1 Kierunek: PILĘGNIARSTWO Nazwa przedmiotu Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne Kod przedmiotu Poziom przedmiotu Rok studiów Semestr Liczba punktów Metody nauczania Język wykładowy Imię i nazwisko wykładowcy Wymagania wstępne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny/formy zaliczenia Spis zalecanych lektur Literatura podstawowa Literatura uzupełniająca Zaawansowany Pierwszy II Wykłady Polski Jerzy Arendt Zaliczenie pierwszego semestru z anatomii i z patologii Prowadzenie i nauczanie chirurgii i pielęgniarstwa chirurgicznego. Podstawy rozpoznawania i leczenia urazów. Zasady przygotowania chorego do operacji. 1. Wykład wprowadzający-uwagi wstępne. Historia chirurgii.. Obrażenia tkanek miękkich.. Obrażenia układu kostnego. Rodzaje, powikłania, pierwsza pomoc. Uszkodzenia kręgosłupa. 4. Obrażenia czaszkowo-mózgowe. 5. Urazowe uszkodzenia kończyny górnej. 6. Urazowe uszkodzenia miednicy i kończyny dolnej. 7. Urazowe uszkodzenia klatki piersiowej. 8. Urazowe obrażenia jamy brzusznej. 9. Badania chorych. Rola pielęgniarki w ustalaniu rozpoznania. Badania dodatkowe. 10. Ogólne zasady przygotowania chorego do operacji. Rodzaje znieczuleń. 11. Zaburzenia układu hemostazy-postacie-leczenia. 1. Zakażenia w chirurgii-postacie, leczenie. 1. Zaburzenia odporności u chorych chirurgicznie. 14. Stany zagrożenia życia. Zaliczenie na ocenę Podstawowa Rowiński W., Dziak A.: Chirurgia dla pielęgniarek. PZWL Warszawa 1999. Uzupełniająca Kirschnick O.: Pielęgniarstwo.Urban&Partner. 001 Noszczyk W.: Chirurgia. PZWL.Warszawa 005
PROGRAM NAUCZANIA rok akademicki: 006/007 Nazwa przedmiotu: Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne Poziom przedmiot (ogólny, podstawowy, kierunkowy, samokształcenie) Imię i nazwisko wykładowcy: Jerzy Arendt Rok studiów: Pierwszy Semestr: II Liczba godzin w semestrze: 0 Forma zajęć : Wykłady Metody nauczania: Audiowizualne Wymagania wstępne: Zaliczenie pierwszego semestru z anatomii i patologii. Cele ogólne przedmiotu: Wprowadzenie w nauczanie chirurgii i pielęgniarstwa chirurgicznego. Podstawy rozpoznania i leczenia urazów. Zasady przygotowania chorego do operacji Forma zaliczenia: Zaliczenie na ocenę LP. 1. Treści merytoryczne: TMAT : WYKŁADU/ ĆWICZŃ i Cele do każdego tematu Wykład wprowadzający-uwagi wstepne, historia chirurgii: udokumentowane początki działalności chirurgicznej, dzieło Hippokratesa Corpus Hippocraticum. Rozwój chirurgii europejskiej, kamienie milowe postępów w chirurgii, walka z bólem, walka z zakażeniem, leczenie krwią. LICZBA GODZIN 1 UWAGI. Obrażenia tkanek miękkich: podział urazów, rodzaje obrażeń tkanek miękkich, objawy, leczenie, definicja rany, rodzaje ran, postępowanie lecznicze, proces gojenia ran. Sposoby zamykania ran, oparzenia, podziały ze względu na przyczynę, stopnie oparzeń, postępowanie lecznicze. Odmrożenie stopnie,
. 4. 5. odmrożeń, postępowanie lecznicze. Obrażenia układu kostnego: rodzaje, powikłania, pierwsza pomoc. Uszkodzenia kręgosłupa: podział złamań w zależności od patomechanizmu urazu, rodzaje złamań. Złamania skomplikowane i powikłane, uszkodzenia kręgosłupa-objawy, pierwsza pomoc, zasady leczenia zachowawczego i operacyjnego. Obrażenia czaszkowo-mózgowe: przyczyny i mechanizmy urazów czaszkowo-mózgowych, objawy, postępowanie lecznicze, krwawienia wewnątrzczaszkowe. Obrzęk mózgu, rozpoznanie i leczenie, pourazowe powikłania zapalne czaszki i mózgu. Urazowe uszkodzenia kończyny górnej: najczęstsze postacie uszkodzenia obręczy kończyny górnej-rozpoznanie, leczenie, najczęstsze uszkodzenia kości ramiennejrozpoznanie, leczenie, najczęstsze uszkodzenia w obrębie przedramienia, nadgarstka oraz dłonirozpoznanie, leczenie. 