Aktywne poszukiwanie pracy 1
Łatwo się mówi: Znajdź sobie jakąś pracę. Cóż Szukać trzeba, ale samo szukanie pracy nie jest rzeczą łatwą. Zanim zajmiemy się poszukiwaniami ofert na rynku, warto zastanowić się nad swoją przyszłą karierą zawodową i rozważyć potencjalne możliwości znalezienia zatrudnienia. Zwiększa to prawdopodobieństwo znalezienia satysfakcjonującej nas pracy. Czyli, przede wszystkim przeanalizować następujący, dość powszechnie znany, schemat 1 : Zastanowić się nad swoją przyszłą karierą (co, gdzie i dlaczego szukamy) Kariera zawodowa Określić i właściwego pożądanego pracodawcę oraz rodzaj stanowiska, który odpowiada naszym oczekiwaniom, kwalifikacją itd. Dokonać oceny swojej osoby i własnych umiejętności oraz przygotować odpowiednie dokumenty (referencje, CV, list motywacyjny itd.) Szczegółowo przejrzeć najbardziej interesujące nas oferty Sposobów poszukiwania pracy jest wiele. Na przykład ogłoszenia w mediach, urzędy pracy, doradztwo personalne, serwisy ogłoszeniowe w internecie, bezpośrednie zgłoszenia do firm itd. Przeanalizujmy przynajmniej kilka z ewentualnych możliwości poszukiwania pracy. Kiedyś, może jeszcze nie tak dawno temu, znajomi byli często jedyną formą zatrudnienia. Protekcja zastępowała dosłownie wszystko, a raz znaleziona posada często wystarczała do końca życia i przekazywana zostawała z pokolenia na pokolenie. Jednak te czasy już minęły (no może nie całkiem!). W dalszym ciągu można posłużyć się znajomymi, aby przynajmniej nas zarekomendowali. Często mogą oni wiedzieć też o wolnych miejscach, więc warto to wykorzystać. A propos, znajomi tworzą bardzo ciekawy schemat kontaktów. Naturalnie pierwsze miejsce zajmuje najbliższa rodzina: Jednym z kolejnych i dość często stosowanych sposobów poszukiwania pracy, są ogłoszenia w prasie. Na ogłoszenia odpowiadajmy praktycznie natychmiast (lepiej tego samego dnia kiedy się ukazuje) i stosujmy się ściśle do zawartych w nim instrukcji. 1 Pewne tematy przedstawione w schemacie będą dokładnie omawiane w dalszych rozdziałach. 2
Można skorzystać również z ogłoszeń zamieszczanych przez przedsiębiorstwa poszukujące pracowników z całej Polski ukazujące się w prasie codziennej, tygodnikach, magazynach specjalistycznych, gazetach telewizyjnych, na antenach wybranych stacji radiowych itd. Odpowiadając na wybrany anons trzeba dobrze przeanalizować potencjale potrzeby pracodawcy, zwracając wyjątkową uwagę na odpowiadające jemu nasze umiejętności i doświadczenie w składanych dokumentach. Najlepiej jest aby przynajmniej 80% oczekiwań pracodawcy pokrywało się z naszymi kwalifikacjami i doświadczeniami. Również często praktykowaną metodą są osobiste wizyty w firmach, których profil działania jest zgodny z naszymi umiejętnościami. Co do urzędów pracy mamy nieduży wybór, bowiem istnieją tylko rejonowe i wojewódzkie urzędy. Na szczęście tutaj nie mamy problemu z dostępnością, ponieważ są one otwarte dla każdego bezrobotnego i zlokalizowane są w większych miastach i powiatach. Urzędy posiadają jeden atut: często organizują kluby pracy dla wszystkich zarejestrowanych bezrobotnych. Kluby pracy przygotowują do rozmów z pracodawcą poprzez naukę autoprezentacji, pisania dokumentów, składania ofert, sposobów szukania