest wykonywanych przy użyciu lewego klawisza myszy. W przypadku użycia prawego klawisza zostanie to wyraźnie zaznaczone. Przed przystąpieniem do tworzenia rysunku warto poznać podstawowe zasady optymalizacji środowiska pracy. Z pewnością ułatwi to i przyspieszy późniejsze tworzenie rysunku. Elementy ułatwiające wykonanie rysunku, takie jak linijki, siatka itp., są włączane i wyłączane za pomocą odpowiednich opcji menu Widok. CorelDRAW (podobnie jak inne aplikacje działające w systemie Windows) wyposażony jest w szereg pasków narzędziowych. Ułatwiają one dostęp do wielu funkcji programu, pod warunkiem, że zostaną w przemyślany sposób rozmieszczone w oknie. Organizacja wyświetlania pasków narzędziowych następuje w oknie Opcje wywoływanym za pomocą opcji Paski narzędziowe menu Okno lub menu kontekstowego dowolnego paska. W oknie Opcje można sterować wyświetlaniem pasków, regulować wielkość ikon na pasku, a także zadecydować aby wyświetlane były podpisy pod ikonami. Na włączenie lub wyłączenie wybranego paska (w tym również paska stanu) pozwalają także odpowiednie opcje menu kontekstowego. Domyślnie paski wyświetlane są zakotwiczone (zadekowane) do jednej z krawędzi okna. Poprzez przeciąganie paska można nadać mu postać pływającą lub zakotwiczyć przy innej krawędzi okna. Oprócz sposobu prezentacji pasków, w oknie Opcje można przeglądać i konfigurować ustawienia dotyczące działania innych narzędzi i funkcji programu CorelDRAW, a także parametry edytowanego dokumentu. Organizacja okna Opcje przypomina organizację folderów. W lewej części okna wyświetlana jest struktura kategorii. Wybór jednej z nich powoduje wyświetlenie (w prawej części okna) karty, która prezentuje odpowiadające wskazanej kategorii informacje. Na przykład konfiguracja pasków odbywa się na karcie Dostosowanie wyświetlanej po wyborze w oknie Opcje kategorii Obszar roboczy/dostosowanie (w skrócie Opcje/Obszar roboczy/dostosowanie). Okno Opcje można wyświetlić (w dowolnym momencie pracy) po wyborze opcji Narzędzia/Opcje lub użyciu kombinacji Ctrl+J. Dla komfortu pracy szczególnie istotne jest ustalenie położenia i wyglądu paska narzędziowego: Przybornik, który grupuje podstawowe narzędzia graficzne (Rysunek 3). Standardowo zakotwiczony jest on przy lewej krawędzi okna programu. Ikony oznaczone trójkącikiem symbolizują grupę narzędzi.
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 5 Kliknięcie myszą na trójkąciku powoduje wyświetlenie palety wysuwanej, która oferuje dostęp do danej grupy narzędzi. Poprzez przeciągnięcie palety wysuwanej można uczynić ją pływającą, dzięki czemu pozostanie widoczna podczas dalszej pracy. Zanim rozpocznie się proces tworzenia rysunku warto zwrócić uwagę na (domyślnie wyświetlony) Pasek właściwości (Rysunek 1). Jego zawartość zmienia się w zależności od tego jakie narzędzie lub obiekt jest aktywne. Na pasku przedstawione są parametry działania aktywnego narzędzia, bądź zaznaczonego obiektu, a także możliwa jest ich modyfikacja. Z bogatej kolekcji pasków i okien ułatwiających pracę w CorelDRAW domyślnie wyświetlany jest także pasek Standardowy, pasek stanu i standardowa paleta kolorów CorelDRAW. PODSTAWOWE OPERACJE NA OBIEKTACH 1. Wczytaj dowolny rysunek z biblioteki rysunków CorelDRAW dokonaj kilku zmian. - wybierz polecenie plik/otwórz - w oknie dialogowym otwórz rysunek odszukaj przykłady rysunków C:\Program Files\Corel\Graphics9\Draw\CustomMediaStrokes - wybierz dowolny rysunek i kliknij otwórz - wybierz na rysunku obiekt, który chciałbyś zmienić - uaktywnij narzędzie wskaźnik i zaznacz wybrany obiekt - obiekt, na którym zostanie przyciśnięty klawisz myszy otaczany jest ośmioma uchwytami (kwadratami) zaznaczania - aby zaznaczyć kilka obiektów jednocześnie należy podczas wskazywania ich myszą trzymać wciśnięty klawisz Shift - aby przenieść zaznaczony obiekt w inne miejsce umieść na nim kursor myszy a następnie przeciągnij w inne miejsce - w celu zmiany wielkości obiektu przeciągnij myszą jeden z uchwytów zaznaczania - aby usunąć zaznaczony obiekt, uaktywnij polecenie edycja/usuń lub wciśnij klawisz delete
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 6 - wykonane operacje można anulować poleceniem edycja/cofnij - aby zapoznać się z właściwościami danego obiektu na rysunku kliknij na obiekcie a następnie wybierz polecenie edycja/właściwości - okno właściwości obiektu pozwala również na modyfikację wybranego obiektu, tutaj możesz dokonać wybranych zmian - wykonaj dowolne operacje na rysunku i zapisz go pod nazwą ćw1 2. Narysuj obrazek, który będzie składał się z prostokątów, elips i linii prostych., jak na przykładzie poniżej: - otwórz nowy plik - wprowadź własne ustawienia poleceniem układ/ustawienia strony - aby narysować prostokąt wybierz z przybornika narzędzie prostokąt - kursor myszy zmieni się na krzyżyk, rysowanie rozpoczyna się w chwili przyciśnięcia klawisza myszy w wybranym miejscu obszaru roboczego - po zaznaczeniu prostokąta można modyfikować jego kształt poprzez zaokrąglenie rogów, operację tę umożliwia pasek właściwości - aby narysować elipsę wybierz z przybornika narzędzie elipsa - sposób rysowania elipsy jest analogiczny jak prostokąta, po zaznaczeniu elipsy można za pomocą narzędzi na pasku właściwości zmodyfikować ją do własnych potrzeb - aby wybraną figurę wypełnić kolorem wystarczy zaznaczyć obiekt i kliknąć wybrany kolor na palecie kolorów lub wybrać wypełnienie za pomocą polecenia edycja/właściwości albo w przyborniku wybrać narzędzie wypełnienie - rysowanie różnych linii umożliwia narzędzie rysunek odręczny dostępny w grupie narzędzi krzywe - rysunek zapisz pod nazwą ćw2.
