HISTORIA GOSPODARCZA POWSZECHNA. Autor: JAN SZPAK

Transkrypt

1 HISTORIA GOSPODARCZA POWSZECHNA Autor: JAN SZPAK I. Przedmiot historii gospodarczej Geneza i rozwój historii gospodarczej Historia gospodarcza jako nauka Przydatność historii gospodarczej dla ekonomisty Źródła do historii gospodarczej II. Periodyzacja historii powszechnej Pojęcie periodyzacji Ery historyczne Periodyzacja praktyczna Periodyzacja marksistowska Periodyzacja stadiów rozwoju gospodarczego III. Cykle rozwoju gospodarczego Badania nad cyklami ekonomicznymi Długie cykle Kondratiewa PREHISTORIA I. Początki cywilizacji ludzkiej - epoka kamienna Periodyzacja pradziejów Ewolucja człowieka Paleolit Mezolit Neolityczna rewolucja rolnicza STAROŻYTNOŚĆ I. Gospodarka cywilizacji antycznych Granice epoki Rola systemu niewolniczego w gospodarce Azjatycki sposób produkcji Cywilizacje starożytnego Wschodu Cywilizacja grecka i hellenistyczna Imperium Rzymskie Podsumowanie ŚREDNIOWIECZE I. Gospodarka europejska wczesnego Średniowiecza (do końca X w.) Charakterystyka przemian politycznych Regres gospodarki (V-VIII w.) Symptomy ożywienia gospodarczego (VIII-X w.) Geneza i istota gospodarki feudalnej Podział stanowy społeczeństwa feudalnego II. Gospodarka europejska w okresie rozkwitu Średniowiecza (XI-XIII w.) Główne rysy rozwojowe epoki Rozwój sił wytwórczych Odrodzenie gospodarki towarowej Konsekwencje ekonomiczne wypraw krzyżowych Rozwój miast europejskich Rzemiosło miejskie Handel średniowieczny Początki banków i kredytu

2 Poglądy ekonomiczne w Średniowieczu III. Schyłek Średniowiecza kryzys gospodarki europejskiej (XIV-połowa XV w.) Główne procesy społeczno-polityczne Kryzys XIV wieku Sytuacja gospodarcza środkowej Europy IV Pozaeuropejskie ośrodki cywilizacji u schyłku Średniowiecza Imperium Osmańskie Cesarstwo Chińskie EPOKA GENEZY KAPITALIZMU ( ). POCZĄTKI GOSPODARKI ŚWIATOWEJ I. Istota i czynniki powstania systemu kapitalistycznego Główne rysy rozwojowe epoki Ekonomiczne konsekwencje wielkich odkryć geograficznych Ewolucja produkcji przemysłowej Dysproporcje w rozwoju rolnictwa europejskiego Wzrost potęgi gospodarczej Anglii III. Gospodarka europejska w latach Epoka depresji i przemian Główne procesy polityczne i gospodarcze epoki Holandia potęgą gospodarczą XVII w. Anglia na drodze do kapitalizmu Rozwój gospodarczy Francji Zmiany gospodarcze w Środkowo-Wschodniej Europie ZWYCIĘSTWO I UGRUNTOWANIE KAPITALIZMU( ) I. Przemiany społeczno-polityczne w Europie i Ameryce ( ) Myśl polityczna Oświecenia Rewolucja amerykańska ( ) Znaczenie społeczno-ekonomiczne Wielkiej Rewolucji Francuskiej ( ) Epoka napoleońska ( ) Lata II. Rewolucja przemysłowa w Anglii ( ) Istota przewrotu przemysłowego Przesłanki rewolucji przemysłowej Etapy przewrotu przemysłowego Skutki rewolucji przemysłowej III. Liberalizm gospodarczy - teoria i praktyka Fizjokratyzm Angielska klasyczna ekonomia polityczna Założenia liberalnej polityki gospodarczej Zwycięstwo liberalizmu gospodarczego w Anglii Rozwój handlu światowego IV. Industrializacja w Europie i Stanach Zjednoczonych Dalszy postęp techniczny Rewolucja transportowa Belgia - pionier industrializacji na kontynencie Rozwój gospodarczy Francji ( ) Gospodarka niemiecka do 1870 r. Początki przemysłu we krajach Środkowo-Wschodniej Europy Rozwój gospodarczy Stanów Zjednoczonych ( ) V Przemiany ludnościowe w XIX w. Rewolucja demograficzna Procesy ludnościowe w epoce przedprzemysłowej (do końca XVIII w.)

