CHIRURGICZNE LECZENIE GUZÓW NEUROENDOKRYNNYCH (NET) UKŁADU POKARMOWEGO:



Podobne dokumenty
SpiS TreśCi chirurgia narządowa 51. nowotwory układu pokarmowego VII

Guzy neuroendokrynne żołądka - klinika. Grażyna Rydzewska Klinika Gastroenterologii CSK MSWiA Warszawa

POSTĘPOWANIE OKOŁOOPERACYJNE W NOWOTWORACH JELITA GRUBEGO

Rola zespołów wielodyscyplinarnych w leczeniu nowotworów przewodu pokarmowego

Centrum Onkologii-Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie ul. Wawelska 15B, Warszawa, Polska

Guzy neuroendokrynne - spojrzenie radiologa

DIAGNOSTYKA OBRAZOWA I LECZENIE RADIOIZOTOPOWE CHORYCH NA GEP-NET

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Resekcja jelita cienkiego z powodu guzów hormonalnie czynnych (GEP/NET)

Spis treści. Przedmowa Barbara Czerska Autorzy Wykaz skrótów... 19

Polski Masterclass Nowotworów Neuroendokrynnych (NEN) 14 października 2017, Warszawa Centrum Onkologii Instytut, im. Marii Skłodowskiej Curie

Ośrodki medyczne wykonujące procedury diagnostyczno-terapeutyczne powinny mieć następujące możliwości:

Spis treści DIAGNOSTYKA NOWOTWORÓW

Układ trawienny. Klasyfikuj prace ogólne dotyczące układu trawiennego i zaburzeń układu trawiennego u dzieci w WS

UNIWERSYTET MEDYCZNY W BIAŁYMSTOKU SYLABUS - CHIRURGIA.... (imię i nazwisko)

Zaawansowany. Zaliczenie drugiego semestru z chirurgii i pielęgniarstwa chirurgicznego.

Dr n. med. Piotr Malinowski,

leczenie miejscowe leczenie systemowe leczenie skojarzone Leczenie chirurgiczne wznowy miejscowej leczenie radykalne

Leczenie i przeżycia 5-letnie dolnośląskich kobiet chorych na nowotwory złośliwe piersi z lat

Cykl kształcenia

Diagnostyka Nowotworów Neuroendokrynnych

Epidemiologia. Czynniki ryzyka. Predyspozycje genetyczne. Polipy gruczołowe. Predyspozycje genetyczne. Rak jelita grubego. Zachorowalność w 2003 roku:

Rak Płuca Epidemiologia i Czynniki Ryzyka

Oddział Terapii Izotopowej

typ 3, sporadyczny; Techniki Obrazowe

Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1097 Poz. 42 Załącznik C.35. IRINOTECANUM

Hematoonkologia w liczbach. Dr n med. Urszula Wojciechowska

ZINTEGROWANA DIAGNOSTYKA OBRAZOWA GUZÓW NEUROENDOKRYNNYCH. Jarosław B. Ćwikła. CSK MSWiA i CMKP Warszawa. Rekomendacje

Wyniki badania CLARINET w jelitowotrzustkowych nowotworach neuroendokrynnych GEP-NET/NEN bez czynności wydzielniczej

Wykłady - Semestr zimowy. Tematyka wykładów (20 godzin) Chirurgia przewodu pokarmowego - schorzenia żołądka i dwunastnicy.

Onkologia - opis przedmiotu

RAK PĘCHERZYKA śółciowego (Carcinoma of the Gallbladder) Krzysztof A. Bardadin

WYDZIAŁ LEKARSKI W KATOWICACH-RANKING 2017/2018

Spis treści ROZDZIAŁ 1 ROZDZIAŁ 2 ROZDZIAŁ 3 ROZDZIAŁ 4. Spis Autorów Wstęp

VII. ŚWIADCZENIA MEDYCYNY NUKLEARNEJ. LP. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji świadczeń

IRINOTECANUM. Załącznik C.35.a. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA

Rak piersi - zagrożenie cywilizacyjne

Guzy neuroendokrynne układu pokarmowego (GEP NET)

GUZY PODŚCIELISKOWE PRZEWODU POKARMOWEGO. (Gastrointestinal Stromal Tumor (GIST)) Anna Nasierowska-Guttmejer, Katarzyna Guzińska-Ustynowicz

Podstawy diagnostyki onkologicznej. Podstawy diagnostyki onkologicznej. Marcin Stępie. pień

Piątek Sesja I

Certyfikat. Centrum. Onkologii Instytutim.Marii-SnoOowskiej-Curiew Warszawi. e gl6wna: ISO9001:2008 ISO14001 :2004. Leczenie.

Uzyskano wstępną akceptację dla tej procedury.

Zasady chirurgii onkologicznej

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...

NOWOTWORY 1. Nowotwory przewodu pokarmowego.

