Uk³ad monitorowania drgañ Typ HE101 MADE IN GERMANY prêdkoœæ drgañ (mm/s, rms) temperatura ( C) ATEX strefa 1 / 2 / 21 / 22 analogowe wyjœcie pr¹dowe: 4...20 ma zakres czêstotliwoœci: 10 Hz...1000 Hz 1 Hz...1000 Hz Instrukcja eksploatacji Polski
Instrukcja eksploatacji Uk³ad monitorowania drgañ Typ HE101 Standard i ATEX Wydanie: 22.05.2017 Uwaga! Przed uruchomieniem produktu nale y przeczytaæ i zrozumieæ niniejsz¹ instrukcjê eksploatacji! Wszelkie prawa, równie prawa zwi¹zane z t³umaczeniem, zastrze one. Zmiany zastrze one. W przypadku pytañ prosimy o kontakt z firm¹: HAUBER-Elektronik GmbH Fabrikstraße 6 D-72622 Nürtingen Niemcy Tel.: +49 (0) 7022 / 21750-0 Faks: +49 (0) 7022 / 21750-50 info@hauber-elektronik.de www.hauber-elektronik.de
Spis treœci 1 Informacje dotycz¹ce bezpieczeñstwa... 4 2 Zakres obowi¹zywania instrukcji eksploatacji... 5 3 Uk³ad monitorowania drgañ, typ HE101... 5 4 U ytkowanie zgodne z przeznaczeniem... 5 5 Dokumenty i certyfikaty... 5 6 Odpowiedzialnoœæ w przypadku eksploatacji w obszarach ATEX... 5 7 Obszary zastosowañ... 6 8 Ogólne warunki bezpiecznej eksploatacji... 6 9 Zakres dostawy... 7 10 Dane elektryczne... 8 11 Dane mechaniczne... 10 12 Przy³¹cza... 11 13 Monta i demonta... 12 14 Instalacja i przekazanie do eksploatacji... 13 15 Konserwacja i naprawa... 13 16 Uk³ady uziemiaj¹ce zabezpieczaj¹ce przed pêtlami uziemienia wzgl. masy... 14 17 Kodowanie typu HE101... 15 18 Deklaracja zgodnoœci UE... 16 3
1 Informacje dotycz¹ce bezpieczeñstwa Informacje ogólne Celem instrukcji bezpieczeñstwa jest zapobieganie obra eniom i uszkodzeniu sprzêtu wynikaj¹cymz u ytkowania niezgodnego z przeznaczeniem, nieprawid³owej obs³ugi lub innego nieprawid³owego u ytkowania urz¹dzeñ, zw³aszcza w obszarach zagro onych wybuchem. Przed przyst¹pieniem do prac w obrêbie produktu lub przed przekazaniem produktu do eksploatacji nale y dok³adnie przeczytaæ niniejsz¹ instrukcjê eksploatacji. Instrukcja eksploatacji musi byæ dostêpna dla wszystkich operatorów. Nale y siê upewniæ, e przed przekazaniem produktu do eksploatacji lub przed rozpoczêciem innych prac w obrêbie produktu dostêpna jest kompletna dokumentacja. U ytkownik mo e zamówiæ brakuj¹ce lub dodatkowe egzemplarze dokumentacji (równie w innych jêzykach). Produkt skonstruowano zgodnie z najnowszym stanem techniki. Mimo to nie mo na wykluczyæ, e w przypadku nieprawid³owej obs³ugi, u ytkowania niezgodnego z przeznaczeniem lub obs³ugi i konserwacji przez osoby o niewystarczaj¹cych kwalifikacjach produkt mo e stanowiæ zagro enie dla osób, maszyn i urz¹dzeñ. Ka da osoba, która zajmuje siê w zak³adzie u ytkownika ustawieniem, obs³ug¹ i serwisowaniem produktu, musi przeczytaæ i zrozumieæ niniejsz¹ instrukcjê eksploatacji. Produkt mog¹ montowaæ, demontowaæ, instalowaæ i naprawiaæ wy³¹cznie osoby przeszkolone, dysponuj¹ce odpowiednimi kwalifikacjami oraz upowa nione. Stosowane symbole Symbol ten informuje o niebezpieczeñstwie wybuchu. Symbol ten informuje o niebezpiecznym napiêciu elektrycznym. Symbol ten odnosi siê do informacji, która nie jest istotna z punktu widzenia bezpieczeñstwa. 4
