Podniebna poczta Kiki reż. Hayao Miyazaki MATERIAŁY DYDAKTYCZNE DLA NAUCZYCIELI SPIS TREŚCI 1. Scenariusz lekcji. (str. 2) Temat: Czy Kiki zdała egzamin z samodzielności? Załącznik 1: Karta pracy (str. 4) stowarzyszenie nowe horyzonty zamenhofa 1, 00-153 warszawa, tel. +48 22 530 66 40, fax +48 22 831 06 63, www.nhef.pl 1
Opracowała: Paulina Krześniak SCENARIUSZ LEKCJI Temat: Czy Kiki zdała egzamin z samodzielności? CELE LEKCJI zachęcenie uczniów do rozmowy na temat dojrzewania, dorastania, samodzielności, odpowiedzialności, rozwijanie w uczniach wrażliwości na doświadczenia innych, kształcenie umiejętności przedstawiania swoich poglądów oraz prowadzenia dyskusji: argumentowania, wnioskowania, formułowania sądów, rozwijanie sprawności udzielania krótkich odpowiedzi w formie pisemnej, uwrażliwienie uczniów na problemy w komunikacji między nastolatkami a dorosłymi, wzbogacanie wyobraźni, ćwiczenie redagowania pozdrowień na kartce pocztowej. METODY I FORMY PRACY pogadanka, mapa mentalna, dyskusja, praca z kartą pracy, praca w parach. ŚRODKI DYDAKTYCZNE CZAS film: Podniebna poczta Kiki, reż. H. Miyazaki, Japonia 1989. karteczki samoprzylepne, karty pracy. 2 godziny lekcyjne PRZEBIEG LEKCJI 1. Wprowadzenie. Nauczyciel przekazuje uczniom podstawowe wiadomości o filmie, jego twórcach oraz czasie i miejscu powstania. Warto wspomnieć tu o tym, że film powstał w słynnym japońskim studiu animacyjnym Ghibli i był to pierwszy film tej wytwórni wydany w Stanach Zjednoczonych. 2. Pogadanka. Prowadzący pyta uczniów, czy film im się podobał, co wydało się im w nim najciekawsze, czy odnaleźli w nim znane sobie problemy. 3. Mapa mentalna. Każdy uczeń otrzymuje karteczkę samoprzylepną, na której ma napisać słowo kojarzące się z dorastaniem. Na środku tablicy nauczyciel zapisuje hasło DORASTANIE, a dookoła niego przykleja karteczki z wypisanymi przez uczniów 2
skojarzeniami. Prowadzący na bieżąco segreguje karteczki, przyklejając obok siebie te, na których wypisano te same hasła. 4. Pogadanka. Nauczyciel podsumowuje skojarzenia uczniów. Warto zwrócić uwagę na następujące zagadnienia dotyczące dorastania: przełomowy etap w życiu człowieka, okres pomiędzy dzieciństwem a dorosłością, który ma przygotować człowieka do pełnej niezależności, wiąże się z licznymi zmianami, dorastając, stajemy się bardziej samodzielni. 5. Dyskusja. Nauczyciel zadaje uczniom pytanie, czy można powiedzieć, że Podniebna poczta Kiki to film o dorastaniu. Prowadzący prosi dzieci, by przywoływały argumenty potwierdzające ich opinię (warto powiedzieć lub przypomnieć w tym momencie, czym jest argument). Możliwe argumenty potwierdzające, że film Miyazakiego dotyczy dorastania: bohaterką filmu jest trzynastoletnia czarownica Kiki, która jak każda czarownica w tym wieku musi opuścić dom, aby spędzić rok w nowym mieście i udowodnić, że jest pełnoprawną czarownicą, Kiki przez rok musi sama o siebie dbać i sama się utrzymywać, dzięki czemu uczy się samodzielności, główna bohaterka przechodzi ważną przemianę, staje się dojrzalsza, bardziej odpowiedzialna. 6. Praca z kartą pracy. Uczniowie proszeni są o wykonanie polecenia pierwszego z kart pracy. Kiedy wszystkie dzieci skończą, wybrane osoby mówią, jakie przesyłki narysowały i podpisały. Następnie nauczyciel prosi dzieci o wykonanie polecenia drugiego z kart pracy. Wybrani lub chętni uczniowie czytają swoje odpowiedzi. 7. Pogadanka. Prowadzący pyta uczniów, czy jacyś bohaterowie służyli Kiki wsparciem i pomocą podczas pobytu w Koriko. Warto wymienić: Osono właścicielkę piekarni, która daje młodej czarownicy dach nad głową oraz zajęcie, Tombo chłopca, który ratuje Kiki przed problemami z policją w dniu jej przybycia do miasta, a później stara się z nią zaprzyjaźnić mimo niechęci Kiki, Jijego kota Kiki, który towarzyszy jej od początku. 8. Praca w parach. Nauczyciel podkreśla, że ze względu na rozwój i dojrzewanie człowieka w ich wieku ważne jest, by uczyli się radzić sobie w różnych sytuacjach i stawali się samodzielni. Nie znaczy to oczywiście, że nie można korzystać z niczyjej pomocy i wsparcia. Warto uzmysłowić dzieciom, że także ludzie dorośli potrzebują towarzystwa, rady i pomocy bliskich. Wstęp ten jest punktem wyjścia do zadania, które uczniowie wykonują w parach. Jedna osoba w parze wciela się w postać dorosłego (rodzica), druga zaś pozostaje sobą. Zadaniem par jest zaimprowizowanie dialogu. Jego tematem ma być skierowana do rodzica prośba o pozwolenie na wyjazd na miesięczny obóz. Zadaniem osoby grającej siebie jest przekonanie rodzica, że wyjazd taki uczy samodzielności i odpowiedzialności. Kiedy wszystkie pary przeprowadzą swoje dialogi, nauczyciel pyta wybrane osoby o efekt rozmów oraz wrażenia. Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na to, jak rozmawiać z rodzicami, by traktowali nas oni jak partnerów oraz podkreślić, że sceptyczne nastawienie rodziców do niektórych pomysłów często nie wynika z braku zaufania, ale z troski. 3
9. Karta pracy. Nauczyciel przypomina uczniom, jak redaguje się treść kartki pocztowej oraz jak się ją adresuje. Następnie uczniowie proszeni są o wykonanie polecenia trzeciego z karty pracy. Wybrani lub chętni uczniowie czytają treść swoich pozdrowień. Prowadzący na bieżąco poprawia ewentualne błędy uczniów. 10. Podsumowanie. Prowadzący podsumowuje to, co zostało powiedziane podczas lekcji. Jest to także moment, kiedy uczniowie mogą zapytać o zagadnienia, które nie zostały poruszone. Na zakończenie warto także zadać uczniom pytanie postawione w temacie i spróbować na nie z nimi odpowiedzieć. PRACA DOMOWA Wyobraź sobie, że rok samodzielnego życia młodej czarownicy kończy się egzaminem. Napisz, jak taki egzamin mógłby wyglądać i jakie umiejętności mógłby sprawdzać. 4
Karta pracy Polecenie 1. Trafiwszy do miasta Koriko, Kiki zaczyna świadczyć usługi kurierskie. Przypomnij sobie przesyłki, których dostarczeniem zajmowała się w dziewczynka, a następnie narysuj i podpisz trzy z nich. Polecenie 2. Wymień trzy czynności, którymi Kiki musiała zajmować się sama, mieszkając w Koriko. 1.... 2.... 3.... Polecenie 3. Zredaguj treść pozdrowień, które Kiki mogłaby wysłać z Koriko swoim rodzicom. Wykorzystaj wymyślony adres. 5