Warszawa, 09 lutego 2015 r. DZSE.WSPE HM

Transkrypt

1 Warszawa, 09 lutego 2015 r. DZSE.WSPE HM Pan Radosław Sikorski Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej odpowiadając na interpelację nr złożoną przez Pana Sławomira Kowalskiego, Posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej (nr K7INT30423), w sprawie działań podejmowanych przez organ prowadzący szkołę, w przypadku zmiany liczby uczniów w oddziale integracyjnym i sportowym, uprzejmie informuję. W przepisach rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 61, poz. 624, z późn. zm.), w załączniku nr 2 Ramowy statut szkoły podstawowej, w 5 określono, iż liczba uczniów w oddziale szkoły integracyjnej oraz w oddziale integracyjnym w szkole ogólnodostępnej powinna wynosić od 15 do 20, w tym od 3 do 5 uczniów niepełnosprawnych. Zatem zorganizowanie oddziału integracyjnego jest możliwe po spełnieniu ww. wymogów w zakresie liczebności zgodnie z ww. przepisami. Należy jednocześnie zauważyć, że tworzenie i likwidowanie oddziałów integracyjnych nie następuje z mocy prawa, ale wymaga odpowiednich aktów dyrektora szkoły i organu prowadzącego, powodujących określone konsekwencje organizacyjne, kadrowe i finansowe. Stosownie do art. 58 ust. 1 i 2a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.), szkołę lub placówkę publiczną zakłada się na podstawie aktu założycielskiego, który określa jej typ,

2 nazwę i siedzibę. Funkcjonowanie w szkole oddziałów integracyjnych jest odzwierciedlone w nazwie szkoły określonej w statucie (vide: np. 1 ust. 1 pkt 1 ramowego statutu publicznej szkoły podstawowej, stanowiącego załącznik nr 2 do rozporządzenia w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół). Szczegółową organizację nauczania, wychowania i opieki, w tym funkcjonowanie oddziałów integracyjnych, w danym roku szkolnym określa arkusz organizacji szkoły opracowany przez dyrektora szkoły. Ze względu na fakt, że szkoła ogólnodostępna z oddziałami integracyjnymi jest szkołą obwodową oraz w związku z konstytucyjnym prawem rodziców do wyboru szkoły i szczególnymi warunkami kształcenia zapewnionymi przez ustawodawcę w szkołach integracyjnych i oddziałach integracyjnych, w sytuacji obniżenia liczby uczniów w oddziale integracyjnym, przed podjęciem decyzji należy wziąć pod uwagę: dobro uczniów, kwestie konsultacji z rodzicami, realizację prawa rodziców do wyboru szkoły, w sytuacji gdy zapisali dzieci do oddziału integracyjnego, a automatyczna utrata w trakcie roku szkolnego, czy w trakcie danego etapu edukacyjnego, statusu oddziału integracyjnego przez oddział, do którego uczęszcza dziecko z orzeczeniem, oznaczałaby istotną zmianę warunków kształcenia tego dziecka (oddział ogólnodostępny jest liczniejszy, dobrą wolą organu prowadzącego jest zatrudnienie nauczyciela posiadającego kwalifikacje w zakresie pedagogiki specjalnej w celu współorganizowania kształcenia integracyjnego), niemożliwą do przewidzenia przez rodziców na etapie postępowania rekrutacyjnego. W sytuacji likwidacji oddziału integracyjnego w trakcie roku szkolnego powstanie problem rozwiązania stosunku pracy z nauczycielem posiadającym kwalifikacje w zakresie pedagogiki specjalnej w celu współorganizowania kształcenia integracyjnego, zatrudnianego obligatoryjnie na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 414.) oraz rozporządzenia w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół. 2

