Zawór regulacyjny z si³ownikiem pneumatycznym Typ 3244-1 i Typ 3244-7 Rys. 1 Typ 3244-1, po lewej stronie i typ 3244-7 po prawej stronie Instrukcja monta u i obs³ugi E 8026 PL Wydanie: sierpieñ 2010 (07/07)
Spis treœci Spis treœci Strona 1 udowa i sposób dzia³ania...................... 4 2 Monta si³ownika na zaworze..................... 6 2.1 Monta i nastawa............................ 6 2.2 Mo liwoœæ wprowadzenia wstêpnego napiêcia sprê yn dla si³ownika z trzpieniem wysuwanym na zewn¹trz................ 7 3 Monta................................. 8 3.1 Po³o enie monta owe......................... 8 3.2 Miejsce zamontowania zaworu regulacyjnego............. 8 3.3 Przewód ciœnienia nastawczego.................... 8 3.4 Filtr, przewód obejœciowy........................ 8 3.5 Przy³¹cze kontrolne.......................... 10 4 Obs³uga................................ 10 5 Konserwacja wymiana czêœci................... 10 5.1 Zawór w wykonaniu standardowym.................. 11 5.1.1 Uszczelnienie d³awnicy........................ 11 5.1.2 Gniazdo i/lub grzyb.......................... 11 5.2 Zawór z elementem izoluj¹cym lub uszczelnieniem za pomoc¹ mieszka metalowego......................... 12 5.2.1 Uszczelnienie d³awnicy........................ 12 5.2.2 Gniazdo i grzyb............................ 14 5.2.3 Mieszek metalowy........................... 15 5.2.4 Zmontowanie zaworu z si³ownikiem.................. 15 6 Oznaczenie materia³ów....................... 16 7 Opis tabliczek znamionowych.................... 17 8 Pytania do producenta........................ 17 Niniejsza instrukcja monta u i obs³ugi obowi¹zuje wraz z kart¹ katalogow¹ T 8046-3 tak e w odniesieniu do zaworu trzydrogowego typu 3246 - Class 150 i 300. Wskazówka: Si³owniki i zawory regulacyjne w wykonaniu nieelektrycznym nie maj¹, wed³ug oceny ryzyka zap³onu, zgodnie z norm¹ EN 13463-1, tak e w przypadku rzadko wystêpuj¹cych zak³óceñ w pracy, w³asnych potencjalnych Ÿróde³ zap³onu i w zwi¹zku z tym nie podlegaj¹ przepisom dyrektywy 94/9/EG W odniesieniu do pod³¹czenia do wyrównania potencja³u nale y stosowaæ siê do uregulowañ zawartych w punkcie 6.3 normy EN EN 60079-14:1977 VDE 0165 czêœæ 1. 2 E 8026 PL
Wskazówki dotycz¹ce bezpieczeñstwa Ogólne wskazówki dotycz¹ce bezpieczeñstwa Zawór regulacyjny mo e byæ montowany, uruchamiany i poddawany konserwacji wy³¹cznie przez specjalistyczny i przeszkolony personel z zachowaniem powszechnie uznanych regu³ techniki. Nale y siê przy tym upewniæ, e nie wystêpuje zagro enie dla osób pracuj¹cych w tym miejscu lub trzecich. Nale y bezwzglêdnie stosowaæ siê do ostrze eñ zawartych w niniejszej instrukcji, dotycz¹cych zw³aszcza monta u, rozruchu i konserwacji urz¹dzenia. Zawory regulacyjne spe³niaj¹ wymagania europejskiej dyrektywy w sprawie urz¹dzeñ ciœnieniowych 97/23/EG. W przypadku zaworów oznakowanych znakiem CE deklaracja zgodnoœci zawiera informacjê o zastosowanej metodzie oceny zgodnoœci. Odpowiednia deklaracja zgodnoœci jest dostêpna na stronie internetowej http://www.samson.de. Dla w³aœciwego wykorzystania urz¹dzenia nale y zapewniæ, e zawór regulacyjny bêdzie stosowany tylko tam, gdzie ciœnienie robocze i temperatura nie przekraczaj¹ wartoœci przyjêtych dla doboru urz¹dzenia w momencie jego zamawiania. Za szkody spowodowane dzia³aniem si³ zewnêtrznych lub innych zewnêtrznych czynników producent nie odpowiada! Zagro eniom, które mog¹ spowodowaæ w zaworze regulacyjnym przep³ywaj¹ce medium i ciœnienie robocze oraz ciœnienie nastawcze i ruchome elementy nale y zapobiegaæ podejmuj¹c odpowiednie dzia³ania. Zawór regulacyjny musi byæ transportowany i sk³adowany we w³aœciwy sposób. Uwaga! Podczas monta