JĄKANIE U DZIECI MATERIAŁY DLA RODZICÓW

Podobne dokumenty
Ratunku małe dziecko się jąka! 1

Biblioteka Pedagogiczna w Sieradzu ul. Jagiellońska 2, Sieradz tel./fax , ,

CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI PUBLICZNA BIBLIOTEKA PEDAGOGICZNA W KONINIE FILIA W TURKU

Palin PCI Terapia interakcyjna rodzic-dziecko dla jąkających się dzieci w wieku do lat 7. Praktyczna interwencja w jąkaniu wczesnodziecięcym

Wskazówki dla nauczyciela

Wskazówki, które warto przekazać nauczycielom:

Logopedia Silesiana 1,

Grzegorz Chmielewski Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie, psychologia. Gdy dziecko się jąka - rola rodziny w jego terapii

dr Katarzyna Węsierska Spis publikacji

Mowa i jej zaburzenia

DZIECKO JĄKAJĄCE SIĘ W SZKOLE JAK MOŻNA JE WSPIERAĆ? Pakiet najważniejszych informacji dla nauczycieli, którzy pracują z dzieckiem jąkającym się.

O rodzajach pomocy na rzecz osób jąkających się w Wielkiej Brytanii: terapia i grupy wzajemnej pomocy

Program logopedyczny przedszkola Przyjaciół Książki dla dzieci 4,5 i 6 letnich Mówimy ładnie

Title: Profilaktyka i wczesna interwencja w jąkaniu u małych dzieci

Akademia Kariery MZPPP w Kielcach Grzegorz Ślęzak Kierownik Projektu

SPECJALNOŚĆ LOGOPEDYCZNA NA STUDIACH I i II STOPNIA FILOLOGIA POLSKA OFERTA ZAKŁADU LEKSYKOLOGII I LOGOPEDII

WARSZAWSKI SYSTEM WCZESNEGO WSPOMAGANIA ROZWOJU DZIECKA I POMOCY RODZINIE W POSZUKIWANIU ZINTEGROWANEGO MODELU

Przesiewowe badanie mowy, czyli o czym żaden logopeda zapomnieć nie może

PROCEDURA UDZIELANIA I ORGANIZACJI POMOCY PSYCHOLOGICZNO- PEDAGOGICZNEJ W PRZEDSZKOLU NR 286 W WARSZAWIE.

Jak samodzielnie tworzyć pomoce i gry logopedyczne, czyli budowanie warsztatu logopedy

IV Ogólnopolska Konferencja Logopedyczna Śląskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Logopedycznego Sprawozdanie Logopedia Śląska w teorii i praktyce to

Emisja głosu oraz logopedia. Zestawienie bibliograficzne w wyborze

Trudne postawy i emocje GŁOS towarzyszące JĘZYK jąkaniu KOMUNIKACJA sposoby wspierania... TOM 495. W obliczu emocji DOI: / _4

Giełkot mowa bezładna

PROCEDURA ORGANIZOWANIA WCZESNEGO WSPOMAGANIA ROZWOJU DZIECI W PRZEDSZKOLU PUBLICZNYM NR 24 Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI IM. J. KORCZAKA W RADOMIU

SPECJALNOŚĆ LOGOPEDYCZNA NA STUDIACH I i II STOPNIA FILOLOGIA POLSKA OFERTA ZAKŁADU LEKSYKOLOGII I LOGOPEDII

1999r. ukończyła kurs uprawniający do zatrudnienia w charakterze wychowawcy w placówce wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej.

Dlaczego logopedzi boją się jąkania? Analiza lingwistyczno-terapeutyczna zjawiska. dr Anna Walencik-Topiłko

(materiały dostępne w zbiorach Biblioteki Pedagogicznej w Suchej Beskidzkiej)

Zaproszenie. Świat, który rozumie jąkanie

OFERTA PORADNI PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNEJ NR 5 POZNAŃ STARE MIASTO

POSTAWY I EMOCJE WOBEC JĄKANIA PRACA Z DZIEĆMI ORAZ RODZICAMI. MODYFIKACJA MODELU GÓRY LODOWEJ SHEEHANA

Literatura dotycząca tematyki wczesnego wspomagania rozwoju dziecka

Pierwsza wizyta u logopedy Standardy postępowania krok po kroku

Zespól Wczesnego Wspomagania Rozwoju Dziecka REGULAMIN ORGANIZACYJNY. Rozdział I. Postanowienia ogólne

ZABURZENIA MOWY. Zestawienie bibliograficzne w wyborze za lata Wydawnictwa zwarte:

Celem procedury jest określenie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologicznopedagogicznej w Publicznym Przedszkolu w Zdunach.