pracy. Jakkolwiek więcej jest prywatnych biur pośrednictwa pracy, które niestety znajdują się przeważnie w centrach dużych miast i osiedli. Z reguły biura takie prowadzą pośrednictwo w zakresie prac czasowych, ale posiadają również propozycje prac etatowych. Po zgłoszeniu swojej kandydatury do takiego biura, automatycznie jest ona umieszczana w jego bazie danych, a nam przedstawiane są propozycje pracy od firm odpowiadające naszym kwalifikacjom. Warto również zwracać się (o ile istnieje taka możliwość) do firm doradztwa personalnego, bowiem są to firmy skupiające dość dobrych specjalistów od rynku pracy i zarządzania kadrami. Potrafią świetnie przygotować do poszukiwania i zdobycia pracy. Mają również dość dobre rozeznanie w aktualnych trendach i ofertach. Klientami firm doradztwa personalnego są głównie przedsiębiorstwa dla których poszukują pracowników, a nie osoby prywatne. Rozmowy kwalifikacyjne odbywają się początkowo z doradcą w siedzibie firmy doradczej i mają na celu wstępne dokonanie selekcji i rekrutacji. Zgłaszając się do takiej firmy, mamy do wyboru kilka propozycji pracy zarówno od firm małych, średnich jak i od renomowanych różnego profilu i branży. Po wymienionych wstępnych rozmowach kwalifikacyjnych, mogą zaprosić do napisania testu psychologicznego 2. Daje to możliwość analizy predyspozycji zawodowych kandydata i możliwości skorzystania z ofert pracy. Sytuacja jest zupełnie inna dla mających dostęp do Internetu 3, jest to najprostszy, najszybszy i najskuteczniejszy środek kojarzenia pracowników i pracodawców. Mamy do wyboru wiele serwisów, prowadzonych przez specjalistyczne firmy lub przez portale. Można też szukać pracy na stronach WWW interesujących Cię firm. Większość serwisów z ofertami pracy to strony komercyjne a zmieszczone tam płatne ogłoszenia są regularnie aktualizowane. Ale co by tu nie powiedzieć, nie ma nic bardziej skuteczniejszego niż bezpośredni kontakt z pracodawcą. Jakkolwiek nie zawsze trzeba samemu pójść do pracodawcy, ponieważ często istnieje również możliwość wysyłania swoich dokumentów (CV, listu motywacyjnego) pocztą bezpośrednio do przedsiębiorstwa, które nas interesuje. Przesyłając swoją aplikację należy zawsze potwierdzić czy otrzymała ją osoba zainteresowana. Dobrze jest później skontaktować się z firmą aby dowiedzieć się o losach swoich dokumentów, przewidywanych terminach spotkań z kandydatami. Nie ma pewności, że podobne postępowanie jest gwarantem sukcesu, ale Niezłym pomysłem są również targi pracy szczególnie dla studentów i absolwentów wyższych uczelni. Umożliwiają one zapoznanie się z ofertami różnych firm, ale przeważnie renomowanych pracodawców. Ich wielką zaletą jest to, iż można nawiązać wiele ciekawych kontaktów. W sumie schemat aktywnego poszukiwania pracy jest prosty: 2 Ten temat również będzie szczegółowo omawiamy w innym rozdziale. 3 Często Urzędy Pracy udostępniają bezpłatny Internet. 3