u i przeprowadzania prac konserwacyjnych na zaworze nale y siê upewniæ, e dana czêœæ instalacji nie pozostaje pod ciœnieniem i e opró niona zosta³a z medium. W zale noœci od zastosowania przed rozpoczêciem prac zawór nale y och³odziæ lub ogrzaæ do temperatury otoczenia. Podczas prowadzenia prac na zaworze nale y zadbaæ o to, eby przerwany lub zablokowany by³ dop³yw pneumatycznej energii zasilaj¹cej i sygna³u nastawczego, tak aby nie dopuœciæ do spowodowania zagro enia przez ruchome elementy zaworu regulacyjnego. W przypadku zaworów regulacyjnych zaleca siê szczególn¹ ostro noœæ wtedy, gdy sprê yny si³ownika s¹ wstêpnie napiête. Takie si³owniki s¹ oznakowane naklejkami, mo na je rozpoznaæ tak e po trzech wyd³u onych œrubach w dolnej czêœci si³ownika. Podczas prac na zaworze trzeba najpierw zwolniæ napiêcie sprê yn. E 8026 PL 3
udowa i sposób dzia³ania 1 udowa i sposób dzia³ania Zawory regulacyjne z si³ownikami pneumatycznymi, typ 3244-1 i typ 3244-7, sk³adaj¹ siê z zaworu trójdrogowego typu 3244 i z si³ownika pneumatycznego typu 3271 lub typu 3277. Dziêki modu³owej konstrukcji si³owniki mo na wymieniaæ, a wykonanie standardowe uzupe³niaæ o element izoluj¹cy lub metalowy mieszek uszczelniaj¹cy. W zale noœci od zastosowanego grzyba zawór trójdrogowy pracuje jako mieszaj¹cy lub rozdzielaj¹cy (w przypadku œrednic od DN 15 do DN 25 grzyby s¹ takie same). W zaworach mieszaj¹cych media poddawane zmieszaniu s¹ doprowadzane do kana³ów i. Zmieszany strumieñ medium wyp³ywa kana³em. W zaworach rozdzielaj¹cym medium jest doprowadzane do kana³u, a strumienie czêœciowe wyp³ywaj¹ kana³ami i. Wielkoœæ przep³ywu z kana³u lub do kana³u i odwrotnie zale y od przeœwitu pomiêdzy gniazdem (2.1, 2.2) i grzybem (3), czyli od po³o enia trzpienia grzyba (6). Zmiana po³o enia grzyba (3) nastêpuje wskutek zmiany ciœnienia nastawczego oddzia³uj¹cego na membranê si³ownika. Trzpieñ (6) grzyba i trzpieñ (8.1) si³ownika s¹ po³¹czone ze sob¹ sprzêg³em (7) i uszczelnione za pomoc¹ dociskanego sprê yn¹ zespo³u pierœcieni z PTFE (4.2). Po³o enie bezpieczeñstwa W zale noœci od u³o enia sprê yn w si³owniku w przypadku zaniku energii zasilania zawór regulacyjny mo e przyjmowaæ dwa ró ne po³o enia bezpieczeñstwa. Trzpieñ si³ownika wysuwany na zewn¹trz W przypadku braku oddzia³ywania ciœnienia na membranê i zaniku zasilania sprê yny zamykaj¹ w zaworach mieszaj¹cych kana³, a w zaworach rozdzielaj¹cych kana³. Otwarcie kana³ów lub nastêpuje przy wzroœcie ciœnienia nastawczego pokonuj¹cego si³ê napiêcia sprê yn. Trzpieñ si³ownika wci¹gany do wewn¹trz W przypadku braku oddzia³ywania ciœnienia na membranê i zaniku zasilania sprê yny otwieraj¹ w zaworach mieszaj¹cych kana³, a w zaworach rozdzielaj¹cych kana³. Zamkniêcie kana³ów lub nastêpuje przy wzroœcie ciœnienia nastawczego pokonuj¹cego si³ê napiêcia sprê yn. 4 E 8026 PL
udowa i sposób dzia³ania 1.1 nakrêtki 1.2 uszczelka p³aska 2.1 górne gniazdo 2.2 dolne gniazdo 3 grzyb 3.1 element grzyba 3.2 œruba 4.1 sprê yna 4.2 uszczelnienie d³awnicy 5 jarzmo zaworu 5.2 tuleja gwintowana 5.3 wskaÿnik skoku 6 trzpieñ grzyba 6.1 nakrêtka sprzêg³a 6.2 nakrêtka kontruj¹ca 7 sprzêg³o 8 si³ownik 8.1 trzpieñ si³ownika 8.2 nakrêtka si³ownik typu 3277 si³ownik typu 3271 8 8.1 8.2 5 8 8.2 8.1 1.1 1.2 6 5 5.3 7 6.1 6.2 5.2 4.2 4.1 2.1 3 7 1.1 6.1 6.2 1.2 6 2.1 3 2.2 3.1 3.2 2.2 grzyb w po³o eniu dla pracy w trybie rozdzielaj¹cym, zawory o œrednicy od DN 32 do DN 150 Rys. 2 Rysunki przekrojowe grzyb w po³o eniu dla pracy w trybie mieszaj¹cym, w zaworach o œrednicy od DN 15 do DN 25 tak e dla pracy w trybie rozdzielaj¹cym E 8026 PL 5
