Przedszkole Miejskie Nr 12 z Oddziałami Integracyjnymi ul. Fredry 16 43-600 Jaworzno Proszę Was, pozostańcie wierni temu dziedzictwu... - Jan Paweł II Edukacja regionalna jest jednym z zadań współczesnego przedszkola. Wprowadza młode pokolenie w świat nieprzemijających wartości. Służy kształtowaniu tożsamości rodzinnej, przedszkolnej, lokalnej i regionalnej, poznawanie historii oraz zwyczajów i obyczajów środowiska, tak istotnych dla świadomego swych korzeni człowieka. Obszar I Sposób realizacji edukacji regionalnej: 1. W naszym przedszkolu edukacja regionalna prowadzona jest na podstawie programu własnego: Moja mała wielka Ojczyzna autorstwa: A. Odzioba, M. Stan, A. Gryz. Został on zatwierdzony przez Centralne i Narodowe Biuro e-twinning i otrzymał odznakę e- Twinning Label. W oparciu o ten program pracowało osiem placówek w Europie (w tym trzy w Polsce). 2. Nauczyciele posiadają przygotowanie merytoryczne do prowadzenia zajęć w zakresie edukacji regionalnej: - Edukacja regionalna dzieci i młodzieży - szkolenie organizowane przez IDN, - Cztery pory roku w skansenie - konferencja WOM we współpracy z Muzeum Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie, - Barwy wychowania przedszkolnego - konferencja organizowana przez nasze przedszkole, - Cztery pory roku w literaturze, zabawie i w muzyce wiosna, lato, jesień, zima Śląsk - warsztaty, - Barwne przedszkole 101 pomysłów na nowatorskie dekoracje motywy regionalne - warsztaty plastyczne, - Słucham muzyki w edukacji przedszkolnej - tańce regionalne warsztaty taneczne,
- Z dziejów mojego miasta - szkolenie Rady Pedagogicznej w ramach WDN, - Śląskie tańce ludowe w przedszkolu - warsztaty taneczne w ramach WDN. 3. Działania w zakresie edukacji regionalnej poddawane są ewaluacji podczas spotkań Rady Pedagogicznej podsumowujących pracę dydaktyczno wychowawczą. Narzędziami ewaluacji są głównie obserwacje uczestniczące, jak i zaangażowanie przedszkolaków, nauczycieli, rodziców w działania o tematyce regionalnej. Dowodem są zapisy w kronikach, zdjęcia, wycinki z gazet, filmy, osiągnięcia dzieci w różnorodnych konkursach i przeglądach artystycznych. 4. Przedszkole prowadzi zajęcia dodatkowe z zakresu edukacji regionalnej: - wycieczki: Smoleń, Rogoźnik, Lipowiec, Kuźniczka Mała, Park Etnograficzny skansen Chorzów, Zabytkowa Kopalnia Węgla Kamiennego Guido w Zabrzu, Muzeum Miasta Jaworzna, - organizacja spotkań okazjonalnych: Andrzejki, Łucyjki', Jasełka, spotkanie z górnikiem, Dzień Rechtora, pasowanie na przedszkolaka, spotkania integracyjne z uczniami zaprzyjaźnionych szkół podstawowych, - Dziecięce zabawy naszych dziadków - Dzień Babci i Dziadka (wyliczanki, zabawy, taniec), - Festyny rodzinne: Na wiejską nutę, Polska w Europie, Rodzinni dla mamy i taty, - warsztaty plastyczne dla dzieci: wyroby ze słomy i siana, papierowa wiklina, papierotechnika ozdoby śląskie, - wizyty przedstawicielek Koła Gospodyń Wiejskich Dąbrowianki oraz Ciężkowianki. 5. Nauczyciele opublikowali opracowania metodyczne i merytoryczne z zakresu edukacji regionalnej w formie artykułów w prasie lokalnej i na stronie internetowej. Materiały umieszczane są również na platformie europejskiej e-twinning. 6. Przedszkole realizuje projekty na rzecz miejscowości i regionu w ramach organizowanych wycieczek, wystawach prac plastycznych, zdjęć wykonywanych przez nauczycieli, rodziców, albumy tematyczne, gazetki informacyjne, kroniki i fotokroniki przedszkolne. Dzieci poszukując śladów przeszłości badają, doświadczają świata zewnętrznego z Dobromirem, który jest bohaterem naszego projektu edukacyjnego Badacze o odkrywcy. 7. Edukacja regionalna realizowana jest w ramach dodatkowych zajęć popołudniowych (ponad podstawę programową) z zakresu: mowy, muzyki, plastyki, różnych form teatralnych. Tematyka zajęć sprzyja rozwijaniu poczucia przynależności i tożsamości regionalnej oraz odpowiedzialności za region, kraj, świat, uczymy szacunku do tego, co zostało nam dane w dziedzictwie kulturowym. Obszar II Baza przedszkola: 1. Każda grupa posiada na swej sali własny kącik regionalny. Zostały one przygotowane wspólnie z rodzicami, którzy na bieżąco wzbogacają je w sprzęty, eksponaty, literaturę. Eksponaty
