Wymagania przedmiotowe do podstawy programowej - biologia klasa 7

Transkrypt

1 Wymagania przedmiotowe do podstawy programowej - biologia klasa 7 I. Organizacja i chemizm życia II.7,1) Różnorodność życia. Różnorodność i jedność świata zwierząt., tkanki zwierzęce. Uczeń: przedstawia hierarchiczną organizację budowy organizmów wymienia podstawowe grupy związków chemicznych, występujących w organizmach (białka, cukry, tłuszcze, kwasy nukleinowe, woda, sole mineralne) dokonuje obserwacji mikroskopowych komórki wymienia elementy budowy komórki dokonuje obserwacji i rozpoznaje tkanki zwierzęce III. Organizm podaje funkcje podstawowych grup związków chemicznych, występujących w organizmach przedstawia funkcje podstawowych elementów budowy komórki podaje przykłady występowania tkanek zwierzęcych w organizmie przedstawia funkcje podstawowych elementów budowy komórki odróżnia poszczególne elementy budowy komórki porównuje budowę komórki bakterii, roślin i zwierząt, wskazując cechy umożliwiające ich rozróżnienie wykazuje cechy adaptacyjne tkanek zwierzęcych do pełnienia określonych funkcji omawia budowę i funkcje struktur komórkowych analizuje różnice między poszczególnymi typami komórek analizuje hierarchiczną budowę organizmu 1. Hierarchiczna budowa organizmu. Uczeń: wskazuje komórkę jako podaje rozmieszczenie wyjaśnia funkcje poszczególnych przedstawia hierarchiczną organizację podstawowy element budowy ciała przykładowych tkanek zwierzęcych układów narządów budowy organizmu w organizmie wyjaśnia, czym jest narząd opisuje podstawowe funkcje wymienia układy narządów poszczególnych układów narządów 2. Skóra. Uczeń: przedstawia funkcje skóry rozpoznaje elementy budowy skóry podaje przykłady chorób skóry uzasadnia konieczność konsultacji lekarskiej w przypadku rozpoznania niepokojących zmian na skórze skóry z funkcjami pełnionymi przez skórę określa zasady profilaktyki chorób skóry określa związek nadmiernej ekspozycji na promieniowanie uv ze zwiększonym ryzykiem występowania i rozwoju choroby nowotworowej skóry

2 3. Układ ruchu. Uczeń: wymienia elementy szkieletu osiowego, obręczy i kończyn przedstawia funkcje kości określa cechy budowy fizycznej kości podaje przykłady schorzeń układu ruchu rozpoznaje elementy szkieletu osiowego, obręczy i kończyn określa cechy budowy chemicznej kości określa rolę mięśni i ścięgien, stawów uzasadnia konieczność aktywności fizycznej dla prawidłowej budowy i funkcjonowania układu ruchu podaje zasady profilaktyki schorzeń układu ruchu określa rolę i współdziałanie mięśni, ścięgien, kości i stawów w wykonywaniu ruchów planuje i przeprowadza doświadczenie wykazujące rolę składników chemicznych kości 4. Układ pokarmowy i odżywianie się. Uczeń: wymienia elementy układu wymienia rodzaje zębów przedstawia źródła składników pokarmowych rozpoznaje elementy układu układu określa znaczenie rodzajów zębów w mechanicznej obróbce pokarmu przedstawia przyczyny próchnicy i zasady profilaktyki przedstawia miejsca trawienia białek, tłuszczów, cukrów uzasadnia konieczność stosowania diety zróżnicowanej i dostosowanej do potrzeb organizmu podaje zasady profilaktyki chorób układu Wyjaśnia znaczenie składników pokarmowych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu Określa produkty trawienia białek, tłuszczów, cukrów oraz podaje miejsce ich wchłaniania badające wpływ substancji zawartych w ślinie na trawienie skrobi analizuje skutki niedoboru niektórych witamin i składników mineralnych w organizmie wyjaśnia rolę błonnika w funkcjonowaniu układu oraz uzasadnia konieczność systematycznego spożywania warzyw i owoców układu z pełnioną funkcją wykrywające obecność wybranych składników pokarmowych w produktach spożywczych analizuje skutki niewłaściwej suplementacji witamin i składników mineralnych oblicz indeks masy ciała analizuje konsekwencje zdrowotne niewłaściwego odżywiania 5. Układ krążenia. Uczeń: rozpoznaje elementy budowy układu krążenia wymienia główne składniki krwi wymienia grupy krwi układu AB0 i Rh budowy układu krążenia przedstawia rolę głównych składników krwi uzasadnia konieczność okresowego wykonywania badań kontrolnych krwi, pomiaru tętna i ciśnienia tętniczego analizuje krążenie krwi w obiegu planuje i przeprowadza obserwację wpływu wysiłku fizycznego na zmiany tętna i ciśnienia tętniczego krwi

