KLIMATYCZNE FORUM METROPOLITALNE GDAŃSK 27-28.02.2017 R. ZMIANY KLIMATU A OPRACOWANIA PLANISTYCZNE EDYTA DAMSZEL TUREK : DYREKTOR BIURA ROZWOJU GDAŃSKA Plan wystąpienia 1. Podstawowe kierunki działań wobec zmian klimatu 2. : zapisy prawa zapisy opracowań planistycznych na poziomie kraju i województwa zapisy opracowań planistycznych na poziomie gminy 1
Podstawowe kierunki działań wobec zmian klimatu Ograniczanie emisji gazów cieplarnianych minimalizacja przyczyn Adaptacja obszarów zainwestowanych do pojawiających się ekstremalnych zjawisk pogodowych minimalizacja skutków zapisy prawa Ograniczanie emisji Protokół z Kioto traktat międzynarodowy z grudnia 1997 r. (2005 r.) Ustawa o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji z dnia 17 lipca 2009 r. Ustawa o odnawialnych źródłach energii z dnia 20 lutego 2015 r. Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r. Działania adaptacyjne Brak ustaleń prawnych 2
Zapisy opracowań planistycznych na poziomie kraju Koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju 2030 (2011 r.) kierunki polityki przestrzennej: Zwiększenie poziomu zabezpieczenia przed ekstremalnymi zjawiskami naturalnymi; Integrowanie działań prowadzonych na obszarach charakteryzujących się występowaniem ryzyka powodziowego; Integrowanie planowania przestrzennego prowadzonego w granicach jednostek administracyjnych z dokumentami planistycznymi gospodarki wodnej; Zwiększenie zdolności adaptowania przestrzeni do zmian klimatycznych; Pozyskiwanie energii z zasobów odnawialnych. Zapisy opracowań planistycznych na poziomie kraju Indeks podatności na zmiany klimatyczne Źródło: KPZK s. 31, za: Ocena przyszłych wyzwań regionów UE. Wyzwania klimatyczne dla Europejskich Regionów Dyrekcja Generalna ds. Polityki Regionalnej, KE, marzec 2009 r., SEC(2008) 2868 final. 3
Zapisy opracowań planistycznych na poziomie kraju Dokumenty strategiczne: Polska 2030. Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju. Trzecia fala nowoczesności Strategia Rozwoju Kraju 2020 9 strategii sektorowych, w tym: Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010-2020: Regiony, Miasta, Obszary Wiejskie Zapisy opracowań planistycznych na poziomie województwa Plan zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego 2030 (grudzień 2016 r.) - kierunki: Wykorzystanie możliwości pozyskiwania energii z OZE; Spadek udziału transportu indywidualnego na rzecz transportu zbiorowego; Zwiększenie poziomu bezpieczeństwa powodziowego regionu zgodnie z planami zarządzania ryzykiem powodziowym oraz adaptacja do zmian klimatu; Maksymalne zatrzymanie i zagospodarowanie wód opadowych w miejscu opadu. 4
Projekt studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Gdańska w zakresie minimalizacji przyczyn zmian klimatycznych: Wyznaczenie obszarów, na których dopuszcza się rozmieszczenie urządzeń wytwarzających energię z OZE o mocy > 100 kw; Istotne zwiększenie zasięgu miejskiej sieci ciepłowniczej w części zachodniej Gdańska; Planowana budowa instalacji termicznego przekształcania odpadów; Promocja transportu zbiorowego i rowerowego. 5
Projekt studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Gdańska w zakresie minimalizacji skutków zmian klimatycznych: Uwzględnienie systemu zabezpieczeń przeciwpowodziowych w obrębie granic administracyjnych miasta; Ograniczenie wielkości odpływu jednostkowego z terenów inwestycji; Maksymalne wykorzystanie naturalnych zdolności retencyjnych zlewni; Wystąpienie do gmin ościennych z wnioskami o rezerwowanie terenów pod obiekty osłony przeciwpowodziowej, niezbędne w zlewniach ciążących do gdańskich odbiorników; Uwzględnienie konieczności ochrony brzegów morskich oraz nabrzeży portowych. 6
: miasto Gdańsk zgodność z innymi dokumentami Gdańsk 2030 PLUS. Strategia rozwoju miasta (z 2014 r.) wraz z programami operacyjnymi; Plan zarządzania ryzykiem powodziowym dla obszaru dorzecza Wisły (z 2016 r.) Zapisy miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego Zalecenie korzystania z ogólnomiejskiej sieci ciepłowniczej Ustalanie elementów osłony przeciwpowodziowej w odrębnej strefie funkcyjnej Ograniczenie wielkości jednostkowego odpływu wód opadowych z terenów inwestycji Ustalanie priorytetu zagospodarowania wód opadowych na terenie Ustalanie zakresu zabezpieczenia brzegu morskiego Ustalanie zagospodarowania portowo-przemysłowego na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią usytuowanych w granicach Morskiego Portu Gdańsk. 7
Wnioski Działania adaptacyjne zostały uwzględnione w obowiązujących i sporządzanych dokumentach planistycznych na wszystkich poziomach; Zasadna wydaje się potrzeba dokonania zmian ustaleń prawnych w zakresie możliwości zagospodarowania terenów szczególnego zagrożenia powodzią od wód morskich celem uniknięcia powszechnej praktyki stosowania zwolnień od obowiązujących zakazów. Dziękuję za uwagę Biuro Rozwoju Gdańska ul. Wały Piastowskie 24 80-855 Gdańsk 8