Sygnatura warsztatu: W1 (W3) Czas trwania: 3 dni Warsztaty FRAME I. Cel Zapoznanie uczestników z możliwościami wykorzystania Europejskiej Ramowej Architektury ITS FRAME (zwanej dalej FRAME ) oraz jej narzędzi do projektowania architektur inteligentnych systemów transportowych (ITS) oraz dyskusja nad istotnymi aspektami technicznymi, organizacyjnych, prawnymi i finansowymi związanymi z realizacją przedsięwzięć dotyczących systemów ITS. Planowane jest uzyskanie od uczestników warsztatów informacji zwrotnej, która zostanie wykorzystana do doprecyzowania zakresu tematycznego podręczników, mających służyć pomocą przy realizacji przedsięwzięć dotyczących systemów ITS w Polsce. II. Adresaci warsztatów Przedstawiciele podmiotów i organizacji związanych z działaniami z zakresu planowania, projektowania, wdrażania, nadzoru i rozwoju systemów ITS w Polsce. Wymagania Uczestnicy warsztatów powinni dysponować podstawową wiedzą na temat systemów ITS oraz architektur systemów IT. III. Wprowadzenie Europejska Ramowa Architektura ITS (FRAME) jest standardem zalecanym przez Komisję Europejską do budowy architektur systemów ITS. Dzięki niej możliwe jest tworzenie spójnych i trwałych rozwiązań. Architektura FRAME została wykorzystana z powodzeniem w procesie budowy inteligentnych systemach transportowych w Wielkiej Brytanii, Austrii, Francji, Włoszech i wielu innych krajach. Architektura FRAME została stworzona, żeby zdefiniować minimalny, stały zestaw wymagań i funkcjonalności dla projektowanych na obszarze Unii Europejskiej systemów ITS. Zdolność do integracji systemów znacznie zwiększa ich potencjał i mogą być one interoperacyjne nawet na poziomie międzynarodowym. Architektura FRAME świetnie sprawdza się przy projektowaniu systemów ITS każdej wielkości międzynarodowych, krajowych, regionalnych lub miejskich. Złożoność projektowanego systemu nie ma znaczenia. Funkcjonalność powstających na jej bazie systemów ITS również nie jest ograniczona do konkretnych sektorów lub usług. Mogą to być zarówno kompleksowe systemy miejskie obejmujące wiele aspektów ITS, jak i systemy dostarczające konkretne rozwiązanie, np. systemy elektronicznego poboru płatności. Prezentowany warsztat obejmuje zestaw wytycznych i instrukcji do korzystania z Europejskiej Ramowej Architektury ITS (FRAME). Składa się on z części prezentacyjnej, ćwiczeń komputerowych i dyskusji. Ćwiczenia, które zostaną przeprowadzone podczas warsztatu umożliwią praktyczne poznanie narzędzi informatycznych przeznaczonych do tworzenia architektur ITS na podstawie FRAME. Zagadnienia związane z Architekturą FRAME zostaną wzbogacone o informacje dotyczące architektur systemów IT stosowanych w systemach ITS oraz kwestie ich bezpieczeństwa. Omówione zostaną również elementy standaryzacyjne i normalizacyjne ITS oraz aspekty prawne, organizacyjne i finansowe realizacji projektów ITS.
