SPRAWOZDANIE Wstęp W roku sprawozdawczym odbyło się zebranie Rady Dyrektorów KZB (8.10) oraz spotkania: przewodniczącego Komitetu Sterującego, p. prof. Władysława Miodunki: z RD KZB (4.03) i z dyrektorem KZB (17.01; 23.07), spotkania dyrektora KZB: z przedstawicielem A.W. Mellon Foundation, prof. Richardem Quandtem (23-24.01) i wiceprezesem VTLS Inc. Jackiem Bazuzim (9.06). Ponadto Dyrektorzy na bieŝąco byli informowani o pracach KZB za pośrednictwem poczty elektronicznej. W roku sprawozdawczym zajmowano się następującymi problemami: a. prace przygotowawcze do włączenia nowej biblioteki do KZB i do systemu bibliotecznego VTLS/VIRTUA b. przygotowanie aneksu do umowy serwisowej z VTLS Inc., c. włączenie ISiEZ PAN do bazy clas06, d. migracja baz posadowionych na serwerze w ACK Cyfronet AGH do nowej wersji systemu, e. dalsze prace nad portalem ABC Kraków, f. przygotowanie samodzielnego portalu dla Biblioteki Polskiej w ParyŜu, g. dalsze prace nad oprogramowaniem StatuS do obsługi statystyk bibliotecznych. Ad. a Dyrektor Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN, p. prof. Z.Bocheński zwrócił się do KZB z prośbą o włączenie Instytutu do KZB i umoŝliwienie korzystania ich biblioteki z systemu VTLS/VIRTUA (wprowadzanie danych o zbiorach biblioteki). Dyrektor KZB, Ewa Lankosz zaproponowała rozwaŝenie włączenia biblioteki ISiEZ PAN do Bazy Wspólnej clas06, posadowionej na serwerze INFO-2. Zarówno pan Rektor Miodunka, jak i członkowie Rady Dyrektorów propozycję poparli. P. Rektor zobowiązał dyrektora KZB do podjęcia działań zmierzających do formalnego włączenia ISiEZ PAN do KZB i do bazy clas06, tj. do przeprowadzenia rozmów z VTLS Inc., przygotowania aneksu do kontraktu i uzgodnienia go z prawnikiem. Ad. b Od marca do czerwca 2008 trwały prace nad aneksem do umowy serwisowej z firmą VTLS Inc. Aneks dotyczył instytucji wykorzystujących Bazę Wspólną, clas06. Dokument 1
uwzględniał włączenie nowej biblioteki oraz zakup dodatkowych licencji na oprogramowanie Virtua Client dla kilku bibliotek, a takŝe wynikające z tych zmian nowe przeliczenie opłat serwisowych. Uwzględniono teŝ zmiany nazw niektórych instytucji KZB. Po uzgodnieniu zapisów z VTLS Inc. i uzyskaniu pozytywnej (nieodpłatnej) opinii prawnej p. Prof. Tomasza Gizbert-Studnickiego aneks został podpisany w czerwcu 2008 r. Pozyskano upowaŝnienie władz instytucji tworzących Bazę Wspólną do podpisania w ich imieniu dokumentu przez Rektora UJ. Ze strony KZB aneks podpisał p. Prof. W. Miodunka, ze strony VTLS Inc. wiceprezes, p. Jack Bazuzi. Ad. c Równolegle z pracami nad aneksem trwały teŝ prace nad przygotowaniem Bazy Wpólnej do przyjęcia nowej biblioteki. Ponadto w BG AGH przeszkolona została pracownica biblioteki ISiEZ PAN i przygotowana do egzaminu, którego zdanie jest niezbędne do uzyskania uprawnień do pracy w narodowym katalogu centralnym NUKAT. P. Kaczor zdała egzamin w Centrum NUKAT celująco. Ustalono, Ŝe biblioteka ISiEZ PAN rozpocznie testowe wprowadzanie danych do bazy po przeprowadzeniu w sierpniu migracji do nowej