przyrodnicze azyle w miejskich przedszkolach / konsultacje architektoniczno-krajobrazowe labirynt doświadczeń numer konsultacji: K22 temat: ogród przedszkolny miejsce: os. Kasztanowe 54, Szczecin inwestor: Przedszkole Publiczne nr 11 etap: wstępna koncepcja opracowanie: pracownia k. architektura dla dzieci ul. Kalwaryjska 64/10 30-504 Kraków +48 795 57 75 57 biuro@pracowniak.pl autor opracowania: architektura krajobrazu: Magdalena Ciemięga prowadzący projekt: architektura krajobrazu: mgr inż. Anna Komorowska architektura: mgr inż. arch. Michał Rokita data: maj 2014
przyrodnicze azyle w miejskich przedszkolach / konsultacje architektoniczno-krajobrazowe / k22 / strona 1 1/ ZAŁOŻENIA PROJEKTOWE/ OPIS KONCEPCJI 1.1/ o projekcie: Wstępna koncepcja zagospodarowania ogrodu przedszkolnego została przygotowana w ramach konsultacji architektoniczno-krajobrazowych, będących jednym z elementów programu Przyrodnicze azyle w miejskich przedszkolach, realizowanego przez Dziecięcą Akademię Przyrody Kumak w 2014 r. Koncepcja została opracowana na podstawie materiałów nadesłanych przez przedszkole ankiety i sugestii dzieci oraz dokumentacji fotograficznej i wstępnej inwentaryzacji terenu. Prezentowane rozwiązania należy traktować jako luźne sugestie, które pozwolą na podjęcie pierwszych prac w ogrodzie, a nie dokładne wytyczne. Uzupełnieniem są zdjęcia, które mogą stać się inspiracją do dalszych działań. 1.2/ podział funkcjonalny: Przy podziale działki uwzględniliśmy jej oświetlenie w ciągu dnia i czas, jaki dzieci spędzają w każdej części. Strefę gospodarczą zaaranżowaliśmy tak, aby rośliny maskowały istniejący śmietnik oraz były naturalną osłoną przed hałasem i zanieczyszczeniami. Jest to miejsce na lokalizację zaplecza dla ogródka warzywnego z domkiem na narzędzia, kompostownikiem i zbiornikiem na deszczówkę. Swobodnie przechodzimy do kolejnej strefy, dobrze oświetlonej, o odpowiednich warunkach do prowadzenia ogrodu warzywnego, w którym dzieci mogą uczyć się prac związanych z uprawą roślin użytkowych. W pobliżu ogrodu zlokalizowaliśmy rosarium, nawiązujące swym kształtem do średniowiecznych wirydarzy. Ponieważ nie mieliśmy wystarczających informacji na temat betonowej nawierzchni przy budynku, nie mogliśmy ocenić na ile lokalizacja rosarium jest trafiona. Jeśli placyk ten wykorzystywany jest na stałe, np. jako parking, wówczas róże, w bardziej swobodnym układzie, proponujemy przenieść do Tajemniczego Ogrodu. Jeśli przestrzeń ta wykorzystywana jest sporadycznie można umieścić róże w drewnianych skrzyniach na kółkach, które będą przesuwane w zależności od potrzeb. Wówczas wybór gatunków róż byłby ograniczony do tych niższych. Jeśli plac nie jest użytkowany zalecamy przynajmniej częściowe usunięcie nawierzchni. Proponujemy różne formy róż (rabatowe, okrywowe, pnące prowadzone na drewnianych trejażach). Dodatkowo chodnik znajdujący się pomiędzy rosarium, a ogrodem warzywnym (który najprawdopodobniej musi zostać zachowany ze względów przeciwpożarowych) można urozmaicić poprzez częściowe usunięcie nawierzchni i wypełnienie powstałych dziur trawą. Z ogrodu warzywnego przechodzimy przez żywopłot na łąkę kwietną, po której można