3 W przypadku likwidacji oddziału ma zastosowanie art. 20 ust. 1-3 i 5-6 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2014 r. poz. 191 z późn. zm.), na mocy którego dyrektor szkoły w razie: 1) całkowitej likwidacji szkoły rozwiązuje z nauczycielem stosunek pracy; 2) częściowej likwidacji szkoły albo w razie zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub zmian planu nauczania uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć rozwiązuje z nim stosunek pracy lub, na wniosek nauczyciela, przenosi go w stan nieczynny. Nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie mianowania, z którym rozwiązano stosunek pracy z ww. przyczyn przysługuje odprawa w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego, natomiast nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę, z którym rozwiązano stosunek pracy z ww. przyczyn, przysługują świadczenia określone w przepisach o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn organizacyjnych następuje z końcem roku szkolnego po uprzednim trzymiesięcznym wypowiedzeniu. Likwidując oddział integracyjny dyrektor powinien rozwiązać stosunek pracy z nauczycielem posiadającym kwalifikacje w zakresie pedagogiki specjalnej zatrudnionym w celu współorganizowania kształcenia uczniów niepełnosprawnych. Jednakże w związku z przepisami ustawy Karta Nauczyciela, uniemożliwiającymi rozwiązanie stosunku pracy w trakcie roku szkolnego, dyrektor jest zobowiązany nadal zatrudniać nauczyciela, stosując przepis 6 ust. 2 rozporządzenia w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych. W myśl art. 5a ust. 3 ustawy o systemie oświaty, środki niezbędne na realizację zadań oświatowych, w tym na wynagrodzenia nauczycieli oraz utrzymanie szkół i placówek, zagwarantowane są w dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Ponadto, zgodnie z art. 30 ustawy - Karta Nauczyciela, środki niezbędne na średnie wynagrodzenia nauczycieli wraz z pochodnymi od wynagrodzeń, środki na odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych oraz środki na dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli z uwzględnieniem doradztwa metodycznego zagwarantowane są przez państwo w dochodach jednostek samorządu terytorialnego. 3

4 W świetle powyższego, zadania oświatowe związane z prowadzeniem przez jednostki samorządu terytorialnego szkół i placówek finansowane są z dochodów samorządów terytorialnych. Dochodami samorządów terytorialnych, w myśl art. 167 ust. 2 Konstytucji RP są: dochody własne, subwencje ogólne, dotacje celowe z budżetu państwa. Jednym z dochodów samorządów terytorialnych jest część oświatowa subwencji ogólnej. Stosownie do art. 27 i art. 28 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 1115, z późn. zm.), sposób ustalania subwencji oświatowej jest wprost przesądzony ustawą, a kwota subwencji określana jest corocznie w ustawie budżetowej. Podziału subwencji oświatowej po odliczeniu rezerwy ustawowej między gminy, powiaty i województwa samorządowe dokonuje się według kryteriów ustalonych przez ministra właściwego ds. oświaty i wychowania, zgodnie z zasadami przyjmowanymi w rozporządzeniu w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w danym roku. Zgodnie z cytowaną wyżej ustawą o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, algorytm podziału subwencji oświatowej uzależnia wysokość przyznawanych środków od skali i struktury realizowanych zadań, mierzonych liczbą uczniów i wychowanków, z uwzględnieniem stopni awansu zawodowego nauczycieli. Zatem subwencja oświatowa wyliczana według formuły algorytmicznej określana jest w formie jednej kwoty dla danej jednostki samorządu terytorialnego, a sposób jej rozdziału i wykorzystania należy zgodnie z art. 7 ust. 3 ww. ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego - do samodzielnych kompetencji organu stanowiącego danej jednostki samorządu terytorialnego, tj. rady gminy, rady powiatu lub sejmiku województwa. Ostateczne kwoty części oświatowej subwencji ogólnej dla poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego na rok 2015 zostały naliczone m.in. na podstawie: rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 grudnia 2014 r. w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2015 (Dz. U. z 2014 r. poz. 1977), danych statystycznych dotyczących liczby uczniów (wychowanków) w danym roku szkolnym, wykazanych w systemie informacji oświatowej (według stanu na dzień 30 września 2014 r. i 10 października 2014 r.), zweryfikowanych przez poszczególne jednostki samorządu terytorialnego. 4