6. 7. Urazowe uszkodzenia miednicy i kończyny dolnej: mechanizmy uszkodzenia miednicy i kończyny dolnej. Rodzaj złamań kości miednicy. Rodzaj złamań kości kończyny dolnej, objawy uszkodzenia miednicy, typowe powikłania, zasady leczenia, najczęstsze postacie złamania kości udowej i kości podudzia oraz zstępurozpoznanie i leczenie. Uszkodzenia stawu kolanowego. Urazowe obrażenia klatki piersiowej: podział urazów klatki piersiowejpostępowanie diagnostyczne i lecznicze, masywny uraz klatki piersiowej, zasady postępowania, odma opłucnowa-patogeneza, rodzaje
4 8. 9. 10. 11. 1. odmy, postępowanie diagnostycznolecznicze. Zasady punkcji jamy opłucnowej. Urazowe obrażenia jamy brzusznej: podział obrażeń jamy brzusznej i zasady postępowania diagnostyczno-leczniczego, wskazania do leczenia operacyjnego po urazie jamy brzusznej, rodzaje uszkodzeń narządów jamy brzusznej, zasady postępowania leczniczego. Badania chorych. Rola pielęgniarki w ustalaniu rozpoznania. Badania dodatkowe: nowoczesny model współpracy pielęgniarki z lekarzem, badania laboratoryjne, cele i zasady wykonywania, badania radiologiczne, cel i zasady wykonywania. Inne badania obrazowe. Badania endoskopowe-wskazania, możliwości diagnostyczno-lecznicze. Zasady przygotowania chorego do operacji. Rodzaje znieczuleń: przygotowanie psychiczne, anestezjologiczne, rola premedykacji, badania i czynności wykonywane w okresie przedoperacyjnym, zasady doboru znieczulenia. Znieczulenie ogólne, dożylne, miejscowe-podziały. Zaburzenia układu hemostazy-postacie-leczenie: definicja hemostazy i elementy tego układu, mechanizmy hemostazy, podstawowe metody badań układu hemostazy, podział skaz krwotocznych, rozpoznanie, zasady leczenia. Zakażenia w chirurgii-postacie, leczenie: etiologia i patogeneza zakażeń chirurgicznych, najczęstsze przyczyny ostrego brzucha. Czynniki ryzyka rozwoju zakażenia otrzewnej. Postacie kliniczne zakażenia, szczególne postacie zakażenia, zakażenia szpitalne.
5 1. 14. Zaburzenia odporności u chorych chirurgicznie: rola postępu immunologii w praktyce chirurgicznej, immunoglobuliny, podział, działanie na organizm człowieka, definicja antygenu. Komórki odpornościowe. Ogólnoustrojowe reakcje na zakażenie. Testy laboratoryjne, oceny stanu odporności. Stany zagrożenia życia: zasady resuscytacji krążeniowooddechowej, postępowanie z chorym nieprzytomnym. Skala Glasgow, wstrząs-podziały, zasady postępowania. Inne stany zagrażające życiu: krwotok, niewydolność oddechowa, niewydolność wątroby, niewydolność nerek, choroba zatorowo-zakrzepowa. LITRATURA: Podstawowa Rowiński W., Dziak A.: Chirurgia dla pielęgniarek. PZWL Warszawa 1999. Uzupełniająca Kirschnick O.: Pielęgniarstwo.Urban&Partner. 001 Noszczyk W.: Chirurgia. PZWL.Warszawa 005
