RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 186606 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 326037 (22) Data zgłoszenia: 28.04.1998 (13) B1 (51) IntCl7 B67C 9/00 ( 5 4 ) Dozownik do butelek, zwłaszcza butelek PET (43) Zgłoszenie ogłoszono: 08.11.1999 BUP 23/99 (73) Uprawniony z patentu: Motyczyński Andrzej Marek, Marki, PL Uściński Wiktor Wiesław, Ząbki, PL (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 30.01.2004 WUP 01/04 (72) Twórcy wynalazku: Andrzej Marek Motyczyński, Marki, PL Wiktor Wiesław Uściński, Ząbki, PL PL 186606 B1 (57) 1. Dozownik do butelek, zwłaszcza butelek PET, który ma postać korpusu z zaworem pomiędzy kanałem wylotowym, a wlotem korpusu wewnątrz szyjki butelki, znamienny tym, że korpus (1) ma gniazdo szyjki butelki (1A) z przebijakiem przelotowym (1I) przystosowanej nakrętki butelki PET wewnątrz oraz z co najmniej trzema ramionami zatrzaskowymi (1D) zachodzącymi za kołnierz szyjki butelki PET, zawór iglicowy (2), gniazdo zatrzaskowe (1F) walcowego przegubu (3A) ruchomej dźwigni przyciskowej (3) oraz gniazdo oporowe (1B) spiralnej sprężyny powrotnej (4) dźwigni przyciskowej (3). Fig. 1
Dozownik do butelek, zwłaszcza butelek PET Zastrzeżenia patentowe 1. Dozownik do butelek, zwłaszcza butelek PET, który ma postać korpusu z zaworem pomiędzy kanałem wylotowym, a wlotem korpusu wewnątrz szyjki butelki, znamienny tym, że korpus (1) ma gniazdo szyjki butelki (1A) z przebijakiem przelotowym (1I) przystosowanej nakrętki butelki PET wewnątrz oraz z co najmniej trzema ramionami zatrzaskowymi (1D) zachodzącymi za kołnierz szyjki butelki PET, zawór iglicowy (2), gniazdo zatrzaskowe (1F) walcowego przegubu (3A) ruchomej dźwigni przyciskowej (3) oraz gniazdo oporowe (1B) spiralnej sprężyny powrotnej (4) dźwigni przyciskowej (3). 2. Dozownik do butelek według zastrz. 1, znamienny tym, że zawór iglicowy (2) umieszczony w korpusie składa się z gniazda walcowo-stożkowo-walcowego korpusu (1C), tłoczka zaworu (2A) ze stożkowym zakończeniem (2B) pokrytym powłoką uszczelniającą (2E) z jednej strony oraz trzonem tłoczka (2C) z łbem (2D) z drugiej, przy czym tłoczek zaworu (2A) posiada kołnierz uszczelniający (2F). 3. Dozownik do butelek według zastrz. 1, znamienny tym, że dźwignia przyciskowa (3) połączona z korpusem (1) za pomocą walcowego przegubu (3A) osadzonego w gnieździe zatrzaskowym (1F) ma wypust walcowy (3B) z jednej strony, który styka się ze spiralną sprężyną powrotną (4) w gnieździe oporowym (1B) korpusu (1) poprzez nakładkę ślizgową (4A) sprężyny (4) oraz zaczep widełkowy (3C) z drugiej strony, który obejmuje łeb (2D) trzonu tłoczka (2C) zaworu iglicowego (2). 4. Dozownik do butelek według zastrz. 1, znamienny tym, że na dnie gniazda szyjki butelki (1A) korpusu (1) znajduje się wkładka uszczelniająca (5), a ramiona zatrzaskowe (1D) wyposażone są w uchwyty zdejmujące (1E), dozownik z szyjki butelki PET. 5. Dozownik do butelek, zwłaszcza butelek PET, który ma postać korpusu z zaworem pomiędzy kanałem wylotowym a wlotem wewnątrz szyjki butelki, znamienny tym, że korpus (1) ma gniazdo szyjki butelki (1A) z gwintem (1J) dla zapewnienia połączenia z szyjką butelki oraz z przebijakiem przelotowym (1I) przystosowanej nakrętki butelki PET wewnątrz, zawór iglicowy (2), gniazdo zatrzaskowe (1F) walcowego przegubu (3A) ruchomej dźwigni przyciskowej (3) oraz gniazdo oporowe (1B) spiralnej sprężyny powrotnej (4) dźwigni przyciskowej (3). 