Niepaństwowa Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Białymstoku Wydział Nauk Społecznych

PROCEDURA ORGANIZACJI WCZESNEGO WSPOMAGANIA ROZWOJU DZIECI W NIEPUBLICZNEJ PORADNI PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNEJ SKARB

PRYWATNA PORADNIA PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNA ŻORY

REGULAMIN PRAKTYKI ZAWODOWEJ DLA STUDENTÓW II ROKU II STOPNIA WCZESNEGO WSPOMAGANIA ROZWOJU DZIECKA

(materiały dostępne w zbiorach Biblioteki Pedagogicznej w Suchej Beskidzkiej)

REGULAMIN ORGANIZOWANIA WCZESNEGO WSPOMAGANIA ROZWOJU DZIECI W ODDZIALE I W PUNKCIE PRZEDSZKOLNYM DZIAŁAJĄCYCH PRZY SZKOLE PODSTAWOWEJ W GŁOBINIE

Podstawa prawna: Zasady organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w przedszkolu

PROCEDURA ORGANIZACJI WCZESNEGO WSPOMAGANIA ROZWOJU DZIECI W PRZEDSZKOLU

STATUT. Niepublicznej Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej Instytut Wspierania Rozwoju Dziecka z siedzibą w Bydgoszczy przy ul.

DIAGNOZA I TERAPIA LOGOPEDYCZNA DZIECKA Z WCZESNĄ NIEPŁYNNOŚCIĄ MOWY STUDIUM PRZYPADKU

PLAN PRACY PORADNI W ROKU SZKOLNYM 2010/2011 KAŻDY UCZEŃ MA SZANSĘ NA SUKCES TEMATYKA

POMOC PSYCHOLOGICZNO- PEDAGOGICZNA UCZNIOM I RODZICOM W SYTUACJACH KRYZYSOWYCH

Copyright by Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków Recenzenci: dr hab. Jacek J. Błeszyński, prof. UMK prof. dr hab. Zbigniew Tarkowski

Wczesna interwencja w jąkaniu wczesnodziecięcym w Polsce w opiniach logopedów i rodziców dzieci jąkających się

KONCEPCJA PRACY PORADNI PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNEJ W RYKACH NA LATA

PLAN PRACY Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Białogardzie na rok szkolny

JAK WSPOMAGAĆ ROZWÓJ MOWY PRZEDSZKOLAKA

WSPÓŁPRACA PORADNI PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNEJ DLA MŁODZIEŻY ZE SZKOŁAMI PONADGIMNAZJALNYMI W ŁODZI

Korzystanie z telefonu

Uchwała Nr 12/2010/2011

Uchwała Nr 11/2013/2014 Rady Pedagogicznej Zespołu Szkół Nr 1 w Strykowie z dnia r.

AUTOREFERAT tytuł magistra pedagogiki na kierunku pedagogika specjalna, specjalność resocjalizacja (Uniwersytet Śląski).

KOMPETENCJE I ZADANIA W ZAKRESIE ZASAD UDZIELANIA I ORGANIZACJI POMOCY PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNEJ

NOWA SPECJALNOŚĆ KIERUNEK: PEDAGOGIKA 2-LETNIE STUDIA DRUGIEGO STOPNIA (MAGISTERSKIE) WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

STATUT PRZEDSZKOLA NR 11 w SIEMIANOWICACH ŚL.

RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ: Przedszkole wspomaga rozwój dzieci z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji.

