PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z FIZYKI 1. Imię i nazwisko nauczyciela Joanna Kaczmarek 2. Nauczany przedmiot fizyka 3. Typ szkoły i poziom Szkoła podstawowa, klasa VII 4. Obowiązujące podręczniki Klasa VII : podręcznik,,świat Fizyki, wydawnictwo WSiP, autorzy: Barbara Sagnowska, Maria Rozenbajgier, Ryszard Rozenbajgier, Danuta Szot- Gawlik, Małgorzata Godlewska Ćwiczenia Świat Fizyki 5. 6. Formy i sposoby oceniania, ich planowana ilość, zakres materiału oraz termin wcześniejszego powiadamiania uczniów Dodatkowe zadania podlegające ocenie Kartkówki : prace pisemne zapowiedziane lub niezapowiedziane. Obejmują trzy ostatnie tematy lub zadania domowe, trwające około 15 min. Sprawdziany, testy po zakończeniu każdego działu. Zapowiedziane z tygodniowym wyprzedzeniem. Karty pracy. Prace domowe Odpowiedzi ustne - pytania z zakresu całego aktualnie przerabianego działu, Prace domowe dodatkowe: ocena po przedstawieniu zadania na lekcji. Zeszyt uczniowski kompletność zeszytu przejrzystość systematyczność zapisów walory estetyczne W ciągu semestru uczeń ma prawo być trzy razy nieprzygotowani do zajęć lekcji fizyki. Nieprzygotowanie zgłasza się na początku lekcji. Nie dotyczy to zapowiedzianych sprawdzianów i kartkówek, powtórek i okresu dwóch tygodni przed klasyfikacją. Każde następne nieprzygotowanie do zajęć lub brak zadania domowego skutkuje oceną niedostateczną. Aktywność lekcyjna lub domowa może być oceniona + lub, które przeliczane są na ocenę w zależności od ilości godzin zajęć tygodniowo: Przy dwóch godzinach (+++++)= bdb, (++++ )= db, (+++ )= dost, (++ )= dop, (+ )= ndst. Minimalna liczba ocen z prac pisemnych (ze sprawdzianów, testów, kartkówek) jest zależna od ilości godzin przedmiotu w tygodniu: 3 oceny przy jednej godzinie tygodniowo, 4 oceny przy dwóch godzinach tygodniowo, 5 ocen przy trzech godzinach tygodniowo 6 ocen przy czterech i więcej godzinach tygodniowo. Udział w konkursach przedmiotowych: możliwość uzyskania ocen bdb i celujący, w zależności od osiągnięć. 1
7. 8. Termin wcześniejszego powiadamiania uczniów o kontroli i ocenie Kryteria poszczególnych ocen w przypadku punktowanych form oceniania Przygotowanie materiałów pomocniczych, np.: plansze dydaktyczne, modele itp. odpowiedzi ustne bez zapowiedzi, kartkówki bez zapowiedzi lub na lekcji poprzedzającej sprawdziany i prace klasowe - zapowiedziane na tydzień wcześniej. Niedostateczny 0-29 % wszystkich punktów Dopuszczający 30 49% Dostateczny 50 69% Dobry 70 89% Bardzo dobry 90 97% Celujący 98 100% 9. Tryb poprawiania ocen cząstkowych lub ich uzyskania w przypadku nieobecności ucznia odpowiedzi ustne- bez poprawy sprawdziany w ciągu dwóch tygodni od momentu otrzymania oceny, po ustaleniu terminu z nauczycielem 10. 11. 12. 13. Możliwość skorzystania z dodatkowej pomocy ze strony nauczyciela w przypadku trudności w nauce, konieczności nadrobienia braków i zaległości przez ucznia Sposób ustalania oceny półrocznej i końcowo rocznej, wpływ poszczególnych ocen na oceny cząstkowe Zasada poprawiania oceny półrocznej Możliwość uzyskania oceny w przypadku nieklasyfikowania w pierwszym semestrze 14. Inne uwagi dostosowanie wymagań do specyficznych potrzeb ucznia konsultacje indywidualne ocena śródroczna ustalana jest na podstawie ocen cząstkowych ocena końcowo roczna ustalana jest na podstawie oceny śródrocznej oraz ocen cząstkowych w II półroczu ocena nie jest średnią arytmetyczną ocen cząstkowych uczeń powinien wykazać się wiadomościami i umiejętnościami z zakresu obowiązującego materiału nauczania w formie ustalonej z nauczycielem przedmiotu: praca pisemna ustne pytania i odpowiedzi uzyskanie pozytywnych ocen w II półroczu uczeń powinien wykazać się wiadomościami i umiejętnościami z zakresu obowiązującego materiału nauczania w formie ustalonej z nauczycielem przedmiotu przy ocenie ucznia brana jest pod uwagę systematyczność jego pracy oraz stopień wykorzystania możliwości ucznia Zakładane osiągnięcia ucznia kryteria oceniania na poszczególną ocenę 1. Wykonujemy pomiary Ocena dopuszczająca wymienia przyrządy, za pomocą których mierzymy długość, temperaturę, czas, szybkość i masę mierzy długość, temperaturę, czas, szybkość i masę 2
