Trzeci raport cząstkowy z Pilotażu Modelu Lokalnej Współpracy w Gminie Lubawa 1. Wprowadzenie 1.1. Informacje ogólne o projekcie Pilotaż Modelu Lokalnej Współpracy jest realizowany na terenie całego kraju w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, projekt systemowy 1.48 Kompleksowe formy reintegracji społeczno-zawodowej w środowisku lokalnym, koordynowany przez Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich (dalej CRZL). Pilotaż jest wdrażany przede wszystkim w oparciu o dwa dokumenty: Wytyczne do Pilotażu MLW ; Model Lokalnej Współpracy oraz Regionalne Platformy Współpracy w obszarze lokalnych usług reintegracji społecznej i zawodowej. Według Wytycznych, celem Modelu Lokalnej Współpracy (MLW) jest optymalne wykorzystanie rozwiązań ustawy o zatrudnieniu socjalnym oraz stworzenie trwałego narzędzia, które umożliwi zaangażowanie potencjału instytucjonalnego Gminy z jednoczesnym skorzystaniem z zewnętrznego wsparcia w środki finansowe pochodzące z województwa, budżetu ministra właściwego ds. zabezpieczenia społecznego oraz z nowej perspektywy EFS 2014-2020. Gmina Lubawa przystąpiła do projektu systemowego Kompleksowe formy reintegracji społeczno-zawodowej w środowisku lokalnym na podstawie wniosku na realizację Pilotażu MLW z dnia 14 listopada 2013 r. Pilotaż jest wdrażany w terminie od 1 grudnia 2013 r. do 31 sierpnia 2014 r. Przejściowym instytucjonalnym koordynatorem MLW został Ośrodek Pomocy Społecznej Gminy Lubawa. 1.2. Cel i zakres Raportu Zgodnie z wnioskiem na realizację Pilotażu MLW, raporty cząstkowe stanowią element działań koordynujących projekt w Gminie Lubawa. Planuje się sporządzenie łącznie 4 raportów cząstkowych. W toku dyskusji z Koordynatorem MLW, Ośrodkiem Pomocy Społecznej Gminy Lubawa, będącym zarazem zleceniodawcą wykonania raportów cząstkowych, ustalono, iż dokumenty te powinny wspierać koordynację projektu, dostarczając różnorodnych informacji na potrzeby zarządzania zmianą oraz ewaluacji. Głównym celem raportów cząstkowych jest wsparcie procesu ulepszania działań podejmowanych w ramach Pilotażu MLW w trakcie ich realizacji. Cel ten jest realizowany poprzez dostarczanie wskazówek metodycznych i merytorycznych instytucjom, organizacjom i osobom zaangażowanym w Pilotaż MLW w Gminie Lubawa,
S t r o n a 2 w szczególności osobom zajmującym się pilotażową animacją oraz Zespołowi Synergii Lokalnej (ZSL). Trzeci raport cząstkowy obejmuje działania podejmowane w okresie 01.05.2014-30.06.2014. Dokument zawiera, w części monitorującej, charakterystykę zrealizowanych zadań oraz napotkanych trudności, jak również informację na temat działań planowanych w kolejnym okresie sprawozdawczym oraz potencjalnych zagrożeń. Niniejszy raport w swej treści uwzględnia wytyczne CRZL z dnia 10 marca 2014 r. określające minimalny zakres raportów cząstkowych. 1.3. Uwagi metodyczne Podstawową metodą pozwalającą na zbieranie oraz analizę danych zarówno ilościowych, jak i jakościowych było badanie dokumentów wypracowanych w toku wdrażania Pilotażu MLW (desk research). W pierwszych dniach lipca 2014 r. zostało ponadto przeprowadzone badanie opinii członków ZSL metodą ankietową. Pytania zawarte w formularzu ankiety dotyczyły przede wszystkim stopnia realizacji celu głównego i celów szczegółowych Pilotażu oraz potencjalnych barier, które mogą utrudnić osiągnięcie rezultatów przedsięwzięcia. Odpowiedzi udzieliło 7 respondentów. Wykonawca niniejszego raportu był również w stałym kontakcie telefonicznym i mailowym z Kierownikiem OPS, a także uczestniczył w posiedzeniu Zespołu Synergii Lokalnej (30.05) oraz w spotkaniu roboczym czteroosobowego zespołu zajmującego się pilotażową animacją w Gminie Lubawa (22.05). Bezpośrednie spotkania dostarczyły cennych spostrzeżeń, które również zostały zawarte w raporcie. 