Orps reż. Atle Knudsen MATERIAŁY DYDAKTYCZNE DLA NAUCZYCIELI SPIS TREŚCI 1. Scenariusz lekcji języka polskiego. (str. 2) Temat: Ikko i przyjaciele, czyli jak się nie poddać nawet, gdy wszystko sprzysięga się przeciwko nam. Załącznik : Karta pracy (str. 5) stowarzyszenie nowe horyzonty zamenhofa 1, 00-153 warszawa, tel. +48 22 530 66 40, fax +48 22 831 06 63, www.nhef.pl
Opracowała: Paulina Krześniak SCENARIUSZ LEKCJI JĘZYKA POLSKIEGO Temat: Ikko i przyjaciele, czyli jak się nie poddać nawet, gdy wszystko sprzysięga się przeciwko nam. CELE LEKCJI rozwijanie w uczniach wrażliwości estetycznej przez kontakt ze sztuką filmową; kształcenie umiejętności rekonstruowania poznanej fabuły; zachęcanie uczniów do rozmowy na poruszane w filmie tematy (wytrwałość w dążeniu do celu, wiara we własne możliwości, uczciwość, sztuka jako pasja); rozwijanie w uczniach umiejętności wczuwania się w sytuację różnych postaci; kształcenie umiejętności przedstawiania swoich poglądów oraz prowadzenia dyskusji: argumentowania, wnioskowania, formułowania sądów; rozwijanie wyobraźni. METODY I FORMY PRACY elementy dramy: improwizacja w parach (a także rozgrzewki, pomniki, skafander nurka) pogadanka karta pracy burza mózgów dyskusja ŚRODKI DYDAKTYCZNE CZAS Orps, reż. Atle Knudsen, Norwegia 2009 pocięte na pół pocztówki lub inne obrazki (liczba pocztówek odpowiada liczbie par uczniów) karty pracy dla wszystkich uczniów Proponuję realizację tematu podczas bloku dwóch godzin lekcyjnych. PRZEBIEG LEKCJI 1. Elementy dramy: improwizacja w parach. Uczniowie chodzą swobodnie po sali. Ważne jest, aby każdy z nich mógł znaleźć miejsce dla siebie. Można poprosić ich o wykonanie kilku krótkich ćwiczeń rozgrzewkowych, wprowadzających do improwizacji (np. witanie się z napotkaną osobą przez podanie ręki, przez ukłon, przez podskok; na sygnał łączenie się w pary/trójki/czwórki i formowanie się w zadany kształt np. koło, strzałę, widelec). Celem rozgrzewek jest rozruszanie uczniów, zachęcenie ich do współpracy, rozbudzenie ich wyobraźni. Po rozgrzewkach prowadzący rozdaje uczniom połówki pociętych pocztówek i prosi, aby każdy z nich dobrał się w parę z osobą, która ma drugą część jego obrazka. Każda z dwójek znajduje sobie miejsce w przestrzeni klasy. Nauczyciel informuje, że ta osoba z pary, 2
która urodziła się wcześniej, będzie odtąd osobą A, ta zaś, która urodziła się później osobą B. Nauczyciel ustnie przekazuje uczniom instrukcje, po których usłyszeniu prowadzą oni krótkie (ok. 5 minut) rozmowy. Instrukcje do improwizacji: OSOBA A: Jesteś członkiem szkolnego kółka plastycznego. Twój sposób rysowania jest szczególny: lubisz fantastyczne tematy, często rysujesz postaci nienaturalnych rozmiarów, prawie nie używasz koloru niebieskiego, bo go nie lubisz. Większość Twoich kolegów nie rozumie Twojego stylu. Mimo to opiekunka kółka uważa, że masz talent. Ostatnio nawet zaproponowała, żeby to Twoja praca reprezentowała Waszą szkołę na konkursie Pejzaż jesienny. Wiesz, że na udziale w tym konkursie bardzo zależało Twojemu koledze. Zastanawiałeś się właśnie, jak Wasza pani rozwiąże ten problem, kiedy zobaczyłeś tego kolegę wychodzącego z pracowni plastycznej. Stoi przed Tobą z wielką kopertą pod pachą i z triumfującym uśmiechem na twarzy OSOBA B: Jesteś członkiem szkolnego kółka plastycznego. Bardzo lubisz malować i rysować, marzysz o zostaniu artystą. Bardzo zależało Ci na tym, żeby wziąć udział w konkursie Pejzaż jesienny. Pani bardzo spodobała się Twoja praca. Podobnie jak praca Twojego kolegi. Niestety szkołę może reprezentować tylko jedna praca. Poczułeś, że to MUSI być właśnie Twój rysunek. Postanowiłeś nie czekać na decyzję pani i pomóc szczęściu. Wyczytałeś w regulaminie konkursu, że z udziału w nim wyłączeni są ubiegłoroczni laureaci. Poszedłeś do pani od plastyki i powiedziałeś jej, że w ubiegłym roku zanim