reprezentują kulturę naszego regionu. Systematyczna współpraca z Muzeum Miasta Jaworzna udokumentowana jest kartami wycieczek, zapiskami w kronice przedszkolnej, zdjęciami, artykułami w prasie lokalnej. 2. 3/Naszym największym osiągnięciem jest zakup kompletnych, wiernie odtworzonych zgodnie z tradycją strojów śląskich dla 4 chłopców i 8 dziewczynek. Zakup ten był możliwy dzięki wsparciu Rady Rodziców naszego przedszkola. 3. 4/Kąciki regionalne, wystawki prac i gazetka wykorzystywane są na bieżąco w procesie dydaktycznym jako pomoce dydaktyczne do zajęć z zakresu edukacji regionalnej. 4. 6/Przedszkole posiada księgozbiór związany z edukacją regionalną, który jest wykorzystywany w procesie dydaktycznym: - Kto ty jesteś? Władysław Bełza - Drwal z Jaworzna Jarosław Siek - Szlaki tematyczne Śląska - przewodnik - Leksykon zabytków i architektury Górnego Śląska Józef Pilch - Pomniki przyrody na terenie Jaworzna Bożena pieprzny - Ikonografia dawnego Jaworzna Album Muzeum Miasta Jaworzna - Jaworzno zarys dziejów w latach... Jerzy Zawistowski - Jaworzno okres staropolski Maria Leś-Rudnicka - Historia Jaworzna w źródłach i literaturze historycznej Krzysztof Broński - Kartki z dziejów Jaworzna Czesław Kempiński - Pod jaworem zrodzone praca zbiorowa - Księga bajek polskich Krzysztof Siejnicki. Ponadto nauczyciele gromadzą na bieżąco zbiór piosenek i tańców związanych tematycznie z edukacją regionalną, które są wykorzystywane na zajęciach z zakresu edukacji muzycznej. Obszar III Współpraca przedszkola ze środowiskiem: 1. 2/Przedszkole współpracuje w zakresie edukacji regionalnej z: - Muzeum Miasta Jaworzna lekcje muzealne: Pszczoły, pszczelarze i miód w Jaworznie, Jaworzno, którego nie znasz historia miasta dla najmłodszych, Jaworznickie tradycje i legendy górnicze, Jak ubierano się w Jaworznie, Noc muzeów ; wystawa szopek bożonarodzeniowych, konkurs plastyczny Herb Miasta Jaworzna, - Miejska Biblioteka Publiczna: Cała Polska czyta dzieciom, Międzynarodowy Dzień Pluszowego Misia, Mikołajki, - Dom Kultury w Jeleniu XIII Jaworznicki Konkurs Piosenki Ludowej. - Młodzieżowy Dom Kultury w Jaworznie XI Diecezjalny Festiwal Kolęd i Pastorałek Złota kantyczka 2014
- Szkoły Podstawowe Nr 7 i Nr 15 - spotkania integracyjne połączone z występami artystycznymi. 2. 3/Rodzice współpracują z nauczycielami w ramach realizacji edukacji regionalnej: - wzbogacanie kącików regionalnych, - pomoc przy organizacji festynów organizacja stoisk z daniami kuchni regionalnej, - kiermasze świąteczne przygotowywanie ozdób, stroików, kartek świątecznych, - zgromadzenie środków finansowych w ramach działalności Rady Rodziców, które umożliwiły zakup strojów regionalnych dla dzieci, - pomoc przy organizacji Święta pieczonego ziemniaka, - udział w spotkaniu okolicznościowym Łucyjki - poznanie tradycji związanych z tym świętem, wspólne zabawy, degustacja bułeczek łucyjek. Odbyły się spotkania z twórcami lokalnymi m.in.: - jaworznicką autorką wierszy dla dzieci panią Urszulą Kępka - przedstawicielkami zespołów śpiewaczych: Dąbrowianki, Ciężkowianki. 3. 4/Placówka systematycznie współpracuje z lokalnymi mediami: gazetą Co tydzień oraz telewizją CTV Jaworzno. W lokalnej prasie zamieszczane są artykuły i wzmianki dotyczące odbywających się w przedszkolu uroczystościach, spotkaniach z ciekawymi ludźmi. Zorganizowaliśmy śniadanie prasowe dla mediów z naszego miasta, którego celem było podsumowanie dorobku placówki z okazji XX-lecia. Z okazji Dnia rechtora został wyemitowany materiał z życzeniami dzieci ubranych w stroje regionalne, dla wszystkich nauczycieli miasta. 4. 