Odwzorowanie rysunkowe przedmiotów w rzutach
Rzutem nazywamy rysunkowe odwzorowanie przedmiotu lub bryły geometrycznej na płaszczyźnie rzutów, zwanej rzutnią, którą jest płaszczyzna rysunku. Rzut każdej bryły geometrycznej składa się z charakterystycznych rzutów punktów.
Rodzaje rzutowania: rzutowanie środkowe (perspektywa zbieżna) odtwarza przedmiot znajdujący się w przestrzeni, tak jak jest on widoczny, a więc z uwzględnieniem złudzeń wzrokowych rzutowanie aksonometryczne służy do poglądowego odwzorowania kształtu bryły za pomocą jednego rzutu, zniekształca wymiary, izometria dimetria ukośna dimetria prostokątna rzutowanie prostokątne
Normy dotyczące rzutowania: PN-EN ISO 10209-2:2001 Dokumentacja techniczna wyrobu -- Terminologia -- Część 2: Terminy dotyczące metod rzutowania PN-ISO 128-30:2006 Rysunek techniczny -- Zasady ogólne przedstawiania -- Część 30: Wymagania podstawowe dotyczące rzutów PN-EN ISO 5456-1:2002 Rysunek techniczny -- Metody rzutowania -- Część 1: Postanowienia ogólne PN-EN ISO 5456-2:2002 Rysunek techniczny -- Metody rzutowania -- Część 2: Przedstawianie prostokątne PN-EN ISO 5456-3:2002 Rysunek techniczny -- Metody rzutowania -- Część 3: Przedstawianie aksonometryczne PN-EN ISO 5456-4:2006 Rysunek techniczny -- Metody rzutowania -- Część 4: Rzutowanie środkowe PN-ISO 128-34:2006 Rysunek techniczny -- Zasady ogólne przedstawiania -- Część 34: Rzuty na rysunkach technicznych maszynowych
Odwzorowanie przedmiotu trójwymiarowego na płaszczyźnie rysunku wykonuje się za pomocą pewnej liczby powiązanych ze sobą figur płaskich, które jednoznacznie określają dany przedmiot. Uzyskujemy wówczas odwzorowanie przedmiotu bez zniekształceń zarówno co do kształtów jak i wymiarów.
IIIIIIIII Metoda europejska (kąta pierwszego) Metoda amerykańska (kąta trzeciego)
Rzutowanie punktu
Rzutowanie figury płaskiej
Rzutowanie brył
PRZEKROJE Odwzorowanie przedmiotu w przekroju powstaje przez przecięcie go w wyobraźni płaszczyzną przechodzącą przez interesujące nas szczegóły konstrukcyjne przedmiotu i następnie odrzucenie części przedmiotu znajdującej się między obserwatorem a płaszczyzną przekroju oraz rysowaniu rzutu części pozostawionej. Dla lepszej czytelności rysunku przekrój kreskuje się. Należy pamiętać, że na rysunku przekroju powinny być widoczne nie tylko zarysy figury powstałej w wyniku przecięcia przedmiotu płaszczyzną przekroju, lecz także wszystkie widoczne zarysy i krawędzie przedmiotu leżące za tą płaszczyzną przekroju.
PN-ISO 128-40:2006 Rysunek techniczny -- Zasady ogólne przedstawiania -- Część 40: Wymagania podstawowe dotyczące przekrojów i kładów Ustalono zasady ogólne przedstawiania przekrojów i kładów, stosowane we wszystkich rodzajach rysunków technicznych (rysunku maszynowym, budowlanym, elektrycznym, architektonicznym itp.), wykonanych metodami rzutowania prostokątnego. Określono sposób identyfikacji przekrojów i kładów (w tym strzałkę identyfikującą), sposób przedstawiania kładów obróconych na odpowiednim widoku, przekrojów i kładów części symetrycznych, przekrojów i kładów miejscowych PN-ISO 128-44:2006 Rysunek techniczny -- Zasady ogólne przedstawiania -- Część 44: Przekroje i kłady na rysunkach technicznych maszynowych Ustalono zasady ogólne przedstawiania przekrojów i kładów, stosowanych w rysunku technicznym maszynowym, wykonanych metodami rzutowania prostokątnego. Opisano przekroje jedną płaszczyzną i kilkoma płaszczyznami, kłady przesunięte i rozmieszczenie kolejnych przekrojów i kładów
Oznaczenia i kreskowanie przekroju
Przekroje ścian, żeber, ramion kół oraz niektórych przedmiotów o kształtach obrotowych (kołki, nity, sworznie, wałki, śruby, nakrętki, kliny, wpusty itd.):
Przekroje rozwinięte
Przekroje złożone Przekrój stopniowy
Przekrój łamany
Przekroje ukośne
Kłady przekrojów Miejscowy kład przekroju to figura płaska otrzymana na płaszczyźnie przekroju poprzecznego, którą obrócono o 90 o dookoła śladu płaszczyzny przekroju, kładąc na widoku przedmiotu.
W kładzie nie występują zarysy przedmiotu znajdujące się za płaszczyzną przekroju Kład przesunięty