wersji systemu. Ad. d W grudniu 2008 r. prolongowano porozumienie z ACK Cyfronet AGH na obsługę systemową serwera INFO-2 na rok 2009. Po pomyślnych wynikach testów nowej wersji oprogramowania bibliotecznego w sierpniu przeprowadzono migrację baz posadowionych na serwerze INFO-2 (srv10) do wersji VIRTUA 48 i Oracle10 połączoną z podwyŝszeniem (upgrade) wersji systemu operacyjnego do Red Hat Linux ES /AS 4.x i przejściem na platformę 64-bitową, lepiej wykorzystującą moŝliwości serwera. Biblioteka Jagiellońska i PAT, podobnie jak Centrum NUKAT, podjęły decyzję o odłoŝeniu migracji. W przypadku NUKAT odłoŝenie migracji w roku 2008 związane było z pracami nad przygotowaniem katalogu centralnego do scalenia kartotek, czyli wprowadzeniem tzw. rekordu uniwersalnego. BJ nie zdecydowała się na migrację głównie ze względu na remont i planowaną przeprowadzkę API do innych pomieszczeń. W grudniu 2008 r. prolongowano porozumienie z ACK Cyfronet AGH na obsługę systemową serwera INFO-2 na rok 2009. Ad. e W 2008 r. kontynuowano prace nad rozwojem ABC-KRAKÓW. Dzięki zainstalowaniu i uruchomieniu pod koniec 2007 r. oprogramowania Vortex, które pozwala udostępniać metadane z systemu VIRTUA w formacie Dublin Core poprzez protokół OAI-PMH, moŝliwe stało się zarejestrowanie biblioteki w ogólnoświatowych serwisach cyfrowych. W wyniku współpracy KZB z PCSS (Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe), 16 maja ABC- KRAKÓW włączona została do serwisu (FBC Federacja Bibliotek Cyfrowych), pierwotnie utworzonego wyłącznie z myślą o polskich bibliotekach, wykorzystujących oprogramowanie 2
dlibra. Obecnie w FBC, poza bibliotekami stosującymi oprogramowanie dlibra, widoczne są takŝe biblioteki cyfrowe bazujące na innych programach, w tym ABC-KRAKÓW oraz biblioteka cyfrowa Politechniki Krakowskiej. Podjęto próby włączenia do ABC-KRAKÓW zasobów cyfrowych Politechniki Krakowskiej. Warunkiem koniecznym do spełnienia było opracowywanie dla tych zasobów haseł wzorcowych, na co BPK nie jest obecnie przygotowana. Ponadto w maju kilka bibliotek KZB przystąpiło do ogólnopolskiego konsorcjum Polskie Biblioteki Cyfrowe. Ad f. W uzgodnieniu z Biblioteką PAU pod koniec roku przygotowany został oddzielny portal prezentujący zbiory Biblioteki Polskiej w ParyŜu. W związku z tym m.in. zasoby BPP przeniesione zostały do odrębnej lokalizacji przydzielonej w ramach Bazy Wspólnej. We współpracy z Centrum NUKAT przeprowadzone zostały równieŝ niezbędne zmiany w narodowym katalogu centralnym, dzięki którym uŝytkownik przekierowywany jest bezpośrednio do nowego portalu. Ad. g Dyr. M. Górski kierował dalszymi pracami nad systemem StatuS (statystyki biblioteczne). Rok 2007 przeznaczony był na przetestowanie oprogramowania z wykorzystaniem rzeczywistych danych, natomiast w 2008 trwała juŝ pełna eksploatacja systemu w oparciu o dostarczoną na początku 2008 r. nową wersję (Status 2.21) oprogramowania (dodatkowe funkcje programu, m.in. kreator wydruku sprawozdań i wykresów). Obecnie system wykorzystują: BPK, BG AGH, BG UEK, BG UP, BG