dr Żaneta Nalewajk Autor, podmiot i tekst w literaturze po 1989 roku. Tradycje i innowacje Konwersatorium dla studiów stacjonarnych pierwszego i drugiego poziomu kształcenia (30 h) Semestr zimowy, rok akademicki 2010/2011 Nazwa pola Skrócony opis przedmiotu Komentarz Celem konwersatorium zatytułowanego Autor, podmiot i tekst w literaturze polskiej po 1989 roku. Tradycje i innowacje jest omówienie wskazanych zagadnień (na wybranych z literatury najnowszej przykładach poezji i prozy) w następujących kontekstach: - autor, podmiot i tekst w prozie metafikcjonalnej (model fabulacyjny) - autor, podmiot i tekst w prozie metafikcjonalnej (model nieepicki) - autor, podmiot i tekst wobec problemów narracji i reprezentacji historycznej - autor, podmiot i tekst wobec konwencji literatury apokryficznej - autor, podmiot i tekst wobec tradycji autotematyzmu oraz koncepcji i konwencji - postmodernistycznych - autor, podmiot i tekst wobec tradycji sylwicznej - autor, podmiot i tekst w poezji najnowszej wobec dwudziestowiecznych tradycji lingwistycznych - autor, podmiot i tekst w poezji najnowszej wobec kanonu formy stylizacji (funkcje parodii i pastiszu) - autor, podmiot i tekst w poezji najnowszej wobec barokowej tradycji liryki metafizycznej (1) - autor, podmiot i tekst w poezji najnowszej wobec tradycji liryki metafizycznej (2) - autor podmiot i tekst w poezji najnowszej wobec tradycji klasycyzmu (1) - autor podmiot i tekst w poezji najnowszej wobec tradycji klasycyzmu (2) - autor podmiot i tekst w poezji najnowszej wobec tradycji autotematyzmu - autor, podmiot i tekst wobec dwudziestowiecznej tradycji poematu Celem konwersatorium jest wyodrębnienie (w oparciu o rozważania na temat kategorii autora, podmiotu i tekstu prowadzone na wybranych przykładach utworów poetyckich i prozatorskich powstałych po 1989 roku) głównych typów poetyk i określenie ich stosunku do tradycji poprzez wskazanie, które ich aspekty mają charakter nowatorski, a które kontynuacyjny.
Konwersatorium ułatwić ma studentom nie tylko zapoznanie się w wybranymi utworami z literatury najnowszej, lecz także sprzyjać jej zrozumieniu i porządkowaniu oraz kształcić umiejętność syntetyzowania materiału. Konwersatorium na celu prezentację kluczowych problemów historycznoliterackich związanych w z przekształceniami kategorii takich jak autor, podmiot i tekst w polskiej literaturze najnowszej. Wskazane zagadnienia rozważane będą w kontekście tradycji głównych nurtów poezji i prozy polskiej. Pełny opis przedmiotu Tematami kolejnych zajęć staną się między innymi takie zagadnienia jak: - autor, podmiot i tekst w poezji i prozie najnowszej tradycje i innowacje (wprowadzenie) - autor, podmiot i tekst w prozie metafikcjonalnej (model fabulacyjny) - autor, podmiot i tekst w prozie metafikcjonalnej (model nieepicki) - autor, podmiot i tekst wobec problemów narracji i reprezentacji historycznej - autor, podmiot i tekst wobec konwencji literatury apokryficznej - autor, podmiot i tekst wobec tradycji autotematyzmu oraz koncepcji i konwencji - postmodernistycznych - autor, podmiot i tekst wobec tradycji sylwicznej - autor, podmiot i tekst w poezji najnowszej wobec dwudziestowiecznych tradycji lingwistycznych - autor, podmiot i tekst w poezji najnowszej wobec kanonu formy stylizacji (funkcje parodii i pastiszu) - autor, podmiot i tekst w poezji najnowszej wobec tradycji barokowej liryki metafizycznej (1) - autor, podmiot i tekst w poezji najnowszej wobec dwudziestowiecznych tradycji liryki metafizycznej (2) - autor podmiot i tekst w poezji najnowszej wobec tradycji klasycyzmu (1) - autor podmiot i tekst w poezji najnowszej wobec tradycji klasycyzmu (2) - autor podmiot i tekst w poezji najnowszej wobec tradycji autotematyzmu - autor, podmiot i tekst wobec dwudziestowiecznej tradycji poematu Celem konwersatorium jest wyodrębnienie (w oparciu o rozważania na temat kategorii autora, podmiotu i tekstu prowadzone na wybranych przykładach utworów poetyckich i prozatorskich powstałych po 1989 roku) głównych typów poetyk i określenie ich stosunku do tradycji poprzez wskazanie, które ich aspekty mają charakter nowatorski, a które kontynuacyjny. Konwersatorium ułatwić ma studentom nie tylko zapoznanie się w wybranymi
utworami z literatury najnowszej, lecz także sprzyjać jej zrozumieniu i porządkowaniu oraz kształcić umiejętność syntetyzowania materiału. Dla efektywnego opanowania zagadnień historii literatury najnowszej pożądane są zwłaszcza: 1) podstawowa wiedza o współczesnej literaturze Wymagania Założenia i kulturze polskiej oraz wiedza w przekroju historycznym na temat literatury wstępne wstępne XX wieku, 2) podstawowa znajomość pojęć, terminów, zagadnień oraz narzędzi literaturoznawstwa. Podczas konwersatorium Autor, podmiot i tekst w literaturze polskiej po 1989 roku. Tradycje i innowacje student uzyskuje oraz ugruntowuje podstawą umiejętność refleksji historycznoliterackiej. Zapoznaje się z ważnymi tekstami literackimi omawianego okresu, analizuje je w kontekście historycznoliterackim. Uczy się porządkowania i syntetyzowania materiału literackiego. Zaznajamia się z wybranymi, wartościowymi tekstami poetyckimi i prozatorskimi napisanymi po 1989 roku. Zdobywa umiejętność ich Efekty uczenia się problemowej interpretacji. Poznaje merytorycznie wartościowe opracowania tych utworów oraz kształtuje nawyk śledzenia na bieżąco refleksji krytycznoliterackiej poświęconej literaturze najnowszej. Przyswaja sobie terminologię ugruntowaną w badaniach historycznoliterackich i nabywa kompetencję posługiwania się nią ze zrozumieniem w odniesieniu do nowych zjawisk w literaturze. Rozumie rolę, znaczenie i potrzebę badań historycznoliterackich w kulturze współczesnej. Punkty ECTS 3 - kontrola obecności, - ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność), - przygotowanie minimum raz w ciągu semestru jednego tematu z sylabusa i aktywna prezentacja tego zagadnienia podczas dyskusji na ćwiczeniach. Metody i kryteria oceniania Sposób zaliczenia Język wykładowy Zakres tematów Dopuszcza się nieobecność studenta na dwóch spotkaniach. Jeśli limit dopuszczalnych nieobecności zostanie przekroczony, materiał omawiany na ćwiczeniach podczas nieobecności należy uzupełniać, a wykonanie tego obowiązku będzie sprawdzane ustnie w formie rozmowy merytorycznej z prowadzącym ćwiczenia na dyżurach. zaliczenie konwersatorium na ocenę polski 1. Autor, podmiot i tekst w poezji i prozie najnowszej tradycje i innowacje (wprowadzenie) 2. Autor, podmiot i tekst w prozie metafikcjonalnej (model fabulacyjny) 3. Autor, podmiot i tekst w prozie metafikcjonalnej (model nieepicki) 4. Autor, podmiot i tekst wobec problemów narracji i reprezentacji historycznej
