Rozdział I. Urlop macierzyński



Podobne dokumenty
nowe zasady udzielania urlopu wychowawczego roczny płatny urlop po urodzeniu dziecka nowe zasady przyznawania zasiłków macierzyńskich

1. Urlop macierzyński

Wszystko o urlopie macierzyńskim i wychowawczym

Ustawowe prawa i obowiązki przyszłych rodziców

Rozdział I. Urlop macierzyński

Zasiłki macierzyńskie od 1 stycznia 2010 r.

Data: Autor: Zespół wfirma.pl

ZASIŁEK MACIERZYŃSKI ZASIŁEK OPIEKUŃCZY

(Miejscowość, data) WNIOSEK O URLOP RODZICIELSKI

DZIAŁ ÓSMY UPRAWNIENIA PRACOWNIKÓW ZWIĄZANE Z RODZICIELSTWEM (142)

DZIAŁ ÓSMY. Uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem

ZASIŁEK MACIERZYŃSKI ZASIŁEK OPIEKUŃCZY

Projekt Aktywizacja społeczno-ekonomiczna kobiet na poziomie lokalnym i regionalnym współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach

Wyjaśnienia wątpliwości dotyczących zmian przepisów w zakresie zasiłku macierzyńskiego obowiązujących od 17 czerwca 2013 r.

Od momentu zajścia w ciążę pracownica podlega szczególnej ochronie. Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży.

I. Urlop macierzyński.

Urlop macierzyński/zasiłek macierzyński

Jesteś tatą. Poznaj swoje prawa, gdy chcesz pracować i opiekować się dzieckiem

5.2 Świadczenia z tytułu macierzyństwa - zasiłek macierzyński

Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na interpelację pana posła Andrzeja Walkowiaka skierowaną do ministra zdrowia w dniu 30 czerwca 2010 r.

Dodatkowy urlop macierzyński

Agata Pawłowska-Lis Katarzyna Pietruszyńska. Prawo pracy

ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1268)

Okres wypłaty zasiłku macierzyńskiego w szczególnych przypadkach

Zasady naliczania urlopu wypoczynkowego. Zgodnie z kodeksem pracy wymiar urlopu wynosi:

ZASIŁEK MACIERZYŃSKI PRZYSŁUGUJE UBEZPIECZONEJ, KTÓRA W OKRESIE UBEZPIECZENIA CHOROBOWEGO ALBO W OKRESIE URLOPU WYCHOWAWCZEGO:

dzicom wymienianie się uprawnieniami rodzicielskimi bez względu na podstawę zatrudnienia. Nowe defi nicje Wśród nowości należy wymienić wprowadzenie

17 czerwca minął rok od wprowadzenia zmian w urlopach dla rodziców. Największa rewolucja to wydłużenie urlopu z 26 do 52 tygodni.

PRZEPISY Z KOMENTARZEM. Kodeks Pracy. Urlopy rodzicielskie Dłuższy wymiar macierzyńskiego Nowe wysokości zasiłków 19 wzorów wniosków.

Definicja urodzenia żywego

Nowe przepisy będą także miały odpowiednie zastosowanie do ubezpieczonych nie będących pracownicami, podlegających ubezpieczeniu chorobowemu.

INFOR RAPORTY W RAPORCIE ZNAJDZIESZ ODPOWIEDZI M.IN. NA NASTĘPUJĄCE PYTANIA:

1) numer kolejny wpisu, 2) datę wystawienia recepty,

URLOPY RODZICIELSKIE. adw. Piotr Wojciechowski

Spis treści Wykaz skrótów Rozdział I. Urlop macierzyński

Pan Władysław Kosiniak Kamysz. Minister Pracy i Polityki Społecznej. Szanowny Panie Ministrze,

Serwis PP. Urlopy i zasiłki związane z rodzicielstwem po zmianach przepisów 18 (1010) Małgorzata Podgórska, Aldona Salamon

`UPRAWNIENIA ZWIĄZANE Z RODZICIELSTWEM

ROZDZIAŁ ÓSMY KODEKSU PRACY UPRAWNIENIA PRACOWNIKÓW ZWIĄZANE Z RODZICIELSTWEM

Informacja o zmianach dotyczących zasiłku macierzyńskiego od 17 czerwca 2013 r.

USTAWA z dnia 6 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw 1)

Wyjaśnienia dotyczące zasiłku macierzyńskiego od 1 stycznia 2010 r.

Bożena Lenart, Małgorzata Podgórska, Aldona Salamon. Urlopy macierzyńskie i rodzicielskie zmiany od 17 czerwca 2013 r.