M I S J A I W I Z J A

PROCEDURA ORGANIZOWANIA I UDZIELANIA POMOCY PSYCHOLOGICZNO- PEDAGOGICZNEJ W PRZEDSZKOLU NR 2 W BIELSKU-BIAŁEJ

Procedura organizowania pomocy psychologiczno pedagogicznej w Szkole Podstawowej nr 42 we Wrocławiu

W IELOPROFILOWA DIAGNOZA MAŁEGO DZIECKA,

astosowanie metody Palin PCI w terapii jąkającego się czterolatka studium przypadku FORUM LOGOPEDY LIPIEC/SIERPIEŃ 2018

dostępne w Bibliotece Pedagogicznej w Suchej Beskidzkiej

Oferta Miejskiego Centrum Profilaktyki Uzależnień w Krakowie. Kraków, 17 listopada 2016 roku

Działania poradni psychologiczno pedagogicznych związane z obniżeniem wieku obowiązku szkolnego

Publiczna Biblioteka Pedagogiczna w Poznaniu Filia w Śremie PROPONUJE

Zaburzenia mowy u dzieci

Procedura organizowania pomocy psychologiczno pedagogicznej w Przedszkolu w Niechlowie

Sprawozdanie z działalności Śląskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Logopedycznego w 2016 r.

Rozwój mowy dziecka przedszkolnego. Zestawienie bibliograficzne w wyborze ze zbiorów PBP w Pile.

WYKAZ PRZEDMIOTÓW (STUDIA NIESTACJONARNE I STOPNIA) Semestr I, II, III - wszystkie specjalności obowiązują jednakowe przedmioty

Pomoc uczniom w dokonywaniu wyboru kierunku kształcenia, zawodu i planowaniu kariery zawodowej.

REGULAMIN ZESPOŁU WCZESNEGO WSPOMAGANIA ROZWOJU DZIECKA W SPECJALNYM OŚRODKU SZKOLNO-WYCHOWAWCZYM IM. LECHA WIERUSZA W ŚWIEBODZINIE

WARSZTATY DAMY RADĘ CZYLI JAK OPIEKOWAĆ SIĘ OBŁOŻNIE CHORYM?

Wyniki badań przesiewowych autorskiego projektu terapeutów Gabinetu Edukacyjno Terapeutycznego Dobry Start. część I diagnoza pedagogiczna

PROCEDURA ORGANIZACJI POMOCY PSYCHOLOGICZNO- PEDAGOGICZNEJ

Kiedy iść logopedy? jak najszybciej dziecko: imię komunikowania się kontaktu wzrokowego układa zabawki gestów napady złości lub śmiechu

INTERWENCJA TERAPEUTYCZNA W PRZYPADKU OPÓŹNIONEGO ROZWOJU MOWY U DZIECKA W WIEKU PRZEDSZKOLNYM

PROCEDURA ORGANIZACJI WCZESNEGO WSPOMAGANIA ROZWOJU DZIECKA W ZESPOLE PRZEDSZKOLI MIEJSKICH NR 4 W GLIWICACH

Koncepcja pracy Poradni Psychologiczno Pedagogicznej w Chełmnie

Sprawozdanie z działalności Śląskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Logopedycznego w 2015 r.

O F E R TA PORADNI PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNEJ W AUGUSTOWIE W RAMACH WSPOMAGANIA SZKÓŁ I PLACÓWEK na rok szkolny 2017/2018

Autor: Kamila Kwiecień logopeda przedszkola. Co każdy Rodzic powinien wiedzieć o jąkaniu?

BOLEHOWSKA M.: Diagnoza i reedukacja trudności w nauce dzieci w młodszym wieku szkolnym. Katowice1978. Sygnatura: 20313cz./37

Dziecko ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w systemie edukacji w świetle nowych przepisów prawa oświatowego - przewodnik dla rodziców -

Pierwsza wizyta u logopedy Standardy postępowania krok po kroku

STATUT PORADNI PSYCHOLOGICZNEJ UŚMIECH AKADEMII EDUKACJI UŚMIECH

PORADNI PSYCHOLOGICZNO - PEDAGOGICZNEJ W JĘDRZEJOWIE. dla Przedszkoli, Szkół i Placówek z terenu działania Poradni

OFERTA PORADNI PSYCHOLOGICZNO- PEDAGOGICZNEJ W BIAŁOGARDZIE NA ROK SZKOLNY 2018/2019

Nauczyciel i Szkoła 2 (54),

Zasady organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej. w Przedszkolu Samorządowym Nr 27. im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. w Białymstoku.