2 Zakres obowi¹zywania instrukcji eksploatacji Niniejsza instrukcja eksploatacji uk³adu monitorowania drgañ typu HE101 dotyczy nastêpuj¹cych wariantów: Standard i ATEX. Zakres funkcji wszystkich wariantów jest identyczny. Warianty ATEX s¹ dopuszczone do u ytkowania w obszarach zagro onych wybuchem (patrz rozdzia³ 7, Obszary zastosowañ), co zosta³o udokumentowane odpowiednimi certyfikatami i oznaczeniami. 3 Uk³ad monitorowania drgañ typu HE101 Uk³ad monitorowania drgañ typu HE101 s³u y do pomiaru i monitorowania drgañ bezwzglêdnych i temperatury ³o ysk maszyn zgodnie z norm¹ DIN ISO 10816. Ma on nastêpuj¹ce cechy: wielkoœæ pomiarowa: wartoœæ skuteczna (rms) prêdkoœci drgañ w mm/s, zgodnie z DIN ISO 2954. wielkoœæ pomiarowa: temperatura w C. dwa analogowe wyjœcia pr¹dowe: odporne na zak³ócenia sygna³y pr¹du sta³ego o wartoœci 4...20 ma, proporcjonalne do zakresu pomiarowego uk³adu monitorowania. mo liwoœæ wykrycia przerwania przewodu monitoruj¹cego przez jedno z nastêpuj¹cych urz¹dzeñ analizuj¹cych: wartoœæ sygna³u pr¹du sta³ego < 3,5 ma. 4 U ytkowanie zgodne z przeznaczeniem Typ HE101 s³u y wy³¹cznie do pomiaru drgañ mechanicznych oraz temperatury maszyn i urz¹dzeñ mechanicznych.produkt mo e byæ u ytkowany wy³¹cznie zgodnie ze specyfikacj¹ zawart¹ w karcie katalogowej. G³ówne obszary zastosowañ: wentylatory, dmuchawy, silniki elektryczne, pompy, wirówki, rozdzielacze, generatory, turbiny i inne oscyluj¹ce urz¹dzenia mechaniczne. 5 Dokumenty i certyfikaty Na stronie www.hauber-elektronik.de mo na przegl¹daæ i pobraæ nastêpuj¹ce dokumenty i certyfikaty dotycz¹ce typu HE101: zaœwiadczenie dotycz¹ce badania typu WE strefy ATEX, nr: PTZ 16 ATEX 0029 X 6 Odpowiedzialnoœæ w przypadku eksploatacji w obszarach ATEX W³aœciciel urz¹dzenia ponosi wy³¹czn¹ odpowiedzialnoœæ za wykonanie przy³¹czy elektrycznych zgodnie z przeznaczeniem lub zgodnie z wytycznymi w zakresie ochrony przeciwwybuchowej, a tak e za prawid³owe przekazanie do eksploatacji. Jeœli urz¹dzenie jest instalowane przez podwykonawcê na zlecenie w³aœciciela, wolno je uruchomiæ dopiero wtedy, gdy podwykonawca wyda zaœwiadczenie poœwiadczaj¹ce prawid³ow¹ i fachow¹ instalacjê zgodnie z obowi¹zuj¹cymi przepisami prawa. Pierwsze uruchomienie urz¹dzeñ lub czêœci urz¹dzeñ w wersji przeciwwybuchowej, a tak e powtórne uruchomienie po wiêkszych zmianach lub pracach konserwacyjnych musi byæ zg³oszone przez u ytkownika odpowiedniemu organowi nadzorczemu. 5
7 Obszary zastosowañ Wariant Obszar zastosowania Oznaczenie Standard ATEX szczelna os³ona chroni¹ca przed wybuchem Ex d zabezpieczenie obudow¹ Ex tb Obszary niezagro one wybuchem Obszary strefy zagro one wybuchem 1 i 21 2 i 22 Brak II 2 G Ex d IIC T4 Gb II 2 D Ex tb IIIC T120 C Db Zastosowane normy Wykaz norm wraz z odpowiednimi datami wydania znajduje siê na zaœwiadczeniu dotycz¹cym badania typu UE uk³adu monitorowania drgañ (patrz rozdz. 5, Dokumenty i certyfikaty). 8 Ogólne warunki bezpiecznej eksploatacji Warunki szczególne 1. Wiêkszy zakres temperatur: od -40 C do +60 C 2. Pod³¹czenie do przewodu ekwipotencjalizuj¹cego poprzez instalacjê. 3. Przestrzegaæ instrukcji eksploatacji. 4. Parametry elektryczne znajduj¹ siê w zaœwiadczeniu dotycz¹cym badania typu UE. 6