AWF, BG CMUJ, Bibl. PWST, BJ. Wszystkie zgłaszane problemy związane z funkcjonowaniem programu były rozwiązywane na bieŝąco. System jest administrowany przez BPK, zaś dane z systemu są archiwizowane codziennie. Dotychczasowe wyniki prac zostały zaprezentowane podczas zjazdu Konferencji Dyrektorów Bibliotek Akademickich Szkół Polskich (Olsztyn, 22-23.09.2008). Oprogramowaniem zainteresowało się kilka bibliotek, w związku z czym KZB podjęło prace przygotowawcze do sprzedaŝy licencji. W grudniu roku sprawozdawczego oprogramowanie zostało wysłane do Biblioteki Politechniki Łódzkiej. Przygotowywana jest wersja dla Biblioteki Głównej Politechniki Warszawskiej. Inne prace Na zlecenie KZB opracowane zostało logo KZB. Pracę wykonał pracownik BG UEK. Prolongowano umowę z ACK Cyfronet AGH na obsługę serwera bibliotecznego INFO-2. Zwrócono się do JM Rektora UJ, p. Prof. Karola Musioła o powołanie nowego Komitetu Sterującego. W 2008 r. opracowano w Bibliotece Jagiellońskiej format do katalogowania dokumentów ikonograficznych. Obecnie format czeka na zatwierdzenie przez Centrum NUKAT. 3
W dniach 11-12 grudnia 2008 r. Biblioteka Jagiellońska zorganizowała warsztaty z zakresu opracowania dokumentów audiowizualnych. Przedstawiciele bibliotek KZB uczestniczyli licznie w konferencjach i warsztatach organizowanych przez Centrum NUKAT, m.in. Międzynarodowej konferencji z okazji 5-lecia istnienia katalogu centralnego NUKAT (Warszawa, 23-25.01.2008) oraz warsztatach informatyków bibliotek współtworzących katalog NUKAT (Warszawa, 14-15.04.2008), prezentując doświadczenia i dokonania środowiska na szerszym forum, a takŝe współorganizowali II Spotkanie Polskiej Grupy UŜytkowników VTLS/VIRTUA, które odbyło się w Bibliotece Uniwersyteckiej UW w dniach 16-17.06.2008. Wiele działań KZB prowadzonych jest wspólnie z Konferencją Dyrektorów Bibliotek Szkół WyŜszych. Ponadto dyrektorzy KZB biorą udział w róŝnych przedsięwzięciach ogólnopolskich (m.in. w Zespole ds. Standardów dla Bibliotek Naukowych). W 22. edycji Europejskiego Spotkania UŜytkowników VTLS, które odbyło się w Bratysławie w dniach 3-5.09.2008 uczestniczyły Ewa Bąkowska i Małgorzata Wielek-Konopka z Biblioteki Jagiellońskiej (na koszt BJ). Na bieŝąco aktualizowana jest strona domowa KZB. Załączniki: 1. Wielkość baz katalogowych poszczególnych bibliotek KZB 2. ABC-KRAKÓW statystyka z bazy 3. Statystyka wykorzystania baz StatuS Oprac.: E.Dobrzyńska-Lankosz przy współpracy z M. Górskim i K. Sanetrą 14.01.2009 r. 4
Załącznik 1 Wielkość baz katalogowych poszczególnych bibliotek KZB (stan na 31.12.2008 r.) w systemie VTLS/VIRTUA INFO-2 Biblioteka rek. bibliogr. rek. khw rek. egz. rek. zasobu rek. czyt. egz. wyp. AGH 79991 133473 183380 3834 28110 36171 UEK 46284 69303 115033 2981 47456 28184 UP 76681 129144 139867 1722 13895 13851 Baza Wspólna razem: 129791 229494 255943 3895 13671 19155 UR 33731 (25347)* 14023** 90430 2007 9087 10739 PAU 29075 (17181) 24990 35712 403 PAU / Polska Biblioteka w ParyŜu 9567 (260) 143 11541 689 PWST 21910 (13918) 3103 29139 10 522 618 ASP 11089 (5065) 5692 14196 81 AMuz 5995 (4498) 2053 15817 53 724 750 MCK 14477 (7789) 9092 15454 416 AWF 16405 (6417) 2658 43640 326 3212 7048 5