Zostałam mamą. Poradnik dla rodziców: urlop macierzyński rodzicielski wychowawczy

PORADNIK RODZICA PRAWA I OBOWIĄZKI PRACUJĄCEGO RODZICA

o rządowym i poselskim projektach ustaw o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (druki nr 885 i 630)

dyskryminacji w w zatrudnieniu

katarzyna kalata Jak rozliczać zasiłki macierzyńskie po zmianach od 17 czerwca 2013 r.

Co nam przysługuje, gdy płacimy składki?

ZMIANY W PRAWIE PRACY

ZARZĄDZENIE Nr 22/2016/DSOZ PREZESA NARODOWEGO FUNDUSZU ZDROWIA. z dnia 13 kwietnia 2016 r.

Rozporządzenia wykonawcze do ustawy zasiłkowej 2016 z komentarzem

M I N I S T R A P R A C Y I P O L I T Y K I S P O Ł E C Z N E J 1)

Nowe uprawnienia rodzicielskie. Propozycje zmian w 2013 r.

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Konwent Prawa Pracy. Zwiększenie uprawnień rodzicielskich pracowników - jakie zmiany wprowadza nowelizacja Kodeksu pracy z dnia 24 lipca 2015 r.

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

VIII.UPRAWNIENIA PRACOWNIKÓW ZWIĄZANE Z RODZICIELSTWEM

dyskryminacji zmian w zatrudnieniu

Od 1 stycznia 2016 r. zasiłek macierzyński jest świadczeniem z ubezpieczenia emerytalnorentowego.

INFORMACJA NA TEMAT ZMIAN W KODEKSIE PRACY OD ROKU

7. Rodzaje zasiłków z ubezpieczenia chorobowego.

Zasi łek macierzyński Zasiłek opiekuńczy

E-ZWOLNIENIA I ZASIŁKI UWAGA! ZMIANY PRZEPISÓW

Warszawa, dnia 13 grudnia 2017 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 7 grudnia 2017 r.

ZMIANY W PRAWIE PRACY

Wykaz skrótów... Wprowadzenie...

Wykaz skrótów... Wykaz aktów prawnych... Wykaz piktogramów... Wprowadzenie... 1

rodzicielskie Uprawnienia Praktyczne wyjaśnienia dla pracodawców i pracowników, przykłady rozstrzygnięć

W dniu 1 stycznia 2012 r. wchodzi w życie nowelizacja Kodeksu Pracy. Poniżej zamieszczamy syntetyczną informację o nowych regulacjach:

Czy przebywałeś w Norwegii nieprzerwanie przez ostatnie 12 miesięcy? Krótszy urlop za granicą nie przerywa czasu przebywania w Norwegii.

Uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem

Świadczenia z ubezpieczenia chorobowego. Łódź, r.

URLOP BEZPŁATNY A PRAWO DO ZASIŁKÓW ZWIĄZANYCH Z CHOROBĄ I MACIERZYŃSTWEM

RZECZPOSPOLITA POLSKA Rzecznik Praw Obywatelskich

Fundacja SYNAPSIS stan prawny na dzień 10 kwietnia2014 r. Informacje dla rodzin

Powrót do pracy. Macierzyńskim/ wychowawczym

Ośrodek Pomocy Społecznej w Ćmielowie

dyskryminacji w 16 zatrudnieniu

NOWE PRAWa RODZICÓW. Uwaga! Rewolucyjne zmiany

Spis treści. Wykaz aktów prawnych 9. Kalendarium zmian dla pracodawców 10

Wszystko o urlopach pracowniczych

INFOR RAPORTY W RAPORCIE ZNAJDZIESZ ODPOWIEDZI M.IN. NA NASTĘPUJĄCE PYTANIA:

KODEKS PRACY PO ZMIANACH

Procedura udzielania urlopu wychowawczego dla nauczycieli

Projekt. z dnia 8 listopada 2012 r. USTAWA. z d n ia...

Zostałem tatą. Poradnik dla rodziców: urlop ojcowski tacierzyński rodzicielski wychowawczy

USTAWA. z dnia 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw 1)

Informacja o zmianie od 1 stycznia 2011 r. wysokości zasiłku chorobowego za okres pobytu w szpitalu

Świadczenia na rzecz rodziny

PORADNIK GAZETY PRAWNEJ. NR 28 (794) 23 lipca 5 sierpnia 2013 r. cena 16,90 zł (w tym 5% VAT) Prawo pracy dla rodziców zmiany

Poradnik Urlop wychowawczy

- o zmianie ustawy - Kodeks pracy.

