SYLABUS 1.Nazwa przedmiotu Ekonomia rozwoju 2.Nazwa jednostki prowadzącej Katedra Makroekonomii i Stosunków przedmiot Międzynarodowych 3.Kod przedmiotu E/I/EP/C 1.2a 4.Studia Kierunek studiów/specjalność Poziom Forma studiów Ekonomia/ekonomia przedsiębiorstwa Studia pierwszego stopnia Studia stacjonarne i niestacjonarne 5.Rodzaj przedmiotu specjalistyczny do wyboru 6.Rok i semestr studiów III/6 7.Imię i nazwisko koordynatora Dr Małgorzata Leszczyńska przedmiotu 8.Imię i nazwisko osoby prowadzącej Dr Małgorzata Leszczyńska (osób prowadzących) zajęcia z przedmiotu 9.Cele zajęć z przedmiotu Kurs ekonomii rozwoju nastawiony jest na upowszechnienie nie tylko teoretycznej, ale i praktycznej wiedzy ekonomicznej, by umożliwić studentom zrozumienie przyczynowoskutkowych współzależności występujących we współczesnej, dynamicznej gospodarce światowej. Zapoznanie studentów z procesami rozwoju społeczno-gospodarczego na świecie w okresie od pierwszej rewolucji przemysłowej do współczesności z naświetleniem istoty procesu przemian i czynników kreujących te przemiany (w oparciu o doświadczenia krajów mało i wysoko rozwiniętych). Opis, analiza i wyjaśnienie teorii i modeli, którymi posługuje się ekonomia rozwoju (począwszy od szkoły klasycznej do teorii współczesnych). Wskazanie na istnienie zjawiska nierówności społeczno-gospodarczych oraz możliwości przezwyciężania barier rozwoju w krajach mniej rozwiniętych. Kształtowanie umiejętności wykorzystania wiedzy ekonomicznej w praktyce (w szczególności: powiązanie teorii wzrostu gospodarczego i rozwoju społeczno-ekonomicznego z realiami gospodarki światowej dzielącej kraje na mniej i bardziej rozwinięte). Wypracowanie umiejętności: korzystania z literatury przedmiotu, interpretacji danych ekonomicznych oraz oceny współczesnych procesów rozwojowych. 10.Wymagania wstępne Ogólna wiedza z zakresu życia społeczno gospodarczego i historii myśli ekonomicznej, pozytywne zaliczenie makroekonomii wskazujące na posiadanie podstawowej wiedzy ekonomicznej i umiejętności interpretacji zjawisk ekonomicznych w skali globalnej. 11.Efekty oraz ich powiązanie z kierunkowymi efektami Wiedza: W1 W2 Efekt Wymienia i opisuje współczesne problemy makroekonomiczne (nierówności społeczne, spójność społeczno-ekonomiczna, integracja i globalizacja). Rozpoznaje wzajemne powiązania między zjawiskami makroekonomicznymi i ich wpływ na procesy rozwojowe. K_W01 K_W01 K_W02 K_W03 K_W04 K_W05 K_W06 K_W08 K_W10
Umiejętności: Efekt U1 Ocenia współczesne problemy społeczno-gospodarcze. K_U01 K_U02 K_U03 K_U05 U2 U3 Określa przyczyny zmian parametrów ekonomicznych oraz przewiduje konsekwencje stosowania instrumentów polityki społecznoekonomicznej w skali światowej. Dokonuje analiz zmian parametrów mikro i makroekonomicznych w układzie dynamicznym i przestrzennym. Kompetencje społeczne: K_U01 K_U02 K_U03 K_U05 K_U09 K_U06 K_U08 K_U10 K_U12 K_U13 K1 Efekt Prezentuje aktywną i twórczą postawę w dyskusji oraz podczas pracy w grupach, formułując własne sądy na temat zjawisk społecznoekonomicznych z uwzględnieniem różnych perspektyw poznawczych 12.Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin i sposób ich realizacji Wykład 15 godz./9 godz. Ćwiczenia 15 godz./9 godz. 13.Treści programowe A. Problematyka wykładów Treści merytoryczne Ekonomia rozwoju jako nauka. Sukcesy i porażki ekonomii rozwoju. Protekcjonizm państwowy i liberalne koncepcje rozwojowe. Konsensus waszyngtoński i jego założenia. Dualizm gospodarki światowej i ekonomii. Mnogość paradygmatów ekonomii. Wieloznaczność nowej ekonomii gospodarki rozwiniętej i ekonomii przetrwania. Nowa ekonomia rozwoju i nowy paradygmat rozwoju. Nierówności społeczne we współczesnym świecie. Mechanizmy generowania nierówności w różnych przekrojach i ich skutki. Uwarunkowania geopolityczne, historyczne, środowiskowe, edukacyjne, zdrowotne, demograficzne, dochodowe, majątkowe itp.) Wpływ nierówności społeczno-ekonomicznych na rozwój gospodarczy i społeczny w skali światowej. Pojęcie rozwoju gospodarczego. Definicje rozwoju i wzrostu gospodarczego. Rozwój a wzrost gospodarczy w historii myśli ekonomicznej. Uwarunkowania i skutki rozwoju. Rozwój i wzrost a postęp techniczny i poprawa jakości życia. Mierniki poziomu życia i rozwoju. K_K01 K_K02 K_K03 K_K05 Liczba godz. stacj. niest. 1 1
Trzeci Świat i przyczyny jego niedorozwoju. Charakterystyka krajów słabo rozwiniętych. Niedorozwój według ekonomistów klasycznych, liberalnych i radykalnych. Błędne koło niedorozwoju. System biurokratyczno-rynkowy i jego cechy. Niedorozwój a międzynarodowe stosunki gospodarcze. 2 2 Zarys rozwoju działalności gospodarczej. Fazy rozwoju gospodarczego wg różnych teorii społeczno-ekonomicznych. Cechy społeczeństw tradycyjnych i społeczeństwa postindustrialnego. Polityka rozwoju gospodarczego. Poszukiwanie ścieżki trwałego wzrostu. Problemy strategii rozwoju w krajach rozwijających się - specjalizacja surowcowa, rozwój przemysłu ciężkiego, substytucja importu, proeksportowa specjalizacja przemysłu i rolnictwa, zrównoważony rozwój rolnictwa i przemysłu, strategia podstawowych potrzeb ludzkich (a doświadczenia krajów wysoko rozwiniętych). Polityka strukturalna, przemysłowa, regionalna i funkcje polityki gospodarczej w ograniczaniu nierówności społeczno-ekonomicznych. Globalizacja i polaryzacja bogactwa w skali światowej. Szanse i zagrożenia dla krajów rozwijających się wynikające z procesu globalizacji. Rola firm transnarodowych oraz małych i średnich przedsiębiorstw w krajach rozwijających się. Bezrobocie i kształtowanie się nowego typu stosunków społecznych. Ubóstwo a rozwój gospodarczy. B. Problematyka ćwiczeń Treści merytoryczne Suma godzin 15 9 Liczba godz. stacj. niest. Wzrost gospodarczy. Uwarunkowania i skutki wzrostu. Wady mierników aktywności gospodarczej wykorzystywanych w ocenie dobrobytu społecznoekonomicznego. 2 2 Fazy wzrostu i cykle koniunkturalne. Przyczyny cykliczności rozwoju wg koncepcji endo i egzogenicznych. Kryzysy gospodarcze i ich skutki w krajach rozwijających się. Aktualne problemy gospodarki światowej wybrane zagadnienia. Światowy podział dochodu. Bariery rozwoju krajów rozwijających się. Wzrost i rozwój w 4 1 krajach wysoko i mało rozwiniętych. Zróżnicowanie głównych charakterystyk poziomu i jakości życia w tych krajach. Rozwój gospodarczy i postęp społeczny w krajach rozwijających się. Zmiany sytuacji społeczno-ekonomicznej w wybranych krajach rozwijających się w świetle danych 5 3 empirycznych. Rola problemów