mierzy wartość siły w niutonach za pomocą siłomierza odczytuje gęstość substancji z tabeli wykazuje, że skutek nacisku na podłoże ciała o ciężarze powierzchni zetknięcia ciała z podłożem podaje jednostkę ciśnienia i jej wielokrotności zależy od wielkości Ocena dostateczna wymienia jednostki mierzonych wielkości podaje zakres pomiarowy przyrządu odczytuje najmniejszą działkę przyrządu i podaje dokładność przyrządu podaje źródło siły ciężkości i poprawnie zaczepia wektor do ciała, na które działa siła ciężkości wyznacza doświadczalnie gęstość ciała stałego o regularnych kształtach oblicza ciśnienie za pomocą wzoru przelicza jednostki ciśnienia F p = S Ocena dobra oblicza wartość najbardziej zbliżoną do rzeczywistej wartości mierzonej wielkości jako średnią arytmetyczną wyników przelicza jednostki długości, czasu i masy wykazuje doświadczalnie, że wartość siły ciężkości jest wprost proporcjonalna do masy ciała oblicza wartość ciężaru ze wzoru uzasadnia potrzebę wprowadzenia siły jako wielkości wektorowej mierzy objętość ciał o nieregularnych kształtach za pomocą menzurki oblicza gęstość substancji ze wzoru m d = V szacuje niepewności pomiarowe przy pomiarach masy i objętości mierzy ciśnienie w oponie samochodowej mierzy ciśnienie atmosferyczne za pomocą barometru na podstawie wyników zgromadzonych w tabeli sporządza wykres zależności jednej wielkości fizycznej od drugiej Ocena bardzo dobra wyjaśnia na przykładach przyczyny występowania niepewności pomiarowych zapisuje różnicę między wartością końcową i początkową wielkości fizycznej, np. l wyjaśnia, co to znaczy wyzerować przyrząd pomiarowy opisuje doświadczenie Celsjusza i objaśnia utworzoną przez niego skalę temperatur podaje cechy wielkości wektorowej przekształca wzór i oblicza masę ciała, jeśli zna wartość jego ciężaru rysuje wektor obrazujący siłę o zadanej wartości i przyjmuje odpowiednią jednostkę przekształca wzór d m V = i oblicza każdą z wielkości fizycznych w tym wzorze przelicza gęstość wyrażoną w kg/m 3 na g/cm 3 i na odwrót przekształca wzór p F S = i oblicza każdą z wielkości występujących w tym wzorze 3
opisuje zależność ciśnienia atmosferycznego od wysokości nad poziomem morza rozpoznaje w swoim otoczeniu zjawiska, w których istotną rolę odgrywa ciśnienie atmosferyczne i urządzenia, do działania których jest ono niezbędne wykazuje, że jeśli dwie wielkości są do siebie wprost proporcjonalne, to wykres zależności jednej od drugiej jest półprostą wychodzącą z początku układu osi wyciąga wnioski o wartościach wielkości fizycznych na podstawie kąta nachylenia wykresu do osi poziomej Ocena celująca posługuje się wagą laboratoryjną wyjaśnia na przykładzie znaczenie pojęcia względności odróżnia mierzenie wielkości fizycznej od jej wyznaczania, czyli pomiaru pośredniego wyznacza doświadczalnie gęstość cieczy wyznacza doświadczalnie ciśnienie atmosferyczne za pomocą strzykawki i siłomierza 2. Niektóre właściwości fizyczne ciał Ocena dopuszczająca wymienia stany skupienia ciał i podaje ich przykłady wymienia i opisuje zmiany stanów skupienia ciał odróżnia wodę w stanie gazowym (jako niewidoczną) od mgły i chmur Ocena dostateczna podaje przykłady ciał kruchych, sprężystych i plastycznych podaje przykłady topnienia, krzepnięcia, parowania, skraplania, sublimacji i resublimacji podaje temperatury krzepnięcia i wrzenia wody odczytuje z tabeli temperatury topnienia i wrzenia podaje przykłady rozszerzalności temperaturowej w życiu codziennym i technice podaje przykłady rozszerzalności temperaturowej ciał stałych, cieczy i gazów Ocena dobra opisuje stałość objętości i nieściśliwość cieczy wykazuje doświadczalnie ściśliwość gazów opisuje anomalną rozszerzalność wody i jej znaczenie w przyrodzie opisuje zachowanie taśmy bimetalicznej przy jej ogrzewaniu 4