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 7 3. Zmodyfikuj domyślny sposób działania narzędzi zgromadzonych w przyborniku: - wyświetl okno narzędzia/opcje/przybornik/prostokąt - ustal sposób działania narzędzia - podobnie można zmieniać ustawienia innych opcji w programie 4. Dla wybranych obiektów na rysunku zmień parametry konturu oraz wypełnienia: - otwórz wybrany rysunek - zaznacz obiekt, którego kontur chcesz modyfikować - z paska przybornik wyświetl paletę wysuwaną grupującą narzędzia kontur - wybierz narzędzie, którym zmodyfikujesz kontur zaznaczonego obiektu: - jeżeli danemu obiektowi nie zostanie nadany kontur (przycisk bez konturu) to przy równoczesnym braku wypełnienia obiekt nie będzie widoczny na ekranie - określenie wszystkich parametrów konturu umożliwia okno dialogowe wyświetlane po kliknięciu przycisku pióro konturu - aby zmienić wypełnienie, również zaznacz obiekt - z paska przybornik wyświetl paletę wysuwaną grupującą narzędzia wypełnienie - wybierz narzędzie, którym zmodyfikujesz wypełnienie zaznaczonego obiektu:
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 8 - wybierz jeden z pięciu dostępnych rodzajów wypełnień i zmodyfikuj wypełnienie wybranego obiektu - zapisz zmiany 5. Narysuj dowolną figurę i wypełnij ją tonalnie jak na przykładzie: - otwórz nowy plik - narysuj dowolną figurę - z przybornika wybierz narzędzie interakcyjne wypełnienie i wskaż nim wybrany obiekt - wskaż myszą miejsce, któremu chcesz nadać kolor początkowy, a następnie przeciągnij myszą do miejsca, które ma się charakteryzować kolorem końcowym - na pasku właściwości w liście typ wypełnienia automatycznie zostanie wybrane wypełnienie tonalne typu linowego - na pasku właściwości ustal kolor początkowy i końcowy oraz wybierz rodzaj wypełnienia - przeciągnij myszą na obiekcie i zmodyfikuj pozycje punktu początkowego i końcowego tonu - rysunek zapisz pod nazwą ćw5
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 9 6. zastosuj narzędzie interakcyjna przeźroczystość do wybranego obiektu jak na przykładzie: - otwórz nowy plik - wprowadź dwa obiekty tak, aby nakładały się na siebie - nadaj wierzchniemu obiektowi jednokolorowe wypełnienie (koło), przesłoni on to co jest narysowane pod nim - z paska przybornik wybierz narzędzie interakcyjna przeźroczystość - kliknij wierzchni obiekt - z paska właściwości wybierz rodzaj przeźroczystości z listy typ przeźroczystości (np. deseniu) - ustaw wartości przeźroczystości i zapisz rysunek pod nazwą ćw6 TEKSTY 7. Utwórz rysunek, w którym umieścisz tekst ozdobny i akapitowy: - otwórz nowy plik - uaktywnij opcję tekst/formatuj tekst - w wyświetlonym oknie dialogowym formatuj tekst ustal atrybuty tekstu: krój, rozmiar i styl czcionki itp. - Kliknij OK. - wybierz z przybornika narzędzie tekst - aby wprowadzić tekst ozdobny kliknij w wybranym miejscu obszaru roboczego a następnie wpisz tekst - aby wprowadzić tekst akapitowy zakreśl myszą obszar, w którym chcesz umieścić tekst i rozpocznij jego wpisywanie - tekst akapitowy zostanie umieszczony w ramce, po wskazaniu tekstu narzędziem wskaźnik można modyfikować wielkość ramki tekstu - zapisz tekst pod nazwą ćw7
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 10 8. Skopiuj właściwości tekstu i wypełnienia z jednego obiektu tekstowego do drugiego: - otwórz nowy plik - wprowadź teksty ozdobne różniące się między sobą właściwościami (rodzajem czcionki, wypełnieniem itp.) - zaznacz obiekt, któremu chcesz nadać właściwości innego (obiekt docelowy) - wybierz polecenie edycja/kopiuj właściwości z - w wyświetlonym oknie dialogowym kopiuj właściwości zaznacz te, które mają zostać nadane obiektowi docelowemu (pióro konturu, kolor, wypełnienie itp.) - po kliknięciu OK. kursor myszy przyjmie postać pogrubionej strzałki - wskaż myszą obiekt, którego właściwości będą podlegać kopiowaniu (obiekt źródłowy) - Corel automatycznie nada właściwości obiektu źródłowego docelowemu - Plik zapisz pod nazwą ćw8 I. NA OCENĘ Narysuj dowolny rysunek wykorzystując różne narzędzia w przyborniku, stosując różne wypełnienia obiektów i kształty. Na rysunku wpisz dowolny tekst. Rysunek zapisz pod nazwą ocena1. ZARZĄDZANIE OBIEKTAMI 9. Wykonaj obrazek składający się z kilku obiektów, a następnie zgrupuj je: - narysuj obiekt składający się z kilku części - uaktywnij narzędzie wskaźnik i obejmij zaznaczeniem wszystkie części rysunku - aby zaznaczonym obiektom nadać status grupy wybierz polecenie rozmieszczenie/grupuj - aby rozdzielić scalone obiekty wystarczy kliknąć rozmieszczenie/rozdziel grupę - zapisz rysunek pod nazwą ćw9 10. Korzystając z narzędzi wyrównywania obiektów wykonaj wizytówkę jak poniżej:
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 11 - otwórz nowy plik - utwórz obiekty, które mają tworzyć wizytówkę - obiekt numer 4 tworzą zgrupowane dwa odcinki - aby nadać odcinkom strzałki skorzystaj z odpowiedniego narzędzia z grupy kontur - zaznacz obiekty 1, 2 i 3 - kliknij polecenie rozmieszczenie/wyrównanie i rozkład - na karcie wyrównanie zaznacz opcję wyrównania w poziomie: do środka oraz opcję wyrównania w pionie: do środka - jeżeli ustawienia są poprawne kliknij OK. - zaznacz obiekty 2 i 4 - wyrównaj je w poziomie: do środka - zaznacz obiekty numer 2 i 5 - wyrównaj je w poziomie: do prawej, w pionie: do góry - zaznacz obiekty 2 i 6 - wyrównaj je w poziomie: do lewej, w pionie: do dołu - zaznacz obiekty 2 i 7 - wyrównaj je w poziomie: do prawej, w pionie: do dołu - zapisz wizytówkę pod nazwą ćw10 11. Korzystając z narzędzi rozkładu obiektów narysuj płotek, w którym odległość między sztachetami będzie identyczna: - otwórz nowy plik - narysuj kilka sztachet - kliknij opcję rozmieszczenie/wyrównanie i rozkład i na karcie wyrównanie wyrównaj je w pionie: do dołu i kliknij OK - zaznacz obiekty, które mają zostać rozsunięte - wybierz ponownie rozmieszczenie/wyrównanie i rozkład i na karcie rozkład zaznacz opcję rozkładu w poziomie: odstępy oraz obszar zaznaczenia - uaktywnienie opcji obszar zaznaczenia spowoduje ujednolicenie odległości miedzy obiektami, nie spowoduje jednak zmiany szerokości płotu - zapisz rysunek pod nazwą ćw11
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 12 12. Połącz obiekty na rysunku uzyskując obraz jak na przykładzie: - otwórz nowy plik - narysuj wybrane obiekty, tak aby zachodziły na siebie - zaznacz cały obszar narzędziem wskaźnik - wybierz opcję rozmieszczenie/połącz - w wyniku połączenia powstaje nowy obiekt, który charakteryzuje się ustawieniami z obiektu zaznaczonego jako ostatni do połączenia - zapisz plik pod nazwą ćw12 13. Narysuj obrazek, w którym wykorzystasz możliwość wyłączenia części wspólnej obiektów: Obiekt przed: Obiekt po:
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 13 - otwórz nowy plik - narysuj grupę różnokolorowych obiektów, które będą stanowiły tło dla napisu - wszystkie te obiekty zgrupuj korzystając z polecenia rozmieszczenie/grupuj - wstaw napis np. COREL na zgrupowanych obiektach - zaznacz obiekt źródłowy (w przykładzie jest to napis COREL) - wybierz polecenie rozmieszczenie/kształtowanie/część wspólna - wyświetlone zostanie z boku rysunku okno dialogowe kształtowanie, kliknij w nim przycisk część wspólna z. - wskaż myszą obiekt docelowy (w przykładzie jest to grupa figur) - program utworzy nowy obiekt, będący częścią wspólną obiektów na wstępie zaznaczonych i obiektu docelowego, obiekt ten zostanie automatycznie zaznaczony - przesuń utworzoną część wspólną w inne miejsce - zapisz część wspólną pod nazwą ćw13 14. Narysuj podany poniżej obrazek: - otwórz nowy plik - narysuj okrąg i trójkąt które mają być scalone, wypełnij je kolorem i ustaw tak jak na przykładzie - narysuj prostokąt, który będzie stanowił tło, dlatego kliknij polecenie rozmieszczenie/kolejność/przesuń pod spód - następnie zaznacz koło jako obiekt źródłowy i wybierz rozmieszczenie /kształtowanie/spawanie - wyświetlone zostanie okno dokowe kształtowanie, w nim kliknij przycisk spawaj z - następnie wskaż myszą trójkąt jako obiekt docelowy - zamknij okno kształtowanie - zapisz rysunek pod nazwą ćw14 II. NA OCENĘ Przygotuj własną wizytówkę wykorzystując techniki poznane w ćwiczeniach. Wizytówkę zapisz pod nazwą ocena2.