nauczycielka zaczęła pracę w Waszym mieście Twój konkurent został laureatem pierwszego miejsca Pejzażu jesiennego Nie jest to prawda, ale to drobne kłamstewko NAPRAWDĘ jest tylko mniejszym złem. Nieporównywalnie gorsza byłaby utrata szansy prezentacji swojego talentu. Usprawiedliwiając się w duchu, wychodzisz właśnie z pracowni plastycznej i natykasz się na NIEGO Wszystkie pary równocześnie toczą dialog rozpoczynający się w chwili spotkania chłopców. Po upływie wyznaczonego czasu nauczyciel prosi o zakończenie rozmów i niewychodzenie z ról. Mówiąc do dzieci, można użyć metafory zastygnięcia w roli. Nauczyciel dotyka ramienia wybranej osoby i zadaje jej pytania dotyczące odgrywanej przez nią postaci (przykładowe pytania do OSOBY A: Dlaczego Twój kolega się uśmiechał?, O czym z nim rozmawiałeś?, Co czułeś?; przykładowe pytania do OSOBY B: Czy masz wyrzuty sumienia?, Czy Twoja rozmowa z kolegą coś zmieniła?, Co czułeś?). Potem prowadzący prosi uczniów, żeby na klaśnięcie wyszli z ról. Dzieci mają to zrobić w szczególny sposób: imitując ruchy rozpinania i zdejmowania ciasnego skafandra nurka. 2. Pogadanka. Nauczyciel pyta dzieci, jaki związek z filmem Orps miała odegrana przez nie scenka. Z odpowiedzi uczniów nauczyciel wydobywa fakt, że tak jak bohaterowie filmu dwaj chłopcy przygotowują się do konkursu, a jeden z nich posuwa się do kłamstwa, aby temu drugiemu uniemożliwić udział w nim. Warto w tym miejscu krótko przypomnieć fabułę, a szczególnie fakt, że sześcioro członków orkiestry przygotowującej się do ważnego festiwalu zostaje z niego wykluczonych przez dyrygentkę Elizabeth Bull. Ikko, Murmel, Ling, Amalie, Jannik i Babb nie poddają się i postanawiają wystąpić w konkursie jako druga orkiestra (Orps). Proszą uważanego za dziwaka i nieudacznika Morrisa, aby był ich dyrygentem. Pod jego wodzą wygrywają festiwal ku wściekłości Elizabeth. 3. Praca z kartą pracy. Prowadzący prosi uczniów, aby wykonali polecenie 1. z karty pracy. Chętni lub wybrani uczniowie czytają swoje odpowiedzi na forum klasy. Warto zwrócić uwagę na nieuczciwość grupy Elizabeth. 4. Burza mózgów. Nauczyciel pyta uczniów, dzięki czemu członkowie Orps się nie poddali i wystąpili, a nawet zwyciężyli. Odpowiedzi prowadzący zapisuje na tablicy, uczniowie zaś na kartach pracy. (Przykładowe odpowiedzi: upór, determinacja, wiara w siebie, talent, zaangażowanie, miłość do muzyki, przyjaźń, lojalność wobec grupy). 5. Dyskusja. Nauczyciel pyta uczniów, czy poza sukcesem orkiestry bohaterowie filmu osiągnęli jakieś swoje osobiste cele. Jeśli tak, jakie? Prowadzący otwiera dyskusję na ten temat i prosi o przykłady konkretnych bohaterów filmu (właściwie o każdym z nich można coś powiedzieć: 3
np. Morris odzyskanie wiary we własne umiejętności, Babb walka z jąkaniem się). Wnioski uczniowie zapisują w karcie pracy (zadanie 3.). Proszeni są także o wykonanie zadania 4. Wybrane osoby dzielą się opinią, który bohater jest im najbliższy i dlaczego. 6. Podsumowanie. Prowadzący przypomina wniosek z zajęć: Nie można się poddawać, kiedy dąży się do ważnego dla siebie celu. Jest to także moment na wyjaśnienie niepodejmowanych wcześniej kwestii. Nauczyciel zachęca dzieci do zadawania pytań i odpowiada na nie. PRACA DOMOWA Jak radzisz sobie z sytuacjami, w których ktoś próbuje Ci zaszkodzić, działa przeciwko Tobie? Odpowiedz pisemnie. 4
Karta pracy Zadanie 1. Do jakich podstępów uciekali się członkowie orkiestry Elizabeth, żeby uniemożliwić występ Orps? Wymień przynajmniej trzy fortele. Zadanie 2. Uzupełnij diagram. Dzięki czemu członkowie Orps się nie poddali? Zadanie 3. Jakie indywidualne problemy rozwiązują bohaterowie filmu Orps? Z jakimi swoimi wadami i słabościami walczą? Uzupełnij tabelę. Morris (dyrygent) Ikko Murmel Ling Amalie Jannik Babb 5
Zadanie 4. Który z bohaterów jest Ci najbliższy? Uzasadnij swoją odpowiedź. 6