Kto i gdzie inwestuje 2015-06-24 12:19:06
2 Dania jest wysoko oceniana ze względu na atrakcyjność inwestycyjną. W najnowszym raporcie Doing Business 2015, kraj ten zajął wysoką, czwartą pozycję. Wśród zalet Danii jako kraju atrakcyjnego dla inwestorów wymienia się m.in. łatwość zakładania przedsiębiorstw, stabilność polityczną, ekonomiczną i legislacyjną, dobry stan finansów publicznych, łatwy dostęp do dużych potencjalnych rynków zbytu (kraje skandynawskie, kraje regionu Morza Bałtyckiego, Polska), jeden z najwyższych w UE dochód na mieszkańca, niską inflację, wysoko wykwalifikowaną i mobilną siłę roboczą, wysoką wydajność pracy, wysoki poziom innowacyjności, wzornictwa, solidność w produkcji, znakomicie rozwiniętą infrastrukturę. Promocją Danii jako kraju inwestowania zajmuje się agencja rządowa Invest in Denmark, usytuowana w strukturze Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Jedyną strefą wolnego handlu w Danii jest Port Kopenhaga-Malmö (Copenhagen Malmö Port), używany głównie do bezcłowego składowania towarów importowanych przeznaczonych do dystrybucji lub znajdujących się w tranzycie. Dopuszczalne jest przepakowywanie składowanych tam towarów.
3 Źródło: Bank Światowy Do największych inwestorów zagranicznych w Danii należą: Szwecja, której inwestycje stanowią 25 proc. wszystkich bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Danii, następnie Luksemburg (18 proc.), Holandia (10 proc.) i Wielka Brytania (8,5 proc.), USA (7 proc.) i Norwegia (6,5 proc.). Najwięcej inwestycji zagranicznych jest lokowanych w sektorze usług dla przedsiębiorstw 32 proc., usług finansowych 15 proc., w hotelarstwie i handlu 15 proc. oraz w sektorze wytwórczym 14 proc. Natomiast bezpośrednie inwestycje Danii za granicą lokowane są głównie w krajach członkowskich UE 76 proc., m.in. w Wielkiej Brytanii, Norwegii, Szwecji, Niemczech. Duńczycy inwestują przede wszystkim w sektorze usług finansowych i handlowych 34 proc., w produkcji przemysłowej 26 proc. oraz hotelarstwie i handlu 10 proc. Wśród wielkich firm światowych, które poczyniły duże inwestycje w Danii, są: Microsoft, IBM, Compaq, Hewlett- Packard, Intel, Motorola, Texaco, 3M, Pfizer, Merck, Eli Lilly, Ericsson, APV, Bayer. Dania w Polsce Kryzys w Europie Zachodniej i obniżona konkurencyjność duńskiej gospodarki sprzyjała relokowaniu produkcji i outsourcingowi usług, a nieraz i przenoszeniu całych firm do Polski. Pod tym względem wyjątkowy był rok 2009, kiedy Dania w kategorii bezpośrednich inwestycji zagranicznych weszła do pierwszej dziesiątki. W 2009 r. wartość duńskich BIZ w Polsce wyniosła 227,3 mln euro, w 2010 220 mln euro, a w 2011 r. 151 mln euro. Według analiz opartych na danych za 2011 r., duńskie inwestycje w Polsce w 31 proc. dotyczą pośrednictwa finansowego, w 27 proc. wytwórstwa, 19 proc. transportu i handlu i w 7 proc. usług komunalnych. Ministerstwo Gospodarki, powołując się na dane GUS, twierdzi, że do końca 2013 r. w Polsce zarejestrowano 863