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 14 RYSOWANIE KRZYWYCH 15. Przekształć odcinek (figurę otwartą) w taki sposób aby otrzymać zaproponowaną figurę zamkniętą: - wykorzystując narzędzie rysunek odręczny narysuj odcinek - z przybornika wybierz narzędzie kształt i wskaż myszą odcinek (etap 1) - wskaż myszą miejsce odcinka, w którym chcesz utworzyć nowy węzeł - miejsce to zostanie oznaczone czarną kropką (etap 2) - na pasku właściwości kliknij przycisk dodaj lub dwukrotnie kliknij myszą wybrany punkt odcinka (etap 3) - zmień położenie węzłów kolejno przeciągając je myszą (etap 4), otrzymasz figurę zwaną łamaną - narzędziem kształt zaznacz węzły brzegowe łamanej (etap 5) - na pasku właściwości kliknij przycisk złącz - określ wypełnienie dla utworzonej figury (etap 6) Jest również drugi sposób narysowania tej figury: - wybierz narzędzie rysunek odręczny - wskaż myszą miejsce, w którym chcesz umieścić początek łamanej - aby utworzyć kolejne wierzchołki łamanej dwukrotnie przyciskaj klawisz myszy w wybranych miejscach - automatycznie dorysowywane są odcinki pomiędzy wskazywanymi wierzchołkami - przyciśnij klawisz myszy w miejscu przeznaczonym na koniec łamanej - zapisz rysunek pod nazwą ćw15 16. Wykonaj poniższy rysunek:
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 15 - narysuj elipsę (etap 1) - zamień elipsę na krzywą, czyli wybierz opcję rozmieszczenie/przekształć w krzywe - narzędziem kształt nadaj krzywej odpowiedni wygląd (etap 2) - dodaj krzywej dwa węzły w wyznaczonych punktach (etap 3) - podziel krzywą w miejscach wyznaczonych przez dodane węzły (etap 4), czyli zaznacz dodane węzły i na pasku właściwości kliknij rozłącz - krzywa zostanie podzielona na dwie części, które nadal stanowić będą jeden obiekt - aby każda z krzywych stała się odrębnym obiektem wybierz opcję rozmieszczenie/rozłącz - zmień położenie krzywych - narysuj łamaną (pęknięcie skorupki jajka) oraz zrób jej kopię (etap 5) - połącz krzywą i łamaną, czyli przemieść łamaną tak aby jej węzły brzegowe pokrywały się z węzłami brzegowymi krzywej - narzędziem wskaźnik zaznacz łamaną i krzywą - wybierz polecenie rozmieszczenie/połącz - uaktywnij ponownie narzędzie kształt i połącz odpowiednie nakładające się węzły łamanej i krzywej za pomocą przycisku złącz (etap 6) - w analogiczny sposób utwórz górną część jajka (etap 7) - obu częściom nadaj wypełnienie i dorysuj kurczaka (etap 8) - rysunek zapisz pod nazwą ćw16 17. Korzystając z narzędzia nóż podziel na kilka części wybrany obiekt jak na przykładzie: - narysuj elipsę i nadaj jej wypełnienie - uaktywnij narzędzie nóż znajdujące się w grupie narzędzi kształt - wskaż myszą punkt początkowy linii podziału (etap 1) - wskaż myszą punkt końcowy linii podziału (etap 2) - podział obiektu według nieregularnej linii dokonuje się poprzez przeciąganie myszą po obiekcie - zmień położenie otrzymanych obiektów - zapisz rysunek pod nazwą ćw17
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 16 18. Wykonaj rysunek za pomocą narzędzia środki artystyczne: - z przybornika wybierz narzędzie środki artystyczne - na pasku właściwości wybierz rodzaj pisaka - pisak nacisk pozwala rysować obiekty o zmieniającej się szerokości, wzrost szerokości umożliwia podczas przeciągania myszą przyciskanie klawisza oznaczonego strzałką do góry - rysuj w taki sam sposób jak narzędziem rysunek odręczny - aby zdobyć większe możliwości otwórz okno dokowe środki artystyczne czyli wybierz polecenie efekty/środki artystyczne - zaznacz wybrany obiekt, wybierz żądany efekt pisania i przeciągaj myszą po rysunku - rysunek zapisz pod nazwą ćw18 III. NA OCENĘ Narysuj rysunek podobny do przedstawionego niżej. Dokonaj w nim dodatkowych zmian według uznania, dorysuj otoczenie korzystając z dostępnych środków artystycznych. Rysunek zapisz pod nazwą ocena3.