Podsumowując rozdział, proponujemy dokładnie przeczytać i przeanalizować następujące wskazówki, które dotyczą osób szukających pracy 4 * Główna różnica między skutecznym i nieskutecznym poszukiwaniem pracy nie jest spowodowana jakimś zewnętrznym czynnikiem (np. trudnym rynkiem pracy), ale sposobem w jaki dana osoba podchodzi do szukania pracy. * To, jak długo będziesz szukać pracy, zależy od tego, ile czasu będziesz temu poświęcać. Większość osób poświęca 5 godzin tygodniowo lub mniej. Aby być skutecznym musisz poświęcać co najmniej 30 godzin tygodniowo. Dlaczego? Załóżmy, że w obecnej sytuacji gospodarczej znalezienie takiej pracy, o jakiej marzysz zajmuje przeciętnie 180 godzin. Jeżeli poświęcisz na to 5 godzin tygodniowo zajmie Ci to dziewięć miesięcy. Jeżeli przeznaczysz na to 30 godzin w tygodniu, możesz znaleźć wymarzoną pracę już po 6 tygodniach. * Niezależnie od tego jak dobrze i ciężko pracowało się w poprzedniej pracy, pamiętaj, że nikt nie jest zobowiązany dać Ci pracę. To, czy znajdziesz nową pracę zależy tylko od Ciebie. * Im więcej sposobów wykorzystujesz do szukania pracy, tym większe jest prawdopodobieństwo jej znalezienia. Przeciętna osoba szukająca pracy używa tylko dwóch lub trzech z nich. Im większej liczby będziesz używać, tym masz większe szanse szybkiego znalezienia pracy. * Zanim zaczniesz szukać pracy trzeba odpowiedzieć sobie na trzy podstawowe pytania. Po pierwsze jakie posiadasz umiejętności (chodzi o umiejętności dające się zastosować w każdej dziedzinie czy każdym zawodzie, niezależnie od tego, jak je zdobyto). Po drugie gdzie, w jakim miejscu i w jaki sposób chcesz wykorzystać swoje umiejętności. Po trzecie - musisz zdecydować w jaki sposób możesz się dostać tam, dokąd zmierzasz. Chodzi tu o określenie nazw zawodów czy stanowisk pracy, którymi jest się zainteresowanym oraz nazw instytucji, które mają do zaoferowania te stanowiska, a także ustalenie nazwisk osób lub osoby, która jest uprawniona do tego, by Cię zatrudnić. Znajdź sobie 15 20 firm lub instytucji, w których chcesz ewentualnie pracować. * Musisz znać swoje umiejętności. * Zapomnij o tym co jest dostępne. Szukaj pracy, której naprawdę chcesz. * Zastanów się, co chcesz robić. Jeżeli nie będziesz wiedzieć, czego chcesz, nie będziesz też wiedzieć, jak tego szukać - a jeśli nawet znajdziesz, możesz tego nie zauważyć. 4 Wskazówki są na podstawie książki Richarda N. Bollesa "Spadochron. Praktyczny podręcznik dla osób planujących karierę, szukających pracy i zmieniających zawód", FISE, Warszawa 1993 4
* Osoby szukające pracy odwiedzają średnio sześciu pracodawców w miesiącu dlatego poszukiwanie zajmuje im tyle czasu. Powinno się rozmawiać co najmniej z dwoma pracodawcami dziennie. * Musisz spotykać się bezpośrednio z potencjalnymi pracodawcami, kiedy tylko jest to możliwe, zamiast wysyłać swoje dokumenty (np. życiorys). Staraj się rozmawiać bezpośrednio z nimi, omijaj personalnego i dział kadr. Rozpowszechniona jest głęboka wiara w metodę szukania pracy polegającą na wysyłaniu jak największej liczby życiorysów. Jednak najskuteczniejszym sposobem jest bezpośrednie spotkanie. Życiorys to coś, czego nie powinno się nigdy wysyłać przed sobą, lecz zawsze zostawiać za sobą. * Aby znaleźć pracę potrzeba jak najwięcej par oczu i uszu. Gdy już wiesz jakiego rodzaju pracy szukasz, mów wszystkim jaka to praca. Staraj się, aby jak najwięcej ludzi prowadziło poszukiwania dla Ciebie. * Jeżeli już znajdziesz miejsce, w którym chcesz się zatrudnić, warto porozmawiać z kimś, kto tam pracuje (ale nie jest Twoim