2. Stan realizacji Pilotażu MLW w Gminie Lubawa W okresie objętym trzecim raportem cząstkowym, realizowano w Gminie Lubawa następujące Wytyczne do Pilotażu MLW : 1) Wytyczną 1: Prezentacja idei Modelu MLW oraz działań pilotażowych w Gminie; 2) Wytyczną 8: Realizacja zadań przez Zespół Synergii Lokalnej MLW w Gminie, a w jej ramach: zadanie nr 1: Ustalenie ostatecznego podziału Listy Interesariuszy MLW ; zadanie nr 4: Przygotowanie scenariusza oddziaływania na Interesariuszy Wewnętrznych i Zewnętrznych MLW; zadanie nr 6: Określenie dla Wójta ryzyk wynikających z niewłączenia się określonych Interesariuszy (wstępna wersja). 3) Wytyczną 9: Przygotowanie przez Zespół Synergii Lokalnej MLW w Gminie wstępnej wersji dokumentu pt. PAKT NA RZECZ MLW; 4) Wytyczną 13: Monitoring pilotażowy MLW system informacji dla Interesariuszy MLW. W ramach Pilotażu MLW w okresie maj-czerwiec 2014 r. wykonano następujące działania: a) Upowszechniano informacje na temat Pilotażu w formie spotkań informacyjnoszkoleniowych oraz udostępniania danych na stronie internetowej gminy i OPS. przedstawiono główne założenia, cele i zadania MLW podczas posiedzenia Powiatowego Zespołu ds. Ekonomii Społecznej Powiatu Iławskiego w dn. 2 czerwca 2014 r.;
S t r o n a 3 prezentowano koncepcję MLW podczas trzech warsztatów edukacyjnych (szczegóły w podpunkcie g i h); b) przyjęto ostateczny podział Interesariuszy MLW; c) przygotowano scenariusz oddziaływania na Interesariuszy Wewnętrznych i Zewnętrznych MLW (zaliczanych do grupy Neutralnych ); d) wstępnie określono ryzyka wynikające z niewłączenia się interesariuszy w proces budowania klimatu współpracy lokalnej; e) przygotowano wstępną wersję Paktu na Rzecz MLW; f) opracowano drugi raport cząstkowy nt. wdrażania Pilotażu MLW (za okres marzec kwiecień 2014); g) odbyły się warsztaty szkoleniowe dla przedstawicieli instytucji tworzących w gminach CIS/KIS pt. Likwidacja barier organizacyjnych utrudniających rewitalizacje CIS/KIS Warsztaty zrealizowano w dwóch turach: w dniach 12-13.06.2014 dla 15 pracowników socjalnych oraz w dniach 16-17.06.2014 dla 15 urzędników zatrudnionych w administracji publicznej. Szkolenia, w wymiarze 14 godzin dydaktycznych każde, zrealizowano w formie wyjazdowej. Poprowadził je lider zespołu synergii lokalnej (Kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej Gminy Lubawa). Uczestnicy otrzymali materiały szkoleniowe oraz certyfikaty zgodnie z wytycznymi CRZL. h) zrealizowano pilotażowe warsztaty edukacyjne dla przedstawicieli instytucji lokalnych pt. wprowadzenie do wdrożenia modelu lokalnej współpracy. Szkolenie odbyło się w dniach 23-24 czerwca 2014 r. dla 12 osób: 5 urzędników administracji publicznej oraz 7 przedstawicieli organizacji pozarządowych. Spotkanie miało charakter wyjazdowy, warsztatowy; zostało zrealizowane w wymiarze 14 godzin dydaktycznych (2 dni). Poprowadził je lider zespołu synergii lokalnej (Kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej Gminy Lubawa). Uczestnicy otrzymali materiały szkoleniowe oraz certyfikaty zgodnie z wytycznymi CRZL. Można powiedzieć, że warsztaty szkoleniowe opisane w punkcie g) i h), z uwagi na zakres, liczbę uczestników oraz czas trwania stały się w czerwcu pierwszoplanowym zadaniem dla zespołu pilotażowej animacji. Zostały ocenione bardzo wysoko przez uczestników pod względem organizacyjnym (miejsce szkolenia, warunki