...'. fx-991es Instrukcja Obsługi... PI CASID~ CASIO COMPUTER CO., LTD. 6-2, Hon-machi 1-chome Shibuya-ku, Tokyo 151-8543, Japan SA0412-B Printed in Chiną. RCA501286-001 V01 CASID~ http://world.casio.com/edu/
Odnośnie tej instrukcji obsługi Znak! MATH! wskazuje przykład, ktory stosuje format Math, podczas gdy! LlNE! wskazuje format Linear. Odn ośnie szctególów dotyczących formatów wejścia/wyjścia, patrz 'Wyszczególnianie fonnatu wejścia/wyjścia". Oznakowania kapturków klawiszy wskazują to co ki awisz wprowadza lub jaką spełnia funkcję. Przyklad: m, m, 1:El,El, @I, [@, itd. Naciśnięcie klawisza I!!!l lub ~, po którym nast ąpuje naciśnięcie drugiego klawisza spełnia drugą funkcją drugiego klawisza. Druga funkcja klawisza jest wskazana poprzez tekst wydrukowany powyżej klawisza. r-- Drugafunkcja Pierwszafunkcja~ ~ lice Znaczenieróżnychkolorówtekstu, który odpowiada drugiej jest wskazane w następujące tabeli. Jeśli tekst oznakowania klawisz. jest w tym To oznacza to: kolorze: Żółty Czerwony Purpurowy (lub wzięty w purpurowy nawias) Zielony (lub wzięty w. zielony nawias) Naciśnij I!!!l, a następnie klawisz aby dostać się do odpowiadające funkcji. Naciśnij ~, a następnie klawisz aby wprowadzić odpowiednią zmienną, stalą lub symbol. Wejdź do trybu CMPLX, aby dostać się do funkcji. Wejdź do trybu BASE-N, aby dosłać się do funkcji. To co następuje przedstawia używanie drugiej funkcji w tej Instrukcji obsługi. Przyklad: I!!!l~(sin-l)m Wskazujefunkcję dostępną przezdokonaną uprzednio operacją klawisza I!!!l ~. Weźpod uwagą, że niejest to częścią dokonywanej wlaśnie przez Ciebie operacji CASIO Europe GmbH, II Bombarch 10, 22848 Norderstedt, Genmany klawisza. T El PI-1 funkcji -
Wybór elementu menu jest przedstawiony w następujący sposób, w tej Instrukcji obsługi. Przykład: ITI (Setup) ~ Wskazuje element menu wybrany poprzez dokonaną uprzednio operację klawisza ITI. Weź pod uwagę, że nie jest to częścią dokonywanej właśnie przez Ciebie operacji klawisza. Klawisz kursora jest oznakowany czterema strzałkami, wskazującymi kierunek, jak pokazano obok, na ilustracji. W tej Instrukcji obsługi, operacja klawisza kursora jest wskazana jak @,, @, i Wyświetlenia i ilustracje (takie jak oznakowania klawiszy) pokazane w tej Instrukcji obsługi i oddzielnym Dodatku są jedynie w celach iłustrujących i mogą się troszeczkę różnić od rzeczywistych elementów, które one przedstawiają. Zawartość tej instrukcji może ulec zmianie, bez uprzedniej zapowiedzi. Firma CASIO Computer Co., Ltd. oraz jej przedstawiciel nie ponoszą żadnej odpowiedzialności w stosunku do użytkownika za nieprzewidziane, uboczne, przypadkowe, lub powstałe w wyniku nabycia lub użytkowania tego produktu i załączonych z nim artykułów. Co więcej CASIO Computer Co., Ltd. oraz jej przedstawiciel nie ponoszą odpowiedzialności za jakiekolwiek roszczenia wynikające z użyłkowania tego produktu i załączonych z nim artykułów przez osoby trzecie. Używanie oddzielnego Dodatku Ilekroć zobaczysz symbol I Dodatek I w tej instrukcji, oznacza to, że powinieneś się odwołać do oddzielnego Dodatku. Numery przykładów ijak "<#021>") w tej Instrukcji obsługi odnoszą się do odpowiedniego numeru przykładu VI Dodatku. Wyszczególnij jednostkę kąta stosownie do znaków w Dodatku: 1 Deg I : Wyszczególnia stopień dla jednostki kąta. I Rod I : Wyszczególnia radian dla jednostki kąta., Uruchamianie kalkulatora konaj następującej procedury, gdy chcesz uruchomić kalkulator, >,wrócić regulacje trybów obliczania i kompletną konfigurację 'kulatora. Weź pod uwagę. że ta operacja również kasuje _ stkie obecne dane w pamięci kalkulatora. @ (ID (CLR) m (AII) (Yes) nośnie informacji dotyczących trybów obliczania i regulacji alkulatora, patrz "Tryby obliczania i ustawianie kalkulatora". )dnośnie informacji dotyczącej pamięci, patrz "Używanie pamięci alkulatora". : Środki ostrożności bezpieczeństwa Przed użyciem tego kalkulatora należy uważnie przeczytać następujące zalecenia dotyczące ważnych środków ostrożności. Miej zawsze pod ręką instrukcję dla późniejszego wglądu. ~ Ostrzeżenie Powyższy symbol akcentuje informacje, których zignorowanie może doprowadzić do uszkodzenia sprzętu czy spowodować obrażenia użytkovmika. Bateria Po usunięciu baterii z kalkulatora należy położyć ją w bezpiecznym miejscu, gdzie nie dostanie się w rece małych dzieci i przypadkowo połknięta. Trzymaj baterie z dala od małych dzieci. W razi: przypadkowego połknięcia, należy natychmiast skonsultowac się z lekarzem. Nigdy nie wolno ładować baterii, rozbierać na części lub pozwolić na jej zwarcie. Nigdy nie wolno wystawiać baterii na bezpośrednie nagrzewanie lub też jej spalać. Niewtaściwe używanie baterii może spowodować wyciek elektrolitu i uszkodzić pobliskie artykuły oraz spowodować niebezpieczeństwo pożaru i osobistych obrażeń. Wkładając do kalkulatora baterie, sprawdź czy bieguny dodatnie (El i bieguny ujemne e baterii zwrócone są w odpowiednim kierunku. Używaj wyłącznie typ baterii wyszczególniony w tej instrukcji dla tego kalkulatora. PI-2 PI-3
Składowanie kalkulatora Nigdy nie wolno palić wyrzuconego kalkulatora. Niektórelego części mogą nagle wybuchnąć powodując pożar lub obrażsnla dala. Środki 'ostrożności obsługi Pamiętaj o naciśnięciu klawisza @El przed pierwszym użyciem kalkulatora. Nawet gdy kalkulator pracuje normalnie, baterię nalezy wymieniać co najmniej raz na trzy lata. Zużyta bateria może przeciekać. spowodować uszkodzenie i zle funkcjonowanie kalkulatora. Nigdy nie pozostawiaj zużytej batem w kalkulatorze. Bateria dostarczona z kalkulatorem w chwili jego zakupu ulega w czasie transportu i magazynowania powolnemu wyładowaniu. Dlatego tez, czas jej pracy może być krótszy niż przewidywany i konieczna będzie jej wymiana. Słabo naładowana bateria może spowodować częściową lub całkowitą utratę zawartości pamięci. Zachowaj zawsze zapisane kopie wszystkich ważnych danych. Unikaj używania i składowania kalkulatora w miejscach narażonych na wysokie temperatury. Przybardzo niskich temperaturach wyświetlanie możebyć bardzo słabe lub zupelnie zaniknąć i skrócić żywotność baterii. Unikaj również pozostawiania kalkulatora w beśpośrednim świetle słonecznym, w pobliżu okna i ogrzewania lub w innym miejscu, gdzie może być narażony na wysokie temperatury. Ogrzewanie może spowodować odbarwienie lub deformację obudowy kalkulatora i uszkodzenie wewnętrznego układu aparatu. Unikaj używania i składowania kalkulatora w miejscach narażonych na dużą wilgotność i kurz. Nie pozostawiaj kalkulatora w miejscu, gdzie może być narażony na zamoczenie czy dużą ilość kurzu i wilgotności. Takie warunki mogą uszkodzić jego wewnęrtzny układ. Nigdy nie upuść kalkulatora. ani też narażaj na silne uderzenia. Nigdy nie skręcaj lub nie zginaj kalkulatora. Unikaj noszenia kalkulatora w kieszeni spodni lub w innym ciasnym ubraniu, gdzie może go to narazić na skręcanie lub zginanie. Nigdy nie należy próbować demontować kalkulatora. Nigdy nie naciskaj klawisze kalkulatora długopisem lub innym ostrym przedmiotem. Używaj miękkiej i suchej szmatki do czyszczenia zewnętrznej części kalkulatora. Jeśll kalkulator będzie bardzo zabrudzony. przetrzyj go nawilżoną roztworem słabym z wody i średnio neutralnym środkiem myjącym gospodarstwa domowego. Przed przetarciem kalkulatora. usuń.vszelkinadmiernypłyn. Nigdy nie używajrozcieńczalnika.benzyny ub innych środków lotnych do oczyszczania kalkulatora. Takie oostępowanie może usunąć wydrukowane znaki i uszkodzić,budowę PI E.
