KATEDRA FILOLOGII ROSYJSKIEJ UNIWERSYTET RZESZOWSKI 35-959 Rzeszów, Al. Rejtana 16 B, bud. A3,tel. (17) 872-12-20; tel./fax: (17) 872-12-89 e-mail: infilros@univ.rzeszow.pl http://www.univ.rzeszow.pl/wfil/ifr/ Szczegółowy rozkład materiału z PRAKTYCZNEJ NAUKI JĘZYKA ROSYJSKIEGO Rok akad.: 2014/2015 Rok:..pierwszy, studia stacjonarne pierwszego stopnia Kierunek: filologia Specjalność: filologia rosyjska od podstaw z językiem angielskim Specjalizacja: od drugiego roku studiów Forma zajęć: ćwiczenia Wymiar godzin: 12 godz. w. w sem. zimowym i 12 godz. w. w sem. letnim = 360 godz. ECTS: 16+10 Prowadzący zajęcia: dr Anna Żarska, dr Katarzyna Buczek, prof. dr hab. Natalia Malyutina, mgr Anna Toczyńska-Pęksa, Autor: Katarzyna Buczek Lp. Tematyka Liczba godzin 15 1. System graficzny języka rosyjskiego Oznaczanie głosek za pomocą liter. Ogólna prezentacja liter alfabetu rosyjskiego. А Б В Е З К М Н О Т У Я Д И Й П Р С Э Л Ц Ч Ы Г Ж Ф Ш Ь (мягкий знак) Х Щ Ю Ъ (твердый знак) 2. Kurs fonetyczny II. Materiał fonetyczny wymowa. 1. Wymowa а, о na początku wyrazu i w pierwszej sylabie przed akcentem. 2. Wymowa а, о w innych sylabach przed akcentem. 3. Wymowa а, о po akcencie. 4. Wymowa л. 5. Wymowa л. 6. Wymowa ч, щ. 7. Wymowa р. 8. Wymowa с, з. 9. Wymowa а, е po miękkich spółgłoskach, a także po ж, ш, ц przed akcentem. 10. Wymowa а, е po miękkich spółgłoskach po akcencie. 11. Wymowa ж, ш, ц przed samogłoskami. 12. Wymowa т. 13. Wymowa д. 14. Wymowa połączeń spółgłoskowych тс, т с, тц, дц. 20
15. Wymowa końcówek -ого, его. 16. Wymowa с-, от- w przedrostkach i przyimkach przed л, м, н, р. 17. Łączna wymowa przyimków z wyrazami. 18. Wymowa в po spółgłoskach bezdźwięcznych. 19. Wymowa połączeń dźwiękowych мя, ме, мё, мю, ма, мо, му, ми. 20. Niektóre osobliwości wymowy rosyjskiej. 21. Wymowa я, ё, ю, е po spółgłoskach. 22. Wymowa niektórych wyrazów obcojęzycznych. 23. Konstrukcje intonacyjne: 1.IK-1. 2.IK-2. 3.IK-3. 4.IK-4. 5.IK-5. 24. Utrwalenie zjawisk fonetycznych i intonacyjnych. III. Akcent w języku rosyjskim 1. Akcent w rzeczownikach. 1.1. na temacie (ка рта, ка рты). 1.2. na końcówce (сто л - стола ). 1.3. w l.p. na temacie, w l.mn. na końcówce (море - моря ; моря - морей). 1.4. w l.p. na końcówce, w l.mn. na temacie (лист. -а ; листья. -ьев). 1.5. w l.p. i M. l.mn na temacie; w D., C., N., Mc., l.mn. na końcówce ( B. l.mn. = M. lub D. l. mn. ( вещь- вещи; веши - вещей). 1.6. w l. p. i mn. na końcówce z wyjątkiem M. l. mn. - na temacie (конь, -я; кони- ей). 2 Akcent w czasownikach. 2. 1. dokonanych z przedrostkiem вы- i niedokonanych z przedrostkiem вы-: ( выпишу - выписываю; выну - вынимаю). 2.2. z przyrostkiem -ива, -ыва oraz grupa czasowników ze stałym akcentem we wszystkich formach typu разговаривать, делать oraz говорить,-ю, -ишь. 2.3. w czasownikach хотеть, ходить, узнать, начать, начаться, быть. 2.4. na -ти, -чь (вести, печь), na -нять ( понять, поднять). 3. Akcent w przymiotnikach 3.1. w pełnej formie na końcówce -ой (молодой). 3.2. w pełne j formie na temacie (старый). 