4 spółki z udziałem kapitału duńskiego, w tym 748 z pakietem większościowym. 318 spółek z udziałem kapitału duńskiego zatrudniało ponad 9 osób. Podstawowy kapitał zagraniczny spółek duńskich wynosił 4 979 mln zł (2,65 proc. podstawowego kapitału zagranicznego ogółem). Duński kapitał udziałowy zwiększył się w stosunku do 2012 r. o 286 mln zł. Kapitałem powyżej 1 mln dol. dysponowało 147 firm z duńskim udziałem. Kapitał podstawowy tych spółek to 4 776 mln zł, czyli 2,62 proc. wartości wszystkich inwestycji zagranicznych w Polsce. Według informacji NBP wielkość zainwestowanego kapitału duńskiego w Polsce na koniec 2013 r. wyniosła 2 832,6 mln euro (14. miejsce wśród inwestorów, z udziałem 1,77 proc. w inwestycjach zagranicznych w Polsce wynoszących ogółem 160,48 mld euro). Ponieważ w 2013 r. nastąpiła zmiana metodyki obliczania bezpośrednich inwestycji zagranicznych przez NBP, dane za rok 2012 nie są porównywalne. Według Ministerstwa Gospodarki, duńscy inwestorzy najwięcej zainwestowali w sektorze produkcji przemysłowej (33 proc.) i w handlu (36 proc.). Pod względem terytorialnym, gros kapitałów duńskich trafiło do województwa mazowieckiego (42 proc.), zachodniopomorskiego (16 proc.) i pomorskiego (11 proc.). Na liście PAIiIZ największych duńskich inwestorów zagranicznych za 2013 rok znajdują się 64 firmy duńskie. Większość ulokowała swój kapitał w przetwórstwie przemysłowym (46 firm), w usługach finansowych (5), oraz handlu (4). Dwie z nich, tj. Broen Sp z o.o. i Danfoss Poland, to także najwięksi eksporterzy i importerzy do i z Danii. W 2013 r. duńska firma z branży e-commerce Smartguy Group A/S otworzyła w Goleniowskim Parku Przemysłowym swoje centrum dystrybucyjne. Firma sprzedaje około tysiąca różnych marek modnej odzieży do większości krajów Europy za pośrednictwem witryny internetowej. W pierwszym etapie zainwestowała w Polsce 30 mln zł i stworzyła 150 nowych miejsc pracy. Duński biznes w naszym kraju ma się całkiem nieźle. Intensywnie rozwija się sieć handlowa Netto. W 2014 r. powiększyła się w Polsce o 20 sklepów, do 334 placówek. W Krakowie swoje Centrum Usług Biznesowych otworzyła w 2014 r. duńska firma farmaceutyczna o zasięgu globalnym Lundbeck. Centrum ma świadczyć usługi finansowe, HR, IT oraz obsługiwać procesy zakupowe na rzecz innych oddziałów firmy w Europie. Historycznie powiązany z nią Falck (Lundbeck Foundation jest właścicielem 57,36 proc. jego udziałów; 27,73 proc. należy do KIRKBI Group, który posiada 75 proc. LEGO Group), obecny w Polsce od 1993 r., rozpoczął w 2014 r. realizację nowej strategii, która zakłada m.in. otwieranie co roku czterech nowych centrów medycznych. Polska w Danii Polskie firmy nie inwestują masowo w Danii. Sytuacja na rynku duńskim sprzyja raczej odwrotnej relacji: to firmy duńskie znajdują w Polsce tańszych pracowników, korzystają przy tym z przywilejów dużego rynku wewnętrznego. Duńscy inwestorzy z łatwością rekrutują wykształconych pracowników w specjalnościach uważanych w Danii za deficytowe. Według danych NBP za 2013 r. polski kapitał zainwestował w Danii łącznie 130,5 mln euro. Daje to temu krajowi 17. miejsce na liście naszych inwestycji za granicą, z udziałem 0,63 proc. Innymi statystykami dysponuje duński bank centralny, według którego wartość kapitału polskiego w Danii wynosi ok. 268 mln euro. Według Ministerstwa Gospodarki, polskie inwestycje w Danii ograniczają się do dwóch dużych przedsięwzięć. Amica Wronki kupiła duńskiego producenta AGD firmę GRAM Domestic A/S. Na duńskim rynku marka ta ma około 20-proc. udział, natomiast w całej Skandynawii - ok. 10-proc. Gram należy do najbardziej renomowanych i drogich marek na rynku skandynawskim. Amica Wronki wykorzystała zarówno markę Gram Domestic, jak również kanały dystrybucyjne tej firmy do wprowadzenia na rynek urządzeń produkowanych przez Amicę w Polsce.
