Międzynarodowa Konferencja Pedagogiki Specjalnej z cyklu OSOBA OSOBA pozytywne implikacje w teorii, badaniach i praktyce The International Special Pedagogy Conference of the PERSON series Topic: PERSON positive implications in theory, research and practice 14 15 maja 2014 Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie May 14 15, 2014 The Maria Grzegorzewska Academy of Special Education in Warsaw www.osoba.com.pl
Maria Grzegorzewska twórczyni polskiej pedagogiki specjalnej podkreślała, że każdy ma punkt archimedesowy, dzięki któremu można odkryć moc w człowieku i ocalić pełnię jego człowieczeństwa. Pragniemy, aby Międzynarodowa Konferencja Pedagogiki Specjalnej z cyklu OSOBA stała się forum poszukiwania pozytywnego nurtu w postrzeganiu człowieka i odnajdywania w nim punktu archimedesowego fenomenu, dzięki któremu człowiek może realizować się jako OSOBA. Z życzeniami owocnych obrad dr hab., prof. APS Joanna Głodkowska Przewodnicząca Komitetu Naukowego dr hab., prof. APS Jan Łaszczyk Rektor Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej Maria Grzegorzewska the patron of Polish special pedagogy emphasized that everyone has the Archimedes point by which you can discover the power of the man and save the fullness of his humanity. We hope that International Special Pedagogy Conference of the PERSON series becomes a search forum for a positive trend in the perception of man and finding in it the Archimedes point a phenomenon through which man can realize himself as a PERSON. Wishing you fruitful proceedings dr hab., prof. APS Joanna Głodkowska Chairperson of the Scientific Committee dr hab., prof. APS Jan Łaszczyk Rector of the Maria Grzegorzewska Academy of Special Education 2
Honorowy Komitet Naukowy The Honorary Scientific Committee of the Conference prof. dr hab. Maria Chodkowska Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, Polska prof. dr hab. Anna Firkowska-Mankiewicz Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Warszawa, Polska prof. dr hab. Tadeusz Gałkowski Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej, Warszawa, Polska prof. Sally Goddard Blythe The Institute for Neuro-Physiological Psychology, Chester, Great Britain prof. Matthew Janicki University of Illinois at Chicago, USA prof. dr hab. Janusz Kirenko Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, Polska prof. dr hab. Czesław Kosakowski Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn, Polska prof. dr hab. Stanisław Kowalik Akademia Wychowania Fizycznego, Poznań, Polska prof. Su-Jan Lin National Kaohsiung Normal University, Kaohsiung, Taiwan prof. Tatiana V. Lisovskaya Национальный Институт Образования Министерства Образования Республики Беларусь, Минск, Беларусь prof. Peter Moss Thomas Coram Research Unit Institute of Education University, London, Great Britain prof. dr hab. Irena Obuchowska Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań, Polska prof. dr hab. Roman Ossowski Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz, Polska prof. dr hab. Antonina Ostrowska Polska Akademia Nauk, Warszawa, Polska 3
prof. Özkan Özgün Çukurova Üniversitesi - Eğitim Fakültesi, Adana, Türkiye prof. Irina Rusakowicz Белорусский Государственный Педагогический Университет имени Максима Танка, Минск, Беларусь prof. Diana Ryndak College of Education University of Florida, USA prof. dr hab. med. Henryk Skarżyński Światowe Centrum Słuchu Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu, Warszawa, Polska prof. Roza Valeeva Кaзанский Федеральный Университет, Россия prof. Michael L. Wehmeyer The University of Kansas, USA prof. Felicia L. Wilczenski University of Massachausetts Boston, USA prof. dr hab. Janina Wyczesany Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej, Kraków, Polska Komitet Organizacyjny The Organizing Committee dr Danuta Gorajewska (przewodnicząca); dr Katarzyna Mirosław-Nawrocka; dr Małgorzata Paplińska; dr Marta Pągowska; dr Joanna Smogorzewska; dr Barbara Trochimiak; dr Ewa Wapiennik; mgr Marta Porembska (sekretarz) Patronat Honorowy Honorary Patronage Patronat medialny Media Patronage 4