OFERTA PORADNI PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNEJ NR 2 W ŁOMŻY

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA MAŁGORZATA URYNEK

Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna ul.kościuszki Turek tel

Transkrypt:

ANEKS 139 JĄKANIE U DZIECI MATERIAŁY DLA RODZICÓW Szanowni Państwo, poniżej zamieszczono zestawienie źródeł polecanych materiałów. Warto się z nimi zapoznać w związku z występowaniem objawów jąkania się u Waszego dziecka. 1. Ulotki i opracowania dla rodziców, terapeutów i nauczycieli dostępne na stronach Centrum Logopedycznego: www.centrumlogopedyczne.com.pl The Stuttering Foundation of America w sekcji tłumaczenia polskie (w tym również w całości publikacja Dziecko, które się jąka: informacje dla pediatry): http://www.stutteringhelp.org/polish-translations 2. Materiały filmowe i postery profilaktyczne dostępne na stronach: Śląskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Logopedycznego (m.in. plakaty profilaktyczne o jąkaniu, link do dokumentalnego filmu animowanego pt.: Stuttering jąkanie): http://ptl.katowice.pl/ Instytutu Języka Polskiego Uniwersytetu Śląskiego (m.in.: filmy edukacyjne o jąkaniu, np.: Wait, wait, I m not finished yet Poczekaj, poczekaj, jeszcze nie skończyłem, Eksperci mają głos, w tym również w całości dostępna publikacja Zaburzenia płynności mowy teoria i praktyka. Tom 1): http://www.logopedia-ijp.us.edu.pl/ Polskiego Związku Logopedów (m.in. materiały profilaktyczne, artykuły): www.logopeda.org.pl 3. Publikacje na temat jąkania u dzieci (dostępne m.in. w księgarni internetowej Komlogo: http://www.komlogo.pl/index.php/kategorie/logopedia/jąkanie): De Geus E., 2013, Czasami po prostu się jąkam. Książka dla dzieci w wieku od 7 do 12 lat, Katowice. Dell C.W., 2008, Terapia jąkania u dzieci w młodszym wieku szkolnym, Kraków. Guitar T., Peters T.J., 2014, Dobór metod terapii jąkania. Przewodnik dla logopedów, Katowice. Kamińska D., 2006, Wspomaganie płynności mowy dziecka profilaktyka, diagnoza i terapia jąkania wczesnodziecięcego, Kraków.

140 DJ Diagnoza jąkania u dzieci w wieku przedszkolnym Kelman E., Nicholas A., 2013, Praktyczna interwencja w jąkaniu wczesnodziecięcym, Gdańsk. Kostecka W., 2000, Dziecko i jąkanie, Lublin. Schneider P., 2014, Kto-kto-kto robi hu-hu-hu? Katowice. Szerszeńska A., 2013, Jąkanie to nie wyrok, Kraków. Tarkowski Z., 1992, Jąkanie wczesnodziecięce, Warszawa. Tarkowski Z., 2010, Jąkanie księga pytań i odpowiedzi, Gdańsk. Tarkowski Z., Humeniuk E., Dunaj J., 2011, Jąkanie w wieku przedszkolnym, Olsztyn. Węsierska K., Jeziorczak B., 2011, Czy moje dziecko się jąka? Przewodnik dla rodziców małych dzieci, które mają problem z płynnym mówieniem, Katowice. 4. Rzetelne informacje w języku angielskim (w tym książki, ulotki i filmy) można znaleźć na stronach: International Stuttering Association: www.isastutter.org/ Stuttering Home Page: http://www.mnsu.edu/comdis/kuster/stutter.html International Fluency Association: www.theifa.org National Stuttering Association: www.westutter.org British Stammering Association: www.stammering.org Stuttering Foundation of America: www.stutteringhelp.org

