Jak dziecko z autyzmem odbiera świat mgr Jadwiga Laliczyńska KONFERENCJA SZKOLENIOWO- NAUKOWA -na rzecz pomocy dzieciom i młodziem odzieży y z autyzmem POMÓŻ MI Węgrów w 15.11.2010 r.
Uszkodzenia centralnego układu nerwowego występuj pujące u dzieci z autyzmem sąs przyczyną zaburzeń w funkcjonowaniu jednego lub więcej kanałów w sensorycznych prowadzących z narządów w zmysłu (wzroku, słuchu, s smaku, węchu w i czucia ) do mózgu. m
Proces przewodzenia do mózgu m bodźców z otoczenia może e zostać zakłócony na jeden z trzech sposobów: Nadwrażliwo liwość do mózgu m przedostaje się zbyt duża a ilość bodźców Zbyt mała a wrażliwo liwość do mózgu m dociera zbyt mała a ilość bodźców Biały y szum przekaz płynp ynący ze świata zewnętrznego jest zakłócony lub nie dociera do mózgu m ze względu na szumy powstające w układzie przewodzenia
Dziwne, powtarzane przez dziecko autystyczne zachowania sąs ze strony dziecka próbą naprawienia uszkodzonych kanałów w zmysłowych i noszą nazwę sensoryzmów.
Dzięki uważnej obserwacji dziecka możemy się dowiedzieć: 1. który z kanałów w sensorycznych nie działa a prawidłowo 2. do jakiej kategorii (nadwrażliwo liwość, zbyt mała a wrażliwo liwość,, biały y szum) należy y zaburzenie.
Pojawiające się u dziecka autystycznego dziwne zachowanie może e być związane zane z jednym lub kilkoma obszarami dotyczącymi cymi zmysłu: dotyku węchu słuchu smaku wzroku
Zmysł dotyku odpowiada za : odczuwanie temperatury bólu ucisku propriocepcję
Nadwrażliwo liwość dotykowa: unikanie dotyku negatywne reakcje na dotyk ubrania mała a odporność na zmiany temperatury preferencja delikatnego dotyku i głaskania duża a wrażliwo liwość na bólb
Zbyt mała a wrażliwo liwość na dotyk: obniżony ony próg g bólub dostarczanie sobie rytmicznej stymulacji ruchowej związanej zanej z utrzymaniem równowagir samookaleczanie się
Dotyk biały y szum: drapanie się jak po ukąszeniu owadów naprzemienne okresy spokoju i nadmiernej aktywności połą łączonej z biciem siebie i innych efekt gęsiej skórki rki
Zmysł węchu odpowiada za odbiór zapachów w unoszących się w postaci gazowej w powietrzu.
Nadwrażliwo liwość węchowa: wyczuwanie zapachów w na znaczną odległość tworzenie węchowych wizytówek wek osób odczuwanie mdłości podczas załatwiania atwiania potrzeb fizjologicznych bardziej intensywny odbiór r wszystkich otaczających cych dziecko woni (pokarmy, ubrania, kosmetyki)
Zbyt mała a wrażliwo liwość węchowa: poszukiwanie silnych wrażeń zapachowych obwąchiwanie osób b i rzeczy we własnym otoczeniu ślinienie dłoni d i rozsmarowywanie śliny w okolicy nosa
Węch biały y szum: stałe e odczuwanie jakiegoś zapachu wąchanie własnego w oddechu wkładanie do nosa różnych r przedmiotów hiperwentylacja słaba tolerancja na katar
Zmysł słuchu odbiera z otoczenia bodźce w postaci fal dźwid więkowych
Nadwrażliwo liwość słuchowa: niska tolerancja na hałas as wyłączanie zmysłu u słuchu s (zatykanie uszu lub ignorowanie dźwięków) w) wytwarzanie własnych w bodźców słuchowych preferencja cichych dźwid więków szept
Nadwrażliwo liwość słuchowa cd: odbieranie bodźców w słuchowych s niedostępnych dla większo kszości osób lęk k przed zwierzętami mała a tolerancja na czynności ci higieniczne wykonywane w okolicach głowy
Zbyt mała a wrażliwo liwość słuchowa: poszukiwanie mocnych doznań słuchowych wytwarzanie hałasu asu (trzaskanie drzwiami) przykładanie do ucha przedmiotów wydających dźwid więki częste przebywanie w łazience darcie papieru
Słuch biały y szum: zaabsorbowanie dźwid więkami płynącymi z organizmu zabawa własnym w oddechem kołysanie głowg ową lub całym ciałem przybieranie dziwnych pozycji dla zmiany grawitacji wydawanie cichych dźwid więków
Zmysł smaku odpowiada za odbiór bodźców w rozpuszczonych w cieczach. Rozróżniamy cztery rodzaje smaku: słodki, słony, s kwaśny i gorzki.
Nadwrażliwo liwość smakowa: problemy z jedzeniem potraw o wyraźnym smaku słaby apetyt i preferowanie małych porcji niechęć do wprowadzania zmian w jadłospisie
Zbyt mała a wrażliwo liwość smakowa: skłonno onność do zjadania substancji niejadalnych przyjmowanie bez protestów wszelkich zmian w jadłospisie preferencja wyraźnych, ostrych smaków
Smak biały y szum: wrażenie czucia wewnętrznego smaku w ustach ssanie języka j i fascynacja smakiem własnej śliny nieokreślone preferencje smakowe
U OSÓB B Z AUTYZMEM Zmysł wzroku odpowiada za odbiór bodźców w w postaci fal świetlnych.
Nadwrażliwo liwość wzrokowa: preferencja łagodnego oświetlenia o i stonowanej kolorystyki otoczenia słaba tolerancja na światło o słonecznes fotograficzna pamięć wzrokowa fascynacja małymi elementami otoczenia zabawy związane zane z ruchem rotacyjnym
Zbyt mała a wrażliwo liwość wzrokowa: preferencja jaskrawych kolorów w i mocnego światła a słonecznego s lub sztucznego skłonno onność do zabawy światłem i bliskiego podchodzenia do ekranu TV niewyraźne ne rozmyte widzenie konturów elementów w otoczenia (patrzenie peryferyjne) mała a pewność w poruszaniu się i niezdarność w czynnościach ciach wymagających precyzji
Wzrok biały y szum: małe e zainteresowanie otoczeniem dotykanie, uciskanie i pocieranie powiek mała a aktywność ruchowa
Gdy działanie anie kanału u sensorycznego normalizuje się,, zanika u dziecka powtarzanie dziwnych zachowań. Wówczas jego uwaga zmienia kierunek i staje się ono zdolne do zainteresowania otaczającą rzeczywistości cią i wchodzenia w relacje z innymi ludźmi. Etap pomagania dziecku w wychodzeniu z sensoryzmów jest niezwykle ważny dla dalszej terapii i nosi nazwę etapu przetrwania.