demograficznych i w sferze wyżywienia. Rozwój gospodarczy w epoce cywilizacji informacyjnej i gospodarki opartej na wiedzy. Rola kapitału ludzkiego i procesów innowacyjnych w rozwoju 2 2 gospodarczym. Wiedza jako czynnik substytucyjny wobec tradycyjnych czynników produkcji. Wpływ postępu technicznego i innowacji na relacje między kapitałem a pracą. Zmiana roli pracy jako czynnika produkcji. Nakłady na edukację, naukę i zdrowie jako czynniki rozwoju gospodarczego. Rola instytucji w niwelowaniu dysproporcji społeczno-ekonomicznych. Rozwój oparty na wykorzystaniu kredytów zagranicznych. Zadłużenie zagraniczne krajów rozwijających się. Pomoc międzynarodowa i jej skuteczność Suma godzin 15 9 14.Metody dydaktyczne Nauczanie teoretyczne oraz praktyczne, dyskusja nastawiona na aktywne uczestnictwo studentów, prezentacje multimedialne, konsultacje. W szczególności: wykłady - w formie przekazu ustnego wspomaganego prezentacją tabel, schematów i wykresów, prezentacje multimedialne; w formie dyskusyjnej, interpretacja tekstów źródłowych, przygotowywanie referatów, praca zespołowa.
15.Sposób(y) i forma(y) zaliczenia Ćwiczenia podstawą ich zaliczenia jest obecność na zajęciach i aktywny udział w dyskusji, napisanie i przedstawienie referatu w formie prezentacji ustnej (głównych tez i wniosków) lub multimedialnej, jedna pisemna praca kontrolna z treści realizowanych na wykładach i ch (kolokwium: pytania testowe/problemowe/zagadnienia dotyczące interpretacji bieżących danych i tekstów źródłowych)-min 51%pkt., wykłady - zaliczenie bez oceny. 16.Metody i kryteria oceny Efekt Forma realizacji zajęć Sposób weryfikacji efektu W1 wykład, praca kontrolna -kolokwium, referat W2 wykład, referat, kolokwium U1 ocena umiejętności dokonywania analiz, referat, kolokwium U2 ocena umiejętności dokonywania analiz, prace grupowe, referat, kolokwium U3 ocena umiejętności dokonywania analiz, referat, kolokwium K1 wykład obserwacja aktywności na zajęciach i ocena prezentowanych opinii 17.Całkowity nakład pracy studenta potrzebny do osiągnięcia założonych w godzinach oraz punktach ECTS Aktywność Liczba godzin/nakład pracy studenta Studia stacjonarne Studia niestacjonarne Wykład 15 9 Ćwiczenia 15 9 przygotowanie do ćwiczeń 10 10 udział w konsultacjach 1 1 czas na napisanie referatu/przygotowanie prezentacji 5 13 przygotowanie do kolokwium 4 6 udział w kolokwium 2 2 SUMA GODZIN 50 50 LICZBA PUNKTÓW ECTS 2 2 Suma godzin pracy studenta w bezpośrednim 33 21 kontakcie z nauczycielem 18.Język wykładowy polski 19.Praktyki zawodowe w ramach przedmiotu - 20.Literatura Literatura podstawowa: 1 R. Piasecki, Ekonomia rozwoju, PWN, Warszawa 2011. 2 R. Piasecki, Rozwój gospodarczy a globalizacja, PWE, Warszawa 2003. 3 D. Begg, S. Fischer, R. Dornbusch, Makroekonomia, PWE, Warszawa, kolejne wydania. Literatura uzupełniająca: 1 Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy, pod red. M. G. Woźniaka, Mitel, Rzeszów 2003-2014. 2 R. Bartkowiak, Granice wzrostu gospodarczego a rozwój ekonomii. Wybrane zagadnienia ekonomii neoklasycznej i ekonomii rozwoju. Monografie i Opracowania SGH, nr 534, Warszawa 2002. 3 G. W. Kołodko, Wędrujący świat, Prószyński i s-ka, Warszawa 2007. Podpis koordynatora przedmiotu Podpis kierownika jednostki