Propozycja ujednoliconego programu nauczania onkologii w Polsce. Katedra Onkologii Akademii Medycznej we Wrocławiu

FLUOROURACILUM. Załącznik C.26. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1039 Poz.

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...

Załącznik do OPZ nr 8

ROZPOZNAWANIE I LECZENIE WYBRANYCH NOWOTWORÓW ZŁOŚLIWYCH wprowadzenie do tematu. Sylwia Grodecka-Gazdecka Katedra Onkologii AM w Poznaniu

Nowotwory neuroendokrynne epidemiologia i diagnostyka

Urologiczne leczenie paliatywne zaawansowanych raków nerki. Dr n. med. Roman Sosnowski Klinika Nowotworów Układu Moczowego, COI, Warszawa

SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA Fizjoterapia kliniczna w onkologii i medycynie paliatywnej

SpiS treści Wstęp do chirurgii onkologicznej 1. historia chirurgicznego leczenia chorych na nowotwory

Prowadzący: dr hab. med. Stanisław MALINGER prof. PWSZ dr Grażyna BĄCZYK mgr piel. Justyna Skrzyńska

Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U j.t. z późn.

Szpiczak mnogi możliwości leczenia chirurgicznego

Katalog ryczałtów za diagnostykę w programach lekowych

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Nowotwory złośliwe skóry. Katedra Onkologii AM w Poznaniu

Rodzaj Zakres Nazwa Cena oczekiwana. 71,00 zł OPIEKUŃCZYM/OPIEKUŃCZO-LECZNICZYM Opieka paliatywna i hospicyjna

Klinika Endokrynologii [1]

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Katalog ryczałtów za diagnostykę w programach lekowych

,,XIV USTECKIE DNI ONKOLOGICZNE Ogólnopolskie Sympozjum Naukowe 8-10 września 2017r.

Personalizacja leczenia rozsianego raka nerki.

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób nowotworowych oraz opinie konsultantów krajowych i wojewódzkich na temat rozwoju onkologii

WTÓRNE OPERACJE CYTOREDUKCYJNE - ZASADY KWALIFIKACJI

Program specjalizacji z chirurgii onkologicznej - stary tryb

w Warszawie gl6wna:ul. ZarzqdzaniaBezpieczeristwem w zakresie: terapiaizotopowa, - chemioterapia. - Swiadczenia w poradniach.

Kliniczne podstawy fizjoterapii w wybranych nowotworach

Europejski Tydzień Walki z Rakiem

Nowotwory złośliwe u dzieci w 2006 roku

Spojrzenie patologa na diagnostykę guzów neuroendokrynnych. Anna Nasierowska-Guttmejer Zakład Patomorfologii CSK MSW w Warszawie

Nowotwory złośliwe u dzieci w 2005 roku

A co po wypisie ze szpitala? Czyli domowe żywienie do i pozajelitowe chorego z chorobą onkologiczną oraz żywienie chorych paliatywnych

CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE

Spis treści. Przedmowy honorowe... 9 Przedmowa...17 Wprowadzenie...19 Tom I 1 Niedożywienie...25 Andrzej W. Szawłowski, Zoran Stojcev

Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko. Syllabus przedmiotowy 2017/ /2022 r.

Agencja Oceny Technologii Medycznych

KONFERENCJA ,,USTECKICH DNI ONKOLOGICZNYCH

Spis treści. Rozwój zarodkowy i zarys budowy układów narządów. 1 Układy narządów i rozwój jam ciała. 5 Układ moczowy. 6 Układ płciowy, układ rozrodczy

Grzegorz Lewandowski. Wydanie poprawione

Program specjalizacji z GASTROENTEROLOGII

Dyrektor Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. J. Korczaka w Słupsku: Prezes Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej:

Specjalności. Warunki GINEKOLOGIA ONKOLOGICZNA HEMATO-ONKOLOGIA DZIECIĘCA TRYB AMBULATORYJNY ENDOKRYNOLOGIA HOSPITALIZACJA

Ceny oczekiwane w rodzaju: leczenie szpitalne - programy zdrowotne (lekowe) obowiązujące od r. Cena Oczekiwana

Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011

Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi

V KONFERENCJA NOWE TRENDY W GINEKOLOGII ONKOLOGICZNEJ. Gdańsk, Patronat naukowy: Polskie Towarzystwo Ginekologii Onkologicznej

I KONFERENCJA NAUKOWO-SZKOLENIOWA,,USTECKICH DNI ONKOLOGICZNYCH maja 2016r.