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 17 19. Wykonaj schemat wykorzystując łączniki i linie relacji: Corel oferuje dwa ciekawe narzędzia: łącznik i interakcyjny łącznik (dostępne z przybornika), które umożliwiają dynamiczne łączenie dwóch obiektów za pomocą linii. Dzięki nim zmiany położenia połączonych obiektów powodują automatyczne dostosowanie linii łączącej. - narysuj gwiazdę oraz elipsy i prostokąty - wprowadź tekst w odpowiednie obiekty - aby połączyć łącznikami gwiazdę i elipsy uaktywnij narzędzie łącznik - włącz opcję widok/przyciągaj do obiektów - kliknij myszą wybrany punkt przyciągania jednego z łączonych obiektów - kliknij wybrany punkt przyciągania w drugim z łączonych obiektów - zostanie narysowana linia prosta (łącznik), której położenie można zmienić tylko przesuwając połączone obiekty - aby połączyć linią relacji dwa obiekty uaktywnij narzędzie interakcyjny łącznik - włącz opcję widok/przyciągaj do obiektów - kliknij myszą wybrany punkt przyciągania na elipsie - przeciągnij myszą do wybranego punktu przyciągania drugiego z łączonych obiektów - aby zmienić kształt linii relacji, wskaż ją narzędziem kształt, a następnie dokonaj przesunięcia wybranych węzłów linii - linia łącząca przyjmuje domyślne parametry określone dla konturu, można je zmodyfikować po zaznaczeniu linii narzędziem wskaźnik - zapisz rysunek pod nazwą ćw19
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 18 PRZEKSZTAŁCANIE TEKSTU 20. Zmodyfikuj wygląd dowolnego tekstu jak na przykładzie: - wprowadź tekst - wskaż obiekt tekstowy narzędziem kształt (etap 1) - zmień odległość między znakami przeciągając myszą uchwyt z prawej strony obiektu (etap 2) - zmień odległość między wierszami przeciągając myszą uchwyt z lewej strony obiektu (etap 3) - aby zmienić położenie wybranych znaków przeciągnij myszą ich węzły (etap 4) - zmień czcionkę dla wybranych znaków (etap 5) - zaznacz węzły, które odpowiadają wybranym znakom - wybierz właściwy rodzaj czcionki na pasku właściwości lub dwukrotnie kliknij myszą na jednym z zaznaczonych węzłów aby wyświetlić okno dialogowe formatuj tekst - zapisz napis pod nazwą ćw20 21. Zmodyfikuj kształt poszczególnych znaków tekstu ozdobnego jak na przykładzie: - wykonaj dowolny napis - wybierz opcję rozmieszczenie/przekształć w krzywe - wskaż tekst narzędziem kształt - zmodyfikuj kształt poszczególnych liter przemieszczając ich węzły, usuwając istniejące lub dodając nowe - napis zapisz pod nazwą ćw21
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 19 22. Wykonaj rysunek z tekstem umieszczonym na krzywej otwartej: - narysuj spiralę korzystając z narzędzia spirala w grupie obiekt - ustal właściwości spirali, a następnie narysuj ją (w taki sam sposób jak prostokąt czy elipsę) - wprowadź tekst ozdobny - zaznacz spiralę i wprowadzony tekst - uaktywnij opcję tekst/dopasuj tekst do ścieżki - ustal sposób rozmieszczenia tekstu na krzywej za pomocą narzędzi na pasku właściwości: - po dopasowaniu tekstu do ścieżki krzywa oraz tekst traktowane są przez program jako jeden obiekt - na pasku właściwości włącz przycisk umieść po drugiej stronie (etap 2) - po ułożeniu tekstu na krzywej istnieje nadal możliwość jego formatowania - dopasowany tekst można wyprostować wybierając opcję tekst/wyprostuj tekst - rysunek zapisz pod nazwą ćw22 23. Wykonaj rysunek, w którym zamieścisz kształt ramki tekstu akapitowego:
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 20 - narysuj obiekt, którego kształt zostanie nadany ramce tekstu akapitowego (okrąg) - uaktywnij narzędzie tekst - trzymając klawisz Shift kliknij kontur utworzonego obiektu, ramka tekstowa przyjmie jego postać - wprowadź tekst do ramki - narysuj drugi obiekt, który ma być oblewany tekstem (gwiazdka) - w menu kontekstowym narysowanego obiektu zaznacz opcję zawijaj tekst akapitu - efekt zawijania tekstu można otrzymać po wskazaniu danego obiektu i wykorzystaniu narzędzia zawijaj tekst akapitowy na pasku właściwości - rysunek zapisz pod nazwą ćw23 TRANSFORMACJE OBIEKTÓW 24. Narysuj choinkę złożoną z trzech trójkątów: - narysuj trójkąt, który stanowi środkową część choinki - wskaż narysowany trójkąt narzędziem wskaźnik - wyświetl okno dokowe transformacja za pomocą opcji rozmieszczenie/transformacja
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 21 - w oknie dokowym kliknij przycisk skala i odbicie lustrzane - następnie podaj w procentach skalę nowego obiektu w poziomie i w pionie (dla górnego trójkąta będzie to np. 50%) - wyłącz opcję nieproporcjonalnie - kliknij przycisk zastosuj do kopii - podobnie utwórz dolny trójkąt - poukładaj kolejno trójkąty i dorysuj pień - rysunek zapisz pod nazwą ćw24 25. Wykonaj ozdobne zaproszenie: - wykonaj lewy narożnik strony, zgrupuj obiekty, które go tworzą - wskaż narożnik narzędziem wskaźnik - w oknie transformacja wybierz przekształcenie skala i odbicie lustrzane - kliknij przycisk zastosuj do kopii - przeciągnij myszą w prawo lewy kwadrat zaznaczenia obiektu - otrzymasz odbicie lustrzane lewego narożnika - podobnie stosujemy odbicie i przeciąganie do pozostałych narożników - dodaj tekst ozdobny - wykonaj kopię lustrzaną napisu - wskaż narzędziem wskaźnik odbicie lustrzane napisu - uaktywnij narzędzie swobodna transformacja w przyborniku - na pasku właściwości włącz przycisk swobodne pochylenie - przyciśnij klawisz myszy w miejscu obszaru roboczego wybranym na punkt zaczepu - następnie przeciągając myszą nadaj obiektowi zadany kształt - zapisz rysunek pod nazwą ćw25
