KRYTERIA OCEN Z FIZYKI DLA KLASY I GIMNAZJUM WŁASNOŚCI MATERII - Uczeń nie opanował wiedzy i umiejętności niezbędnych w dalszej nauce. - Wie, że substancja występuje w trzech stanach skupienia. - Wie, na czym polega topnienie i krzepnięcie; podaje przykłady. - Wie, na czym polega parowanie, skraplanie, wrzenie; podaje przykłady. - Wie, jak sporządzić roztwór. - Wie, że substancje zbudowane są z cząsteczek. - Zna budowę cieczy, ciał stałych i gazów. - Wie, że stan skupienia zależy od temperatury substancji. - Umie nazwać trzy stany skupienia wody. - Umie opisać zjawisko rozszerzalności temperaturowej na konkretnych przykładach. - Wie, kiedy zachodzi zjawisko topnienia i krzepnięcia. - Zna temperatury topnienia i krzepnięcia wody i wie, że są równe. - Wie, w jakich warunkach zachodzi parowanie, wrzenie, skraplanie. - Wie, co znaczą pojęcia roztwór, rozpuszczalnik, substancja rozpuszczona. - Umie określić związek stanu skupienia wody z jej temperaturą. - Umie podać typowe zjawiska rozszerzalności temperaturowej. - Wie, że temperatura topnienia i krzepnięcia ciał krystalicznych są równe. - Wie, co wpływa na szybkość parowania, rozróżnia parowanie od wrzenia. - Rozróżnia roztwór od mieszaniny. - Umie odróżnić parę wodną od mgły. - Umie podać nietypowe przykłady rozszerzalności temperaturowej i praktyczne wykorzystanie tego zjawiska. - Wie, jak topią się ciała krystaliczne i bezpostaciowe. - Na jednym wykresie przedstawia proces ogrzewania ciała stałego. - Wie, jak otrzymać z roztworu substancję rozpuszczoną. - Wie, czym różni się roztwór nasycony od nienasyconego. - Umie rozwiązywać zadania problemowe. 1
RUCH - Uczeń potrafi podać przykład ciała fizycznego, substancji, wielkości fizycznej i zjawiska fizycznego. - Podać przykłady ruchów prostoliniowych i krzywoliniowych. - Wskazać przykłady ruchów jednostajnych w przyrodzie. - Wie jaki to jest ruch jednostajny i jednostajnie przyśpieszony. - Dokonać pomiaru siły za pomocą siłomierza. - Uczeń zna wszystkie symbole fizyczne. -Wie w jakich jednostkach mierzymy dane wielkości fizyczne. - Podać przykłady ruchów jednostajnych w przyrodzie. - Wie jaki to jest ruch jednostajny i jednostajnie przyśpieszony - Uczeń potrafi dokonać wyboru układu odniesienia. - Dokonać pomiaru czasu ruchu i przemieszczenia ciała. - Dokonać zapisu mierzonych wielkości w tabeli. - Określić siły działające na ciało w ruchu jednostajnym. potrafi rozpoznać ruch jednostajnie zmienny od zmiennego niejednostajnego; na podstawie własności ruchu jednostajnie przyspieszonego oblicza drogę w dowolnym przedziale czasu, gdy prędkość początkowa jest równa zero; umie obliczyć drogę w tym ruchu na podstawie wykresu v (t) ; wie, co oznacza przyspieszenie; potrafi obliczyć wartość przyspieszenia; zna jednostki przyspieszenia; oblicza prędkość, drogę, czas i przyspieszenie; potrafi obliczać przyspieszenie z wykresu v (t). wie, jakim ruchem ciała spadają w próżni i dlaczego; -umie obliczyć ciężar ciała, gdy zna masę; potrafi obliczyć czas spadania z zadanej wysokości; wie, jaki wpływ na poruszające się ciała mają opory ruchu; 2