PROGRAM 14 MAJA (ŚRODA) /MAY 14 (WEDNESDAY) miejsce obrad: Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej Warszawa, ul. Szczęśliwicka 40, Aula B (budynek C) Venue: The Maria Grzegorzewska Academy of Special Education, Warsaw, ul. Szczęśliwicka 40, lecture hall B (building C) 9.00-10.00 REJESTRACJA UCZESTNIKÓW REGISTRATION OF PARTICIPANTS 10.00-11.00 UROCZYSTE ROZPOCZĘCIE KONFERENCJI COMMENCEMENT CEREMONY OF THE CONFERENCE dr hab., prof. APS. Jan Łaszczyk Rektor Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Rector of the Maria Grzegorzewska Academy of Special Education Warszawa, Polska prof. dr hab. Anna Firkowska-Mankiewicz Honorowy Komitet Naukowy The Honorary Scientific Committee Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Warszawa, Polska Wręczenie nagród w konkursie JESTEM MOJA RADOŚĆ ISTNIENIA The awards in the contest "I AM - MY JOY OF EXISTENCE" dr Ewa Lewandowska-Tarasiuk Przewodnicząca Jury Ogólnopolskiego Konkursu Literacko - Plastycznego pt. "Jestem - moja radość istnienia" Chairperson of the Jury of the National Contest in Literature and Fine Arts Entitled "I am - my joy of existence" 5
Mini recital DOROTY OSIŃSKIEJ Mini-recital of DOROTA OSIŃSKA Wprowadzenie Osobowość, Samorealizacja, Odpowiedzialność, Bezpieczeństwo, Autonomia Introduction Personality, Self-realization, Responsibility, Safety, Autonomy dr hab., prof. APS Joanna Głodkowska, Przewodnicząca Komitetu Naukowego Chairperson of the Scientific Committee Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Warszawa, Polska PRZERWA KAWOWA/COFFEE BREAK 11.00-11.30 6
SESJA PIERWSZA/FIRST SESSION 11.30-12.55 Prowadzenie obrad/chair: dr hab., prof. APS Ewa M. Kulesza prof. Michael Wehmeyer The Honorary Scientific Committee The University of Kansas, USA Wystąpienie w języku angielskim/lecture in English: Self-Determination, Positive Psychology, and Disability Самоопределение, позитивная психология и инвалидность Samostanowienie, psychologia pozytywna, i niepełnosprawność prof. dr hab. Anna Brzezińska Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań, Polska Człowiek niepełnosprawny czy człowiek z niepełnosprawnością Disabled person or person with a disability Инвалид или человек с инвалидностью prof. Vitalij Kantor The Herzen State Pedagogical University, Sankt-Petersburg, Russia Wystąpienie w języku rosyjskim/lecture in Russian: Отношения личности при нарушениях в развитии как индивидуально-педагогические детерминанты социальной реабилитации и интеграции лиц с ограниченными возможностями здоровья Personality relationships in developmental disorders as individuallypedagogical determinants of social rehabilitation and integration of persons with disabilities Specyfika osobowości o zaburzonym rozwoju indywidualnopedagogiczne determinanty socjalnej rehabilitacji i integracji osób z ograniczonymi możliwościami rozwoju 7
prof. Roza Valeeva The Honorary Scientific Committee Kazan Federal University, Tatarstan, Russia Wystąpienie w języku angielskim/lecture in English: Humanistic Education: contemporary meanings and priorities Гуманистическое воспитание: современные смыслы и приоритеты Pedagogika humanistyczna: współczesny odbiór i priorytety prof. Wiera Hitriuk Walierewna Baranovichi State University, Belarus Wystąpienie w języku rosyjskim/lecture in Russian: Принцип инклюзивности Архимедова точка опоры современного общества, образования, педагогического мышления The principle of inclusiveness Archimedean point of modern society and education Zasady włączania punkt archimedsowy nowoczesnego społeczeństwa i edukacji PRZERWA KAWOWA/COFFEE BREAK 12.55-13.15 8
