Nazwa modułu: Prawo i ekonomika ochrony środowiska Rok akademicki: 2016/2017 Kod: DIS-1-305-s Punkty ECTS: 2 Wydział: Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska Kierunek: Inżynieria Środowiska Specjalność: - Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: - Język wykładowy: Polski Profil kształcenia: Ogólnoakademicki (A) Semestr: 3 Strona www: Osoba odpowiedzialna: dr inż. Jakubiak Mateusz (jakubiak@agh.edu.pl) Osoby prowadzące: dr inż. Jakubiak Mateusz (jakubiak@agh.edu.pl) Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć Kod EKM Student, który zaliczył moduł zajęć wie/umie/potrafi Powiązania z EKK Sposób weryfikacji efektów kształcenia (forma zaliczeń) Wiedza M_W001 zna podstawowe treści głównych ustaw w obszarze środowisko, w tym procedurę pozyskiwania decyzji i pozwoleń niezbędnych na etapie realizacji oraz eksploatacji dowolnego przedsięwzięcia, Udział w dyskusji M_W002 rozumie funkcjonowanie systemu prawa ochrony środowiska w UE i Polsce IS1A_W27 Wykonanie ćwiczeń, Udział w dyskusji M_W003 dysponuje wiedzą z zakresu instrumentów polityki ekologicznej państwa IS1A_W07, M_W004 definiuje pojęcia z zakresu ekonomii zasobów naturalnych i ochrony środowiska Umiejętności M_U001 posiada umiejętność poszukiwania aktów prawnych w obszarze środowisko IS1A_U01 Wykonanie ćwiczeń M_U002 ma umiejętność samokształcenia się i jest przygotowany do samodzielnej obsługi prawnej (w dziedzinie środowisko) niewielkiej firmy IS1A_U06, IS1A_U15 Projekt, Odpowiedź ustna, Udział w dyskusji 1 / 5
M_U003 potrafi objaśnić powiązania pomiędzy ochroną środowiska przyrodniczego a rozwojem zrównoważonym oraz interpretować konsekwencje gospodarcze stosowania wybranych instrumentów polityki środowiskowej IS1A_U01, IS1A_U15 Kompetencje społeczne M_K001 rozumie prawne i ekonomiczne uwarunkowania działalności inżynierskiej w obszarze środowisko oraz wykazuje postawę proekologiczną w podejmowanych decyzjach IS1A_K02 Udział w dyskusji, Odpowiedź ustna, Wykonanie ćwiczeń M_K002 rozumie potrzebę dokształcania się i konieczność pogłębiania wiedzy o powiązaniu środowiska i gospodarki IS1A_K01, IS1A_K06 Aktywność na zajęciach Matryca efektów kształcenia w odniesieniu do form zajęć Kod EKM Student, który zaliczył moduł zajęć wie/umie/potrafi Forma zajęć Wykład audytoryjne laboratoryjne projektowe Konwersatori um seminaryjne praktyczne terenowe warsztatowe Inne E-learning Wiedza M_W001 M_W002 M_W003 M_W004 Umiejętności M_U001 M_U002 zna podstawowe treści głównych ustaw w obszarze środowisko, w tym procedurę pozyskiwania decyzji i pozwoleń niezbędnych na etapie realizacji oraz eksploatacji dowolnego przedsięwzięcia rozumie funkcjonowanie systemu prawa ochrony środowiska w UE i Polsce dysponuje wiedzą z zakresu instrumentów polityki ekologicznej państwa definiuje pojęcia z zakresu ekonomii zasobów naturalnych i ochrony środowiska posiada umiejętność poszukiwania aktów prawnych w obszarze środowisko ma umiejętność samokształcenia się i jest przygotowany do samodzielnej obsługi prawnej (w dziedzinie środowisko) niewielkiej firmy 2 / 5
M_U003 potrafi objaśnić powiązania pomiędzy ochroną środowiska przyrodniczego a rozwojem zrównoważonym oraz interpretować konsekwencje gospodarcze stosowania wybranych instrumentów polityki środowiskowej Kompetencje społeczne M_K001 M_K002 rozumie prawne i ekonomiczne uwarunkowania działalności inżynierskiej w obszarze środowisko oraz wykazuje postawę proekologiczną w podejmowanych decyzjach rozumie potrzebę dokształcania się i konieczność pogłębiania wiedzy o powiązaniu środowiska i gospodarki Treść modułu zajęć (program wykładów i pozostałych zajęć) Wykład Prawo ochrony środowiska Ogólne pojęcie prawa. Prawo państwowe i miejscowe, akty prawne, źródła prawa. Geneza i ustrój UE, ekologiczne prawo Unii Europejskiej. Prawne zasady ochrony środowiska w Polsce. Dostosowanie prawa krajowego do unijnego w obszarze środowisko. Fundusze unijne i zasady korzystania z nich programy operacyjne.polski system prawny ochrony środowiska. Polityka ekologiczna Państwa. Instrumenty prawno-ekonomiczne w ochronie środowiska. Organy administracji i instytucje ochrony środowiska, dostęp do informacji o środowisku, udział społeczeństwa w postępowaniu w sprawie ochrony środowiska, postępowanie w sprawie ocen oddziaływania planów i przedsięwzięć na środowisko, oddziaływanie transgraniczne. Obszary ograniczonego użytkowania, wydawanie pozwoleń na wprowadzanie do środowiska substancji lub energii, pozwolenie zintegrowane, najlepsza dostępna technika (BAT), programy dostosowawcze, postępowanie kompensacyjne, awarie przemysłowe, opłaty za gospodarcze korzystanie ze środowiska. Przegląd najistotniejszych ustaw związanych ze środowiskiem. Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Rola planu w kształtowaniu i zagospodarowaniu przestrzeni. Ustawa o ochronie przyrody. Formy ochrony przyrody w Polsce. Parki narodowe, parki krajobrazowe itd. Obszar Natura 2000, Dyrektywa Ptasia i Dyrektywa Siedliskowa, obszary OSO i obszary SOO. Prawo geologiczne i górnicze. Koncesje, opłaty eksploatacyjne. Ekonomika ochrony środowiska Ekonomiczne podstawy polityki ochrony środowiska. Aktualne problemy polityki ochrony środowiska w Polsce. Instrumenty polityki ochrony środowiska. Zasoby środowiska przyrodniczego jako czynnik produkcji. Środowiskowe efekty zewnętrzne i ich internalizacja (podatek Pigou, teoremat Coase a, rozwiązania rynkowe). Finansowanie inwestycji proekologicznych. 3 / 5
Zarządzanie środowiskowe w przedsiębiorstwie. Handel emisjami. Sposób obliczania oceny końcowej Ocenę końcową (OK) modułu oblicza się według wzoru: OK = W gdzie W ocena uzyskana z wykładów W przypadku gdy pozytywna ocena z wkładów zostanie uzyskana dopiero w terminie poprawkowym, ocena W przyjmowana jest z terminu poprawkowego. W przypadku braku pozytywnej oceny z wykładów wystawiana jest ocena końcowa: nie zal. Wymagania wstępne i dodatkowe Wymagania wstępne Znajomość podstaw: - prawa administracyjnego, - zasad funkcjonowania podstawowych ekosystemów i interakcji występujących w środowisku, - zarządzania i ekonomii. Wymagania dodatkowe Do zaliczenia wykładów konieczna jest obecność na co najmniej 50% wykładów (14 godzin dydaktycznych) oraz uzyskania pozytywnej oceny z kolokwium zaliczeniowego wykłady. Za zgodą prowadzącego przedmiot student może zostać dopuszczony do kolokwium zaliczeniowego wykłady pomimo braku wymaganych obecności na wykładach. Dopuszcza się 2 terminy jego zaliczenia: podstawowy i poprawkowy. Terminy tych kolokwiów są uzgadniane z przedstawicielem studentów z wyprzedzeniem co najmniej 2 tygodni. Zalecana literatura i pomoce naukowe 1. Bukowski Z.: Prawo ochrony środowiska Unii Europejskiej. Wyd. C.H. Beck, 2007. 2. Burchard-Dziubińska M. (red.): Integracja Polski z Unią Europejską w dziedzinie ochrony środowiska problemy, korzyści, zagrożenia. Wydawnictwo Biblioteka, Łódź 2000. 3. Czaja S., Becla A.: Ekologiczne podstawy procesów gospodarowania. Wyd. Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 2007. 4. Fiedor B. (red.), S. Czaja, A. Graczyk, Z. Jakubczyk: Podstawy ekonomii środowiska i zasobów naturalnych. Wyd. C.H. Beck, Warszawa 2002. 5. Jędrośka J., Bar M.: Prawo ochrony środowiska. Podręcznik. Centrum Prawa Ekologicznego, Wrocław 2005. 6. Lipiński A.: Prawne podstawy ochrony środowiska. Wyd. III. Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o., 2005. 7. Małachowski K. (red.): Gospodarka a środowisko i ekologia. Wyd. CeDeWu, Warszawa 2011. 8. Plachta E. (red.): Prawo ochrony środowiska. Wyd. II. Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2006. 9. Radecki W.: Teoretyczne podstawy prawa ochrony środowiska. Wyd. Prawo Ochrony Środowiska, Wrocław 2006. 10. Radziszewski E.: Prawo ochrony środowiska. Przepisy i komentarz. Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2009. 11. Wierzbowski B., Rakoczy B.: Podstawy Prawa Ochrony Środowiska. Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2010. 12. Żylicz T.: Ekonomia środowiska i zasobów naturalnych. PWE, Warszawa 2004. 13. www.sejm.gov.pl internetowa strona sejmowa. 14. http://www.mos.gov.pl strona Ministerstwa Środowiska. 15. http://www.mrr.gov.pl strona Ministerstwa Rozwoju Regionalnego. 16. http://eur-lex.europa.eu/ dostęp do aktów prawnych UE. Publikacje naukowe osób prowadzących zajęcia związane z tematyką modułu 1. Jakubiak M., Śliwka M. Analiza regulacji prawnych wspierających działalność organizacji pozarządowych w zakresie edukacji ekologicznej. W: Materiały Krakowskiej Konferencji Młodych 4 / 5
Uczonych 2009 Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, Grupa Naukowa Pro Futuro. Kraków 2009: 323 331. 2. Śliwka M., Jakubiak M. Instrumenty prawne i finansowe wspierające rozwój energetyki odnawialnej w Polsce W: Materiały Krakowskiej Konferencji Młodych Uczonych 2009 Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, Grupa Naukowa Pro Futuro. Kraków 2009: 405 412. Informacje dodatkowe Brak Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności studenta Udział w wykładach Samodzielne studiowanie tematyki zajęć Egzamin lub kolokwium zaliczeniowe Dodatkowe godziny kontaktowe z nauczycielem Sumaryczne obciążenie pracą studenta Punkty ECTS za moduł Obciążenie studenta 30 godz 24 godz 1 godz 1 godz 56 godz 2 ECTS 5 / 5