Monta si³ownika na zaworze 2 Monta si³ownika na zaworze Zamiast zwyk³ego si³ownika pneumatycznego mo na zamontowaæ tak e si³ownik z dodatkowym napêdem rêcznym lub si³ownik elektryczny. Si³ownik pneumatyczny (z napêdem rêcznym lub bez napêdu rêcznego) mo na zast¹piæ tylko si³ownikiem pneumatycznym innej wielkoœci. Je eli w zespole zaworu i si³ownika zakres skoku si³ownika jest wiêkszy ni zakres skoku zaworu regulacyjnego, to producent napina pakiet sprê yn w taki sposób, eby skoki by³y zgodne. 2.1 Monta i nastawa Je eli si³ownik nie zosta³ zamontowany na zaworze przez producenta lub je eli pierwotny si³ownik ma zostaæ zamieniony na si³ownik innego rodzaju lub wielkoœci, to monta si³ownika na zaworze nale y przeprowadziæ w nastêpuj¹cy sposób: 1. Odkrêciæ z zaworu nakrêtkê (6.2) kontruj¹c¹ i nakrêtkê (6.1) sprzêg³a. Grzyb wraz z trzpieniem wcisn¹æ w pierœcieñ gniazda, nastêpnie wkrêciæ do do³u nakrêtkê sprzêg³a i nakrêtkê kontruj¹c¹. 2. Z si³ownika (8) zdj¹æ obejmy sprzêg³a (7) i nakrêtkê pierœcieniow¹ (8.2). Nakrêtkê pierœcieniow¹ przesun¹æ przez trzpieñ grzyba. 3. Si³ownik nasadziæ na jarzmo (5) zaworu i przykrêciæ za pomoc¹ nakrêtki pierœcieniowej (8.2). 4. Nominalny zakres sygna³u (lub zakres sygna³u przy napiêtych sprê ynach) oraz sposób dzia³ania si³ownika odczytaæ z tabliczki znamionowej si³ownika (np. od 0,2 bar do 1 bar i trzpieñ si³ownika wysuwany na zewn¹trz ). Dolna wartoœæ zakresu sygna³u (0,2 bar) odpowiada pocz¹tkowi, górna (1 bar) koñcowi zakresu sygna³u, który nale y ustawiæ. Sposób dzia³ania (po³o enie bezpieczeñstwa) trzpieñ si³ownika wysuwany na zewn¹trz lub trzpieñ si³ownika wci¹gany do wewn¹trz jest w si³owniku typu 3271 oznaczony jako F lub FE, a w si³owniku typu 3277 odpowiednim symbolem. 5. W si³owniku z trzpieniem si³ownika wysuwanym na zewn¹trz doprowadziæ do dolnego przy³¹cza komory membrany ciœnienie nastawcze odpowiadaj¹ce pocz¹tkowi zakresu sygna³u (np. 0,2 bar). W si³owniku z trzpieniem si³ownika wci¹ganym do wewn¹trz doprowadziæ do górnego przy³¹cza komory membrany ciœnienie odpowiadaj¹ce koñcowi zakresu sygna³u (np. 1 bar). 6. Nakrêtkê (6.1) sprzêg³a dokrêciæ rêk¹ do momentu a zetknie siê ona z trzpieniem (8.1) si³ownika, nastêpnie obróciæ o oko³o 1/4 obrotu i zabezpieczyæ po³o enie za pomoc¹ nakrêtki (6.2) kontruj¹cej. 7. Za³o yæ obejmy sprzêg³a (7) i mocno skrêciæ. WskaŸnik (5.3) skoku skierowaæ w stronê spiczastej koñcówki sprzêg³a. 6 E 8026 PL
Monta si³ownika na zaworze Wskazówka dotycz¹ca demonta u si³ownika: aby podczas podczas demonta u si³ownika z trzpieniem wysuwanym na zewn¹trz, zw³aszcza w wykonaniu ze wstêpnie napiêtymi sprê ynami, mo na by³o odkrêciæ nakrêtkê (8.2) pierœcieniow¹, do dolnego przy³¹cza ciœnienia nastawczego nale y najpierw doprowadziæ ciœnienie trochê wy sze od dolnej wartoœci nominalnego zakresu sygna³u (zob. tabliczka znamionowa si³ownika). Uwaga! Si³owniki ze wstêpnym napiêciem sprê yn wprowadzonym przez producenta, ale nie zamontowane na zaworze s¹ oznakowywane odpowiedni¹ naklejk¹. Ponadto w dolnej os³onie membrany widoczne s¹ trzy wyd³u one œruby z nakrêtkami. Umo liwiaj¹ one podczas demonta u si³ownika równomierne zmniejszanie wstêpnego napiêcia sprê yn. 2.2 Mo liwoœæ wprowadzenia wstêpnego napiêcia sprê yn dla si³ownika z trzpieniem wysuwanym na zewn¹trz by móc uzyskaæ wiêksz¹ si³ê przestawienia, sprê yny mo na napi¹æ o 12,5 % (120 cm 2 i 240 cm 2 ) lub do 25% (ponad 350 cm 2 ) ich skoku lub rozpiêtoœci nominalnego zakresu sygna³u. Przyk³ad: je eli przy ustawionym zakresie sygna³u od 0,2 bar do 1 bar wymagane jest wstêpne napiêcie np. 0,1 bar, to zakres sygna³u przesuwa siê o 0,1 bar do zakresu od 0,3 bar do 1,1 bar (0,1 bar odpowiada wstêpnemu napiêciu 12,5 %). Dokonuj¹c nastawy zaworu nale y teraz jako pocz¹tek zakresu sygna³u ustawiæ ciœnienie 0,3 bar. Nowy zakres sygna³u od 0,3 bar do 1,1 bar musi byæ koniecznie naniesiony na tabliczce znamionowej jako nominalny zakres sygna³u przy wstêpnie napiêtych sprê ynach. E 8026 PL 7
