Sześciolatek w szkole - Organizacja tarnowskich szkół Tarnów, listopad 2013 r.
Aspekty prawne Zgodnie z ustawą z dnia 19 marca 2009 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 2009 r. nr 56, poz. 458) wprowadzony został obowiązek szkolny dla dzieci 6-letnich. Na mocy nowych przepisów od roku szkolnego 2009/2010 dzieci sześcioletnie mogą uczęszczać do klasy pierwszej szkoły podstawowej, jeżeli tak zdecydowali ich rodzice. Ustawa z 27 stycznia 2012 r. zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. 2012, poz. 176) wprowadziła kolejny okres przejściowy dla sześciolatków, a mianowicie: w latach szkolnych 2012/2013 i 2013/2014, na wniosek rodziców, obowiązkiem szkolnym obejmuje się dziecko, które w danym roku kalendarzowym kończy 6 lat. Decyzja o pójściu dzieci sześcioletnich do szkoły pozostawiona została nadal rodzicom. Dziecko w wieku 6 lat, które w latach 2012/2013 i 2013/2014 nie rozpoczęło spełniania obowiązku szkolnego, kontynuuje przygotowanie przedszkolne w przedszkolu, oddziale przedszkolnym zorganizowanym w szkole podstawowej lub w innej formie wychowania przedszkolnego.
Aspekty prawne Ustawodawca dążąc do zminimalizowania obaw rodziców dzieci sześcioletnich o obligatoryjnym rozpoczęciu edukacji szkolnej oraz chcąc łagodnego zakończenia rozpoczętego w 2009 r. procesu obniżania wieku rozpoczęcia obowiązku szkolnego wprowadza kolejne zmiany systemu prawnego. 11 października 2013 r. Prezydent RP podpisał ustawę z dnia 30 sierpnia 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw (tzw. ustawa sześciolatkowa). Zgodnie z nowymi przepisami: 1 września 2014 r. pozostaje datą wprowadzenia obowiązku szkolnego dla sześciolatków, W roku szkolnym 2014/2015 do pierwszej klasy pójdą dzieci urodzone w 2007 r. (siedmiolatki) oraz urodzone od 1 stycznia do końca czerwca 2008 r. (sześciolatki). Natomiast dzieci urodzone w drugiej połowie 2008 r. będą mogły rozpocząć naukę na wniosek rodziców, W roku szkolnym 2015/2016 obowiązek szkolny obejmie dzieci urodzone w 2009 r. (wszystkie sześciolatki) oraz dzieci urodzone w 2008 r., które jeszcze nie podjęły nauki w szkole (siedmiolatki), Ustawa zakłada także sukcesywne od roku 2014 ograniczanie maksymalnej liczby uczniów w oddziałach klas I-III szkoły podstawowej, tak aby zajęcia edukacyjne były prowadzone w oddziałach liczących nie więcej niż 25 uczniów. W 2014 r. wprowadzone ograniczenie dotyczyć będzie oddziałów klas pierwszych, rok później obejmie klasy pierwsze i drugie, zaś od roku szkolnego 2016/2017 wszystkie oddziały klas I-III.