NOWE PRAWa RODZICÓW. Uwaga! Rewolucyjne zmiany

Jak poprawnie naliczać i wypłacać zasiłki macierzyńskie

Kryteria przyznawania zasiłku rodzinnego


U S T A W A z dnia. o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw 1)

DOKUMENTY WYMAGANE PRZY ZGŁOSZENIU ROSZCZENIA Z TYTUŁU POCZTOWEGO PRACOWNICZEGO UBEZPIECZENIA NA ŻYCIE

Transkrypt:

1. Wymiar urlopu macierzyńskiego Zasadą jest, że prawo do urlopu macierzyńskiego pracownica nabywa z dniem porodu. Wymiar tego urlopu zwiększa się wraz z liczbą dzieci urodzonych w trakcie jednego porodu i wynosi: 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie, 31 tygodni w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie, 33 tygodni w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie, 35 tygodni w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie, 37 tygodni w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie. Wymiar urlopu 2. Poród mnogi odroczony W praktyce może zdarzyć się taka sytuacja, że pracownica jest w ciąży i spodziewa się bliźniąt, które jednak nie urodzą się tego samego dnia. Ciąża mnoga Pracownica w 30. tygodniu ciąży bliźniaczej zaczęła rodzić. Urodziła jedno z bliźniąt, które trafiło do inkubatora i pod specjalistyczną opiekę lekarską. Drugie dziecko urodziło się po 2 tygodniach. Z punktu widzenia prawa pracy poród zakończył się dopiero z dniem urodzenia drugiego z bliźniąt (do tego dnia pra-

cownica była jeszcze w ciąży z drugim dzieckiem) i od tego dnia pracownicy będzie przysługiwał urlop macierzyński w wymiarze 31 tygodni. Do zakończenia porodu (czyli między urodzeniem pierwszego a drugiego z bliźniąt) pracownica jest jeszcze w ciąży i przysługuje jej 100% zasiłek chorobowy. W przypadku wystąpienia tzw. porodu odroczonego należy udzielić ciężarnej zwolnienia lekarskiego od dnia urodzenia pierwszego płodu do czasu urodzenia następnego płodu (lub płodów). Nabycie prawa do urlopu macierzyńskiego następuje zatem w dniu porodu ostatniego płodu, w wymiarze adekwatnym do liczby urodzonych dzieci (stanowisko MZ z kwietnia 2011 r., znak: MZ-MD-078-1764-1/11). Poród odroczony Pracownica, u której wystąpił poród odroczony, nabywa prawo do urlopu macierzyńskiego z dniem urodzenia ostatniego dziecka, w wymiarze: 31 tygodni w przypadku urodzenia dwojga dzieci, 33 tygodni w przypadku urodzenia trojga dzieci, 35 tygodni w przypadku urodzenia czworga dzieci bądź też 37 tygodni w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci, zgodnie z art. 180 1 pkt 2 5 KP. 3. Przedporodowa część urlopu macierzyńskiego Maksymalnie 6 tygodni Jeżeli pracownica jest zainteresowana, to nie więcej niż 6 tygodni urlopu macierzyńskiego pracodawca ma obowiązek udzielić jej przed przewidywaną datą porodu. Inicjatywa wykorzystania takiej części urlopu macierzyńskiego przed porodem powinna nastąpić ze strony pracownicy.

3. Przedporodowa część urlopu macierzyńskiego Kobieta nie jest obowiązana do korzystania z urlopu macierzyńskiego przed porodem. Na jej wniosek urlop macierzyński może być podzielony na dwie części przed porodem i po porodzie (E. Maniewska, Komentarz aktualizowany do art. 180 KP, Lex 2013). 3.1. Zasady występowania o urlop macierzyński przed porodem Przepisy Kodeksu pracy nie wymagają, żeby pracownica w celu wykorzystania przedporodowej części urlopu macierzyńskiego składała pisemny wniosek. O udzieleniu przedporodowej części urlopu macierzyńskiego pracownica może zatem zawnioskować np. przez telefon (dzwoniąc np. do swojego bezpośredniego przełożonego) czy wysyłając e-maila. Do celów dowodowych, jeżeli pracownica nie złoży wniosku na piśmie o udzielenie przedporodowej części urlopu macierzyńskiego, lecz wystąpi o to np. w formie ustnej, wskazane byłoby sporządzenie na tę okoliczność notatki, którą warto przechowywać w części B jej akt osobowych. Do płatnika zasiłku macierzyńskiego (pracodawcy gdy zgłasza do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych albo ZUS jeżeli pracodawca zgłasza do ubezpieczenia chorobowego nie więcej niż 20 ubezpieczonych) musi natomiast trafić zaświadczenie lekarskie wystawione na zwykłym druku, określające przewidywaną datę porodu. Urlop przed porodem