potrafi obliczyć średnią wartość prędkości w ruchu niejednostajnym; potrafi odróżnić szybkość średnią od szybkości chwilowej. ODDZIAŁYWANIA. SIŁY - Zna trzy zasady dynamiki Newtona. - Rysować wektory o zadanej wartości, kierunku i zwrocie, wektory równoległe i prostopadłe oraz wektory przeciwne. - Mierzyć siłę przyciągania ziemskiego za pomocą siłomierza. - Posługiwać się wagą szalkową i sprężynową. - Zna trzy zasady dynamiki Newtona. - Odczytać położenie ciała z wykresu i tabeli. - Wyjaśnić przykłady objawiania się bezwładności ciał. - Rysować wektory o zadanej wartości, kierunku i zwrocie, wektory równoległe i prostopadłe oraz wektory przeciwne. - Obliczyć wypadkową sił działających na ciało. - Wykorzystać I zasadę dynamiki w klasyfikowaniu ruchów. - Rysować wektory sił wzajemnego oddziaływania. - Zmierzyć siłę tarcia statycznego. umie określić masę jako miarę bezwładności; potrafi wskazać siły działające na ciało poruszające się ruchem jednostajnym prostoliniowym; zna i rozumie treść pierwszej zasady dynamiki; rozumie treść drugiej zasady dynamiki; potrafi zastosować wyrażenie do obliczenia przyspieszenia i siły; potrafi zdefiniować jednostkę siły; wie, jakim ruchem ciała spadają w próżni i dlaczego; umie obliczyć ciężar ciała, gdy zna masę; potrafi obliczyć czas spadania z zadanej wysokości; wie, jaki wpływ na poruszające się ciała mają opory ruchu; 3
zna trzecią zasadę dynamiki; potrafi wskazać źródło siły; rozumie, że siły występują parami; rozumie, że działanie jest równe przeciwdziałaniu; wie, co to jest pęd i od czego zależy; potrafi stosować zasadę zachowania pędu do obliczeń szybkości; umie wyjaśnić zachowanie się ciał podczas zderzeń niesprężystych i sprężystych; potrafi zastosować zasady dynamiki do wyjaśnienia przyczyn ruchu. PARCIE I CIŚNIENIE -Wie, że na każde ciało zanurzone w cieczy działa siła wyporu zwrócona w górę. -Wie, że ciało może wypływać, tonąć lub pływać zanurzone w cieczy. -Wie, że ciecze wywierają ciśnienie zwane hydrostatycznym. -Wie, że ciśnienie hydrostatyczne rośnie wraz z g głębokością zanurzenia. - Wie, że ciśnienie gazu w zbiorniku zależy od ilości cząsteczek gazu, temperatury i zajmowanej objętości. -Wie, że ciśnienie wywierane przez powietrze w atmosferze nosi nazwę ciśnienia atmosferycznego. -Wie, że ze wzrostem wysokości nad Ziemią ciśnienie atmosferyczne maleje. -Wie, jak obliczyć ciśnienie ciała stałego na podłoże. -Wie, że jednostką ciśnienia jest 1 Pa. F -Potrafi obliczyć ciśnienie ze wzoru p. s -Zna definicję 1 Pa. -Potrafi przeliczać Pa na hpa, MPa, N/cm. -Potrafi objaśnić jak zmieni się ciśnienie gazu w zbiorniku, przy zmianie objętości, temperatury. -Wie, jakimi przyrządami mierzymy ciśnienie gazu w zbiorniku zamkniętym a jakimi ciśnienie atmosferyczne. -Wie, że średnia wartość ciśnienia atmosferycznego wynosi 1000 hpa. -Zna i rozumie treść prawa Archimedesa. -Umie określić warunki pływania ciał (potrafi zapisać związek między F c i F w ). -Potrafi wyjaśnić, dlaczego ciecz działa na zanurzone w niej ciało siłą wyporu. 4
-Wie, że porównanie gęstości cieczy i gęstości ciała pozwala na określenie co będzie działo się z ciałem po włożeniu go do cieczy. -Potrafi obliczać wartość siły wyporu. -Potrafi wyjaśnić wykorzystując model cząsteczkowej budowy materii dlaczego gazy wywierają ciśnienie. -Potrafi obliczyć ciśnienie hydrostatyczne na dowolnej głębokości podciśnienia i nadciśnienia. -Potrafi wyjaśnić dlaczego wraz ze wzrostem wysokości nad Ziemią ciśnienie atmosferyczne maleje. -Potrafi objaśnić dlaczego na samolot działa siła nośna, stosuje prawo Bernoulliego. -Umie rozwiązywać zadania z zastosowaniem poznanych zależności. -Posługując się zależnością ciśnienia w cieczy od głębokości, potrafi objaśnić zachowanie się cieczy w naczyniach połączonych. -Potrafi obliczać ciśnienie panujące w cieczy na dowolnej głębokości -Potrafi zastosować prawo Pascala do rozwiązywania zadań. Opracowała: Marta Jakubowska 5