Przygotowanie tarnowskich szkół podstawowych na przyjęcie sześciolatków Gmina Miasta Tarnowa już na samym początku rozpoczętego procesu obniżania wieku szkolnego, poczyniła stosowne działania mające na celu dostosowanie tarnowskich szkół podstawowych na przyjęcie dzieci 6-letnich. Dokonano odpowiedniej modernizacji placówek na łączną kwotę ponad 500 tys. zł. Wydatkowane środki przeznaczone były w głównej mierze na zakup mebli szkolnych (m.in. szafki, regały, ławki, krzesła), pomocy dydaktycznych, a także remonty sal, łazienek, szatni. W listopadzie 2013 r. Wydział Edukacji UMT przeprowadził w szkołach podstawowych Ankietę sprawozdanie z przygotowania szkół podstawowych prowadzonych przez Gminę Miasta Tarnowa do objęcia obowiązkiem szkolnym dzieci sześcioletnich. Ankieta miała charakter informacyjny. Dyrektorzy szkół mogli w niej sami ocenić stopień przygotowania kierowanych przez siebie placówek do objęcia obowiązkiem szkolnym dzieci sześcioletnich, wskazać ewentualne potrzeby i braki. Ankieta zawierała pytania dotyczące głównie sfery infrastrukturalnej szkół tj.: właściwej organizacji sal lekcyjnych, wyposażenia w pomoce dydaktyczne, zachowania właściwej ergonomii mebli szkolnych, warunków w szatniach i sanitariatach szkolnych, organizacji pracy świetlicy szkolnej, zapewnienia posiłków w szkołach. Dyrektorzy ocenili stan swoich szkół jako odpowiednio przygotowany dla dzieci sześcioletnich. Wśród dodatkowego doposażenia dyrektorzy wymienili zakup pomocy dydaktycznych oraz wzbogacenie sprzętu multimedialnego. Do ankiety dyrektorzy dołączyli zdjęcia sal i innych pomieszczeń przeznaczonych dla dzieci sześcioletnich.
Warunki jakie powinny spełniać szkoły Kluczowe warunki jakie powinny spełniać szkoły przygotowując się na przyjęcie sześciolatków to m.in.: 1) zorganizowanie w salach lekcyjnych części edukacyjnej (wyposażonej w bezpieczne meble dostosowane do wzrostu dzieci) i rekreacyjnej (duża przestrzeń z dywanem, sprzyjającej odpoczynkowi oraz zabawie podczas przerw i zajęć); 2) wyposażenie sal w pomoce dydaktyczne i przedmioty potrzebne do zajęć, 3) uczeń powinien mieć możliwość pozostawienia w szkole części podręczników i przyborów, 4) zapewnienie właściwej opieki świetlicowej, 5) zagospodarowanie terenu wokół szkoły, organizacja np. placu zabaw tak aby dzieci mogły spędzać dużą część pobytu w szkole na świeżym powietrzu, 6) ograniczenie liczby uczniów w klasach do 25.
Liczba sześciolatków Lp. Wyszczególnienie Liczba dzieci sześcioletnich w klasach pierwszych szkoły podstawowej - dane na koniec roku szkolnego 2009/2010 2010/2011 2011/2012 2012/2013 2013/2014 1. Szkoła Podstawowa nr 1 w ZSO5 0 3 6 5 4 2. Szkoła Podstawowa nr 2 1 5 8 3 3 3. Szkoła Podstawowa nr 3 0 2 2 6 2 4. Szkoła Podstawowa nr 5 2 1 8 3 4 5. Szkoła Podstawowa nr 8 2 6 13 4 5 6. Szkoła Podstawowa nr 9 0 7 10 4 7 7. Szkoła Podstawowa nr 10 0 0 2 0 0 8. Szkoła Podstawowa Integracyjna nr 11 1 8 3 2 2 9. Szkoła Podstawowa nr 14 1 1 9 16 7 10. Szkoła Podstawowa nr 15 1 2 13 7 8 11. Szkoła Podstawowa nr 17 w ZSO1 0 1 5 7 10 12. Szkoła Podstawowa nr 18 2 5 13 10 12 13. Szkoła Podstawowa nr 20 w ZSS 1 2 4 4 1 14. Szkoła Podstawowa nr 23 w ZSO4 2 0 4 3 6 15. Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I Stopnia 2 1 4 7 11 w ZSMuz Razem: 15 44 104 81 82 Ogólna liczba dzieci w klasach pierwszych stan na 30 czerwca: 938 862 921 813 872 Procent sześciolatków w klasach pierwszych: 2% 5% 11% 10% 9%