3 Istota i przyczyny rewolucji demograficznej Konsekwencje eksplozji demograficznej VI. Przemiany w rolnictwie w XIX w. Rewolucja agrarna Przesłanki i istota Aspekty techniczne rewolucji agrarnej Aspekty społeczno-ekonomiczne rewolucji agrarnej Konsekwencje rewolucji agrarnej VII. Charakterystyka kapitalizmu wolnokonkurencyjnego (do 1870 r.) Podstawy organizacyjno-prawne Cykliczność rozwoju gospodarczego Położenie klasy robotniczej i początki ustawodawstwa pracy Związki zawodowe Ruch socjalistyczny KAPITALIZM MONOPOLISTYCZNY ( ). I. Druga rewolucja przemysłowa ( ) Rozwój produkcji przemysłowej Postęp w transporcie i komunikacji Sytuacja w rolnictwie światowym Społeczne następstwa nowej fazy industrializacji II. Główne zjawiska i procesy gospodarcze okresu Monopolizacja Kapitał finansowy Eksport kapitału Kolonializm nacjonalizm Nawrót do protekcjonizmu handlowego Upowszechnienie systemu waluty złotej III. Rozwój gospodarczy dawnych mocarstw ( ) Wielka Brytania Francja Rosja Monarchia austro-węgierska IV Rozwój gospodarczy nowych mocarstw Rzesza Niemiecka ( ) Stany Zjednoczone w latach Japonia w epoce Meiji ( ) Nowe państwa rozwiniętej gospodarki V. Gospodarka okresu pierwszej wojny światowej i powojenna odbudowa ( ) Wojna a gospodarka (do 1914 r.) Przebieg wojny Charakter wojny Gospodarka wojenna Straty wojenne Polityczne skutki wojny Skutki wojny dla Europy Zachodniej Wojna a gospodarka państw pozaeuropejskich Reformy rolne w Europie Środkowej i Południowej Inflacja w Europie Inflacja i reformy walutowe w Niemczech VI. Stabilizacja gospodarki światowej ( ) Przesłanki stabilizacji gospodarki

4 "Złote lata" gospodarki niemieckiej Rozwój innych państw Sztuczna prosperity VII. Wielki kryzys gospodarki światowej ( ) Istota kryzysów gospodarczych epoki przemysłowej Charakter kryzysu w latach Kryzys w przemyśle Kryzys rolny Kryzys w handlu międzynarodowym Kryzys walutowy Kryzys bankowy Skutki demograficzne i polityczne wielkiego kryzysu GOSPODARKA ZWIĄZKU RADZIECKIEGO W LATACH Rewolucje rosyjskie w 1917 r. Pierwsze reformy społeczno-polityczne Wojna domowa i komunizm wojenny (lipiec 1918-marzec 1921) Nowa polityka gospodarcza (NEP) Związek Radziecki na drodze do totalitaryzmu i industrializacji Pierwsza faza industrializacji ( ) Skutki społeczno-ekonomiczno kolektywizacji rolnictwa Zaostrzenie polityki wewnętrznej Druga i trzecia pięciolatka ( ) Ocena okresu KAPITALIZM KIEROWANY (PO 1933 R.). DRUGA WOJNA ŚWIATOWA ( ) I. Wychodzenie z kryzysu gospodarczego. Interwencjonizm państwowy ( ) Istota interwencjonizmu państwowego New Deal w Stanach Zjednoczonych Wielka Brytania po kryzysie Francja pokryzysowa Gospodarka niemiecka ( ) Inne państwa faszystowskie II. Świat w latach drugiej wojny światowej ( ) Ekonomiczne przesłanki wybuchu wojny Przebieg wojny Charakter wojny Gospodarka wojenna Niemiec Gospodarka wojenna Wielkiej Brytanii Gospodarka wojenna Stanów Zjednoczonych Gospodarka wojenna Związku Radzieckiego Straty i zniszczenia powojenne Powojenne urządzenie polityczne świata ŚWIAT W DOBIE POWOJENNEJ ODBUDOWY GOSPODARCZEJ I KONFRONTACJI SYSTEMÓW POLITYCZNYCH ( ) I. Problemy globalne polityki i gospodarki światowej Podział polityczny świata Przemiany polityczne w krajach bloku radzieckiego Pomoc międzynarodowa i nowy ład gospodarczy Początki integracji gospodarczej Zachodu Zimna wojna. Konflikty polityczne

