Szablon Tutaj wpisa swoje imi i nazwisko 16 listopada 2014 1 Wstawianie rysunków do latexa Do wstawiania graki w latexu sªuzy ±rodowisko gure, wewn trz którego wpisuje si kilka wa»nych polece«. Istotne jest»e polecenie label musi by zawsze na ko«cu polece«w ±rodowisku gracznym, inaczej odno±niki nie dziaªaja poprawnie Poni»ej zostaª pokazany kot perski (rys. 1) \begin{figure}[parametr] \includegraphics[scale=0.5, inne parametry]{obrazy_lab\kot} //ªaduje plik z obrazem w odp. skali \caption{kot perski} \label{fig:kotek} //etykieta, która sªuzy do odwoªanie sie do rysunku w tek±cie. \end{figure} Wpisanie tych polece«wywoªuje taki efekt: Na osobnej stronie z ilustracjami znajd sie te dwa rysunki 3 i 2 \begin{figure}[p] \includegraphics[scale=2.0]{obrazy_lab/kot2} \caption{kot syjamski} \label{fig:cat2} \end{figure} \begin{figure}[p] \includegraphics[scale=1.0]{obrazy_lab/kot1} \caption{kot niebieski} \label{fig:cat1} \end{figure} Mo»liwe warto±ci zmiennej parametr: t (top) na górze strony b (bottom) u doªu strony h (here) w tym wªa±nie miejscu 1
Rysunek 1: Kot perski p (page) na osobnej stronie z ilustracjami Je±li podanych zostanie kilka parametrów, kolejno± nie jest znacz ca. Parametry dodatkowe - umieszczamy po przecinku i ze znakim = jesli ma by podana warto± parametru. width okre±la szeroko± obiektu height okre±la wysoko± obiektu. Obiekt jest skalowany bior c pod uwag jeden z tych parametrów. origin parametr okre±la wspóªrz dne punktu, wokóª którego obracany jest obiekt (przewa»nie jest to punkt wstawiania obiektu czyli lewy dolny róg) clip -parametr» da, aby wszystko co wykracza poza wymiary obiektu byªo obcinane keepaspectratio gdy podane jest wysoko± i szeroko±, powoduje,»e wstawiany obiekt b dzie przeskalowany tak, aby nie przekroczy»adnego z tych wymiarów scale parametr wskazuje w jakich proporcjach ma by przeskalowany caªy obiekt angle - okre±la k t (w stopniach) obrotu obiektu, liczby dodatnie oznaczaj obrót w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara totalheight okre±la wysoko± pudeªka w którym b dzie umieszczony obrazek (istotne przy dokonywaniu obrotów) 2
Rysunek 2: Kot syjamski 3
Rysunek 3: Kot niebieski 4
draft - powoduje wstawienie zamiast obiektu gracznego tylko nazwy pliku i ramki okre±laj cej miejsce zajmowane przez obiekt trim - alternatywna metoda okre±lania, który fragment obiektu ma by drukowany. Parametry to cztery liczby, które wskazuj ile z rysunku nale»y odci z lewej strony, z doªu, z góry i z prawej strony viewport pozwala na wybranie z wi kszego rysunku tylko jego fragmentu, wymiary podaje si jako cztery liczby (wspóªrz dne lewego dolnego i prawego górnego rogu) Poni»ej przykªady zastosowania powy»szych polece«: \begin{figure}[h] \includegraphics[scale=2.0, angle=-135 ]{obrazy_lab/kot2} \caption{kot syjamski} \label{fig:cat4} \end{figure} \begin{figure}[h] \centering \includegraphics[scale=0.3, origin=1 