Metody dydaktyczne 5. Autor, podmiot i tekst wobec konwencji literatury apokryficznej 6. Autor, podmiot i tekst wobec tradycji autotematyzmu oraz koncepcji i konwencji - postmodernistycznych 7. Autor, podmiot i tekst wobec tradycji sylwicznej 8. Autor, podmiot i tekst w poezji najnowszej wobec dwudziestowiecznych tradycji lingwistycznych 9. Autor, podmiot i tekst w poezji najnowszej wobec kanonu formy stylizacji (funkcje parodii i pastiszu) 10. Autor, podmiot i tekst w poezji najnowszej wobec tradycji barokowej liryki metafizycznej (1) 11. Autor, podmiot i tekst w poezji najnowszej wobec dwudziestowiecznych tradycji liryki metafizycznej (2) 12. Autor podmiot i tekst w poezji najnowszej wobec tradycji klasycyzmu (1) 13. Autor podmiot i tekst w poezji najnowszej wobec tradycji klasycyzmu (2) 14. Autor podmiot i tekst w poezji najnowszej wobec tradycji autotematyzmu 15. Autor, podmiot i tekst wobec dwudziestowiecznej tradycji poematu 1) Podstawową metodą pracy jest omówienie w kontekście historycznoliterackim i przedyskutowanie ze studentami poszczególnych zagadnień zawartych w programie konwersatorium. Zastosowanie metody służyć ma między innymi: - sprawdzeniu znajomości przez studenta zadanych do lektury tekstów; - sproblematyzowaniu i syntetycznemu ujęciu powiązanych z literaturą najnowszą i współczesną zagadnień historycznoliterackich na podstawie tekstów literackich tego okresu i dotyczących go opracowań - sformułowaniu konkluzji dotyczącej dyskutowanego zagadnienia. 2) Inna metoda to indywidualne przygotowanie przez uczestnika ćwiczeń minimum raz w semestrze jednego tematu z sylabusa i aktywna prezentacja tego zagadnienia podczas dyskusji na ćwiczeniach. Spis lektur poszczególne zajęcia 1. Autor, podmiot i tekst w poezji i prozie najnowszej tradycje i innowacje (wprowadzenie) 2. Autor, podmiot i tekst w prozie metafikcjonalnej (model fabulacyjny) Literatura - P. Huelle, Weiser Dawidek, 1987 - P. Czapliński, Wobec literackości (1): Metafikcja i powrót fabuły [w:] Idem, Ślady przełomu, O prozie polskiej 1976-1996, Kraków 1997. - J. Jarzębski, Czytanie Weisera Dawidka, [w:] Idem, Apetyt na przemianę. Notatki o prozie współczesnej, Kraków 1997
3. Autor, podmiot i tekst w prozie metafikcjonalnej (model nieepicki) - Z. Kruszyński, Szkice historyczne, Faust [bmw] 1996. - P. Czapliński, Wobec literackości (2): Metafikcja i nieepicki model prozy [w:] Idem, Ślady przełomu, O prozie polskiej 1976-1996, Kraków 1997. - W. Browarny, Lekcja języka [w:] Idem, Opowieści niedyskretne. Formy autorefleksyjne w prozie polskiej lat dziewięćdziesiątych, Wrocław 2002, s. 268-290. - A. Rogala, Tekst jako przygoda lektury, czyli proza Zbigniewa Kruszyńskiego, FA-art. 1999, nr 1. 4. Autor, podmiot i tekst wobec problemów narracji i reprezentacji historycznej - [J. Limon] Wieloryb. Wypisy źródłowe, Gdańsk 1998. - K. Uniłowski, Struktura cytatu: od powieści przez antypowieść do metapowieści [w:] Genologia dzisiaj, pod red. W. Boleckiego i I. Opackiego, Warszawa 2000, z serii: Z Dziejów Form Artystycznych w Literaturze Polskiej, t. LXXXII, komitet red. J. Sławiński, E. Balcerzan, K. Bartoszyński, s. 173-190. - W. Browarny, Historia pisanej historii [w:] Idem, Opowieści niedyskretne. Formy autorefleksyjne w prozie polskiej lat dziewięćdziesiątych, Wrocław 2002, s. 123-142, 228-228. 5. Autor, podmiot i tekst wobec konwencji literatury apokryficznej - A. Czerniawski, Narracje ormiańskie, Warszawa 2003 - K. Michalski, Dyskurs, apokryf, parabola. Strategie filozofowania w prozie współczesnej, Gdańsk 2003 - E. Szybowicz, Apokryficzna dekonstrukcja autorstwa w Narracjach ormiańskich Adama Czerniawskiego [w:] Podmiot i tekst w literaturze XX wieku. Warsztaty interpretacyjne, pod red. H. Gosk i A. Zieniewicza, przy współpracy K. Krowirandy i Ż. Nalewajk, Warszawa 2006. 6. Autor, podmiot i tekst wobec tradycji autotematyzmu oraz koncepcji i konwencji postmodernistycznych - A. Burzyńska, Fabulant. Powiastka intertekstualna, Kraków 1997. - J. Łukasiewicz, Anna Burzyńska: Fabulant, Odra 1999, nr 8.