Przykładowy wzór wniosku pracownicy o urlop macierzyński przed porodem Wzór wniosku Anna Kowalska Pracownik Działu Obsługi Klienta Warszawa, 8.7.2013 r. Do Pani Grażyny Osińskiej Dyrektor Działu Kadr DRGE Bank I Oddział Warszawa WNIOSEK W związku z zakończeniem 16 lipca br. korzystania przez mnie ze zwolnienia lekarskiego, na którym obecnie przebywam, oraz przewidywaną datą porodu wyznaczoną na 31 lipca br., na podstawie art. 180 3 KP składam niniejszy wniosek o udzielenie mi 2-tygodniowego urlopu macierzyńskiego przed porodem. Z poważaniem Anna Kowalska Zał. 1 Zaświadczenie lekarskie o przewidywanej dacie porodu.

3. Przedporodowa część urlopu macierzyńskiego Pracodawca nie może odmówić pracownicy, jeżeli zgłosi ona chęć (wniosek) wykorzystania przedporodowej części urlopu macierzyńskiego. Jeżeli pracownica skorzysta z części przedporodowej urlopu macierzyńskiego, to po porodzie przysługuje jej urlop macierzyński niewykorzystany przed porodem, aż do wyczerpania pełnego wymiaru. Pracownica, spodziewająca się jednego dziecka, wykorzystała przed porodem 2 tygodnie urlopu macierzyńskiego. Oznacza to, że wymiar tego urlopu, jaki pozostanie jej do wykorzystania od dnia urodzenia dziecka, to 18 tygodni. 3.2. Urlop macierzyński na kilka dni przed porodem Co prawda wymiar urlopu macierzyńskiego wskazany jest w tygodniach, jednakże należy przyjąć, że pracownica może wykorzystać przed porodem także kilka dni tego urlopu. Obliczenie liczby dni i tygodni urlopu macierzyńskiego przysługującego pracownicy po porodzie będzie możliwe, gdyż Kodeks pracy stanowi, że przy udzielaniu urlopu macierzyńskiego tydzień tego urlopu odpowiada 7 dniom kalendarzowym. Skoro bowiem w kwestii urlopu macierzyńskiego Kodeks pracy stanowi, że przy udzielaniu tego urlopu tydzień oznacza 7 dni kalendarzowych i nie zawiera regulacji analogicznej do dotyczącej dodatkowego urlopu macierzyńskiego, w myśl której urlop ten jest udzielany jednorazowo albo w dwóch częściach przypadających bezpośrednio jedna po drugiej w wymiarze tygodnia lub jego wielokrotności, ani dotyczącej urlopu rodzicielskiego, stanowiącej, że urlop ten jest udzielany jednorazowo albo nie więcej niż w trzech częściach, z których żadna nie Kilka dni urlopu przed porodem

może być krótsza niż 8 tygodni, przypadających bezpośrednio jedna po drugiej w wymiarze wielokrotności tygodnia możliwe jest przyjęcie, że w przypadku części przedporodowej urlopu macierzyńskiego można udzielić tego urlopu na okres krótszy niż tydzień. Przemawia za tym również wykładnia celowościowa. Dokładne ustalenie wymiaru przedporodowej części urlopu macierzyńskiego w praktyce może być niemożliwe, np. w sytuacji gdy pracownica matka zawnioskuje o tydzień urlopu macierzyńskiego przed planowaną datą porodu, a dziecko urodzi się 3 dni po tej dacie. Z tego też względu lepiej nie wnioskować równo o 6 tygodni urlopu macierzyńskiego przed porodem, ponieważ może pojawić się problem z usprawiedliwieniem nieobecności pracownicy w pracy, w sytuacji gdyby dziecko urodziłoby się kilka dni później. Pracownica ze względu na stan zdrowia korzystała ze zwolnienia lekarskiego do przewidywanej daty porodu, tj. do 3 września br. Po tym dniu trafiła do szpitala w oczekiwaniu na poród, a dziecko urodziło się 7 września br. Jeżeli pracownica nie otrzyma zwolnienia szpitalnego, to na 3 dni jej nieobecności w pracy (4, 5 i 6 września) pracodawca może udzielić jej urlopu macierzyńskiego przed porodem. Od dnia porodu pracownica będzie miała prawo wykorzystać 19 tygodni i 4 dni urlopu macierzyńskiego. Zwolnienie lekarskie Lekarz ginekolog opiekujący się ciężarną pracownicą decyduje o tym, czy wystawi jej zwolnienie lekarskie do dnia porodu, czy nie. Jednakże lekarz nie jest stroną stosunku pracy, a zatem nie udziela pracownicy urlopu macierzyńskiego przed porodem. Jeżeli lekarz ginekolog nie udzieli pracownicy zwolnienia do dnia porodu, a pracownica nie będzie chciała do dnia porodu przychodzić do pracy i nie przedstawi innego dowodu usprawiedliwionej nieobecności w pracy pracodawca będzie