6, angle=-60, width=10cm]{obrazy_lab/kot3} \caption*{kot - dachowiec} \label{fig:cat5} \end{figure} Oprócz pojedy«czych rysunków mo»na tak»e pod jednym podpisem umieszcza kilka odmian tego samego rysunku. Sªu»y do tego ±rodowisko subgure oraz pakiet usepackage{subg} z poleceniem suboat. Na rysunku nr 5 na oddzielnej stronie widnieje rodzina kotowatych. \begin{figure}[p] \centering \subfloat[tygrys]{\label{odnosnik} \includegraphics[width=0.5\textwidth]{obrazy_lab/tygrys}} \quad \subfloat[lew]{\label{odnosnik} \includegraphics[width=0.5\textwidth]{obrazy_lab/lew}} \quad \subfloat[ bik]{\label{odnosnik} \includegraphics[width=0.5\textwidth]{obrazy_lab/zbik}} \caption*{kotowate} \label{fig:animals} \end{figure} i dla ±rodowiska subgure wygl da to podobnie. 5
Rysunek 4: Kot syjamski 6
Kot - dachowiec 7
(a) Tygrys (b) Lew (c) bik Rysunek 5: Kotowate 8
2 Wstawianie linii, okr gów, ksztaªtów Latex ma pakiety które pozwalaj narysowac bardzo ró»norodne rzeczy. Wymaga to jednak bardzo dobrej znajomo±ci takich pakietów jak m.in. TIKZ - ogromny pakiet z bardzo rozbudowanymi poleceniami do tworzenia prawdziwych matematycznych dzieª sztuki. Zanim jednak o nim to poznamy otoczenie picture- znacznie prostsze, który pozwoli narysowac w latexu podstawowe twory geometryczne: \begin{picture}(x,y)(x0,y0)... \end{picture} (x,y)-okre±laj wymiary rezerwowanego wewn trz dokumentu prostok tnego obszaru przeznaczonego na rysunek. (x0,y0) s opcjonalne i okre±laj wspóªrz dne lewego dolnego naro»nika zarezerwowanego na prostok t Posta polece«: \put(x,y){object} lub \multiput(x,y)(dx,dy){n}{object} Odcinek: \put(x,y){\line(x1,y1){length}} ma dwa argumenty: -wektor kierunku (liczby z zakresu -6 do 6, caªkowite, ich wspólny dzielnik to tylko 1) -dªugo± (oznacza wspóªrz dn pionow dla odcinka pionowego lub wspóªrz dn poziom w pozostaªych przypadkach) Wektor: \put(x,y){\vector(x1,y1){length}} argumenty analogicznie jak dla odcinka, jedynie zakres wektora kierunku ograniczony od -4 do 4 Przykªadowy rysunek z odcinkami i wektorami: \begin{picture}(100,80)(-350,-20) \\ujemne warto±ci przesuwaj rysunek \\w stron odpowiednio praw i w dóª \put(30,20){\line(1,0){30}} \put(30,20){\line(-4,5){40}} \put(30,20){\line(3,1){75}} \put(30,20){\line(-2,1){30}} 9
\put(30,20){\line(1,2){10}} \put(30,20){\line(-4,1){30}} \put(30,20){\vector(-1,4){50}} \put(30,20){\vector(-1,-1){50}} \put(30,20){\vector(-1,-4){50}} \end{picture} Okr gi i koªa rysujemy poleceniem: \put(x,y){\circle{diam}} (x,y) wspóªrz dne ±rodka diam ±rednica (NIE promie«), maksymalnie 14mm Polecenie \circle* pozwala na generowanie kóª \put(40,30) {\circle{13}} \put(40,30) {\circle{14}} \put(15,10) {\circle*{1}} \put(20,10) {\circle*{2}} 10