pracy, środki dydaktyczne) oraz merytorycznym (możliwość zdobycia nowej wiedzy i umiejętności, adekwatność treści do potrzeb zawodowych, przydatność w dalszej karierze zawodowej) 1. Niemalże maksymalną ocenę otrzymał ponadto prowadzący zajęcia Kierownik OPS 2. Pozytywnie należy ocenić stan realizacji rezultatów oraz produktów projektu na koniec czerwca 2014 r. Założone rezultaty twarde osiągnięto w całości, ponieważ: przeszkolono 5 urzędników administracji publicznej oraz 7 przedstawicieli organizacji pozarządowych z zakresu wdrażania MLW (szkolenie pn. Wprowadzenie do wdrożenia modelu lokalnej współpracy ); 1 W siedmiu ocenianych przez uczestników obszarach dotyczących merytoryki i organizacji szkolenia, najwyższą notę (w skali od 0 do 5 ) przyznano w 83% wszystkich ocen dla szkolenia Wprowadzenie do Wdrażania Modelu Lokalnej Współpracy oraz w 74% ocen dla szkolenia Likwidacja barier organizacyjnych utrudniających rewitalizację KIS/CIS. 2 Spośród 42 uczestników warsztatów, w kategoriach stopień przygotowania oraz sposób prowadzenia zajęć najwyższą notę 5 przyznało 41 osób; jeden uczestnik przyznał ocenę 4.
S t r o n a 4 przeszkolono 15 pracowników socjalnych oraz 15 urzędników zatrudnionych w administracji publicznej z zakresu wdrażania MLW (szkolenie pn. Likwidacji barier organizacyjnych utrudniających rewitalizację CIS/KIS ). Ponadto kluczowe produkty projektu (wykazane we wniosku Gminy Lubawa) zostały w dużej mierze osiągnięte, co pokazuje poniższe zestawienie: Nazwa produktu Wartość docelowa Wartość osiągnięta Stan realizacji Cząstkowe raporty z pilotażu MLW 4 2 50% Raport końcowy z przebiegu Pilotażu MLW 1 0 0% Certyfikaty ze szkolenia z zakresu wdrażania MLW 35 35 100% Pakt na Rzecz Modelu Lokalnej Współpracy 1 0 0% Zespół Synergii Lokalnej 1 1 100% Na obecnym etapie realizacji Pilotażu trudniej natomiast określić poziom osiągnięcia rezultatów miękkich projektu, ponieważ zostaną one zweryfikowane przede wszystkim przy pomocy badania ankietowego członków ZSL na zakończenie działań. Niemniej również i w tym obszarze nie należy spodziewać się odchyleń. Zaplanowane zadania są adekwatne względem założonych rezultatów miękkich, których osiągnięcie powinno być naturalną konsekwencją wdrażania pilotażu. W okresie objętym trzecim raportem cząstkowym, Gmina Lubawa przybliżyła się do osiągnięcia celu głównego i celów szczegółowych Pilotażu MLW. Świadczą o tym przede wszystkim następujące fakty: w dniu 30 maja odbyło się kolejne spotkanie Zespołu Synergii Lokalnej, podczas którego przedyskutowano oraz przyjęto ważne dokumenty Pilotażu, w tym projekt Paktu na rzecz MLW oraz scenariusze oddziaływania na interesariuszy; promowano realizację Pilotażu wśród interesariuszy wewnętrznych i zewnętrznych (m.in. powiatowy zespół ds. ekonomii społecznej); z powodzeniem zrealizowano warsztaty szkoleniowe dla 42 osób, które spotkały się z bardzo pozytywnymi ocenami pod względem merytorycznym i organizacyjnym. Część działań pilotażowych ma charakter mniej wymierny, ale są równie ważne dla budowania klimatu współpracy. Projekt daje możliwość dyskusji o ważnych lokalnych potrzebach oraz uwarunkowaniach, które za pewne w części (albo nawet w całości) są rozpoznane, jednak wymagają nowej perspektywy ujęcia. Proces ten dzieje się wszakże nie tylko podczas formalnych spotkań, na których opracowywane są oficjalne dokumenty oraz przegłosowywane decyzje, ale również za kulisami podczas nieoficjalnych spotkań i dyskusji, tworzenia koalicji wokół danego zagadnienia, a w wymiarze indywidualnym poszczególnych osób czy instytucji, poprzez uznanie poruszanej tematyki za ważną, wymagającą zaangażowania wykraczającego poza rutynowe funkcje i zadania. 3. Charakterystyka problemów zidentyfikowanych podczas realizacji pilotażu W ocenie lidera Zespołu Synergii Lokalnej, w okresie sprawozdawczym nie zidentyfikowano większych problemów i trudności w realizacji Pilotażu, które wymagałyby podjęcia kroków