a Zdejmowanie twardego futerału Przed użyciem kalkulatora, wysur ku dolowi futeral. aby go zdjac. a następnie dołącz futerał z tyłu kalkulatora jak pokazano na poniższej ilustracji. Włączanie i wyłączanie zasilania Naciśnij @ID, aby włączyć kalkutator. Naciśnij @!jj jgi (OFF), aby wyłączyć kalkulator. Regulowanie kontrastu wyświetlacza @ilij @2@(SETUP) [!]("'CONT~) To wyświetla ekran regulowania kontrastu. Używaj i, aby regulować kontrast wyświetlacza. Po ustawieniu kontrastu w pożądany sposób, naciśnij jgi. CONTRAST LIGHT [. J Możesz również regulować kontrast używając i, gdy menu trybu (które ukazuje się gdy naciskasz I!@)jest na wyświetlaczu. Ważne! Jeśli regulacja kontrastu wyświetlacza nie poprawia czytelność wyświetlacza. oznacza to prawdopodobnie. że moc baterii jest słaba. Wymień baterię. Odnośnie wyświetlacza Twó] kalkułator posiada ekran LCD 31-punkt6w x 96-punktów. Przykład: m Wprowadzone wyrażenie - Po l (.f (2), Je 2) ) Wynik obliczenia --{ ~~ '-'-- PI-6 --=-:::J Wskaźniki wyświetlania Przykład I CMPLX m wyświetlenia: Ten wskaźnik: M STO RCL STAT CMPLX MAT VCT FłX SCI Math Disp Oznacza to: Naciśnięcie klawisza ~ spowodowało zmianę klawiatury. Naciśnij na pożądany klawisz i klawiatura powróci do pierwotnej funkcji i wskaźnik zniknie. Naciśnięcie klawisza ~ spowodowało wprowadzenie trybu alfa. Naciśnij na pożądany klawisz, a wprowadzenie trybu alfa zostanie zdezaktywowane i wskaźnik zniknie. W pamięci niezależnej znajduje się wprowadzona wartość. Kalkulator oczekuje wprowadzenie nazwy zmiennej, aby przyporządkować wartość do tej zmiennej. Ten wskaźnik ukazuje sie po naciśnięciu ~ Iffil (STO). Kalkulator oczekuje wprowadzenie nazwy zmiennej, aby przywołac wartość tej zmiennej. Ten skażnik ukazuje się po naciśnięciu @ID. Kalkulator jest w trybie STAT. Kalkulator jest w trybie CMPLX. Kalkulator jest w trybie MATRIX. Kalkulator jest w trybie VECTOR. Jednostką miary kąta wartości domyślnej jest stopnień. Jednostką miary kąta wartości domyślnej jest radian. Jednostką miary kąta wartości domyślnej jest grad. Stała liczba miejsc dziesiętnych jest wyszczególniona. Stała liczba cyfr znaczących jest wyszczególniona. Syle math jest wybrany jako format wejścia/wyjścia. Zarys obliczeń jest dostępny w pamięci i może być przeglądnięty, albo też więcej danych powyżej lub poniżej obecnego ekranu. Obecne wyświetlenie jest wynikiem pośrednim obliczenia dzialania złożonego. Ważne! W przypadku obliczeń bardzo zespolonych lub obliczeń innego typu, które pochłaniają dużo czasu, w czasie dokonywania obliczenia mogą ukazać się jedynie wskażniki (bez żadnej wartości). PI-7
'Tryby obliczania i ustawianie. kalkulatora :. +. r. _, Tryby obliczania Gdy dokonujesz obliczenia tego typu: Wybierz ten tryb: Obliczenia ogólne COM P Obliczenia na liczbach zespolonych CMPLX Obliczenia statystyczne i obliczenia regresji STAT Obliczenia w różnych systemach liczbowych (binarny, ósemkowy, dziesiętny, szesnastkowy) Rozwiązywanie równań Obliczenia na macierzach Tworzanie tablicy liczbowej bazowanej na wyrażeniu Obliczenia na wektorach Wyszczególnianie trybu obliczania BASE-N EON MATRIX TABLE VECTOR (1) Naciśnij ~,aby wyświetlić,----------, menu trybu. 1:CQt'IP 2: Ct1PLX 3:STAT 4:BASE-N 5: EQN 6: t1atrix,:table 8:VECTOR (2) Naciśnij klawisz liczbowy odpowiadający trybowi, który zamierzasz wybrać. Na przykład, aby wybrać tryb CMPLX, naciśnij m. Konfigurowanie ustawiania kalkulatora Naciśnięcie ~ ~ (SETUP) wyświetla menu ustawiania, które możesz używać do sprawdzania, jak zostały wykonane i wyświetlone obliczenia. Menu ustawiania ma dwa ekrany, które możesz przełączać za pomocą ~ i @. ~ r---------------, a;~~~eio -+ l;~~~txa;~t~t 6:Fix 5: Disp 6: 4CONT. 8: NO ni) @ Parz "Regulowanie kontrastu wyświetlacza" odnośnie informacji dotyczących używania "~CONT~". Wyszczególnianie formatu weiścia/wyiścia Dla tego formatu wejścia! wyjścia: Dokonaj tej operacji klawisza: Math @!ii ~ CD (MthIO) linear ~ ~ m (LineIO) W formacie Math ulamki, liczby niewymierne i inne wyrażenia są wyświetlane tak jak one są napisane na papierze. W formacie linear ułamki i inne wyrażenia są wyświetlone na jednej linii (ij Matll" 22 15 Format Math Format Unear Wyszczególnianie jednostki miary kąta wartości domysinej Aby wyszczególnić to jako jednostkę miary kąta wartości Dokonaj tej operacji klawisza: domyślnej: Stopnie @!ii ~ m (Deg) Radiany @!ii ~ @J(Rad) Grady @!ii~rn(gra) 90 :;:; 2E.. radianów «100 gradów 2 Wyszczególnianie liczby wyświetlanych cyfr Aby wyszczególnić to: Dokonaj tej operacji klawisza: Liczba miejsc dziesiętnych @!ii~ [I)(Fix)@)-(I] Liczba cyfr znaczących ~ffim(sci)@)-(i] Zakres wyświetlania ~~(]](Norm)CD(Norml) wykładniczego lub m(norm2) Przykłady wyświetleń wyników obliczeń Fix: Wyszczególniona wartość (od O do g) kentroluje ilość miejsc dziesiętnych rezultatów wyświetlonych obliczeń. Wyniki obliczeń przed wyświetleniem są zaokrąglane do wyszczególnionej cyfry. Przykład: 100 ~ 7 = 14.286 (Fix3) 14.29 (Fix2) PI-8 PI-9
So. Wyszczegolnlona wartosc (od I do 101 kontroluje IIO~....)':ł znaczących rezultatów wyś vietlonych obliczen. Wyniki obił "'"e' przed wyświetferuem są zaokrąglane do wyszc. g,'ondj cytr y Przykład: 1 ~ 7; 1.4286 x 10-1 (8c,5) 14 9 -~ (8c,4) Norm: Wybran,e jednej z dwóch dostępnych ustawień (Norm1 Norm2) decyduje o zakresie w Ktorym wyniki nie bedą wyświencne w formacie wykładniczym. Na zewnątrz wyszczególnionego zakresu, v.'yniki sa wyświettane w formacie wykładniczym Norml: 10-2>.d, L, I i: 1010 Norm2: 10-9> lvl, lxi i: 1010 Przykład: 1-7200 ; 5 x 10-3 (Nonml) 0.005 (Norm2) Wysz~zegolnianie formatu wyświetlacza ułamkowego r- Aby wyszczególnić ten format wyświetlacza Dokonaj tej operacji klawisza: ułamkowego: Mieszany ~ (!@0 CD (ab/c) N iewłaściwy ~@@0m(d/c) Wyszczególnianie formatu wyświetlania liczb zespolonych Aby wyszczególnić ten format liczb zespolonych: Dokonaj tej operacji klawisza: Wspólrzędne prostokatne ~Eill0 [D (CMPLX)CD(cl+hi) Współrzędne biegunowe @!!)@il!)0[ij(cmplx)m(rlii) Wyszczególnianie formatu wyświetlania statysty' r Gl Należy pos+ipić w nastepl';'c, sposób. aby wyświetlić lub rue kolumnę czestotnwości (FREQ) ekranu edytora 8TAT trybu STAr Aby wyszczegól;;ić to: T Doko ajtej operacji ktawrszs Przedstaw,ć kolumnę FREQ ~ ~ 0 (!) \~TAT) CD(ON) Maskować koiumnę FRE @!!)