IV. Program warsztatów DZIEŃ 1. Blok 1: Wprowadzenie (1h) Przywitanie gości. Krótka prezentacja przygotowanego materiału warsztatowego. Interoperacyjność w Inteligentnych Systemach Transportowych - wstęp. Blok 2: Architektury w systemach ITS (3h) Pokazanie w jaki sposób koncepcja architektur ITS odnosi się do procesu implementacji systemów ITS. Aspiracje różnych grup interesariuszy a tworzenie systemów ITS. Pokazanie w jaki sposób architektury ITS mogą być użyte do określenia komponentów usług ITS i ich wymagań komunikacyjnych. Organizacja pracy oraz odpowiedzialność poszczególnych grup interesariuszy przy tworzeniu architektury ITS. Przegląd standardów i architektur ITS na świecie oraz działań z nimi związanych. Efektywne połączenie standardów i architektur ITS. Blok 3: Europejska Ramowa Architektura ITS (FRAME) (3h) Przedstawienie tła historycznego Europejskiej Ramowej Architektury ITS (FRAME). Obszary funkcjonalne w Europejskiej Ramowej Architekturze ITS (FRAME). Przykłady wykorzystania Europejskiej Ramowej Architektury ITS (FRAME) w systemach ITS o zasięgu krajowym, miejskim i regionalnym oraz w usługach ITS. Pokazanie w jaki sposób Europejska Ramowa Architektura ITS (FRAME) może być wykorzystana jako punkt wyjścia do tworzenia architektur ITS i wspierania usług zintegrowanych ITS. Pokazanie w jaki sposób Europejska Ramowa Architektura ITS (FRAME) może być powiązana z architekturami funkcjonujących systemów ITS (efektywne wykorzystanie stanu istniejącego). Blok 4: Sesja pytań i odpowiedzi (1h) DZIEŃ 2. Blok 1: Korzyści z utworzenia architektury ITS wykorzystując Architekturę FRAME (3h) Omówienie głównych korzyści związanych z wykorzystaniem architektur systemowych w procesie budowania systemów ITS i ryzyk wynikających z ich braku. Interoperacyjność systemów Bezpieczeństwo danych Przejrzystość w procesie budowy ITS Dostęp do know-how Pokazanie wszechstronnego wykorzystania architektur ITS. Planowanie i definiowanie specyfikacji systemów Identyfikacja i rozwiązywanie problemów w kwestiach zarządczych i biznesowych Przeprowadzanie analiz Cost/Benefit Przeprowadzanie analiz ryzyka Tworzenie planów wdrożenia Tworzenie planów migracji Ocena ryzyk Integracja europejskich usług i systemów ITS oraz jej następstwa.
Blok 2: Procesy standaryzacji i normalizacji ITS (1h 30min) Przedstawienie inicjatyw standaryzacyjnych w kontekście Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/EU/40 oraz Komunikatów KOM(2013)455 i KOM(2010)744. Definicja standardu i normy Polityki EU dot. standaryzacji i udzielania zamówień z wykorzystaniem standardów Działania podejmowane przez ETSI Działania podejmowane przez CEN Działania podejmowane przez IEEE Prezentacja zbioru krajowych i międzynarodowych norm, specyfikacji i aprobat technicznych oraz przepisów prawa w obszarach: Zarzadzania ruchem miejskim Zarządzania ruchem na drogach pozamiejskich Zarządzania transportem publicznym Systemów informacji dla podróżnych Wykrywania, rejestracji i obsługi wykroczeń w ruchu drogowym Poboru opłat i płatności elektronicznych związanych z ruchem drogowym, parkowaniem i transportem publicznym Zarządzania kryzysowego i ratownictwa Wymiany informacji pomiędzy funkcjami ITS dla transportu drogowego i transportu kolejowego, wodnego i lotniczego Wykorzystywanie norm i standardów w zamówieniach publicznych Omówienie trudności napotykanych na etapie identyfikacji i zastosowania norm i standardów Korzyści płynące ze stosowania norm i standardów Przykłady zastosowania norm, standardów i specyfikacji technicznych w projektach ITS Blok 3: Zasady stosowane przy wyborze i wdrażaniu aplikacji ITS i usług ITS określone przez ustawę o drogach publicznych (1h) Omówienie Zasad z art. 43a ust. 2 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. z 2013 r. poz. 