S t r o n a 5 zaradczych lub naprawczych, zaś wdrażanie projektu przebiegało zgodnie z przyjętymi założeniami. Jako potwierdzenie tego należy wskazać przede wszystkim osiągnięty przez gminę postęp prac (opisany w punkcie 2 raportu), który potwierdza skuteczność działania czteroosobowego zespołu pilotażowej animacji oraz włączenia pozostałych członków ZSL w cały proces. Zespół pilotażowej animacji wykazywał proaktywną postawę, która odznaczała się zaangażowaniem, odpowiedzialnością za wykonywane zadania, skutecznym planowaniem i organizowaniem, a także wyprzedzaniem możliwych trudności i niepowodzeń zanim się jeszcze zadzieją. Nie znaczy to jednak, że wdrażanie Pilotażu MLW nie napotykało żadnych wyzwań. W toku podejmowanych działań pojawiały się wątpliwości wynikające przede wszystkim z niedoskonałości warsztatu narzędziowego przekazanego realizatorom w formie dwóch dokumentów opisujących zasady i przebieg pilotażu. Wytyczne do Pilotażu MLW i Model Lokalnej Współpracy oraz Regionalne Platformy Współpracy w obszarze lokalnych usług reintegracji społecznej i zawodowej to podstawowe źródła wiedzy dla gmin wdrażających model, coś na kształt konstytucji tego przedsięwzięcia. Niekompletność oraz niewspółmierność zawartych wskazówek stanowi trudność dla członków ZSL, podejmujących konkretne decyzje wdrożeniowe czyli jak ten zestaw zasad i założeń teoretycznych modelu przełożyć na praktykę. Dla przykładu, wytyczne nie proponują żadnych narzędzi, które mogłyby zostać wykorzystane podczas opracowywania i realizacji scenariuszy oddziaływania na Interesariuszy MLW, mających status neutralny lub przeciwnik, a także formułowania ryzyk dla niewłączenia się określonych interesariuszy. Poza tym, niejako na marginesie procesu, zrealizowane zostały warsztaty szkoleniowe dla przedstawicieli instytucji lokalnych pt. Wprowadzenie do wdrożenia modelu lokalnej współpracy oraz Likwidacja barier organizacyjnych utrudniających rewitalizacje CIS/KIS. Zostały one założone i opisane wyłącznie we wniosku na realizację Pilotażu (zgodnie z dokumentacją naboru wniosków opracowaną przez CRZL), natomiast w ogóle nie scharakteryzowano ich w Wytycznych. Wskazane wyżej braki realizator Pilotażu w Gminie Lubawa skutecznie niwelował dzięki własnej szerokiej wiedzy i doświadczeniu wyniesionemu ze zrealizowanych projektów w obszarze pomocy i integracji społecznej oraz rynku pracy, ponadto wykorzystując kontakty z innymi gminami wdrażającymi Pilotaż, czy wreszcie korzystając ze wsparcia CRZL. Aczkolwiek z pewną dozą rozczarowania należy stwierdzić, iż pomoc zapewniana zarówno w formie szkoleniowej (spotkanie w Warszawie w dniu 11 czerwca, w którym uczestniczyli przedstawiciele zespołu pilotażowej animacji), jak i doradczej (ze strony zewnętrznego eksperta Stowarzyszenia CISTOR), zostało udostępnione zbyt późno, co nie pozwala mówić o wysokiej użyteczności tych działań. 4. Działania planowane do realizacji w kolejnym okresie sprawozdawczym W końcowym okresie wdrażania projektu (01.07.2014-31.08.2014) planowana jest realizacja następujących działań: 1) Kontynuacja prezentacji idei MLW oraz działań pilotażowych poprzez prowadzenie kampanii informacyjno-promocyjnej dotyczącej projektu w gminie.