Liczebność uczniów w oddziałach I-III Średnia liczebność uczniów w oddziałach klas I-III tarnowskich szkół podstawowych w roku szkolnym 2013/2014 wynosi: w oddziałach pierwszych: 21,8 w oddziałach drugich: 22,1 w oddziałach trzecich: 21,9. Szczegółowe dane przedstawia załączona tabela. Szkoła/ Średnia liczebność uczniów w oddziale Poziom 1 2 3 Szkoła Podstawowa nr 2 24,0 21,5 24,0 Szkoła Podstawowa nr 3 23,5 24,5 21,0 Szkoła Podstawowa nr 5 17,7 25,0 23,0 Szkoła Podstawowa nr 8 25,3 23,7 22,8 Szkołą Podstawowa nr 9 22,3 24,0 21,4 Szkoła Podstawowa nr 10 17,0 15,0 14,0 Szkoła Podstawowa Integracyjna nr 11 23,0 21,0 23,0 Szkoła Podstawowa nr 14 18,3 20,0 23,3 Szkoła Podstawowa nr 15 27,0 19,7 23,0 Szkoła Podstawowa nr 18 18,0 19,0 21,3 Szkoła Podstawowa nr 17 w ZSO 1 24,7 27,5 24,0 Szkoła Podstawowa nr 23 w ZSO 4 21,7 27,5 17,5 Szkoła Podstawowa nr 1 w ZSO 5 26,0 23,7 24,3 Szkoła Podstawowa nr 20 w ZSSport 24,0 18,5 29,0 Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I Stopnia w ZSMuz 22,0 18,0 20,0 Suma końcowa 21,8 22,1 21,9
Sale dydaktyczne Tarnowskie szkoły podstawowe posiadają przestrzeń edukacyjną sal podzieloną na dwie odpowiednio przystosowane i wyposażone części: edukacyjną i rekreacyjną. Każda z sal wyposażona jest w pomoce dydaktyczne i przedmioty potrzebne do zajęć. Sale są zgodne ze standardami i przyjaźnie zaadaptowane. Krzesła i stoliki są dostosowane ergonomicznie do wieku i wzrostu dzieci. Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 1 Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 2 Wykorzystanie części rekreacyjnej.
Sale dydaktyczne Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 3 Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 5 Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 3
Sale dydaktyczne Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 9 Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 8 Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 10
Sale dydaktyczne Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 14 Zdjęcie: Szkoła Podstawowa Integracyjna nr 11 Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 15
Sale dydaktyczne Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 20 Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 18 Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 23
Sale dydaktyczne Zdjęcia: Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I Stopnia w w Zespole Szkół Muzycznych
Szafki na podręczniki i przybory szkolne Uczniowie mają możliwość pozostawienia w szkole części swoich podręczników i przyborów szkolnych w odpowiednich szafkach. Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 10 Zdjęcie: Szkoła Podstawowa Integracyjna nr 11 Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 17
Szkolne place zabaw Dzięki rządowemu programowi Radosna szkoła (realizowany w latach 2009-2014) tarnowskie szkoły podstawowe mogły otrzymać wsparcie finansowe na budowę placów zabaw oraz na zakup pomocy dydaktycznych. Zgodnie z programem Szkolny plac zabaw ma umożliwić młodszym dzieciom podejmowanie aktywności fizycznej w sposób pozwalający rozładować napięcia emocjonalne i fizyczne, wynikające z możliwego ograniczenia spontanicznej aktywności w trakcie zajęć prowadzonych w klasach. Szkolny plac zabaw powinien być przygotowany do prowadzenia z dziećmi różnych form zajęć ruchowych (na przykład pokonywania przeszkód, wspinania, czworakowania, przeskoków, przeplotów czy zwisów). Dogodnym miejscem usytuowania szkolnego placu zabaw może być sąsiedztwo boiska lub bieżni, które mogą być wykorzystywane do prowadzenia zabaw i gier ruchowych. Powinien być także wyposażony w różnorodne drabinki, drążki, ścianki wspinaczkowe, pomosty, zjeżdżalnie, równoważnie, przeplotnie oraz kolorowe huśtawki. Plac zabaw urządzony przez szkołę powinien być bezpieczny. Ważne jest zastosowanie nowoczesnej, bezpiecznej nawierzchni pod urządzeniami, właściwe rozmieszczenie sprzętu znajdującego się na placu zabaw oraz przyjazne zagospodarowanie pozostałego terenu zielenią. W ramach programu Radosna szkoła place zabaw funkcjonują przy szkołach podstawowych nr: 1, 2, 3, 5, 8, 9, 10, 11, 14, 17, 18, 23.