260 z późn. zmian.) Wyzwania związane z dotrzymaniem zgodności w zakresie stosowania zasad w kontekście obowiązującego prawa zamówień publicznych. Zapewnienie zgodności w zakresie stosowania Zasad przy wyborze i wdrażaniu aplikacji i usług ITS Metodyka stosowania Zasad przy wyborze i wdrażaniu aplikacji i usług ITS oparta o drzewo decyzyjne Dyskusja proponowanej metodyki Blok 4: Aspekty prawne, finansowe i organizacyjne realizacji projektów ITS (1h 30min) Organizacja przedsięwzięć związanych z realizacją ITS Czym jest przedsięwzięcie związane z realizacją ITS (infrastruktura + system IT)? Proces realizacji projektu ITS Formuły realizacji projektu ITS Zarządzanie realizacją projektu ITS (metodyki) Formy prawno-organizacyjne realizacji ITS (w tym ppp) Zamówienia publiczne Omówienie zalecanych trybów udzielania zamówień publicznych i kryteriów ich stosowania Zagadnienie dzielenia zamówień publicznych a formuły realizacji projektu ITS Sposoby stosowania innych niż cena kryteriów oceny ofert Finansowanie realizacji przedsięwzięć ITS Źródła finansowania Formy finansowania
Finansowanie projektów ITS z programów operacyjnych nowej perspektywy budżetowej Przykłady organizacji i finansowania przedsięwzięć związanych z realizacją ITS w Polsce Blok 5: Sesja pytań i odpowiedzi (1h) DZIEŃ 3. Blok 1: Architektura FRAME - aspekty techniczne (3h) Wymagania użytkowników (ang. User Needs). Modele aplikacji ITS. Obszary funkcjonalne i funkcje w Architekturze FRAME. Struktura i relacje w bazie danych Architektury FRAME. Podejście funkcjonalne (ang. The Functional Viewpoint) - funkcjonalność systemu. Podejście fizyczne (ang. The Physical Viewpoint) - fizyczne rozmieszczenie elementów systemu. Podejście komunikacyjne (ang. The Communication Viewpoint) - interfejsy, punkty styku, granice systemowe. Podejście organizacyjne (ang. The Organisational Viewpoint) - przypisanie odpowiedzialności/nadzoru nad poszczególnymi elementami systemu. Plany wdrożenia i plany migracji. Specyfikacje systemów oraz wymagania dot. efektywnej komunikacji między nimi. Blok 2: Utworzenie architektury ITS na podstawie Architektury FRAME (4h) Case Study, które umożliwi uczestnikom zdobycie praktycznego doświadczenia w wykorzystaniu narzędzi informatycznych (the Browsing Tool oraz the Selection Tool) przeznaczonych do tworzenia architektur ITS na podstawie FRAME. Blok 3: Zakończenie warsztatów (1h) Test wiedzy uczestników Przeprowadzenie ankiety Wydanie certyfikatów
Warsztaty FRAME Sygnatura warsztatu: W2 (W4) Czas trwania: 2 dni I. Cel Zapoznanie uczestników z możliwościami wykorzystania Europejskiej Ramowej Architektury ITS FRAME (zwanej dalej FRAME ) oraz jej narzędzi do projektowania architektur inteligentnych systemów transportowych (ITS) oraz dyskusja nad istotnymi aspektami technicznymi, organizacyjnych, prawnymi i finansowymi związanymi z realizacją przedsięwzięć dotyczących systemów ITS. Planowane jest uzyskanie od uczestników warsztatów informacji zwrotnej, która zostanie wykorzystana do doprecyzowania zakresu tematycznego podręczników, mających służyć pomocą przy realizacji przedsięwzięć dotyczących systemów ITS w Polsce. II. Adresaci warsztatów Przedstawiciele podmiotów i organizacji związanych z działaniami z zakresu planowania, projektowania, wdrażania, nadzoru i rozwoju systemów ITS w Polsce. Wymagania Uczestnicy warsztatów powinni dysponować wiedzą na temat systemów ITS w stopniu co najmniej średniozaawansowanym oraz doświadczeniem związanym z wdrożeniami systemów ITS. III. Wprowadzenie Europejska Ramowa Architektura ITS (FRAME) jest standardem zalecanym przez Komisję Europejską do budowy architektur systemów ITS. Dzięki niej możliwe jest tworzenie spójnych i trwałych rozwiązań. Architektura FRAME została wykorzystana z powodzeniem w