Zdolności finansowe organizacji pozarządowych w Lubuskiem (aplikowane o środki FIO, EFS, samorządowe) potrzeby III sektora Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Zielonej Górze
Ekonomia społeczna to jeden z istotnych elementów Europejskiego Modelu Społecznego oraz aktywnej polityki społecznej. Nie rozwiąże ona wszystkich problemów społecznych, ale może znaleźć ważne miejsce w nowej polityce integracji społecznej. Znaczenie podmiotów ekonomii społecznej: 1. Budowanie demokracji uczestniczącej i budowa kapitału społecznego: integracja społeczności lokalnych zaspokajanie potrzeb mieszkańców budowanie postaw solidarności społecznej 2. Stanowienie elementu polityki wzrostu zatrudnienia: wypełnianie przestrzeni lokalnej w sferze usług społecznych umożliwianie zatrudnienia grup szczególnie zagrożonych na rynku aktywizacja usamodzielnienia oraz integracji społecznej i zawodowej 3. Stanowienie instrumentu procesu integracji społecznej: kreowanie przewartościowania ról zawodowych i społecznych poprawa jakości życia pracowników zmniejszenie częstotliwości występowania problemów rodzinnych 4. Dostarczanie usług użyteczności publicznej - lepsze wykorzystanie lokalnych zasobów - wzmocnienie konkurencyjności miejscowej gospodarki - budowanie spójności społecznej na poziomie lokalnym 5. Rozwój społeczności lokalnej - dostarczanie niedrogich usług użyteczności publicznej - mobilizacja lokalnych zasobów - poprawa konkurencyjności lokalnej gospodarki [źródło: Krajowy Program Rozwoju Ekonomii Społecznej, projekt : lipiec 2013]
W województwie lubuskim notuje się wysoki wskaźnik osób korzystających ze świadczeń pomocy społecznej w przeliczeniu na 10 tys. ludności, co sytuuje region na 14 lokacie przed województwami: warmińsko- mazurskim i kujawsko-pomorskim. Gminy ze swoich budżetów na pomoc społeczną przeznaczają średnio około 17% wydatków budżetowych.
Diagnoza organizacji pozarządowych 2012r. Na terenie województwa lubuskiego zarejestrowanych jest 3 604 NGO (dane GUS 2011). mamy do czynienia głównie z podmiotami małymi, liczącymi do 29 członków; są to podmioty stosunkowo młode (59,5% badanych organizacji ekonomii społecznej w województwie lubuskim charakteryzuje się krótką historią funkcjonowania nie dłużą niż dziesięć lat); najbardziej liczną kategorię stanowią organizacje pozarządowe, które nie prowadzą odpłatnej działalności pożytku publicznego, reprezentowane głównie przez różne odmiany stowarzyszeń działających w regionie województwa lubuskiego; skala oddziaływania to teren jednego lub dwóch powiatów(ponad 50%).
Poszukując szans i sposobów rozwiązywania problemów społecznych w województwie, warto wziąć pod uwagę szansę wsparcia, którą daje rządowy program dotacyjny Program Operacyjny Funduszu Inicjatyw Obywatelskich (FIO) Program Operacyjny Kapitał Ludzki. Warto również uwzględnić możliwości tkwiące w dotacjach budżetu województwa lubuskiego. Aby ustalić jakie znaczenie mogą mieć wskazane źródła dla rozwoju aktywności obywatelskiej, a szczególnie aktywizacji społecznej i zawodowej osób zagrożonych wykluczeniem, zestawione zostały najważniejsze informacje na ich temat.
Program Operacyjny Funduszu Inicjatyw Obywatelskich Cel Programu: - pobudzania i wspierania inicjatyw obywatelskich z udziałem sektora organizacji pozarządowych - dążenie do zwiększenia udziału organizacji pozarządowych w realizację zadań publicznych. Dla kogo: myśl ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie są to: - organizacje pozarządowe (stowarzyszenia oraz jednostki terenowe stowarzyszeń posiadające osobowość prawną, związki stowarzyszeń, fundacje, kółka rolnicze, cechy rzemieślnicze, izby rzemieślnicze, izby gospodarcze) oraz kościelne osoby prawne i jednostki organizacyjne, a także spółdzielnie socjalne.