5 Zgodnie z algorytmem ww. rozporządzenia dodatkową wagą P8 = 0,8 są przeliczani uczniowie niepełnosprawni w oddziałach integracyjnych w szkołach podstawowych, gimnazjach, szkołach ponadgimnazjalnych wykazani w systemie informacji oświatowej, wg stanu na dzień 30 września 2014 r. na podstawie orzeczeń, o których mowa w art. 71b ust. 3 ustawy o systemie oświaty. W sytuacji, gdy do szkoły ogólnodostępnej z oddziałami integracyjnymi, do oddziału ogólnodostępnego z liczbą uczniów np. 19, w tym - 2 uczniów niepełnosprawnych, został przyjęty w ciągu trwania roku szkolnego uczeń posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, nie ma obligatoryjnego obowiązku zmiany oddziału ogólnodostępnego na oddział integracyjny, bowiem zgodnie z przepisami art. 71b ustawy o systemie oświaty, kształcenie specjalne ucznia może być prowadzone na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego w formie nauki w szkołach ogólnodostępnych, szkołach lub oddziałach integracyjnych, szkołach lub oddziałach specjalnych i ośrodkach. Odnosząc się natomiast do pytania dotyczącego oddziałów sportowych, uprzejmie informuję że zgodnie z przepisami 1 ust. 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 października 2012 r. w sprawie warunków tworzenia, organizacji oraz działania oddziałów sportowych, szkół sportowych oraz szkół mistrzostwa sportowego (Dz. U. poz. 1129), w oddziale sportowym jest prowadzone szkolenie sportowe w jednym lub kilku sportach, w co najmniej trzech kolejnych klasach szkoły danego typu, dla co najmniej 20 uczniów w oddziale. W myśl 2 ust. 2 ww. rozporządzenia szkoła, w której jest prowadzone szkolenie sportowe w jednym lub kilku sportach, w co najmniej dwóch oddziałach sportowych, liczących co najmniej 15 uczniów w oddziale, w co najmniej trzech kolejnych klasach szkoły danego typu, jest szkołą sportową. Minimalne liczby uczniów określone w 1 ust. 2 i 2 ust. 2 ww. rozporządzenia dotyczą liczebności uczniów wymaganej dla uzyskania statusu oddziału sportowego (szkoły sportowej), a obniżenie liczebności w późniejszym okresie, nie powoduje utraty tego statusu. Oddział sportowy inny niż oddział sportowy pierwszej klasy danego typu szkoły (w przypadku szkoły podstawowej również klasy IV, w której w określonych przypadkach rozpoczyna się szkolenie sportowe) zachowuje status oddziału sportowego do końca cyklu kształcenia niezależnie od liczby uczniów w kolejnych klasach. W związku z powyższym, interpretując przepisy rozporządzenia w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół należy uwzględnić wykładnię funkcjonalną, zgodnie z którą nie można przyjąć, że 5

6 obniżenie się ogólnej liczby uczniów w oddziale integracyjnym poniżej minimalnej liczby uczniów określonej w ramowym statucie powoduje automatyczne przekształcenie się oddziału integracyjnego w oddział ogólnodostępny, tym bardziej że naliczona kwota subwencji oświatowej dla samorządu nie jest korygowana w związku z obniżeniem się w ciągu roku liczby uczniów w oddziale integracyjnym poniżej minimalnej liczby uczniów określonej w ramowym statucie. Analogiczna sytuacja ma miejsce w przypadku oddziałów sportowych. Dodatkowo na tych uczniów nalicza się subwencję oświatową wagą P15 = 0,2. Obniżenie liczby uczniów w oddziałach sportowych po 30 września nie wpływa na wysokość subwencji naliczanej na uczniów w oddziałach sportowych. Z upoważnienia MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ Tadeusz Sławecki SEKRETARZ STANU 6