3.3 w krótkiej formie (typy podstawowe). 3.3.1.we wszystkich formach na temacie: богат, -а, -о, -ы. 3.3.2.we wszystkich formach na zakończeniu: умён, -а, -о, -ы. 3.3.3.na temacie z wyjątkiem r.ż. - akcent na końcówce: громок, -о, -и ale -а; дик, -о, -и, ale -а. 3.4. Akcent w formach stopnia wyższego przymiotników. 3.4.1. na temacie na -e: короче, чище. 3.4.2. na końcówce -ee, eй przymiotników o jedno- i dwusylabowym temacie : смелее, слабее. 3.4.3.w formach na -ee, eй przymiotników o 3 - i więcejsylabowym temacie (akcent pozostaje na temacie) : красивее, полезнее ( wyjątki: веселее/ -ей, тяжелее/ -ей, зеленее/ -ей. 3.5. Akcent w formach stopnia najwyższego przymiotników. 3.5.1.na sufiksie -айш- : легчайший, крепчайший. 3.5.2.na sufiksie - ейш-, jeśli formy stopnia wyższego kończyły się na -e lub akcentowane -ee: чистейший, красивейший. 3.5.3.nie na sufiksie -ейш- (jeśli w formach stopnia wyższego zakończenie -ee nie było akcentowane). 4. Akcent w formach liczebników. 4.1. w formach liczebników głównych. 4.1.1 stały na temacie: 11-19, 90, тысяча, миллион.
4.1.2 stały na końcówce w przypadkach zależnych: 1-10, 20 30, 40, 100. 4.1.3. stały na zakończeniach pierwszej części liczebników złożonych 50, 60, 70, 80, полтора. 4.1.4. ruchomy w ; M., D., B. - na temacie; w C., N., Mc. na zakończeniu liczebników 200, 300, 400, 500, 600, 700, 800, 900. 4.2. Akcent w liczebnikach zbiorowych. 4.2.1. ruchomy w liczebnikach двое, трое, четверо, пятеро, шестеро, семеро, восьмеро, девятеро, десятеро - w przypadkach zależnych oprócz B. równego M. akcent pada na zakończenia - ( двоих, двоим...). 4.2.2. ruchomy w liczebnikach оба, обе - w M. i B. akcent pada na pierwszą sylabę, a w pozostałych przypadkach na drugą sylabę. 4.3. Akcent w liczebnikach porządkowych - stały na temacie, jak w przymiotnikach jakościowych zakończonych na -ый, -ий, na końcówce w zakończeniach - ой. 5. Akcent w formach zaimkowych. 5.1. na pierwszej sylabie: этот, наш, ваш, самый, всякий, каждый, некого, нечего, некоторый, (некий). 5.2. na drugiej sylabie: который. 5.3. na przedostatniej sylabie :такой, таков, какой, каков, никакой, иной 5.4. w jedno- i dwusylabowych zakończeniach - akcent na końcu:я, ты, он, она, мой, твой, свой, себя, тот, кто, что, чей, сам, весь, никто, ничто, ничей. 3. Człowiek dane personalne: zwroty grzecznościowe; przedstawianie siebie oraz innych imię, nazwisko, imiona rodziców; data i miejsce urodzenia, adres zamieszkania, wykształcenie; rodzina: członkowie rodziny, wiek; nazwy zawodów i rodzaje zajęć wykonywanych przez członków rodziny; plan dnia: godziny, dni, czynności wykonywane codziennie; charakterystyka postaci: wygląd zewnętrzny oraz cechy charakteru (członków rodziny, przyjaciół; znajomych), typy charakterologiczne; cechy pozytywne i negatywne; stosunek do otoczenia, do obowiązków, kultura osobista, zdolności intelektualne, 80 4. Dom, mieszkanie rodzaje domów, opis domu/ mieszkania, przestrzeni wokół domu, nazwy pomieszczeń; meble, opis poszczególnych pomieszczeń, domowe obowiązki 5. Czas określanie czasu: pory roku, miesiące, dni tygodnia, godziny, organizacja czasu w ciągu dnia. 6. Święta i uroczystości 15 35 30