Liczba wniosków złożonych i dofinansowanych w ramach PO FIO w latach 2007-2013 z województwa lubuskiego Rok Liczba wniosków złożonych w kraju Liczba wniosków złożonych w lubuskim Liczba wniosków po weryfikacji merytorycznej i formalnej Liczba wniosków dofinansowanych Kwota wniosków dofinansowanych 2007 2898 72 52 12 637 073,45 zł 2008 1965 39 33 21 1 281 235,86 zł 2009 3087 64 55 25 2 099 095,04 zł 2010 3734 102 101 23 2 093 349,35 zł 2011 4074 99 86 13 1 348 449,00 zł 2012 3985 109 97 12 1 446 129,39 zł 2013 3945 99 84 16 1 036 636,12 zł
Program Operacyjny Funduszu Inicjatyw Obywatelskich Od 2007r. do 30.06.2013r. o środki finansowe w ramach Programu Operacyjnego FIO ubiegało się 584 lubuskich organizacji pozarządowych. Dofinansowanie otrzymało 128 lubuskich NGO. Kwota wniosków dofinansowanych z lubuskiego to 9 941 968,21 zł.
Program Operacyjny Kapitał Ludzki Europejski Funduszu Społeczny Priorytety komponentu regionalnego (Priorytety VI-IX): VI Priorytet Rynek pracy otwarty dla wszystkich VII Priorytet Promocja integracji społecznej VIII Priorytet Regionalne kadry gospodarki IX Priorytet Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Celem PO KL jest umożliwienie pełnego wykorzystania potencjału zasobów ludzkich, poprzez wzrost zatrudnienia i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw i ich pracowników, poprawę stanu zdrowia osób pracujących, podniesienie poziomu wykształcenia społeczeństwa, zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego oraz wsparcie dla budowy struktur administracyjnych państwa.
Zestawienie wartości dofinansowania projektów składanych w Lubuskiemprzez NGO w ramach PO KL w podziale na priorytety w latach 2007-2013 Priorytety Liczba projektów dofinansowanych NGO Wartość dofinansowania VI 63 19846990,84 zł VII 72 16894228,93 zł VIII 24 20550055,56 zł IX 118 42315636,41 zł [ źródło: Krajowy System Informatyczny (KSI SIMIK 07-13): Zestawienie wartości umów/decyzji o dofinansowanie- w podziale na programy oraz formy prawne
W ramach VI Priorytetu Rynek pracy otwarty dla wszystkich w latach 2007-2013 NGO zrealizowały projekty o wartości 19 846 990,84 zł. Aktywność lubuskich NGO 63 55 Liczba zawartych umów Stowarzyszenia Fundacje 8
W ramach VII Priorytetu Promocja integracji społecznej w latach 2007-2013 NGO zrealizowały projekty o wartości 16 894 228, 93 zł. Aktywność lubuskich NGO 72 62 Liczba zawartych umów Stowarzyszenia Fundacje 10
W ramach VIII Priorytetu Regionalne kadry gospodarki w latach 2007-2013 NGO zrealizowały projekty o wartości 20 550 055,56 zł. Aktywność lubuskich NGO 24 20 Liczba zawartych umów Stowarzyszenia Fundacje 4
W ramach IX Priorytetu Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach w latach 2007-2013 NGO zrealizowały projekty o wartości 42 315 636,41 zł.
Organizacje NON PROFIT Organizacje NON PROFIT to organizacje które prowadząc działalność skupiają się na prowadzeniu prywatnego bądź publicznego dobra, nie kierując się przy tym osiągnięciem zysku Do organizacji NON PROFIT zaliczamy: fundacje Kościół Katolicki inne kościoły i związki wyznaniowe organizacje pracodawców organizacje społeczne oddzielnie nie wymienione samorządy gospodarcze i zawodowe stowarzyszenia związki zawodowe
Dotacje z budżetu województwa Współpraca Samorządu Województwa Lubuskiego z podmiotami trzeciego sektora w ramach realizacji Programu obejmuje współpracę o charakterze finansowym i pozafinansowym. Obszary wsparcia to: kultura fizyczna, przeciwdziałanie alkoholizmowi, pomoc społeczna, kultura, rehabilitacja społeczna i zawodowa osób niepełnosprawnych, promocja województwa, edukacja, przeciwdziałanie narkomanii, rozwój regionalny (wcześniej - polityka regionalna), turystyka regionalna, integracja europejska, rozwój przedsiębiorczości, ochrona zdrowia, prowadzenie niepublicznych ośrodków adopcyjnych.