9 Zakres dostawy Wariant Zakres dostawy Standard ATEX szczelna os³ona chroni¹ca przed wybuchem Ex d zabezpieczenie obudow¹ Ex tb Dostêpne wyposa enie dodatkowe uk³ad monitorowania drgañ typu HE101 z³¹cze wtykowe M12 œwiadectwo kalibracji fabrycznej / protokó³ z badañ instrukcja eksploatacji uk³ad monitorowania drgañ typu HE101 zintegrowany kabel œwiadectwo kalibracji fabrycznej / protokó³ z badañ instrukcja eksploatacji urz¹dzenia analizuj¹ce typu 650, 656 ró ne adaptery, np. M8 -> M10 wtyk wspó³pracuj¹cy z mo liwoœci¹ przygotowania do pod³¹czenia przewód przy³¹czeniowy, gniazdo M12, 4-stykowe, 2 0,34 mm, d³. = 2 m, 5 m albo 10 m lub na zapytanie stopka magnetyczna tuleja gumowa metalowy w¹ ochronny adapter EMC W przypadku zastosowania NA WOLNYM POWIETRZU albo w warunkach WODY ROZBRYZGOWEJ nale y dodatkowo zabezpieczyæ uk³ad monitorowania drgañ tulej¹ gumow¹ (patrz Dostêpne akcesoria ). Tuleja gumowa 7
10 Dane elektryczne Zakresy pomiarowe: 0... 16 mm/s rms (Standard) 0... 32 mm/s rms 0... 64 mm/s rms Zakresy pomiarowe temperatury: 0...+100 C Dok³adnoœæ pomiaru: ± 10 % (zgodnie z DIN ISO 2954) Czu³oœæ poprzeczna: < 5 % Zakres czêstotliwoœci: Sygna³ wyjœciowy: Zasilanie elektryczne: Pobór pr¹du (maks.): Obci¹ enie wtórne/ obci¹ enie (maks.): Zabezpieczenie: 10 Hz...1000 Hz (Standard) 1 Hz...1000 Hz 2 x 4...20 ma (proporcjonalnie do zakresu pomiarowego) 10...30 V DC 50 ma 500 bezpiecznik czu³y (œredniozw³oczny, 100 ma) Ka dy uk³ad typu HE101 mo e pracowaæ w jednym z wymienionych zakresów pomiarowych. Pozosta³e zakresy pomiarowe po z³o eniu zapytania ofertowego. Nale y podaæ czu³oœæ pomiarow¹ oraz zakres czêstotliwoœci w zapytaniu ofertowym. Dopuszczalne zakresy temperatur roboczych Wariant Temperatura otoczenia (Ta) Temperatura g³owicy pomiarowej (w obszarze mocowania) Standard -40 C... 125 C -40 C... +125 C ATEX szczelna os³ona chroni¹ca przed wybuchem Ex d zabezpieczenie obudow¹ Ex tb -40 C... 60 C -40 C... +125 C Zakres roboczy uk³adu monitorowania drgañ typu HE101 prêdkoœæ drgañ (mm/s) 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 zakres roboczy 0 0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 1000 czêstotliwoœæ (Hz) Przykùady odczytów: czêstotliwoœæ maks. mierzalna (Hz) prêdkoœæ drgañ 250 65 400 40 1000 18 Zakres roboczy jest niezale ny od zakresu pomiarowego. Z wykresu wynika, e wraz ze wzrostem czêstotliwoœci maleje mierzalna prêdkoœæ drgañ. 8