Monta 3 Monta 3.1 Po³o enie monta owe Po³o enie monta owe jest dowolne, ale w przypadku zaworów o œrednicy od DN 100 nale y preferowaæ monta z si³ownikiem skierowanym do góry. W przeciwnym razie trzeba siê liczyæ z przyspieszonym zu yciem uszczelnienia d³awnicy. W przypadku zaworów z elementem izoluj¹cym i mieszkowym lub w przypadku si³owników o ciê arze ponad 50 kg nale y zamontowaæ odpowiedni¹ podporê lub podwieszenie si³ownika. Uwaga! Zawór musi byæ zamontowany w miarê mo liwoœci w miejscu nie nara onym na drgania i bez naprê eñ. Prowadzenie przewodów rurowych Dla zapewnienia prawid³owego dzia³ania zaworu regulacyjnego przewód rurowy przed i za zaworem powinien byæ odcinkiem prostym na d³ugoœci przynajmniej 6 x DN, nie powinien mieæ rozga³êzieñ i elementów zak³ócaj¹cych przep³yw. Je eli odcinek ten mia³by byæ krótszy, trzeba skontaktowaæ siê z producentem zaworu. Przed zamontowaniem zaworu przewód rurowy starannie przep³ukaæ. 3.2 Miejsce zamontowania zaworu regulacyjnego Zawór regulacyjny zamontowaæ zgodnie z rys. 3 i zgodnie z przewidzian¹ dla niego funkcj¹. Przyk³ady monta u dotycz¹ normalnej sytuacji z si³ownikiem o trzpieniu wysuwanym na zewn¹trz dla zastosowania w ogrzewnictwie i o trzpieniu wci¹ganym do wewn¹trz do zastosowania w ch³odnictwie. Po³o enie bezpieczeñstwa: zawór blokuje przep³yw czynnika grzewczego lub ch³odz¹cego. Sposób zamontowania grzyba jest oznaczony na tabliczce umieszczonej na korpusie zaworu informuj¹cej o tym, czy zawór jest przystosowany do pracy w trybie mieszaj¹cym, czy rozdzielaj¹cym. W przypadku œrednic od DN 15 do DN 25 sposób zamontowania grzyba jest taki sam dla zaworu o funkcji mieszaj¹cej i rozdzielaj¹cej. 3.3 Przewód ciœnienia nastawczego Przewód ciœnienia nastawczego w zaworze z si³ownikiem o trzpieniu wysuwanym na zewn¹trz pod³¹czyæ do dolnej, w zaworze z si³ownikiem o trzpieniu wci¹ganym do wewn¹trz do górnej komory membrany. W si³owniku typu 3277 dolne przy³¹cze znajduje siê z boku jarzma dolnego komory membrany. 3.4 Filtr, przewód obejœciowy Zaleca siê zamontowanie przed korpusem zaworu filtr typu 2 firmy SMSON. W przypadku zaworu mieszaj¹cego filtr nale y zamontowaæ przed jego oboma wlotami. by na czas konserwacji nie trzeba by³o wy³¹czaæ instalacji, przed filtrem i za zaworem regulacyjnym nale y zamontowaæ po jednym zaworze odcinaj¹cym oraz przewód obejœciowy (bypass). 8 E 8026 PL
Monta Zawór mieszaj¹cy Zawór rozdzielaj¹cy Regulacja temperatury Q = sta³a Regulacja przep³ywu Q = od0%do100% Po³o enie bezpieczeñstwa: F = trzpieñ si³ownika wysuwany na zewn¹trz, FE = trzpieñ si³ownika wci¹gany do wewn¹trz. W przypadku zamontowania zaworu z si³ownikiem z trzpieniem wysuwanym na zewn¹trz w instalacji ogrzewania przep³yw czynnika grzewczego (zasilania) jest w po³o eniu bezpieczeñstwa zatrzymywany, w przypadku zamontowania zaworu z si³ownikiem z trzpieniem wci¹ganym do wewn¹trz w instalacji ch³odz¹cej praca instalacji jest kontynuowana. Instalacja ogrzewania z zaworem mieszaj¹cym z trzpieniem si³ownika wysuwanym na zewn¹trz lub instalacja ch³odz¹ca z zaworem mieszaj¹cym z trzpieniem si³ownika wci¹ganym do wewn¹trz monta po stronie zasilania monta po stronie powrotu zasilanie zasilanie powrót powrót zasilanie zasilanie powrót powrót Instalacja ogrzewania z zaworem rozdzielaj¹cy z trzpieniem si³ownika wysuwanym na zewn¹trz lub instalacja ch³odz¹ca z zaworem rozdzielaj¹cym z trzpieniem si³ownika wci¹ganym do wewn¹trz monta po stronie powrotu monta po stronie zasilania zasilanie zasilanie powrót powrót zasilanie zasilanie powrót Rys. 3 Przyk³ady monta u powrót E 8026 PL 9