Szkolne place zabaw Place zabaw w ramach programu Radosna Szkoła są odpowiednio dostosowane do potrzeb dzieci młodszych, pokryte bezpieczną nawierzchnią syntetyczną, wyposażone w urządzenia zabawowe takie jak drabinki,ścianki wspinaczkowe, pomosty, zjeżdżalnie, huśtawki, ławki. Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 1 Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 10
Szkolne place zabaw Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 8 Zdjęcie: Szkoła Podstawowa Integracyjna nr 11 Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 9
Szkolne place zabaw Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 18 Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 14 Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 23
Sale do zabaw i ćwiczeń ruchowych Zgodnie z programem Radosna szkoła zadaniem pomocy dydaktycznych do miejsc zabaw w szkole jest zapewnienie możliwości organizacji zabaw ruchowych, zgodnie z naturalnymi potrzebami rozwojowymi dzieci, związanymi z dużą aktywnością fizyczną. Miejsca zabaw powinny być wyposażone w przyrządy pozwalające na zaspokojenie przez dziecko potrzeby ruchu, i obejmować w szczególności duże, miękkie klocki, miękkie piłki w różnych kolorach i wielkościach, materace do zabaw, tory przeszkód, elementy lub zestawy umożliwiające pokonywanie wysokości, a zarazem usprawniające koordynację wzrokowo ruchową. Powinny też być wyposażone w sprzęt spełniający funkcje edukacyjne i usprawniający małą motorykę (układanki czy kąciki tematyczne, zachęcające dzieci do zabaw i zajęć z rówieśnikami). Natomiast po intensywnym ruchu i zabawie każde dziecko powinno mieć możliwość wyciszenia, relaksu czy indywidualnej pracy. Służyć temu powinien obszar sali, w którym znajdą się urządzenia pozwalające na rozwijanie uzdolnień i zainteresowań (np. plastycznych, konstrukcyjnych), ale jednocześnie umożliwiające odpoczynek i wyciszenie w dogodnej pozycji (materace, pufy). W ramach programu Radosna szkoła pomoce dydaktyczne zostały zakupione dla wszystkich tarnowskich szkół podstawowych.
Sale do zabaw i ćwiczeń ruchowych Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 9 Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 1 Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 17
Sale do zabaw i ćwiczeń ruchowych Zdjęcia: Szkoła Podstawowa nr 8
Sale do zabaw i ćwiczeń ruchowych Na powyższym zdjęciu zaprezentowano salę Do zabaw na słońce i deszcz w Szkole Podstawowej Integracyjnej nr 11, gdzie uczniowie klas 1-3 mogą się relaksować poprzez zabawę realizując podstawę programową. Sala ta służy również do zajęć artystycznych i rytmicznych.