S t r o n a 6 2) Rozpoczęcie negocjacji z Interesariuszami uznanymi jako Neutralni oraz Przeciwnicy w celu włączenia ich w proces rozwoju usług reintegracji społeczno-zawodowej. 3) Określenie ryzyka w związku z działaniem/niedziałaniem określonych Interesariuszy, niezbędnych dla procesu budowania klimatu współpracy lokalnej. 4) Przygotowanie przez Zespół Synergii Lokalnej końcowej wersji dokumentu pt. Pakt na Rzecz MLW. 5) Przygotowanie przez Zespół Synergii Lokalnej wariantów utworzenia podmiotu zatrudnienia socjalnego w gminie. 6) Prezentacja wyników analizy ZSL pilotażowa sesja podsumowująca pilotaż wdrażania MLW w gminie (konferencja w gminie dla przedstawicieli wszystkich instytucji uczestniczących w pilotażu). 7) Monitoring pilotażowy MLW system informacji dla Interesariuszy MLW (przygotowanie IV raportu cząstkowego oraz raportu końcowego dotyczącego realizacji pilotażu MLW w gminie). 5. Identyfikacja problemów mogących utrudnić osiąganie celów Pilotażu w kolejnym okresie sprawozdawczym Pilotaż MLW w Gminie Lubawa wszedł w decydującą fazę. W pierwszym okresie sprawozdawczym działania pilotażowe koncentrowały się wokół spraw organizacyjnych oraz promocji MLW wśród lokalnych instytucji, organizacji i liderów. W drugim okresie skupiono się na stworzeniu bazy wiedzy oraz pogłębieniu świadomości o stanie lokalnego środowiska w kontekście funkcjonującego w gminie systemu reintegracji społeczno-zawodowej. Natomiast działania podejmowane od maja do czerwca 2014 r. miały w większym niż wcześniej stopniu wymiar praktyczny, przekładający się na konkretne decyzje i działania wdrożeniowe. Ostatnie dwa miesiące (lipiec i sierpień 2014 r.) będą jednak kluczowe dla powodzenia całego przedsięwzięcia, a przede wszystkim jego efektywności i trwałości. Pierwsze wyzwanie, przed którym staje ZSL, to włączenie do faktycznej współpracy szerszej grupy Interesariuszy MLW, w szczególności lokalnych pracodawców z sektora biznesu. Tworzący się Pakt na rzecz MLW nie powinien jednak skupiać instytucji i organizacji, które wyrażają wolę udziału tylko dlatego, że nie wypada odmówić. Charakter tego partnerstwa może zachęcać lokalnych interesariuszy do przystąpienia, ponieważ nie wiąże się ze znaczącymi zobowiązaniami (dla przykładu brak obciążeń finansowych). Z drugiej strony, organizacje nie mające sprecyzowanych oczekiwań wobec partnerstwa i swojego w nim udziału, prawdopodobnie wkrótce staną się niezaangażowanymi obserwatorami procesu. Cześć podmiotów, zwłaszcza przedsiębiorcy, mogą dodatkowo nie być zainteresowani Paktem ze względu na niedookreślone korzyści (czy jak to słusznie określił jeden z członków ZSL, niewystarczające gratyfikacje ). Kolejne wyzwanie to skuteczne powiązanie trzech filarów Modelu Lokalnej Współpracy, czyli Zespołu Synergii Lokalnej, Paktu na rzecz MLW oraz podmiotu zatrudnienia socjalnego. Konieczne będzie odpowiedzenie na pytanie o dalszy los ZSL w momencie podpisania Paktu, jak również zastanowienie się, w jaki sposób utworzone partnerstwo lokalne może wspierać podmiot zatrudnienia socjalnego (i vice versa). Bardzo pomocne może się okazać wypracowanie pozytywnej, przejrzystej i kompleksowej wizji funkcjonowania gminnego Klubu