1. Rozwój czynności układu pokarmowego u dzieci Jerzy Socha, Piotr Socha. 13 Rozwój procesów trawienia i wchłaniania... 17

Radiologia zabiegowa. Radiologia zabiegowa. Radiologia zabiegowa. dr n.med. Jolanta Meller

Ceny oczekiwane w rodzaju: leczenie szpitalne - programy zdrowotne (lekowe) obowiązujące od r. Cena Oczekiwana

Rodzaj Zakres Nazwa Cena oczekiwana

SCHEMAT ORGANIZACYJNY CENTRUM ONKOLOGII INSTYTUTU

FIZJOLOGIA I PATOLOGIA SUTKÓW U DZIECI I MŁODZIEŻY W DIAGNOSTYCE ULTRASONOGRAFICZNEJ

Transkrypt:

Andrzej W. SZAWŁOWSKI CHIRURGICZNE LECZENIE GUZÓW NEUROENDOKRYNNYCH (NET) UKŁADU POKARMOWEGO: Żołądka Jelit Trzustki GEP z Kliniki Nowotworów Górnego Odcinka Układu Pokarmowego -Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie

GUZY NEUROENDOKRYNNE (NET) Podział embriologiczny* Początkowe prajelito (Foregut) przełyk żołądek dwunastnica trzustka drogi żółciowe zewnątrzwątrobowe płuca grasica krtań Środkowe prajelito (Midgut) jelito czcze (jejunum) jelito kręte (ileum) wyrostek robaczkowy prawa połowa okrężnicy (coecum/colon ascendens/ colon transversum**) wątroba jajnik szyjka macicy jądra Końcowe prajelito (Hindgut) lewa połowa okrężnicy (colon transversum**/ colon descendens/ colon sigmoideum) odbytnica * Wg Willams E.D., Sandler M., Lancet, 1963 ** Granica podziału: poziom tętnicy okrężniczej środkowej (a. colica media)

Możliwości leczenia CHIRURGIA: chirurgia endoskopowa FARMAKOTERAPIA: analogi somatostatyny interferon α chemioterapia Bioterapia Leczenie skojarzone Leczenie wspomagające: inhibitory pompy protonowej leczenie hiper- / hiopoglikemii leczenie przeciwbiegunkowe leczenie bólu leczenie żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej

Aspekty leczenia chirurgicznego Epidemiologia: Małe zagrożenie (10-13 pts/ 1.000.000) GEP stanowi 70% NET 2% nowotworów układu pokarmowego Diagnostyka i stopniowanie: Rzadko przypadki wczesne Guzy pojedyncze (sporadyczne) Guzy mnogie: wieloogniskowe zespoły wielogruczołowe (MEN) Czynniki biologiczne: Czynne hormonalnie 20% Nieczynne hormonalnie 80% Niski wskaźnik proliferacji Uwarunkowania onkologiczne: Nowotwory łagodne (większość) Nowotwory złośliwe (mniejszość) Rokowanie: Dobre

Formy leczenia chirurgicznego Leczenie z intencją wyleczenia (radykalne) CHIRURGIA Leczenie paliatywne (poprawa jakości życia) Leczenie żółtaczki mechanicznej Protezowanie By-pass Leczenie niedrożności przewodu pokarmowego By-pass Paliatywna resekcja Leczenie krwawienia z przewodu pokarmowego Leczenie bólu (np. neuroliza splotu trzewnego) Leczenie przerzutów Resekcja Ablacja Embolizacja Transplantacja Leczenie cytoredukcyjne (zmniejszenie masy nowotworu 90%) Leczenie skojarzone Chirurgia Chemioterapia Radioterapia

Endokrynne guzy żołądka KLINICZNY PROBLEM DLA CHIRURGA: Występowanie: 1% nowotworów żołądka Postać histologiczna: Rakowiak (carcinoid) Budowa histologiczna: Komórki enterochromafinowe (EC) Komórki enterochromafinopodobne (ECL) dobrze zróżnicowane Typy ECL: Typ 1 (75%): związany z przewlekłym zanikowym nieżytem żołądka Typ 2 (10%): związany z zespołem Zollinger-Ellisona (MEN-1) Typ 3 (15%): pojedyncze guzy Obraz makroskopowy: Polip

Taktyka leczenia rakowiaków żołądka Typ ECL 1 i 2: polipy < 1 cm nadzór endoskopowy 1 x rok 1-6 polipów 1 cm EUS + endoskopowa polipektomia + nadzór endoskopowy 6 polipów 1 cm ograniczone do dystalnej części żołądka: antrektomia mnogie polipy 1 cm w różnych miejscach żołądka: gastrektomia postacie złośliwe gastrektomia + limfadenektomia D2 Typ ECL 3 + guzy niskozróżnicowane: gastrektomia + limfadenektomia D2

Leczenie chirurgiczne PODSUMOWANIE: Neuroendokrynne guzy układu pokarmowego stanowią interdyscyplinarny problem onkologiczny : endokrynologia / gastroenterologia chirurgia patologia chemioterapia medycyna nuklearna radiologia interwencyjna Skuteczne leczenie chirurgiczne możliwe jest tylko w ośrodkach wysokospecjalistycznych Dla wielu chorych (większości?), z uwagi na stopień zaawansowania, optymalne leczenie polega na farmakoterapii, szczególnie uzasadnionej w przypadku nowotworów hormonalnie czynnych.

DZIĘKUJĘ PAŃSTWU ZA UWAGĘ