Obs³uga 3.5 Przy³¹cze kontrolne Je eli w wykonaniu z uszczelnieniem za pomoc¹ mieszka metalowego (rys. 5) w górnym ko³nierzu znajduje siê przy³¹cze kontrolne (G 1/8), to nale y sprawdziæ szczelnoœæ mieszka. Zw³aszcza w przypadku cieczy i pary zaleca siê zamontowanie odpowiedniego wskaÿnika przecieku (np. manometru stykowego, wyp³ywu do otwartego naczynia lub wziernika. 4 Obs³uga (np zmiana kierunku dzia³ania itd.) Zob. instrukcja monta u i obs³ugi E 8310 si³ownika pneumatycznego typu 3271 i E 8311 si³ownika typu 3277. 5 Konserwacja wymiana czêœci Zawór regulacyjny ulega naturalnemu zu yciu zw³aszcza w obszarze gniazda, grzyba i d³awnicy. W zale noœci od warunków w miejscu zamontowania nale y sprawdzaæ ich stan w odpowiednich odstêpach czasu, tak aby nie dopuœciæ do ewentualnych zak³óceñ w pracy Je eli wyst¹pi nieszczelnoœæ na zewn¹trz, to mo e byæ uszkodzona d³awnica lub, w wykonaniu z mieszkiem, tak e metalowy mieszek. Je eli zawór nie jest ca³kowicie szczelny, to przyczyn¹ mog¹ byæ zanieczyszczenia lub inne obce cia³a znajduj¹ce siê pomiêdzy gniazdem i grzybem, lub te uszkodzone krawêdzie uszczelniaj¹ce. Zaleca siê wymontowaæ te elementy, starannie je oczyœciæ i w razie potrzeby wymieniæ na nowe. Wskazówka! Odpowiednie narzêdzia do gniazda i specjalne oraz wymagane momenty obrotowe podano w instrukcji obs³ugi E 029 (poprzednie oznaczenie W 029). Mo na j¹ te pobraæ jako plik ze strony internetowej http://www.samson.de/ /pdf_de/e00290de.pdf. Uwaga W przypadku prowadzenia prac monta owych na zaworze regulacyjnym dana czêœæ instalacji musi byæ koniecznie pozbawiona ciœnienia i, w zale noœci od medium, opró niona. Je eli temperatura jest wysoka, odczekaæ do och³odzenia siê urz¹- dzenia do temperatury otoczenia. Poniewa w zaworach wystêpuj¹c strefy martwe, nale y pamiêtaæ o tym, e mog¹ siê w nim jeszcze znajdowaæ pozosta³oœci medium. Dotyczy to zw³aszcza wykonañ zaworu z elementem mieszkowym i izoluj¹cym. Zaleca siê wymontowaæ zawór z ruroci¹gu. Uwaga: podczas przeprowadzania wszelkich prac na korpusie zaworu nale y najpierw od³¹czyæ ciœnienie nastawcze, zdemontowaæ przewód ciœnienia nastawczego i si³ownik. Demonta si³ownika: 1. Zdemontowaæ elementy sprzêg³a (7) i odkrêciæ nakrêtkê (8.2) pierœcieniow¹. by mo na by³o odkrêciæ nakrêtkê (8.2) pierœcieniow¹, w si³owniku z trzpieniem wysuwanym na zewn¹trz, zw³aszcza w wykonaniu ze wstêpnie napiêtymi sprê ynami, nale y najpierw do dolnego przy³¹cza ciœnienia nastawczego doprowadziæ ciœnienie wy sze pocz¹tku zakresu sygna³u (zob. tabliczka znamionowa). 2. Si³ownik zdj¹æ z jarzma zaworu. 10 E 8026 PL
Konserwacja wymiana czêœci 5.1 Zawór w wykonaniu standardowym 5.1.1 Uszczelnienie d³awnicy 1. Z trzpienia grzyba odkrêciæ nakrêtkê sprzêg³a i kontruj¹c¹ (6.1, 6.2). 2. Wykrêciæ gwintowan¹ tulejê (5.2). 1. Odkrêciæ nakrêtki (1.1) korpusu i zdj¹æ jarzmo (5) zaworu z korpusu przesuwaj¹c je przez trzpieñ grzyba. 4. Za pomoc¹ odpowiedniego narzêdzia wyj¹æ z komory uszczelniaj¹cej wszystkie czêœci d³awnicy i wymieniæ uszkodzone na nowe. Komorê uszczelniaj¹c¹ starannie oczyœciæ. 5. Wyj¹æ p³ask¹ uszczelkê (1.2) i starannie oczyœciæ powierzchnie uszczelniaj¹ce korpusu i jarzma zaworu. 6. Wszystkie czêœci uszczelniaj¹ce oraz trzpieñ (6) grzyba nasmarowaæ smarem (numer zamówieniowy 8150-0111). 7. Zamontowaæ w korpusie nowy pierœcieñ uszczelniaj¹cy (1.2) Jarzmo na³o yæ poprzez trzpieñ grzyba na korpus zaworu i zamocowaæ za pomoc¹ nakrêtek (1.1). 