Ile samorządy dopłacają do zadań oświatowych? Mariusz Tobor

Ile samorządy dopłacają do zadań oświatowych? Mariusz Tobor

Uczniowie wg grup organów prowadzących (wrzesień 2009 r.)

Geneza subwencji oświatowejo Część oświatowa subwencji ogólnej dla JST Utworzona w 1996 r. w momencie radykalnej decentralizacji zarządzania oświatą Niezbędna z powodu słabej bazy podatkowej samorządów 2000 r. nowy algorytm podziału Po 2000 r ewolucja algorytmu

Wskaźnik nadwyŝki wydatków w nad subwencją

Interpretacja wskaźnika nadwyŝki wydatków nad subwencją (NWS) Jeśli wskaźnik wynosi 0, to wydatki na zadania finansowane przez subwencję oświatową są równe tej subwencji. Jeśli wskaźnik wynosi 15%, to wydatki są o 15% wyŝsze od subwencji. Gdy wskaźnik wynosi minus 5%, to wydatki są o 5% niŝsze od subwencji.

NadwyŜka wydatków w nad subwencja w 2010 r.

Subwencja i nadwyŝka w wydatkach oświatowych o samorządów 2010 r.

Mediany nadwyŝek wydatków w nad subwencją w grupach JST

Rozkład nadwyŝek wydatków w nad subwencją wszystkie JST 350 300 11,1% 11,2% 10,6% 250 9,4% 9,4% 9,4% 8,2% Liczba JST 200 150 5,0% 6,7% 4,6% 100 3,1% 2,9% 50 1,0% 2,0% 2,0% 1,2% 0,7% 1,6% 0-10 -5 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 NadwyŜka

Rozkład nadwyŝek wydatków w nad subwencją gminy wiejskie Liczba JST 240 220 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 1% 2% 4% 8% 10% 13% 14% 13% 10% 8% 6% 4% 2% 2% 1% 0% 0% -10-5 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 NadwyŜka 1%

Rozkład nadwyŝek wydatków w nad subwencją gminy miejsko-wiejskie do 10 tys. mieszk. 45 17,9% 40 35 30 12,1% 15,0% 13,3% 11,7% Liczba JST 25 20 7,5% 15 6,3% 10 4,2% 3,3% 5 0 2,1% 2,1% 1,3% 0,8% 0,8% 0,4% 0,4% 0,4% 0,4% -10-5 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 NadwyŜka

Rozkład nadwyŝek wydatków w nad subwencją gminy miejsko-wiejskie 10-20 tys. mieszk. 35 30 12,3% 11,4% 25 9,7% 10,2% Liczba JST 20 15 5,9% 5,9% 8,9% 7,2% 6,4% 7,2% 10 3,8% 3,0% 2,5% 2,5% 5 0 1,7% 0,4% 0,4% 0,4% -10-5 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 NadwyŜka

Rozkład nadwyŝek wydatków w nad subwencją gminy miejsko-wiejskie pow. 20 tys. mieszk. 22 20 16,4% Liczba JST 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 13,9% 11,5% 9,8% 9,0% 7,4% 6,6% 6,6% 5,7% 4,1% 2,5% 2,5% 1,6% 1,6% 0,8% 0,0% 0,0% 0,0% -10-5 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 NadwyŜka

Rozkład nadwyŝek wydatków w nad subwencją gminy miejskie do 5 tys. mieszk. 5 4 17,4% 17,4% 3 Liczba JST 2 8,7% 8,7% 8,7% 8,7% 1 4,3% 4,3% 4,3% 4,3% 4,3% 4,3% 4,3% 0 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% -10-5 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 Na dwyŝka

Rozkład nadwyŝek wydatków w nad subwencją gminy miejskie pow. 5 tys. mieszk. Liczba JST 30 28 26 24 22 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 0,0% 0,5% 0,0% 0,5% 0,5% 2,3% 4,6% 7,8% 7,3% 12,8% 11,0% 9,6% 8,3% 10,1% 7,8% 7,3% -10-5 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 NadwyŜka 2,8% 6,9%

Rozkład nadwyŝek wydatków w nad subwencją miasta na prawach powiatu do 100 tys. mieszk. 7 6 22,2% 5 Liczba JST 4 3 11,1% 11,1% 11,1% 14,8% 11,1% 2 1 3,7% 3,7% 3,7% 3,7% 3,7% 0 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% -10-5 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 Na dwyŝka