Typowa charakterystyka czêstotliwoœci 10 Hz...1000 Hz (Standard) Charakterystykê czêstotliwoœci rejestruje siê za pomoc¹ jednego czujnika referencyjnego. 4 Hz... 1200 Hz czujnik przyspieszenia Charakterystyka czêstotliwoœci amplituda [db] czêstotliwoœæ [Hz] Typowa charakterystyka czêstotliwoœci 1 Hz...1000 Hz Charakterystykê czêstotliwoœci rejestruje siê za pomoc¹ dwóch czujników referencyjnych. 1 Hz... 10 Hz czujnik laserowy 10 Hz... 1200 Hz czujnik przyspieszenia Charakterystyka czêstotliwoœci amplituda [db] czêstotliwoœæ [Hz] Kalibracja Uk³ad monitorowania drgañ typu HE101 kalibruje siê w 90% zakresu pomiarowego. Czêstotliwoœæ kalibracyjna to 159,2 Hz. 9
11 Dane mechaniczne Materia³ obudowy: Mocowanie: Monta : Masa: Stal nierdzewna V2A, nr materia³u: 1.4305 (Standard) Wskazówka: Wiêcej materia³ów do wyboru patrz rozdzia³ 16: Kodowanie. Rozmiar klucza 24 (szeœciok¹tny), M8 x 8 mm, skok gwintu: 1,25 mm (Standard) ok. 200 g Stopieñ ochrony: IP 66/67 Wskazówka: Wiêcej mocowañ do wyboru patrz rozdzia³ 16: Kodowanie. Obudowa musi byæ uziemiona za pomoc¹ mocowania (patrz równie rozdzia³ 13). Wymiary obudowy i kierunek pomiaru Wariant: Standard Kierunek pomiaru = oœ mocowania! Kierunek pomiaru Wszystkie wymiary w mm Wtyk M12 Rozm. klucza 24 Zamocowanie Wariant: ATEX, szczelna os³ona chroni¹ca przed wybuchem Ex d ATEX, zabezpieczenie obudow¹ Ex tb Przewód przy³¹czeniowy jest na sta³e po³¹czony z uk³adem monitorowania drgañ! Kierunek pomiaru Kierunek pomiaru = oœ mocowania! Wszystkie wymiary w mm D³awnica kablowa Rozm. klucza 24 Zamocowanie 10
12 Przy³¹cza Wariant: Standard wtyk, M12, 4-stykowy 4 1 3 2 styk 1: GND styk 2: 10...30 V DC styk 3: 4 20 ma / mm/s styk 4: 4 20 ma / C Wariant: ATEX, szczelna os³ona chroni¹ca przed wybuchem Ex d ATEX, zabezpieczenie obudow¹ Ex tb 1 2 3 4 zintegrowany kabel BN bràzowy WH bia³y BU niebieski BK czarny styk 1: GND styk 2: 10...30 V DC styk 3: 4 20 ma / mm/s styk 4: 4 20 ma / C przewód p³aszczowy PUR, O: ok. 6,5 mm, 4-stykowy, 0,34 mm2 Schemat po³¹czeñ dla wszystkich wariantów HE101 styk 1 = BR ZOWY styk 2 = BIA Y ZASILANIE. 10...30 V DC Analizator elektroniczny styk 3 = NIEBIESKI styk 4 = CZARNY Analiza sygna³u pr¹dowego 4...20 ma odbywa siê np. za pomoc¹ amperomierza albo sterownika PLC. 11
13 Monta i demonta Monta i demonta uk³adu monitorowania drgañ oraz prace monta owe i demonta owe w obrêbie uk³adu monitorowania mo e wykonaæ wy³¹cznie upowa niony wykwalifikowany personel, znaj¹cy przepisy bezpieczeñstwa w zakresie obchodzenia siê z elementami elektrycznymi! Obudowa uk³adu monitorowania drgañ musi byæ uziemiona poprzez mocowanie przez przewód masy maszyny na powierzchni monta owej lub osobny przewód ochronny (PE)! Zamocowanie uk³adu monitorowania drgañ na powierzchni monta owej Wymagania Powierzchnia monta owa musi byæ czysta i p³aska, tzn. wolna od farby, rdzy itp. Powierzchnia g³owicy pomiarowej uk³adu monitorowania drgañ musi dok³adnie przylegaæ do powierzchni monta owej. Narzêdzie Klucz szeœciok¹tny, rozmiar 24 Czynnoœci i wskazówki Wkrêciæ mocno uk³ad monitorowania drgañ w otwór na gwint na powierzchni monta owej za pomoc¹ klucza szeœciok¹tnego. Moment dokrêcania powinien wynosiæ 8 Nm. Aby wartoœci pomiarowe by³y dok³adne, uk³ad musi byæ dociœniêty do powierzchni monta owej! Unikaæ konstrukcji pomocniczych w celu zamocowania! Jeœli jest to niemo liwe, wykonaæ mo liwie sztywne konstrukcje pomocnicze. 12
