Przesłanki i geneza procesu integracji europejskiej Katedra Studiów nad Procesami Integracyjnymi INPiSM UJ ul. Wenecja 2, 33-332 Kraków
Prekursorzy integracji europejskiej 1. Pruski Związek Celny (1834 r.) 2. Skandynawska strefa wolnego handlu (Norwegia i Dania (1871 r.) 3. Skandynawska Unia Monetarna (Norwegia, Dania i Szwecja, 1872 r.) 4. Unia Ekonomiczna Beluksu (Belgia i Luksemburg, 1922 r.). Cele integracyjne: unia celna, wspólny rynek, unia walutowa 5. Unia Beneluksu (Belgia, Holandia, Luksemburg, unia celna 1948 r., unia ekonomiczna 1960 r.) 6. Unia Paneuropejska (Richard Coudenhove-Kalergi, 1923 r.) W 1930 r. UP zaproponowała ustanowienie Federacji Państw Europejskich z następującymi organami: Rada Federalna (Bundesrat), Zgromadzenie Federalne (Bundestag) i Urząd Federalny (Bundesamt) 7. Propozycje Aristide Brianda z lat 1929-1930 r. 8. Propozycje Winstona Churchilla z 1943 r. 9. Propozycje Charlesa de Gaulle z 1944 r.
Przesłanki integracji europejskiej 1. Pilna potrzeba odbudowy gospodarczej Europy ze zniszczeń wojennych 2. Obawa przed rozszerzeniem się wpływów radzieckich na Europę Zachodnią 3. Chęć przeciwdziałania silnym w okresie powojennym ruchom lewicowym, zwłaszcza w takich krajach, jak I oraz F 4. Nadzieja na stworzenie w wyniku integracji nowego ładu pokojowego w Europie, gwarantującego pogodzenie interesów narodowych państw europejskich z zasadami międzynarodowego bezpieczeństwa 5. Chęć włączenia zachodnich stref okupacyjnych Niemiec w dzieło odbudowy Europy Zachodniej jako sposób na zabezpieczenie się przed ewentualnym odrodzeniem się niemieckiego ekspansjonizmu 6. Komplementarny charakter gospodarek F i D w zakresie wydobycia węgla i rudy żelaza 7. Dążenie do stworzenia w przyszłości równowagi ekonomicznej w stosunkach z USA, które jako jedyne mocarstwo wyszły z II wojny światowej wzmocnione pod względem gospodarczym
Organizacje federalistów europejskich 1. Unia Europy (1946 r.) 2. Unia Europejskich Federalistów (1946 r.) 3. Europejska Unia Parlamentarna (1947 r.) 4. Europejski Związek Federalistów (1946/1947 r.) 5. Socjalistyczny Ruch na Rzecz Stanów Zjednoczonych Europy (1947 r.)
Organizacje konfederalistów (unionistów) 1. Ruch na Rzecz Zjednoczonej Europy (1947 r.) 2. Francuska Rada na Rzecz Zjednoczonej Europy (1947 r.) 3. Niezależna Liga Współpracy Europejskiej (1946 r.)
Ojcowie integracji europejskiej 1. Winston Churchill 2. Jean Monnet 3. Robert Schuman 4. Konrad Adenauer 5. Alcide de Gasperi
Winston Churchill A. Rada Europy jako nowa OM, w skład której wchodziłyby państwa europejskie na czele z F i D, a także mniejsze państwa zrzeszone w konfederacji bałkańskiej, naddunajskiej i polsko-czechosłowackiej B. W przyszłości Rada Europy miałaby zostać przekształcona w Stany Zjednoczone Europy
Jean Monnet 1. Rozszerzenie Unii Celnej Beneluksu o F, D i GB 2. Proces integracji sektorowej w zakresie węgla i stali
Robert Schuman 1. Federalizacja Europy Zachodniej jako najlepsza reakcja na konflikt między Wschodem a Zachodem 2. Reorientacja polityki zagranicznej F wobec D, mającą polegać na rezygnacji francuskiego rządu z roszczeń wobec lewobrzeżnej Nadrenii (stała okupacja wojsk F, B, NL i GB) oraz Zagłębia Ruhry (kontrola międzynarodowa)
Konrad Adenauer 1. Federalizacja Europy Zachodniej jako najlepsza reakcja na konflikt między Wschodem a Zachodem 2. Utworzenie Federacji Zachodnioeuropejskiej (D, F, GB i państwa Beneluksu) 3. Wzmocnienie ekonomiczne i militarne Europy Zachodniej dzięki procesowi integracji 4. Wyścig zbrojeń Zachodu z ZSRR w celu zmuszenia go do rokowań w sprawie ograniczenia zbrojeń i wycofania wojsk radzieckich za Bug 5. Przezwyciężenie podziału Europy i Niemiec
Alcide de Gasperi 1. Utworzenie Federacji Zachodnioeuropejskiej (m.in. I, D, F, GB i państwa Beneluksu) 2. Organy Federacji: m.in. Komitet Polityczny i Europejski Trybunał Sprawiedliwości