8. Elementy d³awnicy (4.1, 4.3 i 4.2) ostro nie nasadziæ na trzpieñ grzyba i wsun¹æ do komory uszczelniaj¹cej. Pamiêtaæ o w³aœciwej kolejnoœci. Nastêpnie wkrêciæ i dokrêciæ gwintowan¹ tulejê (5.2). 9. Na trzpieñ grzyba lekko nakrêciæ nakrêtkê (6.2) kontruj¹c¹ i nakrêtkê (6.1) sprzêg³a. 10. Zamontowaæ si³ownik i ustawiæ pocz¹tek i koniec zakresu sygna³u zgodnie z opisem w rozdz. 2.1. 5.1.2 Gniazdo i/lub grzyb Przy okazji wymiany gniazda i grzyba zaleca siê wymianê tak e uszczelnienia d³awnicy (4.2). 1. Z trzpienia grzyba odkrêciæ nakrêtkê sprzêg³a i kontruj¹c¹ (6.1, 6.2). 2. Wykrêciæ gwintowan¹ tulejê (5.2). 3. Odkrêciæ nakrêtki (1.1) korpusu i ostro nie zdj¹æ jarzmo (5) zaworu z korpusu przesuwaj¹c je przez trzpieñ (6) grzyba. Zawór mieszaj¹cy 4. Za pomoc¹ klucza do gniazda firmy SMSON wykrêciæ górny pierœcieñ (2.1) gniazda. 5. Wyj¹æ trzpieñ (6) grzyba wraz z grzybem (3). 4.1 sprê yna 4.2 zespó³ pierœcieni uszczelniaj¹cych z PTFE 4.3 podk³adka 5 jarzmo zaworu 5.2 tuleja gwintowana 6 trzpieñ grzyba Rys. 4 D³awnica 4.2 5.2 4.3 4.1 6 5 E 8026 PL 11
Konserwacja wymiana czêœci 6. Sprawdziæ krawêdzie uszczelniaj¹ce pierœcieni gniazd. W razie potrzeby wykrêciæ i wymieniæ tak e dolny pierœcieñ (2.2) gniazda. 7. Gwint i sto ek uszczelniaj¹cy pierœcieni gniazda nasmarowaæ œrodkiem smaruj¹cym i uszczelniaj¹cym (nr zamówieniowy 8150-0119), a trzpieñ grzyba œrodkiem smaruj¹cym (nr zamówieniowy 8150-0111). 8. Ponowny monta przeprowadziæ w odwrotnej kolejnoœci z zastosowaniem odpowiednich dla pierœcieni gniazda i nakrêtek jarzma momentów doci¹gaj¹cych podanych w instrukcji E 029. Zawór rozdzielaj¹cy DN 32 do DN 150 (DN 15 do DN 25 jak zawór mieszaj¹cy) 4. Odkrêciæ œruby (3.2) i zdj¹æ z grzyba (3) element (3.1) grzyba wraz z pierœcieniem uszczelniaj¹cym. 5. Dalej postêpowaæ zgodnie z punktami od 5 do 8 w opisie dotycz¹cym zaworu mieszaj¹cego. Podczas monta u elementy (3.1) grzyba sprawdziæ pierœcieñ uszczelniaj¹cy i w razie potrzeby wymieniæ na nowy. Zawór mieszaj¹cy i rozdzielaj¹cy 9. Na trzpieñ grzyba lekko nakrêciæ nakrêtkê (6.2) kontruj¹c¹ i nakrêtkê (6.1) sprzêg³a. 10. Si³ownik zamontowaæ w sposób opisany w rozdz. 2.1 i ustawiæ pocz¹tek lub koniec zakresu sygna³u. 5.2 Zawór z elementem izoluj¹cym lub uszczelnieniem za pomoc¹ mieszka metalowego 5.2.1 Uszczelnienie d³awnicy 1. Nakrêtkê sprzêg³a i kontruj¹c¹ (6.1 i 6.2) odkrêciæ od przed³u ki (6.3) trzpienia grzyba i wykrêciæ tulejê (5.2) gwintowan¹ z d³awnicy. 2. Odkrêciæ nakrêtki (5.4) i ostro nie zdj¹æ jarzmo (5) zaworu przesuwaj¹c je przez przed³u kê trzpienia grzyba. 3. Za pomoc¹ odpowiedniego narzêdzia wyj¹æ z komory uszczelniaj¹cej wszystkie czêœci d³awnicy. Uszkodzone czêœci wymieniæ na nowe i starannie oczyœciæ komorê uszczelniaj¹c¹. 4. Wyj¹æ p³ask¹ uszczelkê (5.1) z elementu poœrednicz¹cego (12) i starannie oczyœciæ powierzchnie uszczelniaj¹ce. 5. Wszystkie czêœci oraz przed³u kê trzpienia grzyba nasmarowaæ smarem (nr zamówieniowy 8150-0111). 6. Now¹ uszczelkê (5.1) p³ask¹ zamontowaæ w elemencie poœrednicz¹cym, jarzmo nasadziæ przez przed³u kê trzpienia grzyba na element poœrednicz¹cy i zamocowaæ za pomoc¹ œrub (5.4) (momenty doci¹gaj¹ce zob. E 029). 7. Elementy d³awnicy (4.1, 4.3 i 4.2) ostro nie nasadziæ na przed³u kê trzpienia grzyba i wsun¹æ do komory uszczelniaj¹cej. Pamiêtaæ o w³aœciwej kolejnoœci. Wkrêciæ i dokrêciæ gwintowan¹ tulejê (5.2). 12 E 8026 PL
