CUKRZYCA U OSOBY W WIEKU STARCZYM Klinika Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Dr med. Ewa Janeczko-Sosnowska
CHARAKTERYSTYKA PACJENTA Wiek 82 lata Cukrzyca typu 2 leczona insuliną Choroba wieńcowa, stan po przebytym zawale mięśnia serca, niewydolność serca Nadciśnienie tętnicze Dyslipidemia Przewlekła choroba nerek w stadium 3 Rozrost gruczołu krokowego Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa
CHARAKTERYSTYKA OSÓB W WIEKU >65. ROKU ŻYCIA 1. Wiele współistniejących chorób przewlekłych: niewydolność serca niewydolność nerek depresja demencja przewlekły ból ograniczenie możliwości przemieszczanie się
CHARAKTERYSTYKA OSÓB W WIEKU >65. ROKU ŻYCIA 2. Zmniejszenie beztłuszczowej masy ciała 3. Zmniejszenie zawartości białka i wody w organizmie 4. Spadek zapotrzebowania energetycznego oraz spadek masy ciała i niedożywienie 5. niski status socjo-ekonomiczny 6. brak lub niedostateczna opieka
CHOROBOWOŚĆ Z POWODU CUKRZYCY U OSÓB W WIEKU >65 LAT 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Populacja ogólna Osoby >65. roku życia Stan przedcukrzycowy lub cukrzyca wśród osób >65. roku życia
PRZYCZYNY HIPERGLIKEMII U OSÓB W WIEKU >65 R. Ż. Pogorszenie funkcji komórek beta trzustki Zwiększona insulinooporność tkanek obwodowych Zmniejszona masa mięśniowa Zmniejszona aktywność fizyczna Zaburzona autoregulacja hormonalna Nieprawidłowe odżywianie się
CELE LECZENIA CUKRZYCY OSÓB W WIEKU >65. ROKU ŻYCIA Poprawa/utrzymanie dotychczasowej jakości życia, unikanie hipoglikemii przy jednoczesnym zmniejszeniu objawów hiperglikemii U osób w zaawansowanym wieku, z wieloletnią cukrzycą oraz powikłaniami makroangiopatii docelowe wartości HbA1c 8,0 %
PRZECIĘTNA DŁUGOŚĆ ŻYCIA W POLSCE Kobiety 81,6 lat (1,4 roku mniej niż średnia w UE) Mężczyźni 73,8 lat (4 lata mniej niż średnia w UE) 100 80 60 40 20 bez cukrzycy cukrzyca 0 kobiety mężczyźni
CZYNNIKI UTRUDNIAJĄCE WYRÓWNANIE CUKRZYCY U OSÓB >65 R. Ż. hipoglikemia zaburzenia apetytu zaburzenia przewodu pokarmowego współistnienie chorób przewlekłych, a w szczególności przewlekłej choroby nerek depresja demencja nawyki żywieniowe siedzący tryb życia depresja demencja nadwaga/otyłość choroby współistniejące hiperglikemia
WYNIKI BADAŃ PACJENTA Z. S. Glikemia przy przyjęciu 83 mg/dl Stężenie mocznika w osoczu 48 mg/dl Stężenie kreatyniny w osoczu 1,33 mg/dl egfr 37,7 ml/min/1,73m2 Odsetek HbA1c 7,3% Glikemia na czczo w samokontroli 190-250 mg/dl W badaniu okulistycznym zaćma początkowa OP i OL W badaniu ogólnym moczu bez białkomoczu W badaniach obrazowych powiększona sylwetka serca, hepatomegalia, zaawansowane zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa w odcinku piersiowo-lędźwiowym BMI 24,3 kg/m2
SPOSÓB ODŻYWIANIA SIĘ 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 % dobowego spożycia kalorii śniadanie obiad kolacja % dobowego spożycia kalorii
LECZENIE CUKRZYCY Przez około 9 lat doustne leki antyhiperglikemiczne Od około 3 lat insulina; przez około rok w algorytmie wielokrotnych wstrzyknięć, od 2 lat gotowe mieszanki insuliny dwa razy na dobę Leczenie współistniejące: ACE-i, B adrenolityk, diuretyk pętlowy, ASA, statyna, doraźnie NLPZ
DOTYCHCZASOWE LECZENIE Mieszanka insuliny krótkodziałającej i NPH 30/70 przed śniadaniem 22 j. przed kolacją 16 j. godz. 8:00 godz. 18:00
MODYFIKACJA LECZENIA Insulina krótkodziałająca: przed śniadaniem 8 j. przed obiadem 8 j. przed kolacją 4 j. śniadanie obiad kolacja godz. 8:00 godz. 14:00 godz. 18:00
MODYFIKACJA LECZENIA PACJENT Z. S. 250 200 150 100 50 Insulina krótkodziałająca: przed śniadaniem 8 j. przed obiadem 8 j. przed kolacją 4 j. glikemia 0 godz. 7:00 godz. 10:30 godz. 12:00 godz. 15:00 godz. 17:00 godz. 22:00 godz. 00:00 godz. 03:30
PODSUMOWANIE Zmiana rodzaju insuliny i redukcja dobowej dawki insuliny zmniejsza ryzyko hipoglikemii Dostosowanie sposobu leczenia do trybu życia i nawyków żywieniowych sprzyja przestrzeganiu zaleceń Konieczna edukacja i włączenie rodziny (opiekunów) do opieki nad chorym Lepsze wyrównanie metaboliczne poprawia jakość życia