ANEKS 141 Ratunku małe dziecko się jąka! 1 * Niepłynność w mowie małego dziecka to problem, który dotyka całą rodzinę. W jego skutecznym przezwyciężaniu powinni zatem wraz z dzieckiem brać udział jego najbliżsi. To przede wszystkim wsparcie udzielone rodzicom przez logopedę i dziecku przez świadomych rodziców przesądza o tym, że maluch znowu będzie mówić płynnie! Jeśli rodzice/opiekunowie obawiają się, że dziecko się jąka, to znaczy, że prawdopodobnie zaobserwowali u niego, szczególnie w sytuacjach ekscytujących lub stresujących, następujące zachowania: nie potrafi wypowiedzieć niektórych dźwięków, np. [b], [k], powtarza wyrazy, sylaby lub dźwięki, np. bo-bo-boję się, przedłuża dźwięki, np. maam misia, używa dodatkowych słów, które ułatwiają mu rozpoczęcie wypowiedzi, ma problem z oddechem, gdy chce coś powiedzieć, zaczyna zdawać sobie sprawę ze swoich kłopotów z mówieniem, wzrasta u niego napięcie mięśniowe, zwłaszcza w obrębie twarzy, wykonuje dodatkowe gesty (tzw. współruchy) związane z usilną próbą wypowiedzenia się, rozmawia mniej chętnie niż dawniej. Co powinni zrobić rodzice/opiekunowie w takiej sytuacji? I. Oswoić lęk, czyli dowiedzieć się jak najwięcej o jąkaniu! Około 5% małych dzieci jąka się przez około 6 miesięcy lub dłużej w okresie wczesnego dzieciństwa. Trzy czwarte spośród nich upora się z niepłynnością samodzielnie, zanim pójdzie do szkoły. Jąkanie częściej występuje u chłopców niż u dziewcząt. Dziewczęta częściej również wychodzą z jąkania bez interwencji terapeutycznej. Pierwsze objawy jąkania pojawiają się zazwyczaj pomiędzy 2. a 5. rokiem życia (średnio około 34. miesiąca życia). Powody jąkania nie są jeszcze do końca znane. Nie ma jednej prostej przyczyny i nie ma jednej prostej metody terapii jąkania. Jąkanie u małych dzieci jest różnorodne i zmienne, może przychodzić i odchodzić. Terapia logopedyczna w przypadku jąkania u małych dzieci jest skuteczna. Wczesna interwencja logopedyczna z aktywnym udziałem rodziców jest kluczem do sukcesu, jakim jest płynność w mowie dziecka. 1 * Tekst jest adaptacją artykułu Ratunku, moje dziecko się jąka! autorstwa Anny Chrostek, Barbary Jeziorczak i Katarzyny Węsierskiej, który został opublikowany w listopadzie roku 2011 na portalu: www.egodziecka.pl. Artykuł w powyższej wersji jest również dostępny na stronie Centrum Logopedycznego: www.centrumlogopedyczne.com.pl.

142 DJ Diagnoza jąkania u dzieci w wieku przedszkolnym II. Dać sobie pomóc, poszukać specjalistycznego wsparcia! Pierwsze najważniejsze kroki rodzica to: 1. Spokój: Nie panikuję! 2. Wzmocnienie i uświadomienie: Wiem, co robić! 3. Zmotywowanie: Działam, współpracuję z logopedą! Rodzice/opiekunowie powinni wiedzieć o tym, że logopedzi udzielają bezpłatnej pomocy w placówkach oświatowych (przedszkolach, poradniach psychologiczno-pedagogicznych) i w placówkach służby zdrowia. Pracują również w prywatnych gabinetach. Terapia niepłynności mowy u małych dzieci to: porada, konsultacja i praca z rodziną (tzw. terapia pośrednia) jest ona poświęcona komunikowaniu się z dzieckiem i modyfikowaniu warunków panujących w środowisku dziecka, bezpośrednia praca z dzieckiem nad upłynnianiem jego mowy (tzw. terapia bezpośrednia). III. Działać pomagać dziecku od razu!

ANEKS 143 Podsumowanie Wystąpienie objawów jąkania u małego dziecka nie jest równoznaczne z tym, że zaburzenie płynności mowy stanie się dla niego długofalowym problemem życiowym. Warto pamiętać, że pewna grupa dzieci jest bardziej narażona na utrwalenie się jąkania i te dzieci powinny zostać otoczone szczególną opieką. Warto skonsultować się z logopedą, jeżeli: zaczyna się jąkać chłopiec, w rodzinie były przypadki jąkania chronicznego, pierwsze objawy jąkania wystąpiły dość późno, tzn. po 3,5. roku życia i później, jąkanie utrzymuje się w mowie dziecka dłużej niż 12 18 miesięcy, objawy niepłynności nasilają się lub utrzymują na jednakowym poziomie, jąkanie współwystępuje z innymi problemami rozwojowymi zwłaszcza w rozwoju mowy.