Ocena bardzo dobra opisuje właściwości plazmy wykazuje doświadczalnie zachowanie objętości ciała stałego przy zmianie jego kształtu podaje przykłady zmian właściwości ciał spowodowanych zmianą temperatury opisuje zależność temperatury wrzenia od ciśnienia opisuje zależność szybkości parowania od temperatury wyjaśnia przyczyny skraplania pary wodnej zawartej w powietrzu, np. na okularach, szklankach, i potwierdza to doświadczalnie za pomocą symboli l i t lub V i t zapisuje fakt, że przyrost długości drutów lub objętości cieczy jest wprost proporcjonalny do przyrostu temperatury wyjaśnia zachowanie taśmy bimetalicznej podczas jej ogrzewania wymienia zastosowania praktyczne taśmy bimetalicznej Ocena celująca demonstruje zjawiska topnienia, wrzenia i skraplania wykorzystuje do obliczeń prostą proporcjonalność przyrostu długości do przyrostu temperatury 3. Cząsteczkowa budowa ciał Ocena dopuszczająca podaje przyczyny tego, że ciała stałe i ciecze nie rozpadają się na oddzielne cząsteczki podaje przykłady atomów i cząsteczek opisuje zjawisko dyfuzji Ocena dostateczna opisuje doświadczenie uzasadniające hipotezę o cząsteczkowej budowie ciał wyjaśnia rolę mydła i detergentów podaje przykłady pierwiastków i związków chemicznych Ocena dobra przelicza temperaturę wyrażoną w skali Celsjusza na temperaturę w skali Kelvina i Fahrenheita i na odwrót na wybranym przykładzie opisuje zjawisko napięcia powierzchniowego, demonstruje odpowiednie doświadczenie opisuje różnice w budowie ciał stałych, cieczy i gazów 5
wyjaśnia, dlaczego na wewnętrzne ściany zbiornika gaz wywiera parcie podaje przykłady, w jaki sposób można zmienić ciśnienie gazu w zamkniętym zbiorniku Ocena bardzo dobra wykazuje doświadczalnie zależność szybkości dyfuzji od temperatury opisuje związek średniej szybkości cząsteczek gazu lub cieczy z jego temperaturą podaje przykłady działania sił spójności i sił przylegania wyjaśnia pojęcia: atomu, cząsteczki, pierwiastka i związku chemicznego objaśnia, co to znaczy, że ciało stałe ma budowę krystaliczną Ocena celująca uzasadnia wprowadzenie skali Kelvina wymienia i objaśnia sposoby zwiększania ciśnienia gazu w zamkniętym zbiorniku 4. Jak opisujemy ruch Ocena dopuszczająca klasyfikuje ruchy ze względu na kształt toru rozróżnia pojęcia toru ruchu i drogi wymienia cechy charakteryzujące ruch prostoliniowy jednostajny podaje przykłady ruchu przyspieszonego i opóźnionego podaje jednostki przyspieszenia Ocena dostateczna opisuje ruch ciała w podanym układzie odniesienia na podstawie różnych wykresów st () odczytuje drogę przebytą przez ciało w różnych odstępach czasu zapisuje wzór oblicza wartość prędkości ze wzoru i nazywa występujące w nim wielkości uzasadnia potrzebę wprowadzenia do opisu ruchu wielkości wektorowej prędkości oblicza średnią wartość prędkości planuje czas podróży na podstawie mapy i oszacowanej średniej szybkości pojazdu 6