4. Urlop macierzyński w razie śmierci dziecka obowiązany do udzielenia jej przedporodowej części urlopu macierzyńskiego. Jeżeli natomiast pracownica przed porodem przedstawi zwolnienie lekarskie od innego lekarza, to pracodawca, co do zasady, powinien je uwzględnić. Jeżeli z powodu komplikacji zdrowotnych pracownica będąca w ostatnim okresie ciąży uzyskuje orzeczenie lekarskie o niezdolności do pracy z powodu choroby, to pracodawca jest obowiązany to orzeczenie respektować (A. Kolosa, Zdaniem Państwowej Inspekcji Pracy, PiZS Nr 5/1999, s. 41). Jeżeli pracownica nie korzysta z przedporodowej części urlopu macierzyńskiego to pierwszym dniem urlopu macierzyńskiego jest dzień porodu. Z dniem porodu urlop macierzyński rozpoczyna się z mocy prawa. Pracownica w takim przypadku nie musi składać pracodawcy przedmiotowego wniosku. 4. Urlop macierzyński w razie śmierci dziecka W razie urodzenia martwego dziecka lub zgonu dziecka przed upływem 8 tygodni życia pracownicy przysługuje urlop macierzyński w wymiarze 8 tygodni po porodzie, nie krócej jednak niż przez okres 7 dni od dnia zgonu dziecka. Wymiar urlopu w razie śmierci dziecka Dziecko zmarło 2 tygodnie po porodzie, co oznacza, że pracownica ma prawo korzystać z urlopu macierzyńskiego jeszcze przez 6 tygodni. Jeżeli natomiast dziecko umrze po upływie 8 tygodni życia, pracownica zachowuje prawo do urlopu macierzyńskiego przez okres 7 dni od dnia jego zgonu.

Pracownica urodziła dziecko z wadą rozwojową. Po upływie 12 tygodni dziecko zmarło. Pracownica ma prawo tylko do 7 dni urlopu macierzyńskiego liczonego od dnia zgonu dziecka. Pracownicy, która urodziła więcej niż jedno dziecko przy jednym porodzie, przysługuje w takich przypadkach urlop macierzyński w wymiarze stosownym do liczby dzieci pozostałych przy życiu. Pracownica urodziła bliźnięta w 26. tygodniu ciąży. Po 2 dniach jedno z bliźniąt zmarło. Pracownica zachowuje prawo do 20 tygodni urlopu macierzyńskiego. Poronienie 4.1. Urlop macierzyński w przypadku tzw. poronienia Kodeks pracy nie różnicuje wymiaru urlopu macierzyńskiego od tego, w którym tygodniu ciąży urodzi się martwe dziecko. Pracownica trafiła do szpitala w 20. tygodniu ciąży i urodziła martwe dziecko. Z medycznego punktu widzenia doszło do poronienia. Jednakże szpital powinien wystawić pisemne zgłoszenie urodzenia dziecka z adnotacją, że urodziło się ono martwe. Dokument ten będzie bowiem podstawą do wydania przez urząd stanu cywilnego aktu urodzenia martwego dziecka. Pracownicy posiadającej akt urodzenia dziecka (z adnotacją, że urodziło się martwe) pracodawca ma obowiązek udzielenia 8 tygodni urlopu macierzyńskiego. Pracodawca musi pamiętać, że akty stanu cywilnego stanowią wyłączny dowód zdarzeń w nich stwierdzonych. Ich nie-