Rozkład nadwyŝek wydatków w nad subwencją miasta na prawach powiatu pow. 100 tys. mieszk. 10 9 23,7% 8 7 18,4% Liczba JST 6 5 4 10,5% 15,8% 3 7,9% 2 5,3% 5,3% 5,3% 1 0 2,6% 2,6% 2,6% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% -10-5 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 NadwyŜka

Rozkład nadwyŝek wydatków w nad subwencją powiaty ziemskie 120 100 33,4% 80 23,6% Liczba JST 60 16,9% 40 20 3,2% 7,3% 7,3% 4,8% 0 1,9% 1,0% 0,3% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,3% -10-5 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 NadwyŜka

Czynniki kształtujące tujące wartości wskaźników nadwyŝki nad subwencją Kwota do podziału Konstrukcja algorytmu Koszty prowadzenia szkół róŝnych typów i rodzajów MoŜliwości finansowe JST

Działanie anie algorytmu podziału subwencji

Rola subwencji wg ustawy Ustawa o dochodach JST nie określa jasno roli subwencji mówi, Ŝe podział subwencji powinien uwzględniać zakres zadań realizowanych przez JST wyłącza z podziału prowadzenie przedszkoli ogólnodostępnych i dowoŝenie uczniów nakazuje ministrowi edukacji wydanie rozporządzenia określającego sposób podziału, w podziale mają być uwzględnione typy i rodzaje prowadzonych szkół i placówek, stopnie awansu zawodowego nauczycieli oraz liczby uczniów

Podstawy konstrukcji algorytmu podziału subwencji oświatowejo

Podstawy działania ania algorytmu z punktu widzenia JST Wysokość subwencji otrzymanej przez JST zaleŝy od liczby uczniów przeliczeniowych i wielkości finansowego standardu A oraz, w mniejszym stopniu, od struktury zatrudnienia (stopni) nauczycieli Liczba uczniów przeliczeniowych zaleŝy od liczb uczniów rzeczywistych w poszczególnych grupach i wartości wag, które odpowiadają tym grupom

Podstawy działania ania algorytmu w skali całego kraju Subwencja jest dzielona a nie naliczana Rozwiązania przyjęte w algorytmie nie mająŝadnego wpływu na globalną kwotę subwencji, zatem: Zwiększenie istniejącej lub wprowadzenie nowej wagi nie powoduje zwiększenia wydatków państwa Zmniejszenie lub likwidacja wag nie powoduje zmniejszenia wydatków państwa Zmiany wielkości wag powodują zmiany wartości standardu A, a tym samym powodują przesunięcie środków pomiędzy grupami uczniów

Przykład skutków w zmiany jednej z wag

Wszystkie sześciolatki w szkole podstawowej? Zwiększenie liczby uczniów jakiegoś typu szkoły zadziała jak wprowadzenie nowej wagi, o ile nie zostanie zrekompensowane zwiększeniem łącznej kwoty subwencji oświatowej

Mediany nadwyŝek wydatków w nad subwencją w grupach JST

Wagi algorytmu a proporcje kosztów wynagrodzeń nauczycieli szkoły gminne

Wagi algorytmu a proporcje kosztów wynagrodzeń nauczycieli szkoły powiatowe

Obecne działanie anie subwencji Konstrukcja algorytmu refundacyjna w znacznym stopniu na Ŝyczenie samorządów Działanie redystrybucyjne beneficjenci: powiaty i miasteczka oraz niektóre gminy ze szkołami wiejskimi Brak konsekwencji i przypadkowość

Zmiany nadwyŝki wydatków w nad subwencją

Zmiany nadwyŝki wydatków w nad subwencją

Zmiany wielkości subwencji i wydatków

Zmiany zasadniczych wskaźników w organizacji (szkoły y z oddziałami ami ogólnodostępnymi)

Bezwładność organizacyjna szkół Bezwładność organizacyjna polega na tendencji do utrzymywania poziomu zatrudnienia mimo zmniejszającej się liczby uczniów Dopasowanie organizacji do warunków demograficznych następuje najczęściej z opóźnieniem i skokowo Bezwładność przejawia się przede wszystkim w utrzymywaniu liczb oddziałów i etatów wsparcia

Perspektywy finansowania oświatyo NoŜyce się rozwierają w dającej się przewidzieć przyszłości państwo nie zwiększy stopy wzrostu wydatków na oświatę Nie moŝna liczyć na zwiększenie stopy wzrostu dochodów własnych samorządów w najbliŝszych latach Zmiany w algorytmie mogą przesuwać kłopoty pomiędzy samorządami, ale sytuacja samorządów jako całości się dzięki nim nie zmieni

Dziękuję za uwagę mariusz.tobor@vulcan.edu.pl