3 pakiet TIKZ Rysunki w pakiecie TikZ tworzy si bezpo±rednio w kodzie ¹ródªowym LATEXa. Wymagane jest doª czenie pakietu tikz (polecenie usepackage{tikz} w preambule dokumentu). Rysunki mo»na wstawia na dwa sposoby: za pomoc polecenia tikz, np: tikz \draw (1,1) -- (3,3); wewn trz ±rodowiska tikzpicture - w przypadku skomplikowanych rysunków, np: \begin{tikzpicture} \draw(0,0)--(2,4); \end{tizkpicture} Ka»de polecenie TikZa ko«czy si ±rednikiem. Podstawowe narz dzia TikZ -a to punkty (points) i ±cie»ki (path). cie»ki rysujemy od punktu do punktu Trójk t: \begin{tikzpicture} \draw (0,0)--(1,2)--(2,1)--cycle; \end{tikzpicture} Odcinek rysujemy podaj c wspóªrz dne obu punktów a pomi dzy nimi wstawiamy dwa ª czniki z klawiatury \draw (0,0) -- (2,0); Po wczytaniu biblioteki calc (poleceniem usetikzlibrary) mo»emy punkt o danych wspóªrz dnych nazwa u»ywaj c polecenia coordinate: \coordinate (A) at (0,0); \coordinate (B) at (3,3); Z tak zdeniowanego punktu korzystamy podczas rysowania pisz c na przykªad \draw (A) -- (B); 11
\begin{tikzpicture} \draw (0,0)--(1,1) (0,0) circle(2pt) (0,0) rectangle (1,1) (-1,-1) rectangle (1,1); \end{tikzpicture} TikZ ma zdeniowane konstrukcje okr gu, prostok ta i elipsy. Realizuj je operatory circle, rectangle i ellipse: Aby narysowa okr g o(0,r) nalezy poda wspóªrz dne jego ±rodka i promie«; prostok t ABCD - nalezy podac wspóªrz dne jego wierzchoªków A i C ( lewy dolny i prawy górny); elipsa wymaga podania dªugo±ci jej osi. \draw (1,1) circle (1cm); \draw (1,1) circle(1pt) node[above] at (1,1){$O$}; //rysuj w pkcie (1,1) okr g o ±rednicy 1pt z w zªem o nazwie O umieszczonej nad punktem (1,1) \draw (0,1)--(1,1) node[above] at (.5,1){$r$}; \\rysuje promie«w poªowie dªugo±ci (0.5,1) podpisuje nad liter r \draw (3,0) rectangle (4,3) node[left] at (3,0) {\small$a$}node[left] at (3,3){\small$D$} node[right] at (4,3) {\small$c$} node[right] at (4,0){\small$B$} ; \\dªuga instrukcja podpisuj ca wierzchoªki prostok ta \draw (7,1) ellipse (2cm and 1cm) node[below] at (7,1){$O$} (7,1) circle (1pt) (5,1)--(7,1) (7,2)--(7,1) node[above] at (6,1) {\small{$a$}} node[left] at (7,1.5){\small{$b$}}; D C r O a b O A Ró»ne style linii: \begin{tikzpicture} \draw[thick,red] (0,0)--(2,0); \draw[thin] (3,0)--(5,0); \draw[dotted,green,thick] (6,0)--(8,0); \draw[dashed] (9,0)--(11,0); \end{tikzpicture} B 12
strona z przykªadami z wykorzystaniem ±rodowiska Tikz 3.1 Reguªy stosowane przez LaTeXa odno±nie rysunków Poni»ej klika reguª jakimi kieruje si Latex wstawiaj c rysunki: 1. Ilustracje b d umieszczane zgodnie z parametrami podanymi przez u»ytkownika 2. Ilustracje nie mog spowodowa przepeªnienia strony 3. Ilustracja musi zosta umieszczona na stronie na której wyst puje w tek±cie lub na stronie dalszej 4. Ilustracje musz wyst powa w takim porz dku, w jakim zostaªy zamieszczone w tek±cie nie mo»na u»y parametru here, je»eli jest jeszcze jaka± nie rozmieszczona ilustracja je»eli LaTeX nie mo»e poradzi sobie ze wstawian ilustracj, wstrzymane zostanie wstawianie kolejnych ilustracji 4 Tabele