S t r o n a 7 Integracji Społecznej w przyszłości, o ile ZSL podtrzyma decyzję o odtworzeniu (wzmocnieniu) właśnie tego podmiotu. Odwołując się do znanego w coachingu modelu GROW 3 można powiedzieć, iż Pilotaż MLW w Gminie Lubawa koncentrował się jak dotąd na obszarze rzeczywistości oraz opcji, ponieważ poświęcono dużo uwagi na poznanie lokalnych problemów, potrzeb i zasobów, a także zarysowano możliwości, czyli optymalne warianty świadczenia usług zatrudnienia socjalnego. Znalazło to odzwierciedlenie w opracowanych i przyjętych przez ZSL dokumentach: informacji o korelacji pomiędzy ustawami dotyczącymi reintegracji społeczno-zawodowej, analizie ekonomiczno-organizacyjnej zasobów Gminy Lubawa czy diagnozie społeczno-demograficznej mieszkańców, jak również w pierwszym i drugim raporcie cząstkowym z wdrażania pilotażu. Mniej uwagi poświęcono natomiast celom przedsięwzięcia. Nie chodzi tu rzecz jasna o ogólne cele Pilotażu MLW, bo są one określone w podobny sposób w skali makro (cały kraj) i mikro (Gmina Lubawa). Brakuje natomiast klarownej wizji funkcjonowania podmiotu zatrudnienia socjalnego, na której w dużej mierze opiera się zasadność (potrzeba) realizacji projektu. W końcowym okresie wdrażania pilotażu (01.07.2014-31.08.2014), Zespół Synergii Lokalnej będzie przygotowywał warianty funkcjonowania podmiotu zatrudnienia socjalnego w gminie. Warto przypomnieć, iż efektem pilotażu powinno być utworzenie, odtworzenie albo stworzenie stabilnych warunków formalnych i finansowych dla nowych lub dotychczas działających podmiotów zatrudnienia socjalnego. Jest to bezwzględny warunek wykorzystania MLW w formie praktycznej. W tym kontekście zasadna staje się głębsza refleksja na poziomie wizji tego, co chce się osiągnąć. Pytania o generalny cel mogą dotyczyć m.in. tego, co w działaniu KIS ma się zmienić na lepsze; jakie korzyści przyniesie osiągnięcie celu; na ile jest on konkretny, mierzalny, realny, istotny i ograniczony czasowo? Sformułowanie przejrzystej wizji oraz jasnych, realnych celów działania może okazać się jednak niewystarczające, jeśli nie będzie dostatecznej woli osób i instytucji, aby tę wizję urzeczywistnić. Zapewne wybór wariantu świadczenia usług reintegracji społeczno-zawodowej w postaci klubu integracji społecznej rozwiąże część problemów wdrożeniowych. Tym bardziej, że w ocenie ZSL struktura ta ma charakter optymalny pod względem organizacyjnym i finansowym, a ponadto została już w gminie przetestowana (KIS działa od 2005 r.). Niemniej na etapie formułowania końcowych postanowień i zaleceń Pilotażu należałoby określić szczegółowy harmonogram działań, który pozwoli skoncentrować zasoby organizacyjne, kadrowe i techniczne członków partnerstwa, a zarazem stanowić będzie niejako weryfikator gotowości poszczególnych podmiotów do dalszego działania. W opinii niektórych członków ZSL może pojawić się również bariera związana z koordynacją działań. Dzięki Pilotażowi MLW jest zauważalna poprawa komunikacji pomiędzy instytucjami uczestniczącymi w systemie usług reintegracji społeczno-zawodowej w gminie, która przekłada się na lepszą współpracę. Obecnie funkcję koordynatora skutecznie pełni Ośrodek Pomocy Społecznej, zaś koncepcja tworzącego się Paktu MLW nosi znamiona dość luźnej sieci współpracy. W przyszłości jednak, po zakończeniu Pilotażu, uregulowania może wymagać obszar koordynacji systemu, ponieważ wraz z przewidywanym wzrostem liczby podmiotów 3 Model GROW, stworzony przez sir Johna Whitmore a, jest jedną z najczęściej wykorzystywanych w coachingu metod pracy z klientem. Składa się z czterech kroków: 1. Generalny cel; 2. Rzeczywistość; 3. Opcje oraz 4. Wola.