Konserwacja wymiana czêœci 1.1 nakrêtki 3 grzyb 3.1 element grzyba 3.2 œruby 4.2 uszczelnienie d³awnicy 5 jarzmo zaworu 5.1 pierœcieñ uszczelniaj¹cy 5.2 tuleja gwintowana 5.3 wskaÿnik skoku 5.4 œruby 5.4 6 trzpieñ grzyba 6.1 nakrêtka sprzêg³a 5.1 6.2 nakrêtka kontruj¹ca 6.3 przed³u ka trzpienia grzyba 6.4 podk³adki zabezpieczaj¹ce DN 15 do 80, nr zamówieniowy 8382-2317 DN 100 do 150, nr zamówieniowy 8382-2321 6.5 nakrêtka 6.6 mieszek metalowy 11 przy³¹cze kontrolne 12 element poœrednicz¹cy 1.1 5 6.1 6.2 5.2 4.2 4.1 11 6.5 6.6 12 6.3 6.4 6 2.1 3 2.2 po lewej stronie jako zawór mieszaj¹cy i po prawej stronie jako zawór rozdzielaj¹cy Rys. 5 Wykonanie z mieszkiem metalowym i elementem izoluj¹cym. W wykonaniu z elementem izoluj¹cym nie ma przyspawanego mieszka metalowego (6.6) 3.1 3.2 E 8026 PL 13
Konserwacja wymiana czêœci 8. Na trzpieñ grzyba lekko nakrêciæ nakrêtkê (6.2) kontruj¹c¹ i nakrêtkê (6.1) sprzêg³a. 9. Zamontowaæ si³ownik i ustawiæ pocz¹tek lub koniec zakresu sygna³u zgodnie z opisem w rozdz. 2.1. 5.2.2 Gniazdo i grzyb Przy okazji wymiany gniazda i grzyba zaleca siê wymianê tak e uszczelnienia d³awnicy (4.2). Uwaga! by unikn¹æ uszkodzenia zaworu w wykonaniu z mieszkiem metalowym (w wykonaniu z elementem izoluj¹cym mieszek nie wystêpuje), nale y koniecznie pamiêtaæ o tym, eby aden moment obrotowy nie by³ przenoszony na mieszek skrêcony z elementem poœrednicz¹cym. Zaleca siê zastosowanie zaciskacza firmy SMSON. 1. Z trzpienia grzyba odkrêciæ nakrêtkê sprzêg³a i kontruj¹c¹ (6.1, 6.2). 2. Wykrêciæ gwintowan¹ tulejê (5.2). 3. Odkrêciæ œruby (5.4) i ostro nie zdj¹æ jarzmo (5) zaworu z elementu poœrednicz¹cego (12) przesuwaj¹c je przez przed³u kê (6.3) trzpienia grzyba. Zawór mieszaj¹cy 4. Narzêdzie firmy SMSON do wykrê cania grzyba wprowadziæ przez przy³¹cze kontrolne, przytrzymaæ grzyb i wykrêciæ za pomoc¹ klucza nasadowego nakrêtkê (6.5). 5. Nakrêtkê (6.1) i nakrêtkê (6.2) kontruj¹c¹ nakrêciæ na wolny gwintowany koniec przed³u ki 6.3) trzpienia grzyba w celu przytrzymania. 6. Za pomoc¹ narzêdzia firmy SMSON do wykrêcania grzyba wykrêciæ grzyb z przed³u ki trzpienia grzyba. 7. Nakrêtki (1.1) odkrêciæ z korpusu zaworu i wyj¹æ z niego element poœrednicz¹cy (12) wraz z przed³u k¹ (6.3) trzpienia grzyba. W razie potrzeby wymieniæ mieszek metalowy wraz z przed³u k¹ trzpienia grzyba (zob. rozdz. 5.2.3). 8. Wykrêciæ górne gniazdo (2.1) i wyj¹æ grzyb z korpusu zaworu, nastêpne wykrêciæ dolne gniazdo (2.2). Zawór rozdzielaj¹cy DN 32 do DN 150 (DN 15 do DN 25 jak zawór mieszaj¹cy) 4. Poprzez przy³¹cze wykrêciæ z grzyba œruby (3.2) i zdj¹æ z grzyba (3) element (3.1) grzyba wraz z pierœcieniem uszczelniaj¹cym. 5. Odkrêciæ nakrêtki (1.1) i zdj¹æ z korpusu zaworu element poœrednicz¹cy (12) wraz z przed³u k¹ trzpienia grzyba, trzpieniem grzyba i grzybem (3). 6. Nakrêtkê (6.1) i nakrêtkê (6.2) kontruj¹c¹ nakrêciæ na wolny gwintowany koniec przed³u ki 6.3) trzpienia grzyba w celu przytrzymania. 7. Grzyb (3) wykrêciæ z przed³u ki (6.3) trzpienia grzyba. W razie potrzeby wymieniæ mieszek metalowy wraz z przed³u k¹ trzpienia grzyba (zob. rozdz. 5.2.3). 8. Wymieniæ gniazda zgodnie z opisem w rozdz. 5.2.2. 14 E 8026 PL
Konserwacja wymiana czêœci 9. Trzpieñ (6) nowego grzyba nasmarowaæ smarem (nr zamówieniowy 8150-0111). Sprawdziæ, czy obie podk³adki (6.4) zabezpieczaj¹ce s¹ jeszcze w przed³u ce trzpienia grzyba, nastêpnie trzpieñ grzyba mocno wkrêciæ w przed³u kê (6.3) trzpienia grzyba (moment doci¹gaj¹cy 50 Nm dla Ø 10 mm i 80 Nm dla Ø 16 mm). 5.2.3 Mieszek metalowy Zob. rozdz. 5.2.2, punkt 7 dla zaworu mieszaj¹cego i rozdzielaj¹cego. 1. Przed³u kê trzpienia grzyba wraz z przyspawanym do niej mieszkiem (6.6) metalowym wyj¹æ z elementu poœrednicz¹cego. 2. Oczyœciæ powierzchnie uszczelniaj¹ce elementu poœrednicz¹cego. 3. Now¹ przed³u kê trzpienia grzyba wraz z mieszkiem metalowym wsun¹æ w element poœrednicz¹cy (12). 5.2.4 Zmontowanie zaworu z si³ownikiem 1. Now¹ uszczelkê (1.2) p³ask¹ umieœciæ w korpusie zaworu, nasadziæ element poœrednicz¹cy (12) i zamocowaæ za pomoc¹ nakrêtek (1.1). Momenty doci¹gaj¹ce zgodnie z instrukcj¹ E 029. 2. Now¹ uszczelkê (5.1) p³ask¹ umieœciæ w elemencie poœrednicz¹cym, nasadziæ jarzmo (5) zaworu i zamocowaæ za pomoc¹ œrub (5.4). Momenty doci¹gaj¹ce zgodnie z instrukcj¹ E 029. 3. Dokrêciæ tulejê (5.2) gwintowan¹. 4. Na przed³u kê (6.3) trzpienia grzyba lub na trzpieñ grzyba lekko nakrêciæ nakrêtkê (6.2) kontruj¹c¹ i nakrêtkê (6.1). 5. Si³ownik zamontowaæ w sposób opisany w rozdz. 2.1 i ustawiæ pocz¹tek lub koniec zakresu sygna³u. E 8026 PL 15