@@0 @(STAT)m(OFF) Wyszczególnianie formatu wyświetlania kropki dziesiętnej Aby wyszczególnić ten fonnat wyświetlania Dokonaj tej operacji klawisza: kropki dziesiętnej: Kropka (.) ~(!@0 rn(disp)cd(dot) Przecinek (,) @!!) ~ 0 rn (Disp) m (Comma) Dokonywane nastawianie odnosi się jedynie do wyników, Podczas wprowadzania danych, przecinek dziesiętny jest zawsze zastępowany kropką (.). Inicjalizacja trybu obliczeń i inne nastawienia Następujące postępowanie inicjuje tryb obliczeń i inne nastawienia w następujący sposób. @!!) I]) (CLR) CD (Setup) El (Yes) Te nastawienie: Jest inicjowane w następujący sposób: Tryb obliczeń COMP Fonmat wejścia/wyjścia MthlO Jednostka miary kąta Deg Cyfry wyświetlone Norml Format ulamkowy d/c Format wyświetlacza ułamkowego a+bi Wyświetlanie statystyczne OFF Kropka dziesiętna Dot Aby skasować inicjalizację. bez wykonania żadnej czynności, naciśnij @(Cancel) zamiast El. Wprowadzanie wyrażeń i wartości Wprowadzanie wyrażenia w formacie normalnym Ten kalkulator pozwala na wprowadzanie wyrażen tak jak są one napisane. Następnie naciśnij jedynie klawisz El. aby wykonać obliczenie. Kalkulator określa automatycznie kolejność pierwszeństwa obliczeń dla dodawania, odejmowania, mnożenia, dzielenia, funkcji i nawiasów. Przykład: 2 (5 + 4) - 2 x (-3) ; ILlNE I m m m rn [l)@iilel 2(5+4)-2x-3 moolbrnel 24 PI-1Q PI-11
Wprowadzanie funkcji z nawiasami Jeśli wprowadzasz jedną z przedstawionych poniżej funkcji, jest ona automatycznie wprowadzana ze znakiem otwartego nawiasu (O. Następnie powinieneś wprowadzić argument i zamknąć nawias ()). sin(, cos(, tan(, sin-1(, cos-\, tan-1(, sinh~ cosh(, tanh(, sinh-\ cosh-1(, tanh-1(, log(, In(, e A (, 10 A (, r(, re, Abs(, Pol(, Rec(, J(, d/dx(, L(, pc, 0(, R(, arg(, Conjg(, Not(, Neg(, det(, Trn(, Rnd( Przykład: sin 30 : ILlNE I Naciśnięcie ~ wprowadza "'sin(". Weź pod uwagę, że metoda wprowadzania danych bedzie inna, jeśli bedziesz chciał używać formatu Math. Aby otrzymać wiecej informacji, patrz "Wprowadzanie danych w formacie Math". Pomijanie znaku mnożenie Możesz pominąć znak mnożenia (x) w każdym z następujących przypadków. Przed otwartym nawiasem (m): 2 2$(5 + 4), itd. Przed funkcją z nawiasami: 2 2$sin(30), 2 2$r (3), itd. Przed symbolem przedrostka (oprócz znaku minusu): 22$ h123, itd. Przed nazwą zmiennej, stałej lub liczbą losową: 202$ A, 2 2$n, 2 2$i, itd. Objęcie ostatnim nawiasem Możesz pominąć jeden lub więcej nawiasów na końcu obliczenia, zanim zostanie naciśnięty klawisz El. Odnośnie szczegółów, patrz "Pomijanie objęcia VI ostatni nawiasu". Wyświetlanie długiego wyrażenia Wyświetlanie może zawierać jednocześnie do 14 znaków. Gdy wprowadzasz 15-ty znak, wyrażenie się przesuwa w lewą stronę. W tym momencie, wskażnik ukazuje się po lewej stronie wyrażenia, aby wskazać. że kontynuuje ono przesuwanie w lewą stronę ekranu. Wprowadzona wartość: 1111 + 2222 + 3333 + 444 Część wyświetlona: Iil Math ~2222+3333+444i Gdy wskaźnik. Jest wyświetiony, możesz przewinąć część zamaskowaną na lewą stronę, aby ją zobaczyć naciskając klawisz. Wskaźnik ~ ukaże się po prawej stronie wyrażenia. W tym momencie. możesz używać klawisza, aby przewijać w odwrotnym kierunku. Liczba wprowadzonych znaków (Bajty) Jedno wyrażenie może zawierac do 99 bajtów danych. Zazwy... zaj, każde naciśnięcie klawisza zużywa jeden bajt. Funkcja wymagająca dwa naciśnięcia klawisza (na przykład l!1ffi!ilil(sin- 1 )) zużywa jedynie jeden bajt. ZwrÓĆ jednakże uwagę, że gdy wprowadzasz ułamki w fonmacie Math, każda wprowadzona pozycja zużywa więcej niż jeden bajt. Odnośnie szczegółów, patrz 'Wprowadzanie danych w fonmacie Math". Normalnie, kursor wprowadzania danych ukazuje się w formie pionowej (I) lub poziomej (_) kreski migającej na ekranie. Gdy pozostaje jedynie 10 lub mniej bajtów do wprowadzania, kursor przybiera kształt kwadratu., aby Ciebie o tym powiadomić. Jeśli kursor ukaże się, dokończ wyrażenie w miejscu najbardzej praktycznym i oblicz wynik. Poprawianie wyrażenia Ten rozdział wyjaśnia jak należy poprawić wyrażenie w trakcie wprowadzania. Metoda postępowania zależy od wybranego trybu wprowadzania danych (wstawianie lub nadmierny zapis). Odnośnie trybów wprowadzania danych z wstawianiem i nadmiernym zapisem W trybie wstawiania, wyświetlone znaki przesuwają się w lewą stronę. aby zrobić miejsce wprowadzanemu, nowemu znakowi. W trybie nadmiernego zapisu, każdy nowy wprowadzony znak zastępuje znak znajdujący się w obecnej pozycji kursora. Tryb wprowadzania danych początkowej wartości domyślnej jest wyszczególniony. Jeśli zachodzi potrzeba możesz wybrać tryb nadmiernego zapisu. Kursor ukazuje w postaci migającej pionowej linii (I), gdy został wybrany tryb wstawiania i w postaci migającej poziomej linii (.-l, gdy został wybrany tryb nadmiernego zapisu. przy wprowadzaniu w formacie Linear, początkową wartością domyślną jest tryb wstawiania. Możesz przejść do trybu nadmiernego zapisu naciskając ~ @)(INS). W przypadku formatu Math możesz używać jedynie trybu wstawiania. Nie przejdziesz do trybu nadmiernego zapisu naciskając ~ @)(INS). Patrz "łnkorporacja wartości do funkcji", odnośnie szczegółów. Kalkulator przechodzi automatycznie do trybu wstawiania, gdy zmieniasz format wejścia/wyjścra z formatu Linear na Math. Kursor PI-12 1"1-13
Zmienianie ostatniego znaku lub ostatniej własn! wprowadzonej funkcji Przykład: Aby poprawić wyrażenie 369 x 13 w ten sposób. azeby otrzymać 369 x 12 Usuwanie []) [IDm lrl m m j869x 131 m znaku lub funkcji @I1369xlI rnh69x121 Przykład: Aby poprawić wyrażenie 369 x x 12 w ten sposób. ażeby otrzymać 369 x 12 IUNE I Tryb wprowadzania: I m m [ID []] IRlIRl m m 369xx 121 Poprawianie Tryb nadmiernego zapisu: :=====;;:::=~ 1369xXI12 m @I1369xI12 []) [ID []] IRlIRl m rn 1369xX12_ m obliczenia 1369xx12 @I1369x12 Przykład: Aby poprawić cos(60) w ten sposób. ażeby otrzymać sin(60) IUNE I Tryb wprowadzania: l [ID @J CD COS(60)1 I :=====;;:::=== @I1160) ~==;;m==== @iijsincl60) I PI-14 m m m m Tryb nadmiernego zapisu: I m l[id@jcd cos(6id_ I~OS(60) m --~ ===; @iijisin( 0) m _ Wprowadzanie wejścia do obliczenia Korzystaj zawsze z trybu wprowadzania dla tej operacji. Używa) zawsze lub, aby doprowadzić kursor w miejsce. gdzie chcesz coś wprowadzić i dokonaj pożądanego wprowadzenia. Wyświetlanie umiejscowienia błędu Jeśli komunikat blędu (na przykład "Math ERROR" lub "Syntax ERROR" ukaże się. gdy naciskasz El. naciśnij lub. Miejsce. gdzie został popełniony błąd w obliczeniu, zostanie zlokalizowane i podkreślone przez kursor. Bedzesz mógł wtedy dokonać niezbędnych poprawek. Przykład: Jeśli wprowadzisz 14.;-O x 2 ~ zamiast 14.;- 10 x 2 ~ Korzystaj z trybu wprowadzania. aby dokonać następujących operacji. Math m ERROR m [I) ffi @J lrl rn El [RC J : cance l [4H.J:Goto m Naciśnij lub. 14.;-0Ix2 I I -- Błąd znajduje się tutaj m 114.;-1I0X2 m I Możesz również usunąć ekran błędu naciskając rg], aby skasowac całe obliczenie. PI-15 _