potencjalnym pracodawcą) o tym jak trafił do tej pracy, co się w niej podoba, a co nie. Takie sprawdzenie miejsca pracy przed zatrudnieniem zaoszczędzi Ci czasu i pieniędzy. W ten sposób sprawdzisz, czy dana praca Ci odpowiada. * Dla wielu pracodawców sposób w jaki zachowujesz się na rozmowie kwalifikacyjnej i sposób, w jaki będziesz wykonywać swoją pracę to jedno i to samo. Lekceważące podejście do rozmowy jest ostrzeżeniem, że w przyszłości możesz lekceważąco i niedbale wykonywać swoją pracę. * Organizacje poszukują zwycięzców. Idź na rozmowę jako człowiek o dużych możliwościach a nie żebrzący o pracę. Nie koncentruj się na tym, co pracodawca może Tobie dać (np. pracę). Skup się na tym, co Ty możesz dać pracodawcy. * Nie tylko wykształcenie i doświadczenie pozwala znaleźć pracę. Trzecim ważnym czynnikiem jest zademonstrowanie swoich umiejętności w obecności pracodawcy. * Zachowuj się uprzejmie wobec każdego pracodawcy, nawet jeżeli wydaje Ci się pewne, że w danym miejscu nie zdobędziesz pracy. W następnym tygodniu mogą polecić Cię jakiejś innej osobie, jeżeli zrobiło się na nich dobre wrażenie. * Przez cały okres poszukiwania pracy staraj się jak najlepiej wyglądać bądź czysto, schludnie, dobrze ubrany za każdym razem kiedy wychodzisz z domu, nawet jeżeli idziesz kupić chleb w sklepie za rogiem. Nigdy nie wiadomo gdzie możesz spotkać osobę, która mogłaby Ci pomóc w znalezieniu pracy. * Jeżeli Ty i pracodawca polubicie się od pierwszego spotkania i będziesz koniecznie chciał tam pracować, lecz pracodawcy nie będzie stać, aby płacić Ci taką pensję, jakiej potrzebujesz, rozważ możliwość pracy na część etatu na przykład możesz pracować przez 3 dni w tygodniu. To daje Ci swobodę znalezienia innego zajęcia na pozostałe dwa dni. * Nie oczekuj, że będziesz w stanie znaleźć pracę dokładnie tego samego rodzaju jaką zawsze wykonywałeś. Bądź przygotowany, aby określić jakieś inne rodzaje pracy, które możesz wykonywać i które lubisz oraz takie, w których możesz wykorzystać te same umiejętności i doświadczenia. * Jeżeli dana rzecz, którą robisz, ekscytuje Cię, to będziesz w niej dobry. * W naszych czasach możesz znaleźć się bez pracy nagle i bez ostrzeżenia, tak więc bądź stale gotowy do podjęcia poszukiwania pracy. * Aby zmienić zawód nie zawsze musisz wrócić do szkoły i zdobyć nowe wykształcenie. Wystarczy usiąść i wykonać bardzo starannie pracę domową, polegająca na badaniu samego siebie (swoich umiejętności) oraz na szczegółowych rozmowach z ludźmi, którzy już wykonują pracę, o której podjęciu myślisz. 5
* Pamiętaj, mogą być inne osoby, które starały się o tą pracę, a które mogłyby wykonywać ją lepiej niż Ty. Osoba, która zostaje przyjęta do pracy, to niekoniecznie ta osoba, która mogłaby najlepiej wykonywać tę pracę lecz taka, która wie, jak zostać przyjętą do pracy. Zanim przejdziemy do następnego rozdziału, poćwiczmy coś jeszcze: spróbujmy konstruować własną ofertę pracy w gazecie na wzór następującego ogłoszenia: Dyspozycyjna, solidna i energiczna Pani w wieku... lat, ze znajomością obsługi komputera, szuka ciekawej i stałej pracy w Radomiu. Telefon kontaktowy 555 555 555. Chyba nic trudnego, prawda? Spróbujmy teraz stworzyć coś własnego, pasującego do naszej osoby. 6