czas w gronie rodzinnym składanie życzeń święta w Polsce i w Rosji święta państwowe; święta religijne; urodziny, imieniny; 7. Zakupy: sklepy spożywcze i sklepy przemysłowe dokonywanie zakupów określanie ilości, wagi itp.; sposoby płacenia; nazwy towarów ; 8. Żywienie człowieka nazwy podstawowych posiłków spożywanych w ciągu dnia, nazwy głównych dań, potraw i artykułów spożywczych, potrawy kuchni polskiej i rosyjskiej; punkty gastronomiczne 9. Miasto informacje ogólne; określanie położenia geograficznego; zabytki i miejsca użyteczności publicznej; pytanie o drogę i wskazywanie kierunków; komunikacja miejska, bilety na transport miejski; Moskwa 10. Wolny czas spędzanie wolnego czasu, wypoczynek czynny i bierny, zainteresowania 11. Ortografia 1. Alfabet rosyjski oznaczanie głosek za pomocą liter. 2. Pisownia samogłosek rosyjskich a, o. samogłoski w pozycji akcentowanej samogłoski w pozycji nieakcentowanej samogłoska o w grupach оро-, -оло- samogłoski jotowane е, ё, ю, я 30 40 3. Pisownia samogłosek po ж ш ч щ ц pisownia и ы po ц pisownia у ё о po ж ш ч щ ц 4. Pisownia rzeczowników i przymiotników miękkotematowych i twardotematowych. 5. Pisownia znaku miękkiego (ь) w funkcji zmiękczającej, rozdzielającej oraz gramatycznej. 6. Pisownia znaku twardego w funkcji rozdzielającej. 7. Pisownia przedrostków: раз-, рас-, без-, бес-, воз-, вос-, вз-, вс-, из-, ис-. с- (со-), от-, на-, до-, в-, под-. пре-, при-, пер-. pisownia o w przedrostkach роз-, рос-, воз-, вос, от-, до-, под-. pisownia ы и po przedrostkach zakończonych na spółgłoskę
12. Rosyjskie filmy i piosenki, informacje krajo- i kulturoznawcze 20 Literatura: 1. A. Pado, CTAPT.PY 1,2 2. H. Granatowska, i Danecka, Как дела? 1,2,3 Podręcznik do języka rosyjskiego dla szkół ponadgimnazjalnych. Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa 2002, 3. M. Fidyk, T. Skup-Stundis Nowe repetytorium z języka rosyjskiego 4. R. Skiba, M. Szczepaniak Деловая речь 1a 1b 5. H. Dąbrowska, M. Zybert, Новые встречи 1, 2; 6. D. Dziewanowska, Ćwiczenia z ortografii rosyjskiej, WSiP, Warszawa 1999; 7. D. Dziewanowska, Грамматика без проблем, WSiP, Warszawa 2005; 8. K. Palińska, A. Paliński, Это, WSiP, Warszawa 1990; 9. A. Gołubiewa, N. Kowalska, Русский язык сегодня, AGMEN, Warszawa 1998; 10. Г. Ожегов, Толковый словарь русского языка, Москва 2002, 11. J. Rieger, E. Rieger, Słownik tematyczny rosyjsko-polski, Warszawa 1985. 12. R. Adamowicz, A. Kędziorek, Rosyjsko-polski słownik tematyczny, Warszawa 1998. 13. S. Orzechowska, Ćwiczenia z ortografii rosyjskiej z zasadami pisowni, cz. I. ortografia, Wrocław 1994. 14. M. Jahn, L. Korycińska, Poradnik ortograficzny dla Polaków, Język rosyjski, Warszawa-Kraków 1996. 15. Iwan, Kaźmierczak, Zbiór dyktand z jęz. ros., Warszawa 1989. 16. K. Jarząbek, J. Iluk, Polsko-rosyjski słownik wyrażeń i zwrotów lekcyjnych, WSiP, Warszawa 1996. 17. Materiały z Internetu.