Wprowadzanie danych w formacie Math.Vprowadzając dane w formacie Math, możesz wprowadzać dane.vyświetlać ułamki jak również niektóre funkcje używając tego.arneqo formatu jak w Twoim podręczniku. Ważne! Niektóre typy wyrażeń mogą powodować, że wielkość formuły ubliczeń będzie większa niż jedna linia wyświetlacza. Dozwolona wielkość formuły obliczeń wynosi dwa ekrany wyświetlacza (31 punktów x 2). Póżniejsze wyświetlanie będzie niemożliwe, jeśli wielkość wprowadzanego obliczenia przekracza dozwolony limit. Zagnieżdżanie funkcji i nawiasów jest dozwolone. Późniejsze wprowadzanie będzie niemożliwe, jeśli zagnieżdżasz za dużo 'unkcji inub nawiasów. Jeśli to się zdarzy, podziel obliczenie na Kilka części i oblicz oddzielnie każdą część. Funkcje i symbole możliwe do wykorzystania przy wprowadzaniu danych w formacie Math Kolumna "Bajty" wskazuje ilość bajtów pamięci, zużywanych przy prowadzaniu danych. Funkcja I Symbol Operacja klawisza Bajty Jłamek niewłaściwy ~ 9 Ulamek mieszany ~~(-g) 13 log(a.b) (Logarytm) l5;q) 6 l QAx (Potęga z 1Q ) ~[5J(1O') 4 eo.v (Potęga z e) ~~(e') 4 Pierwiastek kwadratowy ~ 4! Pierwiastek trzeciego stopnia ~~(3r.) g I Kwadratowy, trzeciego stopnia @l, ~@l~(3) 4 Odwrotność ~ 5 Potęga ~ 4 Pierwiastek potęgi ~~('JO) g Calka [lb 8 Pochodna @!ij[lb(i.') 6 Obliczanie L @!ij~(:;-) 8 Wartość bezwzględna @1 i)(abs) 4 Nawiasy I]] lub CIJ 1 Przykłady wprowadzania danych w formacie Math.'1szystkie następujące operacje są dokonywane. gdy został Iybrany format Math. Nróć szczególną uwagę na umiejscowienie i wielkość kursora, Idy korzystasz z formatu Math do wprowadzania danych. "rz/kład 1: Aby wprowacz.ć 2...i I MATH I m~rnl,-'31 L lem I2 3 +11 Przykład 2: Aby wprowadzić 1 + J2 + 3 IMATH I mle~mi1+j21 IE m 11+J2 +31 Przykład 3: Aby wprowadzić (1 + +)2 x 2 = IMATHI 0 I]]mlE~m~rn CIJ @loomel (1+~)"X2 0 Milth 0 Milth 0 "ol' 0 Malb...~. 98 25 Gdy naciskasz El aby otrzymać wynik obliczenia w formacie Math, część wprowadzonego wyrażenia może zostać ucięta jak na ekranie przykładu 3. Jeśli chcesz ponownie przeglądnąć cale wyrażenie, naciśnij ~, a następnie. Inkorporacja wartości do funkcji Gdy korzystasz z formatu Math, możesz wprowadzić część wyrażenia (wartość, wyrażenie objęte nawiasem, itd. ) do funkcji. Przykład: Aby wprowadzić wyrażenie objęte nawiasem 1 + (2 + 3) + 4 do funkcji ol Ej 1+1(2+3)+4 Przesuń kursor tutaj. ~====::::;.;=:::;;::= ~ @(INS) 1 1 +~2+3)+4.,. I Kursor zmienia kształt. jak pokazano tutaj. (i] MIItI Wyrażenie w nawiasie zostaje wprowadzone do funkcji r. Jeśli kursor znajduje się po lewej stronie wyjątkowej wartości lub ułamka (zamiast otwartego nawiasa), ta wartość lub ten ułamek zostaną wprowadzone do wyszczególnionej tutaj funkcji. PI-16 PI-17
Jeśli kursor jest po lewej stronie funkcji, cała funkcja będzie wprowadzana do wyszczególnionej tutaj funkcji. Następujące przykłady pokazują inne funkcje, które mogą być używane w poniższej procedurze, jak również klawisze, które należy nacisnąć. Wyrażenie pierwotne: 1+1(2+ 3) +4 Funkcja Operacja klawisza Otrzymane wyrażenie Ułamek log(a,b) 1+ lo'~ło( (2+3) )+4 Pierwiastek potęgi ~~('rc;) Wyrażenie pierwotne: 1+1(X+3) +4 Funkcja Operacja klawisza Otrzymane wyrażenie Całka ~ 1+I~I(X+3)dX+4 Pochodna ~~(f;') 1+ cl~ CI(X+3))1 :>:=0~ Obliczanie L ~~(:;-) 1+L (ICX+3))+4 x=o Możesz również wprowadzić wartości do następujących funkcji. @jijj1 l(lo'), ~[EJ(e'),~,~, 1li!1I~(3r.), Ili!1II J(Abs) O ńw Gdy "MthIO" jest wyszczególniony jako format wejścia/wyjścia, możesz wyszczególnić czy wyniki obliczenia mają być wyświetlane w formie zawierającej wyrażenia typu.f2 i 1t (liczby niewymierne). Naciśnięcie El, po wprowadzeniu obliczenia wyświetla wynik w formie liczb niewymiernych. Naciśnięcie @!fjel, po wprowadzeniu obliczenia wyświetla wynik w formie dziesiętnej. Uwaga Gdy "LineIO" jest wyszczególniony jako format wejścia/wyjścia, wyniki obliczenia są zawsze wyświetlane w formie dziesiętnej (bez liczb niewymiemych), bez względu na to czy naciskasz El czy też @!fjel. o Warunki wyświetlenia formy 1t (forma, która zawiera 1t w obrębie wyświetlacza liczby niewymiernej) są identyczne jak te dla konwersji S-D. Odnośnie szczegółów, patrz "Używanie transformacji S-D". Przykfad 1:,f'J. +f8 = 3,f'J. 1 MATH 1 (j) Przykład 2: sin (60) =.f3 2 1 MATH 1 I!l Maili.. 312 Milll.. 4.242640687 (Jednostka miary kąta: Oeg) sinc60 0 Malh.. Q 2. 1 Przykład 3: sin? (0.5) ='6 1t IMATHI (Jednostka miary kąta: Rad) sin-l(0.5 m Malh ijl PI-18 PI-l g.- -._- - -
To, co następuje stanowt obliczenia, których wyniki formy r (forma, która zawiera r w obrębie wyświetlacza liczby niewymiernej) mogą być wyświetlone. a.obliczenia arytmetyczne wartości z symbolem pierwiastka kwadratowego (r),.\2,.\.3, x-1 b. Obliczenia funkcji trygonometrycznej c. Obliczenia Abs na liczbach zespolonych d. Wyświetlanie współrzędnych biegunowych w trybie CMPLX (rl e) To, co następuje stanowi zakresy wprowadzanych wartości dla których forma r jest zawsze używana dla wyświetlania wyników obliczeń trygonometrycznych. Ustawianie Wynik obliczenia jednostki Wprowadzanie wartości zakresu wprowadzanej miary kąta kąta wartości formy r Deg Jednostki 15' '1 < 9 x 109 --1 Rad Wielokrotności 1~ 1t radianów ~I < 201t Gra Wielokrotności 5 3 0 gradów ~rl< 10000 Wyniki obliczeń mogą być wyświetlane w formie dziesiętnej dla wartości wprowadzanych poza poniższymi zakresami. Zakres obliczania formy r Uwaga W trakcie wykonywania obliczeń na liczbach zespolonych w trybie CMPLX, następujące warunki są stosowane odpowiednio zarówno do części rzeczywistej jak i do części urojonej. Wyniki zawierające symbole pierwiastków kwadratowych mogą zawierać do dwóch składników (składnik liczby catkowitej jest również liczony jako składnik). Wyniki obliczeń formy r używają przedstawione poniżej formaty wyświetlacza. ±afb, ±d±afb, ±afb ±dfve c To, co następuje przedstawia zakres dla każdego z współczynników (a, b, c, d, ej). 