TEMAT: Choroby cywilizacyjne i społeczne 20. 19. Zagrożenia dla zdrowia ludzkiego: choroby układu krążenia; choroby nowotworowe; narkomania; choroba Alzheimera; alergie; zaburzenia zdrowia psychicznego; choroby zakaźne (dżuma, cholera, AIDS 21 ). 20. Przyczyny chorób: a) choroby układu krążenia (około 50 % zgonów): rozwój cywilizacji: motoryzacji, mechanizacji, urbanizacji itp.; stresujący tryb życia; ograniczony wysiłek fizyczny, mała ilość ruchu; nikotynizm; alkoholizm. b) choroby nowotworowe (około 20 % zgonów): zanieczyszczenia powietrza; skażenia substancjami chemicznymi gleby, wody i żywności; promieniowanie jonizujące. 20 Do chorób społecznych należą schorzenia przewlekłe występujące masowo. Są one wywołane sytuacją społeczną, w której żyją ludzie. 21 Wg. WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) 70 % wszystkich zagrożonych wirusem HIV mieszka w Afryce (Czad, Erytrea, Gambia, Malawi 50 000 przypadków/100 000 mieszkańców, Mozambik, Niger 33 000 przypadków/100 000 mieszkańców, Angola, Etiopia, Ghana, Ruanda 25 000 przypadków/100 000 mieszkańców.
c) choroby zakaźne (około 25 % zgonów): głód, niedożywienie; aktywność człowieka podróże; postępująca urbanizacja; brak higieny; ekonomika rolnictwa, nastawiona na hodowlę bydła i trzody chlewnej 22 ; zachowania ryzykowne tj.: przyjmowanie narkotyków drogą dożylną, przeszczep narządów wewnętrznych, kontakty seksualne wysokiego ryzyka (wirus HIV). d) zaburzenia zdrowia psychicznego: postęp naukowo-techniczny; urbanizacja; szybkie tempo życia; lęk przed utratą pracy. 21. Inne zagrożenia 23 : wirus SARS zespół ostrej niewydolności oddechowej; wirus EBOLA brak odpowiedniej higieny szpitalnej; fobie 24 ; wypadki ze skutkiem śmiertelnym. 22 Pod koniec lat 90-tych ubiegłego wieku w Malezji wykryto u trzody chlewnej obecność wirusa NIPAH. Spowodował on śmierć ponad 100 osób! 23 Wg. Przewidywań Dawida Heyman a kierującego zespołem kryzysowym ds. SARS WHO, można spodziewać się wybuchu nowych epidemii ze strony około 5 000 różnego rodzaju wirusów, 100 gatunków grzybów, ponad 300 000 gatunków bakterii i niezliczonej liczby pasożytów. Wirus HIV w 2004 roku zainfekuje ponad 5 000 000 a zabije conajmniej 3 000 000. Ludzki wirus brodawczaka powodujący raka szyjki macicy uśmierci około 200 000 kobiet. 24 Zaburzenia psychiczne charakteryzujące się unikaniem pewnych sytuacji, istot, przedmiotów, z którymi zetknięcie wywołuje lęk i dezorganizację np. lęk przed podróżą lotniczą, unikanie otwartych przestrzeni, lęk przed kontaktami z innymi ludźmi itp.
4. Profilaktyka: promowanie kultury zdrowotnej w społeczeństwie; zmniejszenie palenia tytoniu; walka z alkoholizmem i narkomanią; podniesienie poziomu warunków sanitarnych; przestrzeganie higieny we wszystkich dziedzinach życia; racjonalne odżywianie; aktywny tryb życia sport, ruch na świeżym powietrzu; wyższa kultura wypoczynku; poprawa warunków bhp; lepsza opieka i edukacja medyczna; poddawanie się badaniom okresowym i diagnostycznym; rozwój badań medycznych.
FOLIOGRAMY Choroby cywilizacyjne i społeczne.
PROBLEMY SPOŁECZNO-EKONOMICZNE WSPÓŁCZESNEGO ŚWIATA CHOROBY CYWILIZACYJNE I SPOŁECZNE Zagrożenia dla ludzkiego zdrowia Choroby układu krążenia Choroby nowotworowe Choroby zakaźne ZAGROŻENIA DLA LUDZKIEGO ZDROWIA Zaburzenia zdrowia psychicznego Alergie Narkomania
PROBLEMY SPOŁECZNO-EKONOMICZNE WSPÓŁCZESNEGO ŚWIATA CHOROBY CYWILIZACYJNE I SPOŁECZNE Przyczyny zagrożeń Postęp Postęp naukowo-techniczny naukowo-techniczny Zmiana Zmiana stylu stylu i i trybu trybu życia życia Brak Brak higieny higieny PRZYCZYNY PRZYCZYNY ZAGROŻEŃ ZAGROŻEŃ Głód, Głód, niedożywienie niedożywienie Skażenia Skażenia Używki Używki Zachowania Zachowania ryzykowne ryzykowne Fobie Fobie społeczne społeczne Zanieczyszczenie Zanieczyszczenie ś ś rodowiska rodowiska Promieniowanie Promieniowanie jonizujące jonizujące
PROBLEMY SPOŁECZNO-EKONOMICZNE WSPÓŁCZESNEGO ŚWIATA CHOROBY CYWILIZACYJNE I SPOŁECZNE Zagrożenia dla ludzkiego zdrowia NIEDOBORY SKŁADNIKÓW POKARMOWYCH I ICH SKUTKI SKŁADNIK Węglowodany Białko CHOROBA (DOLEGLIWOŚĆ) Osłabienie mięśni, kwasica, utrata soli oraz wody. Opóźnienie lub zahamowanie wzrostu u dzieci, zaburzenie równowagi hormonalnej u dorosłych. Witamina B 12 Niedokrwistość złośliwa. Witamina C Witamina D Potas Szkorbut, zwiększona podatność na choroby, powolne gojenie się ran, krwawiące dziąsła. Krzywica oraz demineralizacja kości zostaje osłabiona struktura wewnętrzna kości. Osłabienie mięśni, utrata apetytu, torsje, biegunka. Żelazo Anemia Cynk Zahamowanie rozwoju fizycznego i płciowego Źródło: Świat wiedzy
PROBLEMY SPOŁECZNO-EKONOMICZNE WSPÓŁCZESNEGO ŚWIATA CHOROBY CYWILIZACYJNE I SPOŁECZNE Profilaktyka PROFILAKTYKA Kultura zdrowotna Ograniczenie palenia tytoniu Walka z alkoholizmem i narkomanią Lepsze warunki sanitarne Higiena Racjonalne odżywianie Aktywny tryb życia Kultura wypoczynku Poprawa bhp Lepsza opieka medyczna Badania diagnostyczne i okresowe