3 podaje przykłady chorób krwi i układu krążenia omawia społeczne znaczenie krwiodawstwa wyjaśnia zasady profilaktyki chorób krwi i układu krążenia małym i dużym analizuje wpływ aktywności fizycznej i prawidłowej diety na funkcjonowanie układu krążenia 6. Układ odpornościowy. Uczeń: wskazuje lokalizację wybranych narządów układu odpornościowego: śledziony, grasicy i węzłów chłonnych określa funkcje narządów układu odpornościowego rozróżnia odporność wrodzoną i nabytą określa alergię jako nadwrażliwość układu odpornościowego na określony czynnik opisuje sposoby nabywania odporności (czynna, bierna, naturalna, sztuczna) określa aids jako zaburzenie mechanizmów odporności porównuje istotę działania szczepionek i surowicy; podaje wskazania do ich stosowania oraz uzasadnia konieczność stosowania obowiązkowych szczepień określa, w jakiej sytuacji dochodzi do konfliktu serologicznego i przewiduje jego skutki przedstawia znaczenie przeszczepów oraz zgody na transplantację narządów 7. Układ oddechowy. Uczeń: rozpoznaje elementy budowy układu budowy układu przedstawia mechanizm wentylacji płuc (wdech i wydech) objaśnia zasady profilaktyki chorób układu układu z pełnioną funkcją planuje i przeprowadza obserwację wpływu wysiłku fizycznego na zmiany częstości oddechu analizuje przebieg wymiany gazowej w tkankach i płucach analizuje wpływ palenia tytoniu (czynne, bierne) na stan i funkcjonowanie układu planuje oraz przeprowadza doświadczenie wykrywające obecność dwutlenku węgla oraz pary wodnej w powietrzu wydychanym analizuje zanieczyszczeń pyłowych na stan i funkcjonowanie układu 8. Układ moczowy i wydalanie. Uczeń: podaje przykłady substancji, które są wydalane z organizmu oraz wymienia narządy biorące udział w ich wydalaniu rozpoznaje elementy układu przedstawia istotę procesu wydalania układu moczowego omawia zasady profilaktyki chorób układu moczowego uzasadnia konieczność wykonywania badań kontrolnych moczu omawia rolę układu wydalniczego w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu

4 moczowego moczowego 9. Układ nerwowy. Uczeń: rozpoznaje elementy ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego wymienia rodzaje odruchów określa funkcje elementów ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego dokonuje obserwacji odruchu kolanowego opisuje łuk odruchowy przedstawia sposoby radzenia sobie ze stresem przedstawia negatywny wpływ na funkcjonowanie układu nerwowego niektórych substancji psychoaktywnych: alkoholu, narkotyków, środków dopingujących, dopalaczy, nikotyny oraz nadużywania kofeiny i niektórych leków porównuje rolę współczulnego i przywspółczulnego układu nerwowego uzasadnia znaczenie snu w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego 10. Narządy zmysłów. Uczeń: rozpoznaje elementy budowy oka wymienia wady wzroku rozpoznaje elementy budowy ucha określa funkcje elementów budowy oka budowy ucha przedstawia rolę zmysłu równowagi, smaku, węchu i dotyku oka w powstawaniu obrazu przedstawia przyczyny oraz sposoby korygowania wad wzroku wskazuje umiejscowienie receptorów zmysłu równowagi, smaku, węchu i dotyku dokonuje obserwacji wykazującej obecność tarczy nerwu wzrokowego analizuje wpływ hałasu na zdrowie sprawdzające gęstość rozmieszczenia receptorów w skórze różnych części ciała 11. Układ dokrewny. Uczeń: wymienia gruczoły dokrewne i wskazuje ich lokalizację przedstawia rolę gruczołów dokrewnych podaje hormony wydzielane przez gruczoły dokrewne przedstawia antagonistyczne działanie insuliny i glukagonu wyjaśnia dlaczego nie należy bez konsultacji z lekarzem przyjmować preparatów i leków hormonalnych 12. Rozmnażanie i rozwój. Uczeń: rozpoznaje elementy budowy układu podaje funkcje elementów budowy przedstawia cechy fizycznego, uzasadnia konieczność wykonywania

5 rozrodczego męskiego i żeńskiego określa rolę gamet w procesie zapłodnienia wymienia etapy rozwoju przedurodzeniowego układu rozrodczego męskiego i żeńskiego opisuje fazy cyklu miesięcznego kobiety wyjaśnia wpływ różnych czynników na rozwój zarodka i płodu psychicznego i społecznego dojrzewania przedstawia zasady profilaktyki chorób przenoszonych drogą płciową badań kontrolnych jako sposobu wczesnego wykrywania raka piersi, raka szyjki macicy i raka prostaty IV. Homeostaza. Uczeń: przedstawia zdrowie jako stan równowagi środowiska wewnętrznego organizmu oraz choroby jako zaburzenia homeostazy analizuje współdziałanie poszczególnych układów narządów w utrzymaniu niektórych parametrów środowiska wewnętrznego na określonym poziomie analizuje informacje dołączane do leków oraz wyjaśnia, dlaczego nie należy bez wyraźnej potrzeby przyjmować leków ogólnodostępnych i suplementów uzasadnia, że antybiotyki i inne leki należy stosować zgodnie z zaleceniem lekarza (dawka, godziny przyjmowania leku i długość kuracji) Na każdą wyższą ocenę uczeń musi także spełnić wymagania przyporządkowane ocenie niższej; Na ocenę celujący w zakresie biologii uczeń klasy VII: samodzielnie formułuje i rozwiązuje problemy, stawiając hipotezy i weryfikując je na drodze eksperymentu laboratoryjnego; śledzi na bieżąco i zna najnowsze osiągnięcia z dziedziny biologii i nauk matematyczno-przyrodniczych, prezentuje własną opinię na ich temat oraz z własnej inicjatywy dzieli się zdobytą wiedzą; wykorzystując technologię informacyjną, celowo gromadzi, przetwarza i prezentuje wiadomości; zdobył wiadomości i umiejętności z dziedziny biologii i nauk pokrewnych wykraczające poza podstawę programową; odnosi sukcesy w przedmiotowych konkursach szkolnych i pozaszkolnych; przejawia aktywną postawę wobec zagrożeń środowiska przyrodniczego i swoim przykładem motywuje innych do działania.