wędrować kamiennymi płytami. Strefa Tajemniczego Ogrodu jest największą atrakcją dla dzieci, gdyż dzięki wykreowanym zielonym ścianom dzieci mogą się chować w różnych miejscach. Zaprojektowaliśmy również wiklinowe tipi oraz miejsce do chowania się zlokalizowane między trzema drzewami. Zaproponowaliśmy wprowadzenie siedzisk, aby opiekunowie mimo gry w chowanego mieli swoich podopiecznych w zasięgu wzroku. Istniejącą górkę wyposażyliśmy w zjeżdżalnię oraz przeznaczyliśmy jej część na zbocze do turlania się. W środkowej części południowego fragmentu ogrodu zachowaliśmy dotychczasową funkcję (plac zabaw), jednak uzupełniliśmy ją o kolorowe stalowe ramy, do których można montować lekkie materiały. W upalne dni można z nich budować namioty dające cień. Do ram można też montować deski malowane farbą tablicową albo prezentować prace dzieci. Zachodnia część w zupełności zasłonięta przez korony drzew pełni funkcję parku, strefy odpoczynku, w której dzieci mogą odpocząć na ławkach lub rozpinanych tymczasowo hamakach. W północnej części działki zlokalizowaliśmy strefę doświadczeń, gdzie znajduje się mini stacja meteorologiczna, zbiorniczki do określenia zanieczyszczenia powietrza, wody, gleby, pojemniczki na deszczówkę, wiatraczki pomagające określić kierunek wiatru. Dotychczas istniejącą rabatę w środkowej części ogrodu proponujemy uzupełnić o kolejne rośliny lubiące stanowiska o glebie kwaśnej. Uzupełnienie rosnących tam drzew iglastych o roślin charakterystyczne na runa leśnego pozwolą stworzyć edukacyjną przestrzeń biotopu lasu iglastego.
przyrodnicze azyle w miejskich przedszkolach / konsultacje architektoniczno-krajobrazowe / k22 / strona 2 2/ SCHEMATY/ PODZIAŁ FUNKCJONALNY strefa gospodarcza strefa kwiatowa/ łąka kwietna ogród użytkowy strefa wejściowa z trawiastymi łatami Tajemniczy Ogród strefa kwiatowa/ rosarium strefa wejściowa z lasem strefa zabaw z wykorzystaniem gotowych urządzeń strefa dydaktyczna park
przyrodnicze azyle w miejskich przedszkolach / konsultacje architektoniczno-krajobrazowe / k22 / strona 3 3/ ZAGOSPODAROWANIE TERENU/ RZUT kompostownik/ zbiornik na deszczówkę/ domek na narzędzia ogród warzywny/ ziołowy krzewy owocowe wioska indiańska z tipi łąka kwietna z domkiem dla owadów pagórek ze zjeżdżalnią rosarium roślinność wygradzająca Tajemniczy Ogród drzewa dające cień las iglasty istniejące urządzenia ogród dydaktyczny z mini stacją meteorologiczną wielofunkcyjne stalowe ramy miejsce odpoczynku park z ławkami i hamakami strefa zabaw dla najmłodszych
pr z yrodnicze a z yle w miejskich pr zedszkol ach / konsultacje architek tonic zno -kr ajobr a zowe / k 22 / strona 4 4/ INSPIRACJE/ FOTOGRAFIE OBRAZUJĄCE IDEĘ Krzewy i drzewa naturalne kryjówki źródło: malypodroznik.pl Szałas z wikliny Zjeżdżalnia na pagórku źródło: blogwogrodzie.pl/2013/03/wiklinowy-szalas-jak-go-zrobic źródło: Anna Komorowska pracownia k. Kwatery ogrodu warzywnego i ziołowego źródło: sandiegopropertysource.com/general/suburban-homesteading-in-the-modern-world-1978 Rośliny w ruchomej skrzyni pomysł na rosarium Knitt graffiti szybki sposób na starą lampę źródło: bloglovin.com/viewer?blog=2668071&post=1081263891 źródło: Magdalena Ciemięga