opisuje ruch jednostajnie przyspieszony z wykresu zależności odczytuje przyrosty szybkości w określonych jednakowych odstępach czasu Ocena dobra oblicza drogę przebytą przez ciało na podstawie wykresu zależności wartość prędkości w km/h wyraża w m/s i na odwrót na przykładzie wymienia cechy prędkości jako wielkości wektorowej wyznacza doświadczalnie średnią wartość prędkości biegu, pływania lub jazdy na rowerze podaje wzór na wartość przyspieszenia posługuje się pojęciem wartości przyspieszenia do opisu ruchu jednostajnie przyspieszonego podaje wartość przyspieszenia w ruchu jednostajnie opóźnionym posługuje się pojęciem przyspieszenia do opisu ruchu jednostajnie opóźnionego Ocena bardzo dobra wybiera układ odniesienia i opisuje ruch w tym układzie wyjaśnia, co to znaczy, że spoczynek i ruch są względne doświadczalnie bada ruch jednostajny prostoliniowy i formułuje wniosek, że s~ t sporządza wykres zależności stna () podstawie wyników doświadczenia zgromadzonych w tabeli sporządza wykres zależności podaje interpretację fizyczną pojęcia szybkości przekształca wzór na podstawie danych z tabeli i oblicza każdą z występujących w nim wielkości opisuje ruch prostoliniowy jednostajny z użyciem pojęcia prędkości wykonuje zadania obliczeniowe z użyciem średniej wartości prędkości sporządza wykres zależności dla ruchu jednostajnie przyspieszonego odczytuje zmianę wartości prędkości z wykresu zależności przyspieszonego sporządza wykres zależności dla ruchu jednostajnie opóźnionego odczytuje zmianę wartości prędkości z wykresu zależności opóźnionego Ocena celująca dla ruchu jednostajnie dla ruchu jednostajnie opisuje położenie ciała za pomocą współrzędnej x oblicza przebytą przez ciało drogę jako 7
rysuje wektor obrazujący prędkość o zadanej wartości (przyjmuje odpowiednią jednostkę) przekształca wzór i oblicza każdą wielkość z tego wzoru sporządza wykres zależności at () dla ruchu jednostajnie przyspieszonego podaje interpretację fizyczną pojęcia przyspieszenia przekształca wzór i oblicza każdą z wielkości występującą w tym wzorze podaje interpretację fizyczną pojęcia przyspieszenia w ruchu jednostajnie opóźnionym 5. Siły w przyrodzie Ocena dopuszczająca wymienia różne rodzaje oddziaływania ciał na przykładach rozpoznaje oddziaływania bezpośrednie i na odległość podaje przykłady, w których na ciała poruszające się w powietrzu działa siła oporu powietrza wymienia niektóre sposoby zmniejszania i zwiększania tarcia podaje przykłady parcia gazów i cieczy na ściany zbiornika Ocena dostateczna podaje przykłady statycznych i dynamicznych skutków oddziaływań podaje przykład dwóch sił równoważących się na prostych przykładach ciał spoczywających wskazuje siły równoważące się ilustruje na przykładach pierwszą i trzecią zasadę dynamiki podaje przykłady występowania sił sprężystości w otoczeniu podaje przykłady świadczące o tym, że wartość siły oporu powietrza wzrasta wraz ze wzrostem szybkości ciała podaje przykłady pożytecznych i szkodliwych skutków działania sił tarcia demonstruje prawo Pascala podaje wzór na wartość siły wyporu opisuje ruch ciała pod działaniem stałej siły wypadkowej zwróconej tak samo jak prędkość 8
Ocena dobra oblicza wartość i określa zwrot wypadkowej dwóch sił działających na ciało wzdłuż jednej prostej o zwrotach zgodnych i przeciwnych analizuje zachowanie się ciał na podstawie pierwszej zasady dynamiki wykazuje doświadczalnie, że siły wzajemnego oddziaływania mają jednakowe wartości, ten sam kierunek, przeciwne zwroty i różne punkty przyłożenia wymienia siły działające na ciężarek wiszący na sprężynie wykazuje doświadczalnie, że siły tarcia występujące przy toczeniu mają mniejsze wartości niż przy przesuwaniu jednego ciała po drugim podaje przykłady wykorzystania prawa Pascala wykorzystuje ciężar cieczy do uzasadnienia zależności ciśnienia cieczy na dnie zbiornika od gęstości cieczy i wysokości słupa cieczy opisuje praktyczne skutki występowania ciśnienia hydrostatycznego wyznacza doświadczalnie gęstość ciała z wykorzystaniem prawa Archimedesa podaje warunek pływania i