144 DJ Diagnoza jąkania u dzieci w wieku przedszkolnym Rodzic powinien pamiętać, że jest najważniejszą osobą w życiu małego dziecka, może mu pomóc! Więcej na temat pierwszych kroków, które można zarekomendować rodzicom, gdy ich pociecha zaczyna się jąkać, można znaleźć w książeczce Czy moje dziecko się jąka? Oprócz wskazówek, jak zadbać o płynną mowę oraz szeroko rozumiany rozwój dziecka, publikacja zawiera dwa miniplakaty dla rodziców i nauczycieli, które ułatwią zapamiętanie i stosowanie na co dzień najważniejszych zaleceń przystosowujących najbliższe otoczenie do potrzeb jąkającego się dziecka. Materiały te można także pobrać ze strony Centrum Logopedycznego: www.centrumlogopedyczne.com.pl. Rola rodziców w przezwyciężaniu zaburzeń płynności mówienia jest pierwszoplanowa. Badania naukowe dowodzą, że terapia jąkania wczesnodziecięcego jest skuteczna, zwłaszcza gdy zostaje odpowiednio dostosowana do potrzeb konkretnego dziecka i odbywa się z partnerskim udziałem jego rodziców/opiekunów. Literatura Byrne R., 1989, Pomówmy o zacinaniu, PZWL, Warszawa. Chęciek M., 2006, Problemy dysfluencji mowy w aktualnych światowych badaniach (z uwzględnieniem V Kongresu Światowego Towarzystwa Zaburzeń Płynności Mowy w Dublinie), Śląskie Wiadomości Logopedyczne, nr 11, s. 37 44. Chęciek M., 2010, Jąkanie diagnoza, terapia, program, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków. Deluga D., 2006, O jąkaniu wczesnodziecięcym, Śląskie Wiadomości Logopedyczne, nr 10, s. 44 48. Jeziorczak B., Węsierska K., 2011a, Jakość relacji logopeda rodzic dziecka jąkającego się a skuteczność terapii jąkania wczesnodziecięcego, [w:] J. Gruba (red.), Wybrane problemy logopedyczne, Wydawnictwo Fonem, Gliwice, s. 51 66. Jeziorczak B., Węsierska K., 2011b, Sprawmy, by potykający się w mowie maluch został królem płynności. Wczesna interwencja logopedyczna wobec dzieci z objawami rozwojowej niepłynności mówienia, Wychowanie na co Dzień, nr 7 8 (214 251), s. I VII. Kamińska D., 2006, Wspomaganie płynności mowy dziecka profilaktyka, diagnoza i terapia jąkania wczesnodziecięcego, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków. Kostecka W., 1999, Pomoc logopedyczna dziecku jąkającemu się Logopedia, t. 26, s. 67 84. Kostecka W., 2000, Dziecko i jąkanie, Wydawnictwo PTL, Lublin. Kostecka W., 2001, Terapia rodzinna dziecka z niepłynnością mówienia, Biuletyn Logopedyczny ZG PTL, nr 3 (6), s. 38 44. Michalak-Widera I., 1998, Jąkanie problem dziecka, rodziców i grupy terapeutów (psychoterapeuty i logopedy), [w:] I. Nowakowska-Kempna (red.), Effata Otwarcie. Logopedia jako nauka interdyscyplinarna teoretyczna i stosowana, Uniwersytet Śląski, Katowice, s. 165 174. Tarkowski Z., 1990, Terapia jąkania w wieku przedszkolnym, Logopedia, t. 17, s. 139 143. Tarkowski Z., 1992, Jąkanie wczesnodziecięce, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa. Waszczuk H., 2005, Rodzinna terapia jąkania. Poradnik, Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk. Węsierska K., 2006, Niepłynność mowy wśród dzieci w wieku przedszkolnym profilaktyka i wczesna interwencja w dysfluencji, Śląskie Wiadomości Logopedyczne, nr 11, s. 45 54. Węsierska K., 2009, Zaburzenia płynności mówienia u dzieci w wieku przedszkolnym profilaktyka i wczesna interwencja logopedyczna, Logopeda, nr 1 (7), s. 103 118 [czasopismo internetowe, dostępne na stronie: www.logopeda.org.pl]. Węsierska K., 2010, Interakcyjna Terapia Rodzic Dziecko Palin Parent Child Interaction Approach (Palin PCI) przykładem skutecznego postępowania logopedycznego w jąkaniu wczesnodziecięcym, Forum Logopedyczne, nr 18, s. 23 30. Węsierska K., Jeziorczak B., 2011, Czy moje dziecko się jąka? Przewodnik dla rodziców małych dzieci, które mają problem z płynnym mówieniem, Centrum Logopedyczne, Katowice.