6 PROGRAM NAUCZANIA rok akademicki : 006/007 Nazwa przedmiotu: Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne Poziom przedmiotu: (ogólny, podstawowy, kierunkowy, samokształcenie) Imię i nazwisko wykładowcy: Jerzy Arendt Rok studiów: Pierwszy - zaoczny Semestr: II Liczba godzin w semestrze: 1 Forma zajęć : Samokształcenie Metody nauczania: -learning Wymagania wstępne: Zaliczenie pierwszego semestru z anatomii i patologii Cele ogólne przedmiotu: Uzupełnienie wiadomości zgodne z kartą przedmiotu Forma zaliczenia: Zaliczenie na ocenę LP. Treści merytoryczne: TMAT : WYKŁADU/ ĆWICZŃ i Cele do każdego tematu LICZBA GODZIN UWAGI 9. Badania chorych. Rola pielęgniarki w ustalaniu rozpoznania. Badania dodatkowe. Nowoczesny model współpracy pielęgniarki z lekarzem. Plan opieki nad chorym. Badania laboratoryjne. Cel i zasady wykonywania. Badania radiologiczne-cel, zasady wykonywania, możliwości diagnostyczne. Inne badania obrazowe, ultrasonografia, badania izotopowe, tomografia komputerowa, magnetyczny rezonans jądrowy-wskazania, możliwości diagnostyczne. Badania endoskopowe-rodzaje, wskazania, możliwości diagnostyczno-lecznicze. 10. Ogólne zasady przygotowania chorego do operacji. Rodzaje znieczuleń. Przygotowanie psychiczne chorego do operacji. Przygotowanie chorego do operacji. Premedykacja. Badania i czynności konieczne do przeprowadzenia w dobie poprzedzająca
7 11. 1. 1. operację. Ocena układu krążenia i oddechowego. Wybór rodzaju znieczulenia do operacji-ogólne zasady. Podział znieczuleń. Znieczulenia miejscowe-rodzaje. Zaburzenia układu hemostazy-postacie, leczenie. Definicja i elementy układu hemostazy. Mechanizmy układu hemostazy. Podstawowe metody badania układu hemostazy. Podział skaz krwotocznych, rozpoznanie, zasady leczenia. DIC-ostry uogólniony zespół wewnątrznaczyniowego krzepnięcia. Podział zakrzepicy naczyniowej, rozpoznanie, leczenie, profilaktyka. Zakażenia w chirurgii-postacie-leczenie. tiologia i patogeneza zakażeń chirurgicznych. Mikroflora przewodu pokarmowego człowieka. Najczęstsze przyczyny ostrego brzucha. Czynniki ryzyka rozwoju zapalenia otrzewnej. Postacie kliniczne zakażenia. Zakażenia miejscowe, narządowe, posocznica-przykłady. Szczególne postaci zakażęnia-zgorzel gazowa, tężec, zakażenia szpitalne. Zaburzenia odporności u chorych chirurgicznie. Rola postępów w immunologii w praktyce chirurgicznej. Immunoglobuliny, definicja, podział, metabolizm. Definicja antygenu, dopełniacza. Komórki odpornościowe. Mechanizmy obrony przed zakażeniem. Ogólnoustrojowa reakcja na zakażenia. Testy laboratoryjne, oceny stanu odporności. Czynniki prowadzące do zmniejszenia odporności. LITRATURA: Podstawowa Rowiński W., Dziak A.: Chirurgia dla pielęgniarek. PZWL Warszawa 1999. Uzupełniająca Kirschnick O.: Pielęgniarstwo.Urban&Partner. 001 Noszczyk W.: Chirurgia. PZWL.Warszawa 005
8 Studia dzienne, zaoczne i pomostowe Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne Plan wykładów sem. II 006/007 Lp. D. Z. Temat Godziny Slajdy 1. Wykład wprowadzający-uwagi wstepne, historia chirurgii. 1 1. Obrażenia tkanek miękkich. 7. Obrażenia układu kostnego: rodzaje, powikłania, pierwsza pomoc. Uszkodzenia kręgosłupa. 8 4. Obrażenia czaszkowo-mózgowe. 1 5. Urazowe uszkodzenia kończyny górnej. 4 6. Urazowe uszkodzenia miednicy i kończyny dolnej. 0 7. Urazowe obrażenia klatki piersiowej. 8. Urazowe obrażenia jamy brzusznej. 1 9. Badania chorych. Rola pielęgniarki w ustalaniu rozpoznania. Badania dodatkowe. 10. Zasady przygotowania chorego do operacji. Rodzaje znieczuleń. 0 11. Zaburzenia układu hemostazy - postacieleczenie. 1. Zaburzenia układu hemostazy-postacieleczenie. 5 1. Zaburzenia odporności u chorych chirurgicznie. 14. Stany zagrożenia życia. 4
9 LITRATURA: Podstawowa Rowiński W., Dziak A.: Chirurgia dla pielęgniarek. PZWL Warszawa 1999. Uzupełniająca Kirschnick O.: Pielęgniarstwo.Urban&Partner. 001 Noszczyk W.: Chirurgia. PZWL.Warszawa 005