tonięcia ciała zanurzonego w cieczy zapisuje wzorem drugą zasadę dynamiki i odczytuje ten zapis ilustruje drugą zasadę dynamiki Ocena bardzo dobra podaje przykłady układów ciał wzajemnie oddziałujących, wskazuje siły wewnętrzne i zewnętrzne w każdym układzie na dowolnym przykładzie wskazuje siły wzajemnego oddziaływania ciał podaje przykład kilku sił działających na ciało wzdłuż jednej prostej, które się równoważą oblicza wartość i określa zwrot wypadkowej kilku sił działających na ciało wzdłuż jednej prostej o zwrotach zgodnych i przeciwnych opisuje doświadczenie potwierdzające pierwszą zasadę dynamiki na dowolnym przykładzie wskazuje siły wzajemnego oddziaływania, rysuje je i podaje ich cechy opisuje wzajemne oddziaływanie ciał na podstawie trzeciej zasady dynamiki Newtona wyjaśnia, że na skutek rozciągania lub ściskania ciała pojawiają się siły dążące do przywrócenia początkowych jego rozmiarów i kształtów, czyli siły sprężystości działające na rozciągające lub ściskające ciało podaje przyczyny występowania sił tarcia demonstruje zależność ciśnienia hydrostatycznego od wysokości słupa cieczy objaśnia zasadę działania podnośnika hydraulicznego i hamulca samochodowego oblicza ciśnienie słupa cieczy na dnie cylindrycznego naczynia ze wzoru p = d g h wykorzystuje wzór na wartość siły wyporu do wykonywania obliczeń wyjaśnia pływanie i tonięcie ciał z zastosowaniem pierwszej zasady dynamiki oblicza każdą z wielkości we wzorze F = ma 9
kg m s podaje wymiar 1 niutona 1 N 1 2 Ocena celująca na przykładzie opisuje zjawisko bezwładności opisuje zjawisko odrzutu wykazuje doświadczalnie, że wartość siły tarcia kinetycznego nie zależy od pola powierzchni styku ciał przesuwających się względem siebie, a zależy od rodzaju powierzchni ciał trących o siebie i wartości siły dociskającej te ciała do siebie wykorzystuje wzór na ciśnienie hydrostatyczne w zadaniach obliczeniowych przez porównanie wzorów F = ma i uzasadnia, że współczynnik g to wartość przyspieszenia, z jakim ciała spadają swobodnie 6. Praca, moc, energia Ocena dopuszczająca podaje przykłady wykonania pracy w sensie fizycznym podaje przykłady energii w przyrodzie i sposoby jej wykorzystywania Ocena dostateczna oblicza pracę ze wzoru W = Fs podaje jednostkę pracy 1 J wyjaśnia, co to znaczy, że ciało ma energię mechaniczną podaje przykłady ciał mających energię potencjalną ciężkości i energię kinetyczną Ocena dobra wyjaśnia, co to znaczy, że urządzenia pracują z różną mocą oblicza moc ze wzoru W P = t podaje jednostki mocy i przelicza je podaje przykłady zmiany energii mechanicznej na skutek wykonanej pracy wymienia czynności, które należy wykonać, by zmienić energię potencjalną ciała podaje przykłady przemiany energii potencjalnej w kinetyczną i na odwrót, z zastosowaniem zasady zachowania energii mechanicznej 10
Ocena bardzo dobra wyraża jednostkę pracy podaje ograniczenia stosowalności wzoru W = Fs oblicza każdą z wielkości we wzorze W = Fs objaśnia sens fizyczny pojęcia mocy W oblicza każdą z wielkości ze wzoru P = t oblicza moc na podstawie wykresu zależności wyjaśnia pojęcia układu ciał wzajemnie oddziałujących oraz sił wewnętrznych w układzie i zewnętrznych spoza układu wyjaśnia i zapisuje związek E Wz oblicza energię potencjalną grawitacji ze wzoru E = mgh i energię kinetyczną ze wzoru oblicza energię potencjalną względem dowolnie wybranego poziomu zerowego stosuje zasadę zachowania energii mechanicznej do rozwiązywania zadań obliczeniowych objaśnia i oblicza sprawność urządzenia mechanicznego Ocena celująca podaje przykłady sytuacji, w których zasada zachowania energii mechanicznej nie jest spełniona sporządza wykres zależności W() soraz Fs, () odczytuje i oblicza pracę na podstawie tych wykresów 11
12