6. Dozownik do butelek według zastrz. 5, znamienny tym, że zawór iglicowy (2) umieszczony w korpusie składa się z gniazda walcowo-stożkowo-walcowego korpusu (1C), tłoczka zaworu (2A) ze stożkowym zakończeniem (2B) pokrytym powłoką uszczelniającą (2E) z jednej strony oraz trzonem tłoczka (2C) z łbem (2D) z drugiej, przy czym tłoczek zaworu (2A) posiada kołnierz uszczelniający (2F). 7. Dozownik do butelek według zastrz. 5, znamienny tym, że dźwignia przyciskowa (3) ma wypust walcowy (3B) z jednej strony, który styka się ze sprężyną spiralną (4) w gnieździe oporowym sprężyny (1B) korpusu (1) poprzez nakładkę ślizgową (4A) sprężyny (4) oraz zaczep widełkowy (3C) z drugiej strony, który obejmuje łeb (2D) trzonu tłoczka (2C) zaworu iglicowego (2). 8. Dozownik do butelek według zastrz. 5, znamienny tym, że na dnie gniazda szyjki butelki (1A) korpusu (1) znajduje się wkładka uszczelniająca (5). * * * Przedmiotem wynalazku jest dozownik do butelek, zwłaszcza butelek PET wypełnionych napojami gazowanymi. Znany jest przyrząd w postaci główki syfonowej opisanej w patencie RP nr 16249, który był mocowany na butelkach do lemoniady za pomocą dźwigniowego zamknięcia (krecherowskiego).
186 606 3 Główka syfonowa umocowana na butelce ma kanał wylotowy dochodzący do stożkowego wydrążenia zamkniętego za pomocą trzpienia, zaopatrzonego u dołu w stożek na którym znajduje się uszczelnienie gumowe, a trzpień połączony jest u góry z guzikiem przyciskowym podlegającym naciskowi sprężyny spiralnej opierającej się o wkład gumowy, który służy do uszczelnienia trzpienia przechodzącego przez otwór w główce. Guzik, sprężyna i wkładka gumowa osadzone są w gnieździe, które jest w tym celu wykonane w główce syfonowej. Gdy na guzik zostanie wywarty nacisk wówczas ugina się sprężyna spiralna, trzpień ze stożkiem i uszczelnieniem przesuwa się ku dołowi tak, że woda sodowa lub lemoniada wypływa pod wewnętrznym ciśnieniem przez szklaną rurkę umieszczoną wewnątrz butelki i osadzoną jednym końcem na główce oraz otwarty kanał wylotowy na zewnątrz. Przy braku nacisku z góry na guzik, sprężyna wywiera nacisk na guzik od dołu, powodując zamknięcie kanału wylotowego za pomocą stożka z uszczelnieniem gumowym. Przy braku nacisku na dźwignię pod wpływem działania siły sprężystości ściśniętej sprężyny spiralnej za pomocą wypustu walcowego dźwigni, następuje powrót tłoczka zaworu iglicowego do położenia zamykającego zawór. Odłączenie dozownika odbywa się za pomocą uchwytów zdejmujących ramion zatrzaskowych lub poprzez jego odkręcenie z szyjki butelki PET. Dozownik według wynalazku jest przedstawiony w przykładach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia dozownik do butelek w wersji pierwszej z gniazdem szyjki butelki posiadającym co najmniej trzy ramiona zatrzaskowe zachodzące za kołnierz szyjki butelki PET w przekroju podłużnym, fig. 2 - korpus dozownika w wersji pierwszej w przekroju podłużnym, fig. 3 - dozownik do butelek w wersji drugiej z gniazdem szyjki butelki wyposażonym w gwint do połączenia z szyjką butelki PET w przekroju podłużnym, fig. 4 - korpus dozownika w wersji