14 Instalacja i przekazanie do eksploatacji Instalacjê i przekazanie uk³adu monitorowania drgañ do eksploatacji mo e wykonaæ wy³¹cznie upowa niony wykwalifikowany personel, znaj¹cy przepisy bezpieczeñstwa w zakresie obchodzenia siê z elementami elektrycznymi! Przed przekazaniem czujnika do eksploatacji nale y zabezpieczyæ napiêcie zasilania bezpiecznikiem czu³ym (œredniozw³ocznym, 100 ma)! Chroniæ przewód przy³¹czeniowy i ewentualne przed³u acze przed zak³óceniami elektrycznymi i uszkodzeniami mechanicznymi! Koniecznie przestrzegaæ lokalnych przepisów i instrukcji! 15 Konserwacja i naprawa Naprawê i czyszczenie uk³adu monitorowania drgañ mo e wykonaæ wy³¹cznie upowa niony wykwalifikowany personel, znaj¹cy przepisy bezpieczeñstwa w zakresie obchodzenia siê z elementami elektrycznymi! Uszkodzone przewody przy³¹czeniowe natychmiast wymieniæ! Uszkodzony uk³ad monitorowania drgañ musi byæ wymieniony w ca³oœci! Uk³ad monitorowania drgañ typu HE101 nie wymaga konserwacji! Tabela usterek Usterka Przyczyna Co nale y zrobiæ Brak wartoœci pomiarowej (4-20 ma) Nieprawid³owa wartoœæ pomiarowa Problemy z kompatybilnoœci¹ elektromagnetycznà Brak napiêcia zasilania Przerwanie w przewodzie przy³¹czeniowym Uszkodzony bezpiecznik Zamienione bieguny przy³¹cza Uk³ad monitorowania drgañ uszkodzony Zamontowany uk³ad monitorowania drgañ nie jest dociœniêty do powierzchni monta owej Uk³ad monitorowania drgañ jest zamontowany w nieprawid³owym miejscu Sprawdziæ Ÿród³o napiêcia i/lub przewód zasilaj¹cy Wymieniæ przewód przy³¹czeniowy Wymieniæ bezpiecznik Prawid³owo pod³¹czyæ bieguny Wymieniæ uk³ad monitorowania drgañ Zamontowaæ uk³ad monitorowania drgañ, tak aby dok³adnie przylega³ do powierzchni monta owej Zamontowaæ uk³ad monitorowania drgañ w prawid³owym miejscu Patrz rozdziaù 15: Ukùady uziemiajàce 13
16 Uk³ady uziemiaj¹ce zabezpieczaj¹ce przed pêtlami uziemienia wzgl. masy Pêtle uziemienia wzgl. masy to jedne z najczêstszych problemów w uk³adach pomiarowych z wra liwymi czujnikami. Powstaj¹ one wskutek niepo ¹danych ró nic potencja³ów w obwodzie miêdzy czujnikiem a urz¹dzeniem analizuj¹cym. Jako œrodek zaradczy zalecamy nasz standardowy uk³ad uziemiaj¹cy albo zale nie od zastosowania uk³ad alternatywny. Nale y zapewniæ bezpieczne pod³¹czenie elektryczne uziemienia. Standardowy uk³ad uziemiaj¹cy W standardowym uk³adzie uziemiaj¹cym ekran przewodu czujnika nie jest po³¹czony z jego obudow¹ (ko³o rysowane lini¹ kreskow¹). Obudowa czujnika ma taki sam potencja³ jak uziemienie maszyny. czujnik przewód czujnika maszyna 10...30 V DC / 4...20mA urz¹dzenie analizuj¹ce urz¹dzenie analizuj¹ce: np. miernik, sterownik PLC uziemienie maszyny Alternatywny uk³ad uziemiaj¹cy W alternatywnym uk³adzie uziemiaj¹cym ekran przewodu czujnika jest po³¹czony z