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 22 26. Narysuj gwiazdki korzystając z możliwości obracania obiektów: - narysuj dowolny element, który będziesz obracał - wskaż narzędziem wskaźnik narysowany obiekt - w oknie transformacja wybierz miarę kata obrotu - ustal środek obrotu (domyślnie jest to punkt środkowy obiektu) - kliknij przycisk zastosuj dla kopii - po kilkakrotnym klikaniu uzyskaj żądaną gwiazdę - nadaj różne wypełnienia obiektom - utwórz inne przykłady gwiazd - rysunek zapisz pod nazwą ćw26 27. Nadaj efekty specjalne wybranemu rysunkowi: - wybierz dowolny rysunek wykonany wcześniej - zgrupuj wybrany obiekt i zaznacz go narzędziem wskaźnik - wybierz opcję efekty/dodaj perspektywę - następuje automatyczne uaktywnienie narzędzia kształt oraz wyświetlona zostaje siatka perspektywy przykrywająca obiekt ( rys.1) - przeciągnij dowolny z czterech węzłów (na rogach siatki) lub wybrany punkt zbiegu - przeciąganie węzła z jednocześnie przyciśniętym klawiszem Ctrl powoduje modyfikację tylko jednego ramienia ramki - jednoczesne użycie klawiszy Ctrl+Shift pozwala przeciągać węzły symetrycznie - aby zakończyć edycję w trybie perspektywy wybierz narzędzie wskaźnik - aby obiekt przestał być obiektem perspektywy wskaż go wskaźnikiem a następnie wybierz opcję rozmieszczenie/przekształć w krzywe (przed zamianą na krzywe zgrupowane obiekty należy rozgrupować) - aby dodać obwiednię (rys. 2) zaznacz obiekt zgrupowany wskaźnikiem - z palety wysuwanej interakcyjne narzędzia wybierz narzędzie obwiednia - wskazany obiekt zostanie otoczony obwiednią w kształcie prostokąta - zmodyfikuj kształt obwiedni poprzez przesuwanie węzłów - zmieniając kształt obwiedni można skorzystać z gotowych wzorców dostępnych z listy dodaj wzorzec na pasku właściwości
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 23 - usunięcie efektu obwiedni następuje po wskazaniu danego obiektu i wybraniu opcji efekty/wyczyść obwiednię - zapisz rysunek pod nazwą ćw27 28. Wykorzystaj w rysunku efekt metamorfozy: - utwórz dwa obiekty które przekształcisz - z palety wysuwanej interakcyjne narzędzia wybierz narzędzie metamorfoza - przeciągnij myszą od obiektu początkowego do końcowego - ustawienia metamorfozy można zmieniać na pasku właściwości - aby utworzyć metamorfozę ułożoną na krzywej, na pasku właściwości kliknij przycisk właściwości ścieżki i wybierz opcję nowa ścieżka - wskaż myszą wybraną krzywą, która ma pełnić rolę ścieżki metamorfozy - aby rozłożyć obiekty metamorfozy wzdłuż całej ścieżki, na pasku właściwości kliknij przycisk opcje - następnie na wyświetlonej palecie zaznacz opcję wzdłuż całej ścieżki - usunięcie nadanego efektu następuje po wskazaniu obiektu metamorfozy wskaźnikiem i uaktywnieniu opcji efekty/wyczyść metamorfozę - aby rozgrupować elementy metamorfozy, wskaż obiekty narzędziem wskaźnik - wybierz opcję rozmieszczenie/oddziel - rozgrupuj obiekty pośrednie poleceniem rozmieszczenie/rozdziel grupę - zapisz rysunek pod nazwą ćw28
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 24 29. Narysuj kostkę do gry: - narysuj kwadrat - z palety wysuwanej interakcyjne narzędzia wybierz narzędzie głębia - wskaż obiekt, któremu ma być nadany efekt głębi - na pasku właściwości włącz przycisk głębia wektorowa - przeciągając myszą znacznik punktu zbiegu określ kierunek i głębokość nadawanego efektu - na pasku właściwości określ parametry głębi takie jak: typ głębi, właściwości punktu zbiegu itp. - Usunięcie efektu głębi następuje po zaznaczeniu obiektu narzędziem wskaźnik i uaktywnieniu opcji efekty/wyczyść głębię - aby uzyskać wrażenie trzech wymiarów do obiektu pierwotnego dodawane są powierzchnie, które tworzą z nim grupę obiektów głębi - ponieważ każdy z boków kostki charakteryzuje się innym wypełnieniem to aby uzyskać ten efekt należy umożliwić edycję każdej z płaszczyzn oddzielnie - w tym celu rozgrupuj obiekt tak jak rozgrupowałeś obiekt metamorfozy - nadaj wypełnienie otrzymanym w wyniku rozgrupowania obiektom - dodaj kropki na ścianach kostki - rysunek zapisz pod nazwą ćw29