4. Urlop macierzyński w razie śmierci dziecka zgodność z prawdą może być udowodniona jedynie w postępowaniu sądowym. Jeżeli zatem pracownica przedstawi akt urodzenia martwego dziecka, to pracodawca nie ma prawa interesować się, w którym tygodniu ciąży nastąpił poród, i musi udzielić przysługującego jej urlopu macierzyńskiego. Szpital prowadzi specjalistyczną dokumentację medyczną. Dzieli się ona na dokumentację indywidualną odnoszącą się do poszczególnych pacjentów korzystających ze świadczeń zdrowotnych, i dokumentację zbiorczą odnoszącą się do ogółu pacjentów lub określonych grup pacjentów korzystających ze świadczeń zdrowotnych. Przy dokonywaniu w dokumentacji wpisu dotyczącego czasu trwania ciąży, poronienia, urodzenia żywego lub urodzenia martwego stosuje się następujące kryteria: poronieniem określa się wydalenie lub wydobycie z ustroju matki płodu, który nie oddycha ani nie wykazuje żadnego innego znaku życia, jak czynność serca, tętnienie pępowiny lub wyraźne skurcze mięśni zależnych od woli, jeżeli nastąpiło to przed upływem 22. tygodnia ciąży (21 tygodni i 6 dni), urodzeniem żywym określa się całkowite wydalenie lub wydobycie z ustroju matki noworodka, niezależnie od czasu trwania ciąży, który po takim wydaleniu lub wydobyciu oddycha lub wykazuje jakiekolwiek inne oznaki życia, takie jak czynność serca, tętnienie pępowiny lub wyraźne skurcze mięśni zależnych od woli, bez względu na to, czy sznur pępowiny został przecięty lub łożysko zostało oddzielone, urodzeniem martwym określa się całkowite wydalenie lub wydobycie z ustroju matki płodu, jeżeli nastąpiło po upływie 22. tygodnia ciąży, który po takim wydaleniu lub wydobyciu nie oddycha ani nie wykazuje żadnego innego znaku życia, jak czynność serca, tętnienie pępowiny lub wyraźne skurcze mięśni zależnych od woli. Jednakże to nie ta dokumentacja odnosi skutki w sferze prawa, w tym prawa pracy. Znaczenie w tym aspekcie mają dokumenty tworzone na podstawie PrASC. Istotne jest zatem zgłoszenie do urzędu stanu cywilnego faktu urodzenia dziecka. Odpowiedni dokument Pisemne zgłoszenie urodzenia dziecka wypełnia częściowo upoważniony pracownik np. szpitala, w którym urodziło się dziecko lub do którego Poronienie Urodzenie żywego dziecka Urodzenie martwego dziecka

została przyjęta kobieta z dzieckiem bezpośrednio po jego urodzeniu, jeżeli urodziła np. w drodze do szpitala, oraz lekarz lub położna, którzy byli obecni przy urodzeniu. W zgłoszeniu podaje się dane dotyczące dziecka, w tym datę i godzinę urodzenia, miejsce (miejscowość) urodzenia, płeć, ciężar, długość oraz czas/moment zgonu i dane dotyczące porodu. Nie ma natomiast miejsca na podawanie danych o stanie ciąży poprzedzającej poród. Zgłoszenie wypełnia się w dwóch egzemplarzach i przekazuje do urzędu stanu cywilnego właściwego ze względu na miejsce urodzenia dziecka. Jeżeli dziecko urodziło się martwe, zgłoszenie takiego zdarzenia powinno nastąpić w ciągu 3 dni. W takim wypadku sporządza się akt urodzenia z adnotacją w rubryce uwagi, że dziecko urodziło się martwe. Natomiast nie sporządza się aktu zgonu. Do aktu urodzenia wpisuje się: nazwisko, imię (imiona) i płeć dziecka, i datę urodzenia dziecka, nazwiska, nazwiska rodowe rodziców, imię (imiona), miejsce i datę urodzenia, miejsce zamieszkania każdego z rodziców w chwili urodzenia się dziecka; nazwisko, imię i miejsce zamieszkania zgłaszającego; dane dotyczące szpitala (jeżeli dziecko urodziło się w szpitalu lub jego matka została przyjęta do szpitala bezpośrednio po jego urodzeniu). Niewskazanie w pisemnym zgłoszeniu urodzenia dziecka martwego przez szpital danych dotyczących m.in. płci dziecka, daty i miejscowości urodzenia dziecka uniemożliwia sporządzenie na podstawie tego zgłoszenia aktu urodzenia dziecka (wyrok WSA w Krakowie z 9.6.2010 r., III SA/Kr 775/09, Legalis). 5. Dni wolne z tytułu urodzenia się dziecka Zwolnienie od pracy 10 Pracodawca ma obowiązek zwolnić od pracy pracownika na czas obejmujący 2 dni m.in. w razie: urodzenia się dziecka pracownika, zgonu i pogrzebu dziecka pracownika.