jego obudow¹ (ko³o rysowane lini¹ kreskow¹). Obudowa czujnika jest odseparowana od uziemienia maszyny adapterem EMC (w kolorze czarnym). W alternatywnym uk³adzie uziemiaj¹cym w bezpieczne uziemienie s¹ wyposa one tylko warianty ze z³¹czem wtykowym M12. Dla wariantów ze zintegrowanym kablem nie mo na stosowaæ alternatywnego uk³adu uziemiaj¹cego. czujnik przewód czujnika adapter EMC maszyna 10...30 V DC / 4...20mA urz¹dzenie analizuj¹ce urz¹dzenie analizuj¹ce: np. miernik, sterownik PLC uziemienie maszyny W zapytaniu ofertowym prosimy zaznaczyæ wybór alternatywnego uk³adu uziemiaj¹cego. W takim przypadku zaoferujemy odpowiedni przewód czujnika i adapter EMC. 14
17 Kodowanie typu HE101 HE101. 00. 16. 01. 00. 00. 000 Seria HE 101 = przetwornik + temp. 4...20 ma ~ mm/s rms 4...20 ma ~ 0...+100 C ATEX 00 = nie ATEX 01 = ATEX Ex d i Ex tb (strefa 1 / 2 / 21 / 22) Zakres pomiarowy 16 = 16 mm/s rms (Standard) 32 = 32 mm/s rms 64 = 64 mm/s rms Zakres czêstotliwoœci 00 = 10...1000 Hz (Standard) 01 = 1...1000 Hz Materia³ obudowy 00 = 1.4305 (V2A) (Standard) 01 = 1.4404 (V4A) Gwint monta owy obudowy 00 = M8 x 8 mm; skok gwinta 1,25 mm (Standard) Wtyk zintegrowany 000 = wtyk M12 (Standard) 020 = kabel zintegrowany 2 m 050 = kabel zintegrowany 5 m 100 = kabel zintegrowany 10 m Przyk³ad: HE101.00.16.01.00.00.000 Przetwornik 4...20mA mm/s rms, bez ATEX, z prêdkoœci¹ 16 mm/s przy 1...1000 Hz, z V2A 1.4305 Gwint monta owy M8x8mm & skok gwinta 1,25mm, z wtykiem M12 15
18 Deklaracja zgodnoœci UE / EU Declaration of Conformity Wir We erklären in alleiniger Verantwortung, dass das Produkt hereby declare, bearing sole responsibility, that the product HAUBER-Elektronik GmbH Fabrikstrasse 6 D-72622 Nürtingen-Zisishausen Schwingungsüberwachung Vibration Control auf das sich diese Erklärung bezieht, die grundlegenden Sicherheits- und Gesundheitsschutzanforderungen der untenstehenden Richtlinien und Normen erfüllt. to which this declaration refers, the essential health and safety requirements accords with the following standards or normative documents. Richtlinie 2014/30/EU Elektromagnetische Verträglichkeit Directive 2014/30/EU NG (nicht explosionsgefährliche Bereiche) Not potentially atmospheres EN 61000-6-3:2007 + A1:2011 EN 61000-6-2:2005 Typenreihe / Type series HE101 Explosionsgefährliche Bereiche Potentially atmospheres Kategorie F II 2 G / F II 2 D Category Richtlinie 2014/34/EU Geräte und Schutzsysteme zur bestimmungsgemässen Verwendung in explosionsgefährdeten Bereichen Directive 2014/34/EU Equipment and protective systems intended for use in potentially atmospheres Typ Type HE101 F II 2 G Ex d IIC T4 Gb F II 2 D Ex tb IIIC T120 C Db PTZ 16 ATEX 0029 X NB 2572 Konformität mit der Bauart Anhang VI Conformity to type Annex VI C 2572 Norm(en) Standards EN 60079-0:2012 + A11:2013 EN 60079-1:2014 EN 60079-11:2012 EN 60079-31:2014 Nürtingen, den 17.01.2017 Ort und Datum Place and date Tobias Bronkal Geschäftsführender Inhaber Managing Proprietor 16