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 25 30. Zastosuj efekt głębi dla tekstu ozdobnego: - wprowadź dowolny tekst ozdobny - nadaj tekstowi efekt głębi wektorowej - kliknij przycisk kolor na pasku właściwości - na wyświetlonej palecie włącz przycisk użyj wypełnienia obiektu - kliknij przycisk oświetlenie na pasku właściwości - na wyświetlonej palecie włącz źródło światła - ustal pozycję źródła światła oraz dostosuj jego intensywność - ponownie wyświetl paletę oświetlenie i wyłącz przyciski symbolizujące źródła światła - na palecie kolor włącz przycisk użyj cieniowania - ustal kolory przejścia cieniowania na listach od do - zapisz rysunek pod nazwą ćw30 31. Korzystając z efektu obrys wykonaj zaproponowany obrazek: - narysuj obiekt wyjściowy korzystając z narzędzia rysunek odręczny - z palety interakcyjne narzędzia wybierz narzędzie obrys - kliknij obiekt wyjściowy - na pasku właściwości ustal parametry obrysu: - włącz przycisk do wewnątrz - włączenie przycisku do środka spowoduje utworzenie tylu kopii obiektu aby wypełniły cały środek - opcja na zewnątrz pozwala tworzyć kopie większe od obiektu wyjściowego - w polu przesunięcie wpisz szerokość wcięcia kolejnych kopii obiektu - w polu kroki wpisz liczbę tworzonych kopii - określ kolor obrysu i wypełnienia, który zostanie wykorzystany dla tworzonych kopii oraz sposób przejścia kolorów - zapisz rysunek pod nazwą ćw31
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 26 32. Wybierz dowolny rysunek i przećwicz na nim następujące efekty: szybkie kadrowanie: - efekty/szybkie kadrowanie/umieść w kadrze cień : - interakcyjne narzędzia/cień zniekształcenie: - interakcyjne narzędzia/zniekształcenie - rysunek zapisz pod nazwą ćw32
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 27 NIETYPOWE OBRAMOWANIA 33. Przygotuj wzór pisma firmowego dla sklepu muzycznego: - z głównego menu wybierz polecenie okno/dokery/symbole i znaki specjalne, zaś w dokerze wybierz czcionkę music - przeciągnij na stronę roboczą symbol liry - wskaż symbol wskaźnikiem - zmień sposób wypełnienia liry na tonalny według wzoru poniżej: - zmniejsz symbol do rozmiarów 8 mm szerokość i 10 mm wysokość i umieść go w lewym górnym rogu - zaznacz zmniejszony symbol liry i kliknij przycisk kopiuj a potem wklej - kopię przesuń w prawy dolny róg i obróć o 90 stopni - zmień kolorystykę wypełnienia tonalnego kopii (pierwszy kolor fioletowy, drugi żółty) - za pomocą narzędzia rysunek odręczny narysuj łamaną wzdłuż lewego rogu strony
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 28 - w tym celu kliknij narzędziem w lewym górnym rogu - dwukrotnie kliknij w lewym dolnym rogu - a na koniec kliknij w prawym dolnym rogu - otrzymasz linie prostopadłe wzdłuż lewego i dolnego krańca strony - kliknij narzędzie interakcyjna metamorfoza - kliknij symbol liry w prawym dolnym rogu i trzymając wciśnięty lewy przycisk myszy przeciągnij wskaźnik nad symbol umieszczony w lewym górnym rogu - otrzymasz kilka symboli wzdłuż przeciągniętej linii - kliknij przycisk właściwości ścieżki na pasku właściwości - z menu, które się rozwinie wybierz polecenie nowa ścieżka i wskaźnik myszy przybierze postać płynnej strzałki - kliknij tym wskaźnikiem narysowaną łamaną, wówczas liry ułożą się wzdłuż tej łamanej - na pasku właściwości zwiększ liczbę symboli na ścieżce do 30 - kliknij przycisk inne opcje metamorfozy i w rozwiniętym menu zaznacz wzdłuż całej ścieżki oraz obróć obiekty - w przyborniku wybierz narzędzie tekst - wpisz nagłówek jak w przykładzie i ustal rozmiar czcionki na 24 oraz rodzaj na Comic Sans - za pomocą polecenia tekst/formatuj tekst wyśrodkuj napis - za pomocą wskaźnika kliknij dowolny fragment łamanej - następnie wybierz narzędzie kontur i zaznacz opcję bez konturu - pismo jest gotowe, zapisz je pod nazwą ćw33 34. Przygotuj plakat jak na przykładzie poniżej:
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 29 - wskaż myszą dolną krawędź linijki poziomej i przy wciśniętym lewym klawiszu myszy ustaw prowadnicę w dowolnym położeniu na ekranie - na pasku właściwości kliknij przycisk przyciągaj do prowadnic - narysuj poza obszarem roboczym okrąg o średnicy około 45 mm - przesuń okrąg tak aby jego środek znalazł się na prowadnicy - zaznacz okrąg wskaźnikiem i z menu edycja wybierz polecenie duplikuj - przesuń kopię obok oryginału - nie zmieniając zaznaczenia kopii powtórz polecenie edycja/duplikuj jeszcze trzy razy - kolejne kopie będą ustawione automatycznie w takiej samej odległości i położeniu względem oryginału - obrysować myszą wszystkie otrzymane okręgi i z menu edycja wybrać polecenie duplikuj, po czym przesunąć uzyskaną kopię w następujące położenie: - nie zmieniając zaznaczenia kopii okręgów powtórz polecenie edycja/duplikuj jeszcze trzy razy - w efekcie otrzymasz pięć rzędów okręgów - obrysuj myszą wszystkie okręgi i zgrupuj je w jedną całość poleceniem rozmieszczenie/grupuj - narzędziem prostokąt narysuj na stronie roboczej figurę o rozmiarach strony i zaznacz ją wskaźnikiem - w przyborniku kliknij interakcyjne wypełnienie siatkowe, na prostokącie pojawi się siatka, jej gęstość możesz zmienić za pomocą przycisków na pasku właściwości - kliknij wewnątrz dowolnego prostokąta siatki, a następnie dowolny kolor w palecie barw - powtarzaj poprzednią operację tak aby wypełnić prostokąt różnymi kolorami - kliknij wskaźnik - przesuń okręgi na stronę roboczą, trzeba je umieścić na wierzchu poleceniem rozmieszczenie/kolejność