5. Dni wolne z tytułu urodzenia się dziecka Uprawnienie to potocznie nazywane jest urlopem okolicznościowym, ale służy ono zwolnieniu od pracy, w sytuacji gdy np. w dniu urodzenia dziecka pracownik musiałby przyjść do pracy. Z tego względu, w praktyce, z 2 dni wolnych z tytułu urodzenia dziecka korzysta pracownik ojciec. Przepisy prawa pracy nie wskazują, kiedy konkretnie pracownik może skorzystać z tego zwolnienia (w jakim przedziale czasowym od dnia urodzenia dziecka). Przyjmuje się, że powinien to uczynić w dniach następujących w miarę bezpośrednio po urodzeniu się dziecka. Zazwyczaj dni wolne są wykorzystywane w dniu powrotu matki z dzieckiem ze szpitala oraz na załatwienie spraw związanych z urodzeniem dziecka w urzędzie stanu cywilnego. W razie śmierci dziecka po upływie pewnego czasu od dnia jego urodzenia, pracownikowi niezależnie od 2 dni wolnych z tytułu urodzenia się dziecka należały się będą 2 dni wolne z tytułu jego zgonu i pogrzebu. Pracownica matka będzie miała prawo do 2 dni wolnych, jeżeli w tym czasie nie będzie korzystać ze zwolnienia od pracy z innego tytułu. Dziecko zmarło w 10. tygodniu od dnia porodu. Ze względu na przeprowadzoną sekcję zwłok pogrzeb dziecka nastąpił po upływie 7 dni od dnia jego śmierci. Pracownica zakończyła już korzystanie z 7 dni urlopu macierzyńskiego, nie ubiegała się też o zwolnienie lekarskie ze względu na swój stan zdrowia psychicznego. W takim przypadku jej również będzie przysługiwało prawo do 2 dni wolnych z tytułu pogrzebu dziecka. W razie urodzenia martwego dziecka pracownikowi ojcu będą przysługiwały 4 dni wolne 2 z tytułu urodzenia dziecka i 2 na jego pogrzeb. Pracownica matka nie będzie uprawniona do takiego zwolnienia, ponieważ w czasie, kiedy możliwe by- 11

łoby skorzystanie z dni wolnych, powinna przebywać na urlopie macierzyńskim. Celem tzw. urlopu okolicznościowego z tytułu urodzenia się dziecka pracownika jest najczęściej załatwienie spraw urzędowych w urzędzie stanu cywilnego związanych z urodzeniem dziecka (dzieci) pracownika lub odbiór matki dzieci ze szpitala po porodzie. Celem zaś tzw. urlopu okolicznościowego związanego ze zgonem dziecka jest załatwienie spraw związanych z organizacją pogrzebu. Cele te powinny być realizowane również w razie urodzenia martwego dziecka (M. Podgórska, Dręczące kwestie prawa pracy, Sł. Prac. Nr 4/2012, s. 17). 6. Dziecko w szpitalu W razie urodzenia dziecka wymagającego opieki szpitalnej pracownica, która wykorzystała po porodzie 8 tygodni urlopu macierzyńskiego, jego pozostałą część może wykorzystać w terminie późniejszym po wyjściu dziecka ze szpitala. Przerwanie urlopu macierzyńskiego 6.1. Zasady przerywania urlopu macierzyńskiego na okres hospitalizacji dziecka Kodeks pracy wprost o tym nie stanowi, ale przyjmuje się, że urlop macierzyński, w sytuacji gdy dziecko wymaga opieki szpitalnej, przerywa się na wniosek pracownicy (M. Włodarczyk, Komentarz do art. 181 KP, Kodeks pracy. Komentarz pod red. K.W. Barana, Warszawa 2012). Jednakże ze względów praktycznych nie ma przewidzianych żadnych wymogów formalnych odnośnie do takiego wniosku, w szczególności nie musi on być składany z odpowiednim wyprzedzeniem. Pracownica może sporządzić z wyprzedzeniem wniosek na piśmie, jeżeli wie, że dziecko będzie w szpitalu jeszcze po zakończeniu korzystania przez nią z 8-tygodniowej części urlopu macierzyńskiego. 12