procesie budowy inteligentnych systemach transportowych w Wielkiej Brytanii, Austrii, Francji, Włoszech i wielu innych krajach. Architektura FRAME została stworzona, żeby zdefiniować minimalny, stały zestaw wymagań i funkcjonalności dla projektowanych na obszarze Unii Europejskiej systemów ITS. Zdolność do integracji systemów znacznie zwiększa ich potencjał i mogą być one interoperacyjne nawet na poziomie międzynarodowym. Architektura FRAME świetnie sprawdza się przy projektowaniu systemów ITS każdej wielkości międzynarodowych, krajowych, regionalnych lub miejskich. Złożoność projektowanego systemu nie ma znaczenia. Funkcjonalność powstających na jej bazie systemów ITS również nie jest ograniczona do konkretnych sektorów lub usług. Mogą to być zarówno kompleksowe systemy miejskie obejmujące wiele aspektów ITS, jak i systemy dostarczające konkretne rozwiązanie, np. systemy elektronicznego poboru płatności. Prezentowany warsztat obejmuje zestaw wytycznych i instrukcji do korzystania z Europejskiej Ramowej Architektury ITS (FRAME). Składa się on z części prezentacyjnej, ćwiczeń komputerowych i dyskusji. Ćwiczenia, które zostaną przeprowadzone podczas warsztatu umożliwią praktyczne poznanie narzędzi informatycznych przeznaczonych do tworzenia architektur ITS na podstawie FRAME. Zagadnienia związane z Architekturą FRAME zostaną wzbogacone o informacje dotyczące architektur systemów IT stosowanych w systemach ITS oraz kwestie ich bezpieczeństwa. Omówione zostaną również elementy standaryzacyjne i normalizacyjne ITS oraz aspekty prawne, organizacyjne i finansowe realizacji projektów ITS.
IV. Program warsztatów DZIEŃ 1. Blok 1: Wprowadzenie (1h) Przywitanie gości. Krótka prezentacja przygotowanego materiału warsztatowego. Interoperacyjność w Inteligentnych Systemach Transportowych - wstęp. Blok 2: Architektury w systemach ITS (2h) Pokazanie w jaki sposób koncepcja architektur ITS odnosi się do procesu implementacji systemów ITS. Aspiracje różnych grup interesariuszy a tworzenie systemów ITS. Pokazanie w jaki sposób architektury ITS mogą być użyte do określenia komponentów usług ITS i ich wymagań komunikacyjnych. Organizacja pracy oraz odpowiedzialność poszczególnych grup interesariuszy przy tworzeniu architektury ITS. Przegląd standardów i architektur ITS na świecie oraz działań z nimi związanych. Efektywne połączenie standardów i architektur ITS. Blok 3: Europejska Ramowa Architektura ITS (FRAME) oraz związane z nią korzyści (4h) Wprowadzenie do Europejskiej Ramowej Architektury ITS (FRAME). Pokazanie w jaki sposób Europejska Ramowa Architektura ITS (FRAME) może być wykorzystana jako punkt wyjścia do tworzenia architektur ITS i wspierania usług zintegrowanych ITS. Pokazanie w jaki sposób Europejska Ramowa Architektura ITS (FRAME) może być powiązana z architekturami funkcjonujących systemów ITS (efektywne wykorzystanie stanu istniejącego). Omówienie głównych korzyści związanych z wykorzystaniem architektur systemowych w procesie budowania systemów ITS i ryzyk wynikających z ich braku. Interoperacyjność systemów Bezpieczeństwo danych Przejrzystość w procesie budowy ITS Dostęp do know-how Pokazanie wszechstronnego wykorzystania architektur ITS. Planowanie i definiowanie specyfikacji systemów Identyfikacja i rozwiązywanie problemów w kwestiach zarządczych i biznesowych Przeprowadzanie analiz Cost/Benefit Przeprowadzanie analiz ryzyka Tworzenie planów wdrożenia Tworzenie planów migracji Ocena ryzyk Integracja europejskich usług i systemów ITS oraz jej następstwa. Blok 4: Sesja pytań i odpowiedzi (1h) DZIEŃ 2. Blok 1: Procesy standaryzacji i normalizacji ITS (1h) Przedstawienie inicjatyw standaryzacyjnych w kontekście Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/EU/40 oraz Komunikatów KOM(2013)455 i KOM(2010)744.