- K. Uniłowski, Chichot sawantki, FA-art. 1997, nr 4. 7. Autor, podmiot i tekst wobec tradycji sylwicznej - L. Szaruga, Blag, Kraków 2008 oraz Pomysł zapisu informacji (nielogiczny) cz. I-VIII [w:] Tekstualia 2007 nr 3 (10), 2007 nr 4 (11), 2008 nr 1 (12), 2008 nr 2 (13), 2008 nr 3 (14), 2008 nr 4 (15), 2009 nr 1 (16), 2009 nr 2 (17). - R. Nycz, Sylwy współczesne, Kraków 1996 - P. Czapliński, P. Śliwiński, Kwestia formy: bez formy sylwy ponowoczesne, [w:] Idem, Literatura polska 1976-1998. Przewodnik po prozie i poezji, Kraków 1998. 8. Autor, podmiot i tekst w poezji najnowszej wobec dwudziestowiecznych tradycji lingwistycznych - K. Miłobędzka, Zbierane, Wrocław 2006 - J. Mueller, Somnanbóle fantomowe, Kraków 2003 oraz J. Mueller, Zagniazdowniki/Gniazdowniki, Kraków 2007 - T. Karpowicz, Metafora otwarta. O poezji Krystyny Miłobędzkiej [w:] biuroliterackie.pl http://www.biuroliterackie.pl/przystan/czytaj.php?site=260&co=txt_0941 - L. Szaruga, Więzienne mowy, Nowe Książki 2003, nr 5. 9. Autor, podmiot i tekst w poezji najnowszej wobec kanonu formy stylizacji (funkcje parodii i pastiszu) - P. Michałowski, Głosem prawie cudzym, Kraków 2004 oraz P. Michałowski, Pierwowzory i echa, Kraków 2009 - P. Michałowski, Poza stylem, Pogranicza 2005, nr 1. - L. Szaruga, Manifest multipoetyki, Tekstualia 2009, nr 3. 10. Autor, podmiot i tekst w poezji najnowszej wobec tradycji barokowej liryki metafizycznej (1) - J.M. Rymkiewicz, Zachód słońca w Milanówku, Warszawa 2002 - E. Tkaczyszyn-Dycki, Peregrynarz, Warszawa 1992, E. Tkaczyszyn- Dycki, Liber mortuorum, Lublin 1997, Przewodnik dla bezdomnych niezależnie od miejsca zamieszkania, Legnica, 2000, Piosenka o zależnościach i uzależnieniach, Wrocław 2008 - M. Jaworski, doktorant w Zakładzie Poetyki Historycznej IFP UAM
w Poznaniu; pisze rozprawę o romantyzmie i klasycyzmie jako kategoriach opisu poezji powojennej; publikował w "Kresach", "Poznańskich Studiach Polonistycznych", "Polonistyce", "Pro Arte". o Poezja Jarosława Marka Rymkiewicza klasycyzm i nowoczesność, Podteksty. Czasopismo Kulturalno-Naukowe 2005 nr 2 http://www.podteksty.eu/index.php?action=dynamic&nr=3&dzial=4&id=72 - A. Nawarecki, Czarny karnawał. "Uwagi śmierci niechybnej" księdza Baki : poetyka tekstu i paradoksy recepcji, Wrocław 1991 11. Autor, podmiot i tekst w poezji najnowszej wobec dwudziestowiecznych tradycji liryki metafizycznej (2) - Tadeusz Dąbrowski, Czarny kwadrat, Kraków 2009 - P. Michałowski, Czarno na białym o czarnym na czarnym, Pogranicza 2009 nr 3. 12. Autor podmiot i tekst wobec tradycji klasycyzmu (1) - J. Hartwig, Jasne niejasne, Kraków 2009 - J. Borowiec, Zostaje to, co następuje, Dwutygodnik. Strona Kultury http://www.dwutygodnik.com/artykul/231-zostaje-to-co-nastepuje.html - J. Hartwig, Ośmieliłam się otworzyć [z poetką rozmawia Donata Subbotko) http://wyborcza.pl/1,76842,6657281,osmielilam_sie_otworzyc.html Sztuka jest zaklinaniem istnienia jubileusz literacki Julii Hartwig, Rozmawiają Julia Hartwig, Wojciech Kaliszewski oraz Iwona Smolka, Tekstualia 2010, nr 1 (20). - M. Kielar, Materia prima, Poznań 1999, M. Kielar, Monodia, Kraków 2006 A. Franaszek: Kropla, kamień, płomień, Tygodnik Powszechny 22.05.2006 13. Autor podmiot i tekst wobec tradycji klasycyzmu (2) - P. Martwiecki, Ta chmura powraca, Kraków 2005, P. Matywiecki, Powietrze i czerń, Kraków 2009 oraz P. Matywiecki, Zdarte okładki (1965-2009), Wrocław 2009 - P. Śliwiński, Obraz, koncept, sens, Tygodnik Powszechny, 4 października 2009 nr 40 (3143) 14. Autor podmiot i tekst w poezji najnowszej wobec tradycji autotematyzmu - B. Zadura, Wszystko, Wrocław 2008 oraz B. Zadura, Wiersze zebrane (3
tomy), Wrocław 2005-2006 zwłaszcza utwory z tomów Prześwietlone zdjęcia, Kopiec kreta i Ptasia grypa - M. Orliński, Z czego wyrosłem, Kresy 2008, nr 4 (76) - J. Borowiec, Zadura. Ścieżka wiersza, Puławy 2008 15. Autor, podmiot i tekst wobec dwudziestowiecznej tradycji poematu - T. Różycki, Dwanaście stacji, Kraków 2004 - A. Mandalian, Strzęp całunu, Warszawa 2003 oraz A. Mandalian, Poemat odjazdu, Warszawa 2007 - A. Skrendo, Ów Różycki [w:] odra.net.pl http://odra.okis.pl/article.php/280 - M. Głowiński, [recenzja Strzępu całunu], [w:] http://wyborcza.pl/1,75517,1578125.html