S t r o n a 8 uczestniczących w partnerstwie (a będą to instytucje i organizacje równorzędne, od siebie niezależne) oraz intensyfikacją działań sieci, interakcje pomiędzy członkami systemu będą ulegały modyfikacji. Doprecyzowania będzie wymagała zatem funkcja lidera oraz relacje pomiędzy podmiotami. W omawianym obszarze zarysowują się, zdaniem kilku członków ZSL, jeszcze dwa czynniki, które mogą utrudnić osiągnięcie celów Pilotażu. Są to niewystarczające zasoby kadrowe i finansowe. Uwagę tę należy rozpatrywać nie tylko w kontekście bieżących działań, ale również a może przede wszystkim w perspektywie kontynuacji inicjatywy po jej zakończeniu. Trzeba podkreślić, iż realizowany przez Gminę projekt dysponuje wydzielonym budżetem, a także kadrą oddelegowanych specjalistów. Co prawda, zadania w ramach pilotażu stanowią zaledwie część obowiązków członków ZSL, niemniej nie stanowi to istotnego ryzyka dla powodzenia przedsięwzięcia. Natomiast po zakończeniu Pilotażu MLW bariery związane z niedostatkiem zasobów finansowych i kadrowych mogą utrudnić utrwalanie oraz rozwój wypracowanych w ramach MLW komponentów 4. 6. Podsumowanie wnioski i zalecenia Trzeci raport cząstkowy z Pilotażu Modelu Lokalnej Współpracy w Gminie Lubawa obejmuje okres dwóch miesięcy od 1 maja 2014 r. do 30 czerwca 2014 r. W okresie tym wykonano szereg istotnych działań: odbyły się warsztaty szkoleniowe, kontynuowano akcję informacyjnopromocyjną, zaś ZSL przyjął kolejne ważne dokumenty scenariusz oddziaływania na Interesariuszy Wewnętrznych i Zewnętrznych MLW; wstępne ryzyka wynikające z niewłączenia się interesariuszy w proces budowania klimatu współpracy lokalnej oraz wstępną wersję Paktu na rzecz MLW. Nie zidentyfikowano przy tym większych problemów i trudności, które wymagałyby podjęcia kroków zaradczych lub naprawczych. Dotychczasowy stan realizacji Pilotażu w Gminie Lubawa należy ocenić wysoko. Również końcowy etap wdrażania MLW, pomimo pozostawania niecałych dwóch miesięcy do zakończenia projektu, rysuje się w pozytywnych barwach. Nic nie wskazuje na to, aby zaplanowane działania, rezultaty oraz cele mogły nie zostać zrealizowane. Pytanie brzmi zatem nie: czy założone efekty są możliwe do osiągnięcia?, tylko: jaka będzie ich jakość?. To znaczy, w jakim stopniu Pilotaż wzmocni współpracę pomiędzy lokalnymi instytucjami oraz jak przełoży się to na poziom usług w zakresie reintegracji społeczno-zawodowej. W świetle wcześniejszych rozważań, należałoby zastanowić się w szczególności nad zastosowaniem, na końcowym etapie wdrażania pilotażu, następujących rozwiązań: 1) podjęcie szeroko zakrojonych działań informacyjno-promocyjnych skierowanych do przedsiębiorców, z uwzględnieniem różnorodnych korzyści z włączenia się w budowanie lokalnego partnerstwa, w zindywidualizowany sposób (wykorzystanie tzw. języka korzyści ); 4 Oczywistym faktem jest dla przykładu to, że obsługa spotkań sygnatariuszy Paktu na Rzecz MLW będzie wymagała zaangażowania personelu oraz poniesienia pewnych, choćby minimalnych, kosztów związanych z organizacją (przygotowanie i wysyłka zaproszeń, zapewnienie bufetu kawowego oraz materiałów merytorycznych na spotkanie itp.). W obliczu braku informacji o kontynuacji finansowania Pilotażu MLW przez CRZL w przyszłości, zasadne wydaje się przeanalizowanie możliwości finansowania Paktu przez gminę oraz przygotowanie się do podjęcia niezbędnych decyzji kadrowych.
S t r o n a 9 2) wypracowanie wizji rozwoju Klubu Integracji Społecznej oraz określenie celów do osiągnięcia jako elementu składowego dokumentu pn. Warianty utworzenia podmiotu zatrudnienia socjalnego w gminie, opracowywanego zgodnie z Wytyczną nr 10; 3) podjęcie dyskusji wewnątrz i międzyinstytucjonalnej na temat kształtu partnerstwa oraz zasad koordynacji Paktu na rzecz MLW. W praktyce konkretyzacja niektórych zagadnień może okazać się trudna do wykonania. Warto jednak pamiętać słowa Henry ego Kissinegera: Jeśli nie wiesz, dokąd zmierzasz, każda droga zaprowadzi cię donikąd. Olsztyn, 5 lipca 2014 r. Opracował: Marek Jurzyński MJ EKSPERT Marek Jurzyński ul. Franciszka Barcza 15/30, 10-685 Olsztyn e-mail: marek.jurzynski@gmail.com, tel. 665 121 582 NIP: 7412034153 REGON: 281558201