Definicja standardu i normy Polityki EU dot. standaryzacji i udzielania zamówień z wykorzystaniem standardów Działania podejmowane przez ETSI Działania podejmowane przez CEN Działania podejmowane przez IEEE Prezentacja zbioru krajowych i międzynarodowych norm, specyfikacji i aprobat technicznych oraz przepisów prawa w obszarach: Zarzadzania ruchem miejskim Zarządzania ruchem na drogach pozamiejskich Zarządzania transportem publicznym Systemów informacji dla podróżnych Wykrywania, rejestracji i obsługi wykroczeń w ruchu drogowym Poboru opłat i płatności elektronicznych związanych z ruchem drogowym, parkowaniem i transportem publicznym Zarządzania kryzysowego i ratownictwa Wymiany informacji pomiędzy funkcjami ITS dla transportu drogowego i transportu kolejowego, wodnego i lotniczego Wykorzystywanie norm i standardów w zamówieniach publicznych Omówienie trudności napotykanych na etapie identyfikacji i zastosowania norm i standardów Korzyści płynące ze stosowania norm i standardów Przykłady zastosowania norm, standardów i specyfikacji technicznych w projektach ITS Blok 2: Zasady stosowane przy wyborze i wdrażaniu aplikacji ITS i usług ITS określone przez ustawę o drogach publicznych (45min) Omówienie zasad z art. 43a ust. 2 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. z 2013 r. poz. 260 z późn. zmian.) Wyzwania związane z dotrzymaniem zgodności w zakresie stosowania zasad w kontekście obowiązującego prawa zamówień publicznych. Zapewnienie zgodności w zakresie stosowania zasad przy wyborze i wdrażaniu aplikacji i usług ITS Metodyka stosowania zasad przy wyborze i wdrażaniu aplikacji i usług ITS oparta o drzewo decyzyjne Dyskusja proponowanej metodyki Blok 3: Aspekty prawne, finansowe i organizacyjne realizacji projektów ITS (1h 15min) Organizacja przedsięwzięć związanych z realizacją ITS Proces realizacji projektu ITS Formuły realizacji projektu ITS Zarządzanie realizacją projektu ITS (metodyki) Formy prawno-organizacyjne realizacji ITS (w tym ppp) Zamówienia publiczne Omówienie zalecanych trybów udzielania zamówień publicznych i kryteriów ich stosowania Zagadnienie dzielenia zamówień publicznych a formuły realizacji projektu ITS Sposoby stosowania innych niż cena kryteriów oceny ofert Finansowanie realizacji przedsięwzięć ITS Źródła finansowania Formy finansowania Finansowanie projektów ITS z programów operacyjnych nowej perspektywy budżetowej Przykłady organizacji i finansowania przedsięwzięć związanych z realizacją ITS w Polsce
Blok 4: Architektura FRAME - przypomnienie zasad korzystania z narzędzi (1h) Wymagania użytkowników (ang. User Needs). Modele aplikacji ITS. Obszary funkcjonalne i funkcje w Architekturze FRAME. Struktura i relacje w bazie danych Architektury FRAME. Podejście funkcjonalne (ang. The Functional Viewpoint) - funkcjonalność systemu. Podejście fizyczne (ang. The Physical Viewpoint) - fizyczne rozmieszczenie elementów systemu. Podejście komunikacyjne (ang. The Communication Viewpoint) - interfejsy, punkty styku, granice systemowe. Podejście organizacyjne (ang. The Organisational Viewpoint) - przypisanie odpowiedzialności/nadzoru nad poszczególnymi elementami systemu. Plany wdrożenia i plany migracji. Specyfikacje systemów oraz wymagania dot. efektywnej komunikacji między nimi. Blok 5: Utworzenie architektury ITS na podstawie Architektury FRAME (3h) Case Study, które umożliwi uczestnikom zdobycie praktycznego doświadczenia w wykorzystaniu narzędzi informatycznych (the Browsing Tool oraz the Selection Tool) przeznaczonych do tworzenia architektur ITS na podstawie FRAME. Blok 6: Zakończenie warsztatów (1h) Test wiedzy uczestników Przeprowadzenie ankiety Wydanie certyfikatów