1:oa < 100, 1 -c b c 1000, 1 :OC< 100 O:od< 100,O:oe< 1000, 1 :of<100 PI-20 Przykład' 2V3x4-8V3 formar 35,12x 3; 148.492424 forma dziesiętna (;~J2) 150,12 """-; 8.485281374 25 2 x (3-2;15) ; 6-4-15 formar 23 x (5-2V3) ; 35.32566285 torn,_ Jziesiętna (;~-46V3) 10,12+ t5 x 3V3; 45V3 + I~J2 formar 15 x (t 0,12 + 3V3); 290.0743207 forma dziesiętna (; 45V3 +~J2),12 + V3 + Ja; V3 + 3,12 formar,12 + V3 + v'6-5.595754113 forma dziesiętna Podkreślone w powyższych przyktadach miejsca wskazują przyczynę użycia formatu dziesiętnego. Przyczyny, które zadecydowały o wyświetleniu wyników przykładów w formie dziesiętnej - Wartość poza dopuszczalnym zakresem - Więcej niż dwa składniki w wyniku obliczenia o Wyniki obliczeń wyświetlone w formie r są sprowadzane do wspólnego mianownika. afb dve a'fb + d've -c-+/"'" c' o c' jest najmniejszą wspólną wielokrotnością c if. Ponieważ wyniki obliczeń są sprowadzane do wspolnego mianownika, są one wyświetlane w formie r nawet gd~ współczynniki (a', c' i d') są poza właściwymi zakresami współczynników (a, c i d). V3 12 10V3+11J2 Przykład: 11 +10; 110 o Wynik jest wyświetlany w formie dziesiętnej nawet gdy każdy pośredni y/ynik posiada trzy składniki lub więcej. Przyklad: (1 +,12 + V3)(1 -,12 - V3)(; --4-2v'6) ; -8.898979486 o Jeśli napotkany w trakcie obliczenia skladnik nie może być wyświetlony w formie pierwiastkowej (r) lub ułamkowej, wynik obliczenia jest wyświetlany w formie dziesiętnej. Przykład: log3 +,12 ; 1.891334817 PI-21
Obliczenia podstawowe (COMP) Ta sekcja wyjaśnia jak wykonywać obliczenia arytmetyczne, ułamkowe, procentów i sześćdziesiątkowe. Wszystkie obliczenia w tej sekcji są wykonywane w trybie COMP(~[D). Obliczenia arytmetyczne Używaj klawiszy [B. El. 00 i G:l. aby wykonywać obliczenia arytmetyczne, Przykład: 7 x 8-4 x 5 ; 36 ILlNE I Kalkulator ustala automatycznie kolejność obliczeń, W celu otrzymania więcej Informacji, patrz I/Porządek pierwszeństwa obliczeń". Liczba miejsc dziesiętnych i liczba cyfr znaczących Możesz wyszczególnić stalą liczbę dziesiętnych i cyfr znaczących. aby otrzymać wynik obliczenia, Przykład: 1.,. 6 ; ILlNE I Regulowanie początkowej wartości 1"'6 domyślnej (Norm1) 3 miejsca dziesiętne (Fix3) 3 cyfry znaczące (Sci3) 1"'6 1"'6 0.1666666667 m Fil. 0.167. 0 'CI 1. 67xiii 1 Odnośnie większej ilości informacji, patrz "Wyszczególnianie liczby wyświetlanych cyfr", 36 Pomijanie objęcia w ostatni nawiasu Możesz pominąć objęcie w ostatni nawias ()) tuż przed naciśnięciem klawisza El zakańczając obliczenie, To się prawdziwe jedynie w wypadku formatu Linear. Przykład: (2 + 3) x (4-1); 15 ILlNE I m(])[b@)ij]oo m0e1(jjel o (2+3)x(4-1 Obliczenia na ułamkach Sposćb w jaki ułamki powinny być wprowadzane. zależy od obecnie wyszczególnionego formatu wejścia/wyjścia. Format Math Format Ułamek niewłaściwy Ułamek mieszany 7 2.1 3 3 (~m m) (~~( 8)11J rn m) 7.13 2.1 1.I 3./ <, / -, Numerator Mianownik Część liczby Mianownik Linear całkowitej Numerator (m~m) (I1J~rn~ (II) Według regulowań początkowej wartości domyślnej. ułamki są wyświetlane jako ułamki niewłaściwe. Wyniki obliczeń na ułamkach są zawsze redukowane przed wyświetleniem. I Dodatek <#001>-+-;- 326 I 2 1 7 <#002> 32...+ 1 ~; 4 ~ (Format wyświetlacza ułamkowego: 4 3 12 ab/c) 4-31.. ; 1.. (Format wyświetlacza ułamkowego: ab/c) 2 2 Jeśli ogólna liczba cyfr używana dla ułamka mieszanego (włącznie z liczbą całkowitą, numeratorem, mianownikiem i symbolami separatora) jest większa niż 10, wartość jest automatycznie wyświetlana w formacie dziesiętnym. Wynik zawierający obie wartości, wartość ułamkową i wartość dziesiętną jest wyświetlany Vi formacie dziesiętnym. I 15 PI-22 PI-23
Przełączanie pomiędzy ułamkiem niewłaściwym i ułamkiem mieszanym b d Naciśnięcie klawiszy @!!J ~(ac <=) c) przełącza wyświetlanie ułamków pomiędzy ułamkiem niewłaściwym i ułamkiem mieszanym. Przełączanie pomiędzy formatem ułamkowym i formatem dziesiętnym 13';-2 '--- --'1:c..:..~5 '--- 3J_2 m "I; 1 3-2 m "I Format ulamka zależy od obecnie wybranego formatu wyświetlacza ułamkowego (ulamek niewlaściwy lub ulamek mieszany). Nie możesz przełączać z formatu dziesiętnego na ułamek mieszany jeśli ogólna liczba cyfr użyta w ulamku mieszanym (liczba całkowita, numerator, mianownik i symbole separatora) jest większa niż 10. Odnośnie szczegółów dotyczących klawisza ~ patrz "Używanie transformacji S-D". Obliczenia procentowe Wprowadzenie wartości i naciśnięcie klawisza I!!!l m (%), zamienia wprowadzoną wartość na procenty. I I Dodatek <#003> 2% = 0.02 (,~O) <#004> 150 x 20% = 30 ( 150X..12..) 100 <#005> Obliczyć jaki procent z 880 stanowi 660. (75%) <#006> Podwyższyć 2500 o 15%. (2875) <#007> Zmniejszyć 3500 o 25%. (2625) <#008> Zmniejszyć sumę 168, 98 i 734 o 20%. (800) <#009> Jeśli 300 gramów zostanie dodane do próbki ważącej początkowo 500 gramów, to O ile procent wzrośnie jej waga? (160%) <#010> Obliczyć zmian procentu wartości wzrastającej z 40 do 46, a następnie do 48. (15%.20%) Obliczenia stopni, minut, sekund (sześć dziesiętne) Możesz wykonywać obliczenia używając wartości sześćdziesiątkowych i zamieniać te wartości z sześćdziesiątkowych na dziesiętne. Wprowadzanie wartości sześćdziesiątkowa Wartość sześćdziesiątkowa jest wprowadzana w następujący sposób. (Stopnie) G(Minuty) G(Sekundy) G I Dodatek I <#011> Wprowadzić 2 0 '30'. Weź pod uwagę, że należy zawsze wprowadzić coś dla stopni i minut. nawet, kiedy one są zerem. Obliczenia sześćdziesiątkowe Dokonywanie następujących oblicze n sześćdziesiątkowych daje wynik sześćdziesiątkowy. Dodawanie lub odejmowanie dwóch wartości sześćdziesiątkowych Mnożenie lub dzielenie wartości sześćdziesiątkowej i wartości dziesiętnej I Dodatek I <#012> 2 20'30' + 39'30' = 3'00'00" Konwersja pomiędzy wartościami sześćdziesiątkowymi i wartościami dziesiętnymi Naciśnięcie B podczas wyświetlania wyniku obliczenia pozwala na wyświetlenie wartości sześćdziesiątkowej lub wartości dziesiętnej. I Dodatek I <#013> Zamienić 2.255 na jego równowartość sześćdziesiątkową. PI-24 PI-25