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 30 - zaznacz wypełniony siatkowo prostokąt, zaś w głównym menu wybierz polecenie efekty/szybkie kadrowanie/umieść w kadrze - wskaźnikiem myszy w postaci grubej strzałki kliknij krawędź dowolnego z okręgów - okręgi, które zachodziły na wypełniony siatkowo prostokąt zostaną wypełnione niestandardowym wypełnieniem pobranym z prostokąta - usuń kontur z okręgów - na całą stronę ponownie narysuj prostokąt, przesuń go pod spód i wypełnij go tonalnie - wklej za pomocą polecenia plik/importuj obrazek kota z galerii ClipArt - umieść go poza obszarem strony - rozgrupuj obrazek przyciskiem rozdziel grupę z paska właściwości - kliknij poza obrazkiem w celu anulowania zaznaczenia jego składowych a następnie kliknij samo jego obramowanie i usuń je klawiszem delete - obrysuj myszą obrazek ponownie zgrupuj jego elementy i umieść go ba stronie odpowiednio powiększając - dodaj teksty - plakat zapisz pod nazwą ćw34 IV. NA OCENĘ Przygotuj plakat zapraszający na dowolny pokaz filmowy lub imprezę masową. Użyj poznanych we wcześniejszych ćwiczeniach narzędzi i efektów. Plakat zapisz pod nazwą ocena4. ANIMACJE V. NA OCENĘ CELUJĄCĄ Zaprojektuj animację dającą wrażenie pogoni pająka za owadem: - otwórz nowy plik - za pomoc ą polecenia układ/ustawienia strony określ tło na czarne - narzędziem elipsa (trzymając wciśnięty klawisz Ctrl) narysuj na środku strony okrąg i od razu zmień kolor konturu na biały o grubości 1 mm - okrąg powinien mieć średnicę około 65 mm
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 31 - zaznacz okrąg wskaźnikiem, kliknij przycisk kopiuj i od razu przycisk wklej - gdy okrąg jest zaznaczony, wciśnij i trzymaj klawisz Shift i jednocześnie przeciągaj myszą jeden z węzłów narożnych zaznaczonego obiektu do krawędzi pionowej strony - w ten sposób powstanie drugi, duży współśrodkowy okrąg: - w przyborniku kliknij przycisk interakcyjna metamorfoza - kliknij duży okrąg i przy wciśniętym lewym klawiszu myszy przeciągnij wskaźnik na mały okrąg - zmniejsz liczbę kroków metamorfozy na 10 - narzędziem rysunek odręczny narysuj pionowy odcinek przechodzący przez całą stronę i środek okręgu - od razu zmień kolor konturu na biały i grubość na 1 mm - z menu głównego wybierz polecenie rozmieszczenie/transformacja - w dokerze transformacji kliknij przycisk obrót, ustal kąt na 10 stopni oraz położenie środka obrotu w środku okręgów - kilkakrotnie kliknij przycisk zastosuj do kopii, aż uzyskasz efekt pajęczyny: - dwukrotnie kliknij narzędzie wskaźnik, w celu zaznaczenia całej grafiki i zgrupuj obiekty - zapisz projekt w folderze moja grafika w pliku o nazwie w matni.cdr - wybierz opcję okno/dokery/symbole i znaki specjalne i w dokerze wybierz sylwetkę pająka i owada
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 32 - sylwetki wklej jak na przykładzie nadaj im kolor biały i odpowiednie wymiary: - narzędziem elipsa przy wciśniętym klawiszu Ctrl narysuj okrąg obejmujący oba owady - z menu efekty wybierz polecenie soczewka - w dokerze soczewka wybierz z listy opcję rybie oko, ustal stopień powiększenia na 100% i kliknij zastosuj - rezultat powinien być następujący: - dwukrotnym kliknięciem przycisku wskaźnik zaznacz całą grafikę z obrazka i zgrupuj w jedną całość (rozmieszczenie/grupuj) - zapisz zmiany w pliku - teraz przystępujesz do generowania animacji: - przyciskiem wskaźnik zaznacz całą grafikę - kliknij przycisk eksportuj na głównym menu - w oknie dialogowym wpisz nazwę pliku: animacja1, ustal folder docelowy: moja grafika oraz typ pliku: TIF mapa bitowa TIFF - zaznacz opcję tylko zaznaczone po czym kliknij przycisk eksportuj - w następnym oknie, które się pojawi ustal mapę bitową RGB oraz rozdzielczość 72 dpi
PRZETWARZANIE INFORMACJI 2D 33 - wróć do grafiki i obróć ją o kąt 15 stopni zgodnie z ruchem wskazówek zegara - eksportuj rysunek do pliku animacja2 - opisanym sposobem utwórz w sumie 24 klatki - zamknij program CorelDRAW bez zapisywania zmian w pliku - uruchom program Corel PHOTO-PAINT i otwórz plik animacja1.tif - za pomocą przycisku stopień powiększenia włącz opcję dopasuj, aby rysunek był widoczny w całości - z menu film wybierz polecenie utwórz z dokumentu format pliku zostanie zmieniony z TIFF na AVI - poleceniem film/wstaw z pliku dołącz drugą klatkę zawartą w pliku animacja2.tif umieszczając ją po klatce pierwszej - opisanym sposobem dołącz pozostałe klatki zachowując kolejność - zapisz film pod nazwą w sieci.avi - uruchom animację poleceniem film/sterowanie/odtwórz film - jeżeli animacja jest płynna, możesz ją zatrzymać poleceniem film/sterowanie/zatrzymaj film - zamknij prezentację KONIEC