Współpraca finansowa jest realizowana w postaci powierzenia lub wsparcia zadania. Podstawowym trybem zlecania realizacji zadań jest otwarty konkurs ofert. Organizacje mogą z własnej inicjatywy złożyć ofertę realizacji zadania publicznego (art. 12 ust. 1 ustawy) lub złożyć ofertę w trybie pozakonkursowym(art. 19a ustawy).
Wysokość dofinansowania przyznana w poszczególnych obszarach w trybie pozakonkursowym małe granty z podziałem na lata Ogółem Ochrona zdrowia Kultura Przeciwdziałanie narkomani Kultura fizyczna Promocja województwa Rehabilitacja społeczna i zawodowa osób niepełnosprawnych Pomoc społeczna Przecidziałanie alkoholizmowi 288 650zł 263 391zł 154 761zł 139 131 zł 0zł 0zł 57380zł 45000zł 43460zł 22530zł 26998zł 14300zł 11625zł 15356zł 10000zł 0zł 3500 zł 8000zł 2011 2012
Wsparcie na realizowanie zadań z zakresu rehabilitacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych ze środków PFRON Podmiotami uprawnionymi do uczestnictwa w konkursach ogłaszanych przez PFRON na podstawie art. 36 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych są fundacje oraz organizacje pozarządowe. Możliwość składania wniosków o zlecenie realizacji zadań uzależniona jest od posiadania statutowego zapisu o prowadzeniu działań na rzecz osób niepełnosprawnych.
Otrzymane wsparcie na realizowanie zadań z zakresu rehabilitacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych ze środków PFRON Kwoty przeznaczone na realizację zadań Liczba realizowanych zadań 1 790 257zł 684 758zł 286 430zł 338 070zł 19 29 64 59 2009 2010 2011 2012
Cele projektów zgłaszanych do PFRON muszą zawierać się w jednym ze wskazanych poniżej celów programowych: cel programowy 1: wejście osób niepełnosprawnych (beneficjentów ostatecznych projektu) na rynek pracy, cel programowy 2: zwiększenie samodzielności osób niepełnosprawnych (beneficjentów ostatecznych projektu), cel programowy 3: rozwijanie form integracji społecznej osób niepełnosprawnych, cel programowy 4: poprawa jakości funkcjonowania otoczenia osób niepełnosprawnych, cel programowy 5: upowszechnianie pozytywnych postaw społecznych wobec osób niepełnosprawnych i wiedzy dotyczącej niepełnosprawności. Źródło: www.pfron.org.pl
Suma środków dla NGO kwota 127 142 443 zł W latach 2008-2012 na realizację zadań publicznych w województwie lubuskim przeznaczono kwotę 17 593 564 zł. W latach 2007-2012 na realizację projektów ze środków EFS (VI- IX)przeznaczono kwotę 99 606 911 zł. W latach 2007-2012 na realizację zadań publicznych ze środków FIO przeznaczono kwotę 9 941 968 zł.
Instytucje finansujące w coraz większym stopniu przesądzają o sukcesie organizacji trzeciego sektora. Fakt, że są w stanie tak zarządzać programami dystrybu Pomimo tego, że źródeł finansowania jest bardzo wiele, problemy finansowe są największą przeszkodą hamującą rozwój podmiotów ekonomii społecznej bądź też będącą przyczyną zakończenia działań. Finansowanie NGO w dużym stopniu przesądza o sukcesie organizacji III sektora. Środki jakie mają szansę pozyskać, zachęcają organizacje pozarządowe do koncentracji na wyznaczonych celach statutowych.
Dziękuję za uwagę i zapraszam do współpracy tel. 68 323 1926 m.jaskulska@rops.lubuskie.pl Małgorzata Jaskulska Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Zielonej Górze