Używanie wyrażeń wielo-' zdal')iowych w 'obliczeniach,.. Mozesz u~ywać dwie kropki (:), aby połączyć dwa lub więcej wyrażeń I wykonac Je w porządku od lewej strony do prawej naciskając naklawisz El. Przykład: Aby utworzyć wyrażenie wielo-zdaniowe wykonywujące następujące dwa obliczenia: 3 + 3 i 3 x 3 IUNEI [I) (lj[i1~~(:)[i) 00 [I) 3+3: 3><31 El.' 1r-----~0~--- :=====;~~ 3+3.ł..DI;p "Disp" wskazuje, że jest to wynik pośredni wyrażenia wielo-zdaniowego. El u' 0 I'>x~ UŻ}'wartie, pąmięci historii obliczeń i powtarzahia..' '..~:'!,,~...,. " ~" ~ -.~azdoraz~wo gdy wykonywane jest obliczenie, obliczane wyrażenie J lego wynik, zapisywane są w pamięci historii obliczenia. Tryby, w których historia obliczeń jest zapisywana są: COM P (~m), CMPLX (~m), BASE-N (~@J) Przywoływanie zawartości pamięci historii obliczeń Naciśnij @, aby ponownie przeglądnąć zawartość pamięci historii obliczeń. Wyswretla ona wyrażenia dokonanych obliczeń iich wyniki. Przykład: IUNE I o 6 Weź pod uwagę, że pamięć historii obliczeń jest wyczyszczana, gdy wyłączasz kalkulator, naciskasz klawisz 1Qill,zmieniasz tryb obliczeń lub format wejścia/wyjścia lub też dokonujesz operacji inicjałizacji. Pamięć historii obliczeń jest limitowana. Jeśli wykonane obliczenie wypełnia pamięć, naj starsze obliczenie jest automatycznie kasowane, aby zwolnić miejsce nowemu obliczeniu. Funkcja powtarzania Gdy wynik obliczenia jest wyświetlony, możesz nacisnąć [gj, a następniey lub, aby edytować wyrażenie użyte w poprzednim obliczeniu. Gdy korzystasz z formatu Linear, możesz wyświetlić wyrażenie naciskając lub, bez poprzedniego naciskania [g]. I Dodatek I <#014> Używanie pamięci kalkulatora Nazwa pamięci Opis Pamięć ostatniego wyniku Zapamiętuje ostatni wynik obliczenia. Wyniki obliczeń mogą być dodawane do lub Pamięć odejmowane od pamięci niezależnej. niezależna Wskaznik wyświetlania "M", wskazuje dane zapisane w pamięci niezależnej. Sześć zmiennych określonych jako A, B, C, Zmienne D, X, i Y może być używanych, w celu zapisywania pojedyńczych wartości. Ta sekcja używa trybu comp (~m), aby wyjaśnić użytkowanie pamięci. Pamięć wyniku (Ans) Przegląd pamięci obliczenia Zawartość pamięci ostatniego obliczenia jest uaktualniana każdorazowo, gdy wykonujesz obliczenie używając jeden z następujących klawiszy: El, @!jj El, 1iEl, @!jj liel (M-), Iill), @ Iill)(STO). Pamięć ostatniego obliczenia może pomieścić do 15 cyfr. Zawartość pamięci wyniku nie ulega zmianie, jeśli podczas wykonywania ostatniego obliczenia popełnisz pomyłkę. o PI-26 PI-27
Zawartość pamięci ostatniego obliczenia jest zachowywana, nawet gdy naciśniesz klawisz @, zmień tryb kalkulatora lub wyłącz kalkulator. Jeśli obliczenie trybu CMPLX daje w wyniku liczbę zespoloną, część rzeczywista i część urojona są zapisane w pamięci ostatniego obliczenia. W tym wypadku, część urojona zostaje skasowana z pamięci ostatniego wyniku, jeśli zmienisz tryb kalkulatora. Używanie pamięci wyniku, w celu wykonania serii obliczeń Przykład: Aby podzielić wynik z 3 x 4 przez 30 @@ 1'--3-4 ~m=---'i ffi 00 [!) El x (Kontynuacja)G3 m @l.elfans';'30 m A' Naciśnięcie (:EJ automatycznie f- 0::...:.,.-=..J4 wprowadza rozkaz "Ans", W poniższej procedurze należy natychmiast wykonać drugie obliczenie po pierwszym. Jeśli zajdzie potrzeba przywołania zawartości pamięci wyniku po naciśnięciu r!9, naciśnij klawisz ~. Wprowadzanie zawartości pamięci wyniku do wyrażenia Przykład: Aby wykonać przedstawione poniżej obliczenie: 123 + 456 = 579 789-579 = 210 T T 123+456 789-Ans m. m 12 579 210 Pamięć niezależna (M) Możesz dodawać wyniki obliczeń do pamięci niezależnej lub je odejmować. Wskażnik wyświetlania "M"' ukazuje się na wyświetlaczu, gdy pamięć niezależna zawiera wartość. Przegląd pamięci niezależnej To co następuje stanowi przegląd różnorodnych operacji możliwych do wykonania przy użyciu pamięci niezależnej. Aby zrobić to: Dokonaj tej operacji klawisza: Dodać wyświetlony wynik lub wynik wyrażenia do l!ej pamięci niezależne] Odjąć wyświetlony wynik lub wynik wyrażenia od 1!!!l~(M-) pamięci niezależnej Przywołać zawartość pamięci niezależnej 1!illl!EJ(M) Możesz również wprowadzać zmienną M do obliczenia, aby wyszczególnić zawartość pamięci, która powinna być użyta w tym miejscu przez kalkulator. Aby wprowadzić zmienną M, należy nacisnąć następujące klawisze. ~~(M) Wskaźnik UM" ukazuje się w górnej lewej części wyświetlacza, jeśli wartość inna niż zero jest zapisana w pamięci niezaleinej. Zawartość pamięci niezależnej jest zachowana nawet gdy naciśniesz klawisz @, zmieli tryb obliczania lub wylącz kalkulator. Przykłady obliczeń korzystające z pamięci niezależnej Jeśli wskaźnik "M" jest na wyświetlaczu, dokonaj procedury według "Wyczyszczanie pamięci niezależne)", przed wykonaniem tego przykładu. Przykład: 23 + 9 = 32 m ffi!±j [[)l!ej 53-6 = 47 I])ffi E) 1Ill!EJ -)45 x 2 = 90 99.,.3= 33 (Suma) 22 Wyczyszczanie pamięci niezależnej - [!) I]) 00 m 1!!!ll!EJ\M-) [[)[[)G3ffil!EJ @l!ej(m) Naciśnij @li!!!li!ill(sto) ~. Pamięć niezależna jest wyczyszczana i wskaźnik "M" znika z ekranu. PI-28 PI-29
Zmienne (A, B, C, D, X, Y) Przegląd zmiennych Możesz przyporządkować do zmiennej wartość właściwą lub wynik obliczenia. Przykład: Aby przyporządkować wynik 3 + 5 do zmiennej A. m (lj m @!j)! j (STO)[B1 (A) Zastosuj następującą procedurę, aby sprawdzić zawartość zmiennej. Przykład: Aby przywołać zawartość zmiennej A. ~8(A) To co następuje przedstawia, w jaki sposób możesz włączać zmienne do wyrażenia. Przykład: Pomnóż zawartość zmiennej A przez zawartość zmiennej 8. ~8(A)OO~G(B) Zawartość zmiennej jest zachowana nawet gdy naciśniesz klawisz jg), zmień tryb obliczania lub wyłącz kalkulator. I Dodatek I <#015> Wyczyszczanie zawartości pojedyńczej zmiennej Naciśnij ([] (!!jj @J(STO), a następnie klawisz odpowiadający nazwie zmiennej, której zawartość chcesz wyczyścić. Na przykład, aby wyczyścić zawartość zmiennej A, naciśnij ([] @!1jj@(STO) 8(A). Wyczyszczanie zawartości wszystkich pamięci Uzywaj następującej procedury, aby wyczyszczać zawartość pamięci ostatniego wyniku, pamięci niezależnej i wszystkich zmiennych. Naciśnij @ I])(CLR) [I)(Me mory) (Yes). Aby anulować operację bez żadnego wyczyszczania, naciśnij @(Cancel) zamiast. Używanie CALC Funkcja CALC pozwala na wprowadzanie wyrażenia.zawierającego zmienne, a następnie na przyporządkowanie wartości do zmiennych i wykonanie obliczenia. Możesz używać CALC w trybie COM P (!!@ [I]) i w trybie CMPLX (I!@[I)). Wyrażenia podtrzymywane przez CALC Następujące wyrażenia mogą być stosowane z CALC. Wyrażenia zawierające zmienne Przykład: 2X + 3Y, 5B + 3i, 2AX + 3BY + C Wyrażenia wielo-zdaniowe Przykład: X + Y : X (X + Y) Wyrażenia z jedną zmienną po lewej stronie Przykład: {zmienna} = {wyrażenje} Wyrażenie po prawej stronie znaku równości (wprowadzane z ~ @l}(=)) może zawierać zmienne. Przykład: Y = 2X, A = X2 + X + 3 Przykład obliczeń używających CALC Aby rozpocząć obliczenie CALC po wprowadzeniu wyrażenia, naciśnij klawisz @l}. Przykład: IUNEI @l}t 4--------t-' o Wprowadzić tutaj wartość dla A. I Wartość aktualna A m 13XA ID :51 @l}~ia?==::::;';:id ~ 5.1 (lub ) _ PI-30 PI-31