Sale do zabaw i ćwiczeń ruchowych Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 18 Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 20 Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 23
Inne sale Szkoły podstawowe oprócz sal dydaktycznych posiadają także inne pomieszczenia m.in. pracownie komputerowe, wyposażone w sprzęt komputerowy z dostępem do Internetu. Ponadto szkoły wykorzystują tablice multimedialne, które wspomagają proces edukacyjny, urozmaicają metody nauczania. Innymi narzędziami są także rzutniki multimedialne. Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 9 Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 2 Zdjęcie: Szkoła Podstawowa Integracyjna nr 11
Inne sale Poniżej zdjęcia ze Szkoły Podstawowej Integracyjnej nr 11 prezentujące salę do prowadzenia integracji sensorycznej i korekty wad postawy dla dzieci z dysfunkcjami narządu ruchu Zdjęcia: Szkoła Podstawowa Integracyjna nr 11 Sala integracji sensorycznej
Inne sale Szkoły w ramach udzielanej uczniom pomocy przychologiczno-pedagogicznej realizują m.in. zajęcia rewalidacyjne, a także logopedyczne, z których korzystają dzieci potrzebujące pomocy w zakresie wad wymowy, dysleksji, w zakresie ćwiczeń artykulacyjnych i oddechowych. Zdjęcie: Szkoła Podstawowa Integracyjna nr 11 Sala dla dzieci z autyzmem Zdjęcie: Szkoła Podstawowa Integracyjna nr 11 Sala zajęć rewalidacyjnych Zdjęcie: Szkoła Podstawowa Integracyjna nr 11 gabinet logopedyczny
5. Łazienki Tarnowskie szkoły dbają o to aby łazienki dla najmłodszych uczniów były przyjazne i kolorowe, a przede wszystkim właściwie urządzone i dostosowane do wzrostu dzieci. Szkoły dokonały modernizacji łazienek w związku z dostosowaniem do potrzeb dzieci sześcioletnich, w tym generalny remont przeszły szkoły podstawowe nr : 2, 5, 8, 9. Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 8 Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 2 Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 9 Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 5
Świetlice i stołówki szkolne Bardzo ważnym pomieszczeniem w każdej szkole jest świetlica i stołówka szkolna. W świetlicy szkolnej uczniowie mogą nawiązywać przyjaźnie, integrować się w grupie rówieśnicze, rozwijać swoje zainteresowania i umiejętności. Opieka świetlicowa odbywa się w godzinach dostosowanych do potrzeb rodziców. Ponadto tarnowskie szkoły podstawowe zapewniają uczniom ciepłe posiłki w stołówkach szkolnych. Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 2 Świetlica. Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 2 Jadalnia.
Świetlice i stołówki szkolne Zdjęcia Szkoła Podstawowa nr 8 Pomieszczenia świetlic.
Świetlice i stołówki szkolne Zdjęcie: Szkoła Podstawowa Integracyjna nr 11 Świetlica terapeutyczna. Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 14 Świetlica. Zdjęcie: Szkoła Podstawowa nr 23 Świetlica.
Inne projekty rządowe Tarnowskie szkoły podstawowe oprócz możliwości skorzystania z programu Radosna szkoła uczestniczą w rządowym projekcie: Indywidualizacja procesu nauczania i wychowania uczniów klas I III szkół podstawowych. Adresatami projektu są uczniowie klas I-III szkół podstawowych w Tarnowie. Cele szczegółowe projektu obejmują wspieranie edukacji wczesnoszkolnej, niwelowanie różnic edukacyjnych, rozwijanie uzdolnień dzieci, organizację zajęć dodatkowych oraz doposażenie bazy dydaktycznej szkół podstawowych funkcjonujących na terenie miasta Tarnowa. Intencją projektu jest również zaspakajanie indywidualnych potrzeb edukacyjnych każdego ucznia klas I III zgodnie z jego zainteresowaniami, predyspozycjami i możliwościami zarówno edukacyjnymi, jak i rozwojowymi. Dzięki zajęciom prowadzonym w ramach projektu zwiększa się stopień wykorzystania aktywizujących metod nauczania w szkole. Podnosi to chęć czynnego uczestniczenia dzieci w różnego rodzaju zajęciach, a jednocześnie zwiększa osiągalność uzyskania pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