drugiej w przekroju podłużnym, fig. 5 - tłoczek zaworu iglicowego w dwóch rzutach, fig. 6 - dźwignię przyciskową w rzucie z boku i od dołu, fig. 7 - uchwyty zdejmujące ramion zatrzaskowych gniazda szyjki butelki. Przykład I W pierwszej wersji dozownik do butelek, zwłaszcza butelek PET zbudowany jest z korpusu 1 z zaworem iglicowym 2 pomiędzy kanałem wylotowym 1H a kanałem wlotowym 1G. Korpus 1 posiada gniazdo szyjki butelki 1A z przebijakiem przelotowym 1I z co najmniej trzema ramionami zatrzaskowymi 1D zachodzącymi za kołnierz szyjki butelki typu PET. Korpus posiada również gniazdo zatrzaskowe 1F walcowego przegubu 3A ruchomej dźwigni przyciskowej 3 oraz gniazdo oporowe 1B spiralnej sprężyny powrotnej 4 dźwigni przyciskowej 3. Zawór iglicowy 2 składa się z gniazda walcowo-stożkowo-walcowego 1C tłoczka zaworu 2A ze stożkowym zakończeniem 2B pokrytym powłoką uszczelniającą 2E z jednej strony oraz trzonem tłoczka 2C z łbem 2D z drugiej strony, przy czym tłoczek zaworu 2A posiada kołnierz uszczelniający 2F. Dźwignia przyciskowa 3 połączona z korpusem 1 za pomocą walcowego przegubu 3A osadzonego w gnieździe zatrzaskowym 1F ma wypust walcowy 3B z jednej strony, który styka się ze spiralną sprężyną powrotną 4 w gnieździe oporowym. Istota dozownika do butelek, zwłaszcza butelek PET według wynalazku, który ma postać korpusu z zaworem pomiędzy kanałem wylotowym a wlotem korpusu wewnątrz szyjki butelki, polega na tym, że korpus ma gniazdo szyjki butelki z przebijakiem przelotowym, przystosowanej nakrętki butelki PET, wewnątrz oraz z co najmniej trzema ramionami zatrzaskowymi, zachodzącymi za kołnierz szyjki butelki PET lub z gwintem dla zapewnienia połączenia z szyjką butelki PET, zawór iglicowy, gniazdo zatrzaskowe walcowego przegubu ruchomej dźwigni przyciskowej oraz gniazdo oporowe spiralnej sprężyny powrotnej dźwigni przyciskowej. Zawór iglicowy umieszczony w korpusie dozownika zbudowany jest z gniazda walcowo-stożkowo-walcowego, tłoczka zaworu ze stożkowym zakończeniem pokrytym powłoką uszczelniającą z jednej strony oraz trzonem tłoczka z łbem z drugiej, przy czym tłoczek zaworu posiada kołnierz uszczelniający. Dźwignia przyciskowa oprócz walcowego przegubu łączącego ją z korpusem, posiada również wypust walcowy, który wchodzi w korpus do gniazda oporowego sprężyny, gdzie
4 186 606 współdziała ze sprężyną spiralną zakończoną nakładką ślizgową sprężyny, oraz zaczep widełkowy na drugiej stronie, który obejmuje łeb trzonka tłoczka zaworu iglicowego. W dozowniku na dnie gniazda szyjki butelki znajduje się wkładka uszczelniająca, natomiast ramiona zatrzaskowe zachodzące za kołnierz szyjki butelki PET wyposażone są w uchwyty zdejmujące dozownik z jej szyjki. Działanie dozownika według wynalazku zapewnia płynne wylewanie napoju gazowanego z podłączonej do niego butelki PET bez potrzeby odkręcania nakrętki. Podczas montowania dozownika za pomocą ramion zatrzaskowych lub gwintu, na butelce następuje przebicie odpowiednio przystosowanej nakrętki butelki PET oraz szczelne jej połączenie z korpusem poprzez wkładkę uszczelniającą na dnie gniazda szyjki butelki korpusu. Po naciśnięciu dźwigni przyciskowej następuje przesunięcie tłoczka zaworu iglicowego połączonego za pomocą łba trzonu tłoczka z zaczepem widełkowym dźwigni, co