6. Dziecko w szpitalu Jeżeli pracownica wystąpiła o przerwanie urlopu macierzyńskiego, to do takiego wniosku powinna dołączyć zaświadczenie o terminie przyjęcia dziecka do szpitala wystawione przez szpital. Co prawda przepisy nie wymagają takiej dokumentacji, ale ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z niego wywodzi skutki prawne. Przykładowy wzór wniosku pracownicy o urlop macierzyński w związku z hospitalizacją dziecka Aldona Bogacka Doradca kredytowy, DRGE Bank Warszawa, 13.9.2013 r. Do Pani Grażyny Osińskiej Dyrektor Działu Kadr DRGE Bank I Oddział Warszawa Wzór wniosku WNIOSEK W związku z faktem, że mój syn Łukasz Bogacki urodzony 6 lipca br. trafił do szpitala w celu przeprowadzenia specjalistycznego leczenia, na podstawie art. 181 KP wnoszę o przerwanie udzielonego mi urlopu macierzyńskiego oraz powrót do pracy od 16 września br. Z poważaniem Aldona Bogacka Zał. 1. Zaświadczenie ze szpitala im. Świętego Franciszka o hospitalizacji syna. 13

Przyjmuje się, że pracodawca nie może odmówić przyjęcia wniosku pracownicy o przerwanie urlopu macierzyńskiego z powodu hospitalizacji jej dziecka. Uwaga! Nawet jeżeli pracownica po porodzie dobrze się czuje, nie może przerwać urlopu macierzyńskiego przed upływem 8. tygodnia ciąży (choćby dziecko od dnia porodu było leczone w szpitalu). Przyjmuje się bowiem, że 8 tygodni urlopu macierzyńskiego służy regeneracji organizmu pracownicy po okresie ciąży i odbytym porodzie. Obowiązkowa 8-tygodniowa część urlopu macierzyńskiego, która przysługuje bezpośrednio po porodzie, ma zwłaszcza na celu umożliwienie pracownicy pełnego zregenerowania sił po ciąży i porodzie. Gwarancja korzystania przez pracownicę bezpośrednio po porodzie z określonego wymiaru urlopu macierzyńskiego jest standardem wynikającym z prawa międzynarodowego, w tym także unijnego, jak również z regulacji obowiązujących w naszym kraju, począwszy od okresu międzywojennego (pismo MPiPS z 18.3.2010 r., znak: SPS-023-14534/10). Powrót do pracy 6.2. Zasady postępowania przez pracownicę po przerwaniu urlopu Jeżeli pracownica przestaje być na urlopie macierzyńskim to powinna wrócić do pracy albo przedstawić pracodawcy dokument usprawiedliwiający jej nieobecność w pracy na innej podstawie niż korzystanie z urlopu macierzyńskiego, który przerwała. Pracownica przerwała korzystanie z urlopu macierzyńskiego, gdyż jej dziecko trafiło do szpitala w 10. tygodniu życia. 14

6. Dziecko w szpitalu Jednakże choroba dziecka spowodowała problemy zdrowotne pracownicy i w związku z tym razem z wnioskiem o przerwanie urlopu macierzyńskiego pracownica przedstawiła pracodawcy zwolnienie lekarskie ze względu na swój stan zdrowia. W takiej sytuacji pracownica nie ma obowiązku stawienia się do pracy, w okresie kiedy przerwała urlop macierzyński, gdyż korzysta z usprawiedliwionej nieobecności w pracy z tytułu choroby. 6.3. Zasady powrotu na urlop macierzyński Pracownica wraca na urlop macierzyński i ma prawo wykorzystać pozostałą część tego urlopu po wyjściu dziecka ze szpitala. W tym celu powinna przedstawić pracodawcy dokument potwierdzający, że dziecko zakończyło już hospitalizację. W takim przypadku najwłaściwsze będzie zaświadczenie o terminie wypisania dziecka ze szpitala wystawione przez szpital. Kontynuacja urlopu macierzyńskiego Pracownica ma obowiązek wrócić na urlop macierzyński najpóźniej w dniu, w którym dziecko zostanie wypisane ze szpitala. Pracodawca ma obowiązek umożliwić pracownicy przystąpienie do pracy oraz udzielić jej ponownie urlopu macierzyńskiego od dnia zakończenia hospitalizacji dziecka (M. Włodarczyk, Komentarz do art. 181 KP, Kodeks pracy. Komentarz pod red. K.W. Barana, Warszawa 2012). Uwaga! Przyjmuje się, że pracownica może rozpocząć ponowne korzystanie z urlopu macierzyńskiego wcześniej (zanim dziecko zostanie wypisane ze szpitala), na swój pisemny wniosek. Dziecko pracownicy przez dłuższy czas przebywało w inkubatorze, a następnie było poddawane specjalistycznym zabiegom medycznym i opiekowali się nim lekarze oraz pielęgniarki. 15