Aby wyjść z trybu CALC, naciśnij (g). Jeśli stosowane wyrażenie zawiera więcej niż jedną zmienną, pytanie ukazuje się dla każdej z nich. I Dodatek I <#016> Obliczyć an +1 = an + 2n (a1 = 1) gdy wartość an ulega zmianie z a2 do as. (Wyniki: a2 = 3, aa = 7, a4 = 13, as = 21) "l Przyporządkowuje 1 do al. "2 Przyporządkowuje 1 do n. "3 WartOSCZa2 "4 Przyporządkowujewartoscdoa2. "5 Przyporządkowuje 2 do n. "6 Wartość z aa "7 Wartosc z a4 "8 Warlosc z as Używanie SOLVE ' (COMP) Aby rozwiązać równanie, SOLVE używa metodę przybliżenia Newtona. I Możesz używać SOLVE jedynie w trybie COMP (I!@OJ). Reguły zarządzające równaniami, gdy jest stosowane SOLVE Możesz używać następujące typy składni dla zmiennej równania. Przykład: Y = X + 5. Y (Rozwiązanie dla Y); XB = C + D, B (Rozwiązanie dla 8.) To, co następuje przedstawia składnię dla funkcji logarytmicznej (log). y = X x log(2 (Gdy wyszczególnienie zmiennej ",X" jest pominięte, równanie Y = X x IOg102 jest rozwiązane dla X.) y = X x log(2,y (Gdy wyszczególnienie zmiennej ",Y" jest włączone, równanie Y = X x log102 jest rozwiązane dla Y.) Y = X x log(2,y) (Gdy wyszczególnienie zmiennej,x" jest pominięte, równanie Y = X x 1092Y jest rozwiązane dla X.) Bez innego wyszczególnienia, równanie dla X zostało rozwiązane. Przykład: Y = X + 5. X = sin(m), X + 3 = B + C, XY + C (traktowane jako XY + C = O.) SOLVE nie może być używane, aby rozwiązać równanie zawierające całkę, pochodną, funkcję :E(, funkcję Pol(, funkcję Rec( lub wyrażenie wielo-zdaniowe. Błąd (Variable ERROR) zachodzi, gdy zmienna równania nie jest zawarta w wyrażeniu do rozwiązania. PI-32 Przykład rozwiązania z SOLVE Przykład: Aby rozwiązać y = tu? + b dlaxgdy y= O, a = 1 ib-=-2. IMATHI ~~(y)~i~)(=)~g(a) Y-AX 2 +8 Xrnl,.. ~m(x)~ie~e3(b) -, @!]m(,)~m(x).~...~ @!]~(SOLVE) Y? Wprowadzić tutaj wartość dla Y. 10 wartość aktualna Y [9JEll A? OJElI 8? m "'" 51 0..~ (!] UltII Gm El 801ve for X 61 Wartość aktualna X (!] MIlIlI Y=AX 2 +8,X El X= 1.414213562 L-R= 0 Ekran rozwiązania Aby przerwać wykonywaną właśnie operację SOLVE, naciśnij na (g). Ostrzeżenia dotyczące używania SOLVE SOLVE może być nie w stanie dać rozwiązanie z powodu wartości początkowej (wartość przyjęta) zmiennej rozwiązania. W tym wypadku, spróbuj zmienić wartość początkową zmiennej rozwiązania. Może być niemożliwe wyznaczenie prawidłowego rozwiązania z SOLVE, nawet gdy ono istnieje, PI-33
SOLVE stosuje metodę Newtona, i nawet gdy istnieje kilka rozwiązań, podane będzie tylko jedne. Może być trudne uzyskanie rozwiązań metodą Newtona dla następujących typów funkcji. - Funkcja periodyczna (y ; sin(:tj, itd.) - Funkcja, której krzywa zawiera pochylenie strome (y; ex,y ;1/x, itd.) - Funkcje przerywane (y;.fi, itd.) Zawartość ekranu rozwiązania Zmienna rozwiązania. Wprowadzone równanie ID MIIII Y=AX 2 +8,X X= 1.414213562 L-R= Rozwiązanie Wynik formatu ~ewa strona) - (prawa strona) 'Wynik formatu (lewa strona) - (prawa strona)" pokazuje wynik, gdy otrzymane rozwiązanie jest przyporządkowane do zmiennej rozwiązania. Im bardziej wartość jest zbliżona do zera, tym b\lldziej dokladność otrzymanego rozwiązania jest wyższa. Ekran ciągły SOLVE dokonuje pewną liczbę konwergencji. Jeśli jest niemożliwe otrzymanie odpowiedzt ekran potwierdzenia "Continue: [;]", pyta czy chcesz kontynuować. Naciśnij El, aby kontynuować lub (gj, aby anulować operację SOLVE. I Dodatek I <#017> Rozwiązać y ;x2-x+ l, aby znaleźć x, gdyy; 3,7,13, 21. (Rozwiązanie: x ; 2, 3, 4, 5, gdy r= 3, 7, 13, 21 wzajemnie) -1 Przyporządkowuje 3 do Y. -2 Przyporządkowuje wartość początkową l do X. Obliczenia funkcji Ten rozdział wyjaśnia w jaki sposób należy używać funkcje kalkulatora Dostępne funkcje zależą od wybranego trybu obliczania. Następujące wyjasnienia dotyczą glównie funkcji dostępnych w trybie obliczania. Wszystkie, następujące przyklady pokazują jak należy z nich korzystać w trybie COM P (~IIl). Obliczanie niektórych funkcji może być długie i wyniki nie będą natychmiast wyświetlane. Przed dokonaniem operacji, poczekaj do zakończenia poprzedniego obliczenia. Możesz w trakcie przerwać obliczenie naciskając @. Pi (n) i logarytm naturalny o podstawie e Możesz wprowadzić do obliczenia pi (7t) lub logarytm naturalny o podstawie e. To co następuje pokazuje wymagane operacje klawisza i wartości używane przez kalkulator dla pi (7t) i e. 7t; 3.14159265358980 (1!!!l1ill:l(7t)) e; 2.71828182845904 (~~(e)) Możesz używać 7t i e w dowolnym trybie obliczania z wyjątkiem trybu BASE-N. Funkcje trygonometryczne i trygonometryczne odwrotne Funkcje trygonometryczne i trygonometryczne odwrotne mogą być stosowane w trybach obliczania COMp, STAT, EON, MATRIX, TAB LE i VECTOR. Mogą one również być stosowane w trybie CMPLX, w miarę gdy liczby zespolone nie są używane jako argumenty. Jednostka miary kąta wymagana przez funkcje trygonometryczne i trygonometryczne odwrotne jest ta, która została wyszczególniona jako jednostka miary kąta wartości domyślnej przez kalkulator. Przed dokonywaniem obliczania, nie zapomnij wyszczególnić jednostkę miary kąta wartości domyślnej, którą masz zamiar użyć. Patrz "Wy-;zczególnianie jednostki miary kąta wartości domyślnej", aby otrzymać więcej inbrmacji. I Dodatek I <#018> sin 30; 0.5, sin- 1 0.5; 30 Funkcje hiperboliczne i hiperboliczne odwrotne Funkcje hiperboliczne i hiperboliczne odwrotne mogą być stosowane w tych samych trybach co funkcje trygonometryczne. Menu funkcji zostaje wyświetlone przez naciśnięcie klawisza I il. Wystarczy następnie nacisnąć klawisz odpowiadający pożądanej funkcji. PI-34 PI-35