powoduje otwarcie zaworu iglicowego. Odwrócenie butelki do góry dnem i otwarcie zaworu iglicowego powoduje wypływ napoju, wywołany ciśnieniem wewnętrznym, przez otwarty kanał wylotowy na sprężyny 1B korpusu 1, poprzez nakładkę ślizgową 4A sprężyny 4 oraz zaczep widełkowy 3C z drugiej strony, który obejmuje łeb 2D trzonu tłoczka 2C zaworu iglicowego 2. W korpusie 1 na dnie gniazda szyjki butelki 1A znajduje się wkładka uszczelniająca 5, natomiast ramiona zatrzaskowe 1D wyposażone są w uchwyty zdejmujące 1E, dozownik z szyjki butelki PET. Przykład II W drugiej wersji dozownik do butelek, zwłaszcza butelek PET zbudowany jest z korpusu 1 z zaworem iglicowym 2 pomiędzy kanałem wylotowym 1H a kanałem wlotowym 1G. Korpus 1 posiada gniazdo szyjki butelki 1A z gwintem 1J dla zapewnienia połączenia z szyjką butelki oraz z przebijakiem przelotowym 1I przystosowanej nakrętki butelki PET wewnątrz. Korpus posiada również gniazdo zatrzaskowe 1F walcowego przegubu 3A ruchomej dźwigni przyciskowej 3 oraz gniazdo oporowe 1B spiralnej sprężyny powrotnej 4 dźwigni przyciskowej 4. Zawór iglicowy 2 składa się z gniazda walcowo-stożkowo-walcowego 1C, tłoczka zaworu 2A ze stożkowym zakończeniem 2B pokrytym powłoką uszczelniającą 2E z jednej strony oraz trzonem tłoczka 2C z łbem 2D z drugiej strony, przy czym tłoczek zaworu 2A posiada kołnierz uszczelniający 2F. Dźwignia przyciskowa 3 połączona z korpusem 1 za pomocą walcowego przegubu 3A osadzonego w gnieździe zatrzaskowym 1F ma wypust walcowy 3B z jednej strony, który styka się ze spiralną sprężyną powrotną 4 w gnieździe oporowym sprężyny 1B korpusu 1 poprzez nakładkę ślizgową 4A sprężyny 4 oraz zaczep widełkowy 3C z drugiej strony, który obejmuje łeb 2D trzonu tłoczka 2C zaworu iglicowego 2. W korpusie 1 na dnie gniazda szyjki butelki 1A znajduje się wkładka uszczelniająca 5. Działanie dozownika według wynalazku polega na tym, że podczas montażu dozownika następuje jednoczesne przebicie przystosowanej w tym celu nakrętki butelki przez przebijak przelotowy 1I w gnieździe szyjki butelki 1A korpusu 1. Po naciśnięciu dźwigni przyciskowej 3 następuje otwarcie zaworu iglicowego 2 a tym samym połączenie kanału wylotowego korpusu 1H z kanałem wlotowym 1G wewnątrz przebijaka 1I w gnieździe szyjki butelki 1A. Odwrócenie butelki do góry dnem i otwarcie zaworu iglicowego powoduje wypływ napoju, wywołany ciśnieniem wewnętrznym w butelce PET, przez otwarty kanał wylotowy 1H na zewnątrz dozownika. Po zwolnieniu dźwigni przyciskowej 3 następuje zamknięcie zaworu iglicowego 2 pod wpływem działania siły sprężystości ściśniętej wcześniej sprężyny 4. Uszczelnienie zaworu iglicowego 2 realizowane jest za pomocą powłoki uszczelniającej 2E stożkowego zakończenia tłoczka 2B oraz kołnierza uszczelniającego tłoczka 2F. Sztywne połączenie dozownika z butelką typu PET zapewniają co najmniej trzy ramiona zatrzaskowe 1D zachodzące za kołnierz szyjki butelki PET lub gwint 1F w gnieździe szyjki butelki 1A. Uszczelnienie kanału wlotowego korpusu 1G zrealizowane jest za pomocą wkładki uszczelniającej 5 gniazda szyjki butelki 1A.
18 6 606
186 606 Fig. 3
186 606 Fig. 2
186 606 Fig. 4
186 606 Fig. 5
186 606 Fig. 6
186 606 Fig. 7
Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 50 egz. Cena 4,00 zł. Fig. 1