5 Drugą firmą, która zainwestowała w Danii, jest Asseco Poland. Spółka przejęła 51,65 proc. akcji w grupie IT Practice A/S. IT Practice to firma specjalizująca się w budowie aplikacji oraz tzw. rozwiązań pod klucz, a także w usługach z zakresu integracji systemów, optymalizacji architektury i infrastruktury IT dla firm z sektora bankowofinansowego oraz biotechnologicznego. Wartość transakcji wyniosła ok. 10 mln euro. Ważne linki Invest in Denmark: http://www.investindk.com/ Offshore Center Denmark: http://www.offshoreenergy.dk/ Copenhagen Malmö Port: http://www.cmport.com/ Wielkie projekty Z punktu widzenia polskich przedsiębiorstw, interesująca jest perspektywa realizacji przez Danię kilku dużych inwestycji, zarówno planowanych od wielu lat, jak i nowych, deklarowanych przez duński rząd w ramach programu ożywienia wzrostu gospodarczego. Jednym z ostatnich jest rozbudowa infrastruktury kolejowej Danii. Nowy tabor ma umożliwić ograniczenie czasu przejazdu pomiędzy głównymi miastami Danii do jednej godziny. W sierpniu 2014 r. duński przewoźnik DSB zaprezentował swoje plany dotyczące zakupu nowych pociągów. Ministerstwo Transportu przewiduje, że wciągu kolejnych 15 lat na inwestycje taborowe zostanie wydane do 3 mld euro. Zdecydowanie największą projektowaną inwestycją infrastrukturalną w Danii jest FEHMARNBELT tunel, czyli podmorski tunel pomiędzy Danią i Niemcami, którego szacunkowy koszt przekroczy 5,5 mld euro w latach 2014-2021. Jest to część wielkiego połączenia europejskiego, TEN-T (Trans-European Transport Network - Skandynawia-Korytarz Śródziemnomorski), które ma przebiegać z Finlandii przez Szwecję, Danię, Niemcy, Austrię i Włochy na Maltę. Polskie konsorcja i indywidualne przedsiębiorstwa będą musiały zmierzyć się z ogromną konkurencją ze strony potencjalnych podwykonawców z Danii, Niemiec, Szwecji, Wlk. Brytanii, a także z krajów bałtyckich, zainteresowanych udziałem w realizacji tej sztandarowej dla północnej Europy inwestycji. Dania jest również interesującym rynkiem dla firm transportowych. Świadczenie usług przy wykorzystaniu taboru należącego do polskiego przedsiębiorstwa może być jednak wykonywane maksymalnie w liczbie trzech przewozów w ciągu siedmiu dni. W praktyce, polskie firmy spedycyjne są coraz częściej wypierane z duńskiego rynku przez tańsze przedsiębiorstwa z Bułgarii i Rumunii. W Danii działało wiele polskich firm spedycyjnych, jednak związki zawodowe zaczęły przekonywać o ich niedozwolonej konkurencji i dumpingu płacowym. W efekcie przez kraj przetoczyło się kilka kampanii informacyjnych ukazujących polskie firmy transportowe w negatywnym świetle. Polscy przewoźnicy powinni pamiętać, że duńskie przepisy o kabotażu są niezgodne z przepisami europejskimi.
6 Ważne linki: Informacje o FEHMARNBELT tunel:http://www.trm.dk/en Przewoźnik kolejowy DSB: http://www.dsb.dk/om-dsb/in-english/
7