I Dodatek I <#019> sinh 1= 1.175201194, cosh-11 = O Konwersja wartości wprowadzonej do jednostki miary kąta wartości domyślnej Po wprowadzeniu wartości, naciśnij ~ I!!!l(DRG ~), aby wyświetlić menu wyszczególniania jednostki miary kąta, jak pokazano poniżej. Następnie naciśnij klawisz numeryczny odpowiadający jednostce miary kąta wprowadzonej wartości. Kalkulator automatycznie dokonuje konwersji tej wartości do jego jednostki miary kąta wartości domyślnej. 2: r Przykład: Aby dokonać konwersji następujących wartości na stopnie: ~ radianów = 90", 50 gradów = 45" 2 Następujące operacje zakładają, że jednostką miary kąta wartości domyślnej kalkulatora jest stopień. [IJ@!!j)~(1t)G[IJ[D (J1~2)r ~ ~~(DRG~)[IJ('l I' ====:=== I Dodatek I m [QJ @illj~(drg~)1509 (I)(9) '------_...::..:: <#020> cos (1t radianów) = -1, cos (100 gradów) = O <#021> ces'? (-1) = 180 cos"? (-1) = 1t Funkcje wykładnicze i funkcje logarytmiczne Funkcje wykładnicze i funkcje logarytmiczne mogą być stosowane w tych samych trybach co funkcje trygonometryczne. Dla funkcji logarytmicznych "Iog(", możesz wyszczególnić podstawę m używając składni "log (m, n)". Jeśli wprowadzasz tylko jedną wartość, dla obliczenia jest używana podstawa 10. "In(" jest funkcją logarytmu naturalnego o podstawie e. PI-36 Możesz rownież używać klawisza ~, gdy wprowadzasz wyrażenie z formą "logmil" używając formatu Math. Odnośnie szczegółów, parz IDodatek I<#022>. Weź pod uwagę, że należy wyszczególnić podstawę (podstawa m), gdy do wprowadzania używasz klawisza (5;ID. I Dodatek I <#023> do <#025> -1 Podstawa z 10 (logarytm dziesiętny) jest używana, gdy żadna inna podstawa nie jest wyszczególniona. Funkcje potęgi i funkcje pierwiastka potęgi Funkcje potęgi i funkcje pierwiastka potęgi mogą być używane w trybach obliczania COMp, STAT, EON, MATRI X, TABLE i VECTOR. Funkcje )(2, X3, X-l mogą być używane przy obliczeniach liczb zespolonych w trybie CMPLX, i argumenty liczb zespolonych są podtrzymywane. Funkcje X', r (,3r(,'r(mogą być używane w trybie CMPLX, w miarę kiedy argumenty nie są liczbami zespolonymi. I Dodatek I <#026> do <#030> Obliczenia całek Ten kalkulator dokonuje całkowania stosując metodę całkowania numerycznego Gauss-Kronrod. j(j(x), a, b, 10/) Ar): Funkcja X (Wszystkie zmienne z wyjątkiem X są traktowane jako stałe.) a: Dolny limit odcinka całkowania b: Górny limit odcinka całkowania 10/: Zakres tolerancji (format wejścia/wyjścia: Linear) Możesz pominąć wyszczególnianie zakresu tolerancji. W tym przypadku jest stosowana wartość domyślna 1 x 1O-s. H, dtdst, Pol(, Rec( i L( nie mogą być używane wewnątrz!(x), a, h lub 10/. Obliczania całek dokonuje się jedynie w trybie COMP. Wynik obliczenia będzie wartością ujemną, jeślijjx) < O w obrębie odcinka całkowania zgodny z a:i x:i b. Przykład: j(0.5x2-2, -2, 2) = -5.333333333 Błąd "Time Out" zostaje popełniony, jeśli obliczanie całek kończy się zanim zostanie wypełniony końcowy warunek. Jeśli dokonujesz obliczeń całek zawierających funkcje trygonometryczne, należy wyszczególnić Rad jako jednostkę miary kąta wartości domyślnej kalkulatora. Obliczenia całek mogą trwać dość długo. Mniejsza wartość 10/ daje lepszy rezultat, jednakże obliczenie będzie trwało o wiele dłużej. Wyszczególnij wartość 10/ rowną 1 x 10-14 lub większą. Nie będziesz mógł wprowadzić wartości toi, gdy użvwasz formatu Math. PI-37
Otrzymane wartości całkowania mogą zawierać duże błędy i błędy mogą zal~tnieć w ~Ieżności od rodzaju wprowadzanej funkcji, obecności wartości dodatnych i ujemnych w zakresie całkowania lub w zależności od zakresu. Naciśnięcie @ przerywa wykonywane właśnie obliczanie całki. Porady dotyczące amelioracji dokładności wartości całkowania Jeśli rozwiązanie funkcji periodycznej łub zakresu całkowania daje wartości dodatnie i ujemne dla funkcjijn Dokonaj całkowania oddzielnie dla każdego cyklu lub dla części dodatniej I CZęŚCI ujemnej, a następnie połącz wyniki. f(x) f: f(x)dx = f: f(x)dx + (-f>(x)dx) --r- I Część dodatnia Część ujemna (S dodatnia) (S ujemna) Gdy wartości całkowania bardzo się wahają z powodu minimalnych odchyleń w zakresie całkowania Podziel zakres całkowania na kilka części (aby duże wahanie zostało podzielone na kilka małych części), dokonaj całkowania każdej części, a następnie połącz wyniki. J I Dodatek lix)!vvyrr X,.r, x'.r. f(x)dx = f(x)tly +. f(x)dx +... +.\.,f(x)dx a a ~ o b IX' f r, f b I <#031> j{ln~r), 1, e) = 1 (Wyszczególnianie rot zostało pominięte.) <#032> j (-i-, 1, 5. 1X10-7)= 0.8.1 Obliczenia różniczkowe Kalkulator wykonuje obliczenia różniczkowe zbliżając się do pochodni ej bazowanej na przybliżeniu różnicy środkowej. d/dx(ftx), a, 10/) fix): Funkcja X (Wszystkie zmienne z wyjątkiem X są traktowane jako stałe.) a: Wprowadź wartość, aby wyszczególnić punkt dla którego ma być otrzymana pochodna (punkt różniczkowy). 10/: Zakres tolerancji (format wejścia/wyjścia: Linear) Możesz pominąć wyszczególnianie zakresu tolerancji. W tym przypadku, jest stosowana wartość domyślna 1 x 10-10 H, dtdxt, Pol{, Rec{ i 1:( nie mogą być stosowane wewnątrzftx), a lub roi. Obliczenia różniczkowe mogą być wykonywane jedynie w trybie COM P. Jeśli wykonujesz obliczenie różniczkowe zawierające funkcje trygonometryczne, wyszczególnij Rad jako jednostkę miary kąta wartości domyślnej kalkulatora. Błąd 'lime Out" zostaje popełniony, jeśli obliczenie różniczkowe kończy się przed spełnieniem warunku końcowego. Mniejsza wartość roi daje lepszą precyzję, ale również powoduje, że obliczanie zabiera więcej czasu. Wyszczególnij wartość 101 równą 1 x 10-14 lub większą. Nie będziesz mógł wprowadzić wartości roi używając formatu Math. Niedokładne wyniki i błędy mogą być spowodowane następująco: - punkty nieciągłe w wartościach X ~ ekstremalne zmiany w wartościach.\' - inkluzja lokalnego punktu minimalnego i lokalnego punktu maksymalnego do wartości x - inkluzja punktu przegięcia do wartości x - inkluzja punktów nieróżniczkowych do wartości x - wyniki obliczeń różniczkowych dążące do zera Naciśnięcie ~ przerywa wykonywane właśnie obliczanie różniczkowe. I Dodatek I <#033> UstalićJ,(-~-) gdyftr) = sinu) <#034>~(3.\.2-5.r + 2, 2, 1x10-12) = 7 d.. (Wyszczególnianie 10/ zostało pominięte.) PI-38 PI-39