5 Początki procesów dekolonizacyjnych II. Gospodarka świata kapitalistycznego ( ) Stany Zjednoczone Gospodarka europejskich państw zwycięskich Gospodarka państw pokonanych III. Gospodarka Związku Radzieckiego i krajów obozu wschodniego Związek Radziecki Przemiany gospodarcze i społeczne w państwach bloku radzieckiego Rozwój gospodarczy krajów demokracji ludowej w Europie ŚWIAT W OKRESIE WSPÓŁISTNIENIA SYSTEMÓW POLITYCZNYCH ( ) I. Problemy globalne polityki i gospodarki światowej Pokojowe współistnienie-zbrojenia-konflikty militarne Rewolucja naukowo-techniczna Przemiany w rolnictwie Kryzys energetyczny Zmiany w systemie finansowym i walutowym Integracja gospodarcza Zmierzch systemu kolonialnego II. Kraje kapitalistyczne rozwiniętej gospodarki rynkowej Sytuacja gospodarcza w latach Stany Zjednoczone ( ) Gospodarka rozwiniętych państw Europy Zachodniej ( ) Japoński cud gospodarczy ( ) III. Świat realnego socjalizmu Przemiany polityczne w Związku Radzieckim Dylematy polityczne państw realnego socjalizmu Rozwój gospodarczy Związku Radzieckiego ( ) Rozwój gospodarczy europejskich państw realnego socjalizmu ( ) IV. Kraje rozwijające się Trzeci Świat Ogólne warunki rozwoju państwa Trzeciego Świata Próby rozwiązywania globalnych problemów Trzeciego Świata Państwa nowo uprzemysłowione w Azji Państwa nowo uprzemysłowione Ameryki Łacińskiej Państwa naftowe ŚWIAT W DOBIE ROZPADU SYSTEMU REALNEGO SOCJALIZMU ( ) I. ogólne problemy polityki i gospodarki światowej Nawrót zimnej wojny Nowe tendencje w gospodarce światowej Kryzys zadłużenia międzynarodowego II. Rozwinięte państwa kapitalistyczne Nowa rola Stanów Zjednoczonych Wielka Brytania w dobie Margaret Thatcher ( ) Zjednoczenie Niemiec Postępy integracji gospodarczej Europy Zachodniej Japonia III. Związek Radziecki i kraje Europy Środkowo-Wschodniej. Upadek realnego socjalizmu Przemiany polityczne w ZSRR ( ) Polska droga do zmiany ustroju ( )

6 Upadek rządów partii komunistycznych w Europie Środkowo-Wschodniej Ekonomiczne przesłanki upadku realnego socjalizmu Gospodarka końcowej fazy Polski Ludowej FIN DE SIECLE ŚWIAT NA PRZEŁOMIE XX w. i XXI w. ( ) I. Globalne problemy polityki światowej Nowy układ sił politycznych Nowa mapa Europy po 1989 r. Dominacja Stanów Zjednoczonych II. Główne problemy ekonomiczne świata Globalizacja gospodarki światowej Handel światowy Światowy ruch kapitału Światowe kryzysy gospodarcze Główne strefy gospodarki światowej Polaryzacja rozwoju gospodarczego świata Główne mocarstwa ekonomiczne świata w końcu XX wieku Problemy i zagrożenia współczesnego świata