JADWIGA biblioteka rek. bibliograficzne rek. khw rek. egz. rek. zasobu rek. czytelnika egz. wyp. UJ - razem 599753*** 706268 1513699 35934 124611 71045 BJ+Inst.UJ 573525 (355959)* 302692** 1432121 33789 116981 60134 BM CMUJ 22522 (10954)* 28749 (17805)** 81578 2145 7630**** 10911 PAT 87689 129431 129469 3184 6925 4797 * liczba rekordów bibliograficznych wykorzystywanych przez poszczególne biblioteki (część z nich jest wspólna dla kilku), w nawiasie podano liczbę rekordów utworzonych przez daną bibliotekę. ** liczba rekordów kartoteki haseł wzorcowych utworzonych przez daną bibliotekę (w przypadku BM CMUJ w nawiasie podano liczbę rek. MeSH) *** w tym rekordy bibliograficzne autorstwa innego niŝ UJ **** tylko z legitymacjami BM CMUJ, obecnie obowiązują równieŝ ELS jako karty biblioteczne w systemie T-Series biblioteka rek. bibliogr. rek. khw rek. egz. rek. zasobu rek. czyt. egz. wyp. PK 2008 r. 100939 105108 206435 18939 70993 6
Załącznik 2 ABC-KRAKÓW statystyka z bazy (stan na 31.12.2008 r.) Rodzaj dokumentu l. rekordów w tym tytułów w tym rozdziałów, referatów, artykułów TEKSTY WSPÓŁCZESNE (od 1946 r.) uczelniane czasopisma naukowe 2 773 18 2 755 materiały konferencyjne 272 15 257 multimedialne katalogi wystaw 16 16 -- rozprawy doktorskie 577 577 -- skrypty uczelniane 50 37 13 Monografie, w tym: 48 29 19 TEKSTY (do 1945 r.) [stare] czasopisma 24 1 23 druki XIX i XX-wieczne 301 301 -- rękopisy i starodruki 17 17 -- RAZEM 4 078 1 011 3 067 7
Załącznik 3a Statystyka wykorzystania baz StatuS (stan na 31.12.2008 r.) Biblioteka Styczeń Luty Marzec Kwiecień Maj Czerwiec Lipiec Sierpień Wrzesień Październik Listopad Grudzień Razem BPK 590 597 595 594 595 595 594 504 590 596 435 104 6389 BG AGH 392 390 387 388 388 386 385 380 385 377 345 109 4312 BG UE 135 134 136 136 133 157 112 54 110 104 57 10 1278 BG UP 390 371 401 382 362 366 341 195 381 394 206 128 3917 BG AWF 7 0 144 0 0 144 1 2 141 1 0 52 492 BG UR 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 BG AM 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 BG ASP 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Bibl. PAT 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Bibl. MCK 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 BM CMUJ 560 556 558 558 559 548 548 548 548 504 481 88 6056 Bibl. PWST 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 0 0 3 BJ 207 205 208 210 199 200 178 154 105 75 23 23 1787 Razem 2281 2253 2429 2268 2236 2396 2159 1838 2261 2052 1547 514 24234 Uwaga: dane za grudzień są w większości bibliotek w trakcie wprowadzania lub zatwierdzania 8
Załącznik 3b Statystyka wykorzystania baz StatuS porównanie 2007 i 2008 biblioteka rok 2007 rok 2008 BPK 6892 6389 BG AGH 4677 4312 BG UEK 674 1278 BG UP 0 3917 BG AWF 534 492 BG UR 0 0 BG AM 0 0 BG ASP 0 0 Bibl. PAT 0 0 Bibl. MCK 0 0 BM CMUJ 1 6056 Bibl. PWST 540 3 BJ 7 1787 RAZEM 13325 24234 9