Oznaczenie materia³ów 6 Oznaczenie materia³ów Tuleja prowadz¹ca, gniazdo i grzyb s¹ oznakowane w poni szy sposób. Tuleja prowadz¹ca (rowek na p³askiej powierzchni): bez rowka: 1.4305 rowek o œciankach skoœnych: 1.4571 rowek o œciankach prostych: Hastelloy Wymiary i ciê ar wykonañ zaworu s¹ podane w odpowiednich kartach katalogowych: zawór typu 3244 - wykonanie zgodnie z normami DIN lub NSI T 8026 zawór typu 3246 - wykonanie Class 150/300 T 8046-3 Gniazdo Numer materia³y jest albo wybity, albo wygrawerowany. Je eli gniazdo jest utwardzone stellitem, wybite jest oznaczenie st. Grzyb Rowek poni ej gwintu trzpienia grzyba: bez rowka: 1.4006 rowek o œciankach skoœnych: 1.4571 dwa rowki o œciankach skoœnych: 1.4301 rowek o œciankach prostych: Hastelloy w przypadku innych materia³ów wygrawerowany jest numer materia³u lub jego oznaczenie. Wspó³czynnik K vs i charakterystyka s¹ wygrawerowane na grzybie. Je eli grzyb jest utwardzony stellitem, wygrawerowane jest oznaczenie st. 16 E 8026 PL
Opis tabliczek znamionowych 7 Opis tabliczek znamionowych SMSON 1 2 3-4 5 6 SMSON 1 2 3 4 7 8 H 5 F 6 V 7 9 10 11 12 13 14 15 Made in Germany 1 ewentualnie znak CE lub oznaczenie: rt. 3, pkt 3 2 ewentualnie numer notyfikowanej jednostki, grupa cieczy i kategoria 3 oznaczenie typu 4 indeks zmian urz¹dzenia 5 materia³ 6 rok budowy 7 œrednica nominalna: DIN: DN, NSI: NPS 8 dopuszczalne nadciœnienie robocze w temperaturze pokojowej DIN: PN, NSI: CL 9 numer zamówienia wraz z indeksem zmian 10 pozycja zamówienia 11 wspó³czynnik przep³ywu: DIN: wspó³czynnikk VS, NSI: wspó³czynnik C v 12 charakterystyka: % sta³oprocentowa, Lin liniowa, DIN: /Z zawór o dzia³aniu zamknij/otwórz, NSI: O/C 13 uszczelnienie: ME metal na metal, ST stellitowane, Ni niklowane PT miêkkie z PTFE, PK miêkkie z PEEK 14 odci¹ enie ciœnieniowe: DIN: D, NSI: 15 rozdzielacz strumienia I lub III 1 oznaczenie typu 2 indeks zmian 3 powierzchnia robocza 4 sposób dzia³ania: F trzpieñ si³ownika wysuwany na zewn¹trz FE trzpieñ si³ownika wci¹gany do wewn¹trz 5 skok 6 nominalny zakres sygna³u (zakres sprê yny) 7 nominalny zakres sygna³u ze wstêpnie napiêtymi sprê ynami SMSON Model - No. Serial - No. Pneum. Stellantrieb Pneum. actuator 3 Servo - monteur pneum. Federbereich Spring range Plage des ressorts Stelldruckbereich Signal pressure range Plage avec précontrainte Zuluft max. 6 bar ir supply 90 psi ir d' alimentation 1 cm² Hub Stroke Course egrenzt auf Up to Limité à Made in France bar mm bar bar Rys. 6 Tabliczki znamionowe zaworu (po lewej) i si³ownika (po prawej) 8 Pytania do producenta W przypadku pytañ proszê podaæ: numer zamówienia typ, numer wyrobu, œrednicê nominaln¹ i wykonanie zaworu ciœnienie i temperaturê przep³ywaj¹cego medium przep³yw w m 3 /h nominalne zakres sygna³u si³ownika (np. od 0,2 bar do 1 bar) czy zamontowano filtr? rysunek monta owy E 8026 PL 17
SMSON Sp. z o.o. SMSON G MESS- UND REGELTECHNIK UTOMTYK I TECHNIK POMIROW Weismüllerstraße 3 60314 Frankfurt am Main 02-180 Warszawa l. Krakowska 197 Telefon: 069 4009-0 Telefax: 069 4009-1507 Tel. 22 / 57 39 777 Fax 22 / 57 39 776 Internet: http://www.samson.de www.samson.com.pl E 8026 PL S/Z 2007-09