5/W ramach współpracy ze szkołami podstawowymi dzieci uczestniczą: - w spotkaniach integracyjnych: Czary-mary wosku lanie, Witaj wiosenko, Kraszanki-pisanki jajka malowane, Jasełka, Dzień Rechtora. Grupa Bajtle nawiązała współpracę z członkiem zarządu Towarzystwa Piastowania Śląskiej Mowy Danga : - odbyło się spotkanie Dzień bajki śląskiej - dzieci miały okazję usłyszeć legendę o Meluzynie, - w czasie spotkania przedświątecznego dzieci dowiedziały się o zwyczajach bożonarodzeniowych obowiązujących na Śląsku, zobaczyły nawet ozdoby choinkowe, które były wykonywane nawet 100 lat temu. Obszar IV Działania popularyzujące przedszkole, dzielnicę, miasto, region: 1. Organizacja festynów rodzinnych stała się tradycją naszego przedszkola. W każdym roku szkolnym planowany jest inny temat przewodni. Odbyły się następujące: - Na wiejską nutę - Polska w Europie
- Rodzinni dla mamy i taty - Święto pieczonego ziemniaka. Imprezom towarzyszą jarmarki potraw regionalnych stoiska ze specjałami kuchni (żurek, smalec, ogórki kiszone) oraz ciastami. 2. Przedszkole organizuje konkursy o tematyce regionalnej: - Wiązanka tańców śląskich - konkurs wewnątrzprzedszkolny, - Magia świąt w regionalnej szacie - konkurs plastyczny skierowany do placówek przedszkolnych w mieście. 3. Przedszkolaki uczestniczą w przeglądach, festiwalach, konkursach o zasięgu co najmniej gminnym: - XIII Jaworznicki Konkurs Piosenki Ludowej, - XX Regionalny Przegląd Pieśni Śląskie śpiewanie im. prof. Adolfa Dygacza - XX Międzynarodowy Festiwal Kolęd i Pastorałek im.ks.kazimierza Szwarlika w Będzinie - XI Diecezjalny Festiwal Kolęd i Pastorałek Złota Kantyczka 2014. 4. 6/Przedszkole brało udział w programie europejskim e-twnning. Jesteśmy autorami projektu, który był realizowany na platformie: Moja mała wielka Ojczyzna edukacja regionalna. Autorzy to: Anna Odzioba, Magdalena Stan, Anna Gryz. Projekt opierał się głównie na doświadczaniu, obserwacji i związkach emocjonalnych z rodziną, przedszkolem, rodzinną miejscowością, najbliższą okolicą, regionem, wreszcie Ojczyzną i Europą. 5. 7/Największym wyzwaniem przedszkola jest realizacja innowacji pedagogicznej Ślonsk je piykny czyli rok na Śląsku - edukacja regionalna. Innowacja planowana jest na okres od 1 września 2013r. do 31 sierpnia 2014r. Celem innowacji jest: - kształtowanie w dzieciach poczucia własnej tożsamości i świadomości narodowej, - zwracanie uwagi na piękno i różnorodność krajobrazów, - zapoznanie z wybranymi fragmentami rzeczywistości przyrodniczej, społecznej i kulturowej Śląska. Opracowana innowacja wspiera działania zmierzające do przekazywania zasobów dziedzictwa kulturowego naszego regionu dzieciom w wieku przedszkolnym. Jej zastosowanie w pracy z małymi dziećmi wymaga stworzenia odpowiednich warunków: - spotkania z dziećmi wykazującymi specyficzne zainteresowanie tematyką regionalną, za zgodą rodziców będących sprzymierzeńcami kultywowania śląskich tradycji, przebiegają one nie tylko na terenie placówki przedszkolnej, lecz przede wszystkim w naturalnych warunkach środowiska poza przedszkolnego, - grupę :regionalną tworzą dzieci 5-6-letnie, ze względu na zakończoną adaptację
w środowisku przedszkolnym, rozwinięty system norm społecznych oraz uczuć wyższych: patriotycznych, estetycznych i humanistycznych, a także posiadających względną już równowagę uczuciową i szczególną podatność na rozwijanie pojęć, a tym samym na znaczną pojemność intelektualną w tym wieku, - w innowacji biorą udział dzieci sprawne inaczej, dla których dostosowujemy treści programowe do ich potrzeb i możliwości, - rozwijanie poczucia tożsamości śląskiej poprzez podejmowanie aktywności zadaniowej w warunkach naturalnych naszego regionu, nawiązanie współpracy z instytucjami i osobami: Miejska Biblioteka Publiczna, twórcami ludowymi, hobbystami, zespołami folklorystycznymi, członkami rodzin dzieci. Ewaluacja innowacji umożliwi dokonanie oceny działań. Efektem będą sprawozdania z realizacji tematyki, kronika, wycinki z gazet, osiągnięcia dzieci w różnych konkursach i przeglądach artystycznych oraz wiedzy o miejscowości i regionie, które zostanie przedstawione na posiedzeniu Rady Pedagogicznej i Rady Rodziców.