rodowisko tabular Jest to standardowe ±rodowisko sªu» ce do skªadania tabel w LATEX-u, posiadaj ce jeden obowi zkowy parametr deniuj cy ilo± i sposób justowania kolumn. \begin{tabular}{ cl r }... \end{tabular} spowoduje utworzenie tabeli o trzech kolumnach, pierwszej wy±rodkowanej (parametr c), drugiej dosuni tej do lewej (l) i trzeciej do prawej (r). Pionowe linie (obramowania kolumn) tworzone s przy pomocy znaku. W ±rodowisku tym poszczególne wiersze tabeli rozdzielane s przy pomocy znaku nowej linii,poszczególne komórki wiersza znakiem &, za± poziome linie oddzielaj ce wiersze uzyskuje si poleceniem hline. Aby uzyska pust komórk w wierszu wystarczy wpisa & &. Przykªadowo: \begin{tabular}{ lc r } ala & ola & józia\\ janek & karol & zdzicho\\ grzesiek & czesiek & kto±\\ 13
ola & ania & zosia\\ \end{tabular} spowoduje utworzenie tabelki przedstawionej poni»ej: ala ola józia janek karol zdzicho grzesiek czesiek kto± ola ania zosia Poleceniem multicolumn mo»na ª czy komórki w wierszu, np.: \begin{tabular}{ l c r } a1 & a2 & a3\\ \multicolumn{3}{ c }{b1b2b3}\\ c1 & \multicolumn{2}{r }{c2c3}\\ d1 & d2 & d3\\ \end{tabular} po przekompilowaniu otrzymuje si : a1 a2 a3 b1b2b3 c1 c2c3 d1 d2 d3 Š czenie komórek w obr bie jednej kolumny (czyli w pionie) mo»na zrealizowa przy pomocy polecenia multirow{} z pakietu multirow. Najprostszy zapis polecenia mo»e wygl da w sposób nast puj cy: \multirow{ilo± wierszy} {szeroko± }{zawarto± } Lekko modykuj c poprzedni przykªad: \begin{tabular}{ l c r } a1 & a2 & a3\\ \multicolumn{3}{ c }{b1b2b3}\\ \multirow{2}{1cm}{c1d1} & 14
\multicolumn{2}{r }{c2c3}\\ \cline{2-3} & d2 & d3\\ \end{tabular} otrzymujemy: a1 a2 a3 b1b2b3 c1d1 c2c3 d2 d3 Aby umie±ci w tabeli podpis i utworzy spis tabel nalezy ±rodowisko tabular umiesci w ±rodowisku table \begin{table}[h] \caption{zestawienie ocen studentów} \centering \begin{tabular}{ c c c c c } Alicja Kwiatkowska &2 & 3,5&4&5\\ Jan Nowak & 4 & 4&5&5\\ Grzegorz Kret & 3,5 & 3&4&5\\ \end{tabular} \end{table} Tablica 1: Zestawienie ocen studentów Alicja Kwiatkowska 2 3,5 4 5 Jan Nowak 4 4 5 5 Grzegorz Kret 3,5 3 4 5 15
5 Zadania: Narysuj poni»sze tabele, do ka»dej dodaj podpis i przynajmniej do jednej wstaw w tek±cie odno±nik: Posiªek Dzie«Poniedziaªek Wtorek roda Pora dnia Rano jajko na twardo jajecznica omlet Poªudnie zupa ogórkowa zupa kalaorowa zupa pomidorowa wieczór kanapka z masªem saªatka owocowa budy«kolejna tabelka do przerysowania: Zwierz Ro±lina Królik Ba»ant Kura D b Brzoza Chwasty Babka co± tu cos tam 16
(a) Tab2 (b) Tab3 17
Spis rysunków 1 Kot perski.................................... 2 2 Kot syjamski.................................. 3 3 Kot niebieski.................................. 4 4 Kot syjamski.................................. 6 5 Kotowate.................................... 8 Spis tablic 1 Zestawienie ocen studentów.......................... 15 18