SESJA DRUGA/SECOND SESSION 13.15-14.30 Prowadzenie obrad/chair: dr hab., prof. APS Grzegorz Szumski prof. Felicia L. Wilczenski The Honorary Scientific Committee University of Massachusetts Boston, USA Wystąpienie w języku angielskim/lecture in English Creating Positive and Powerful Inclusive Pedagogy: Integrating Service Learning and Universal Design Создание положительный и мощный включено Педагогика: Интеграция Service обучения и универсальный дизайн Tworzenie pozytywnej i silnej pedagogiki włączającej: integracja nauczania i uniwersalnego projektowania dr hab., prof. UW Elżbieta Zakrzewska-Manterys Uniwersytet Warszawski, Warszawa, Polska Upośledzenie umysłowe jako niepełnosprawność i jako sposób bycia człowiekiem Mental retardation as a disability, and as a way of being human Умственная отсталость как инвалидност и как способ человеческого бытия dr hab., prof. UP Joanna Konarska Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej, Kraków, Polska Wieloznaczność pojęć i wielorakość zadań w analizie psychospołecznego kontekstu dojrzewania z niepełnosprawnością The ambiguity of concepts and variety of tasks in the analysis of the psychosocial context of maturing with a disability Неоднозначность понятий и разнообразных задач в анализе социально-психологическо контекста созревания лиц с ограниченными возможностями 9
prof. Hladkaya Valiantsina Academy of Postgraduate Education, Minsk, Belarus Wystąpienie w języku rosyjskim/lecture in Russian: Состояние жизненной перспективы старшеклассника как объект внимания педагогов в процессе подготовки учащихся с особенностями психофизического развития к самостоятельной жизни State high school student life perspective as an object of attention in the preparation of teachers of students with special needs for independent living Perspektywa życiowa studentów jako przedmiot zainteresowania w przygotowaniu nauczycieli uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi do niezależnego życia. dr hab., prof. DSW Joanna Kruk-Lasocka Dolnośląska Szkoła Wyższa, Wrocław, Polska Co może znaczyć samostanowienie osoby z głębszą niepełnosprawnością intelektualną? What can self-determination of people with profound intellectual disabilities mean? Что может означать самоопределение людей с глубокими нарушениями интеллекта? LUNCH 14.30-15.30 10
SESJA TRZECIA/THIRD SESSION 15.30-17.00 Prowadzenie obrad/chair: dr hab., prof. APS Ewa M. Kulesza prof. Su-Jan Lin The Honorary Scientific Committee National Kaohsiung Normal University, Kaohsiung, Taiwan Wystąpienie w języku angielskim/lecture in English: Inclusive education in today s Taiwan Инклюзивное образование в современном Тайване Edukacja włączająca w dzisiejszym Tajwanie prof. Natalia Gavrilova Kamyanets-Podilsky Ivan Ohijenko National University, Ukraine System korekcji fonetycznych zaburzeń mowy dzieci z różnymi zaburzeniami rozwoju Correction system of phonetic speech disorders in children with various disabilities Система коррекции фонетических нарушений речи у детей с различными нарушениями развития prof. dr hab. Marzenna Zaorska Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn, Polska Wyzwalanie aktywności twórczej jako droga do samorealizacji i transcendencji osób dorosłych z niepełnosprawnością sprzężoną Liberating creativity as a means to reach self fulfillment and transcendence by people with multiple disabilities Активизаци творческой деятельности как путь к самореализации и трансцендентности взрослых со сложным нарушением развития 11
prof. Irina Rusakovich The Honorary Scientific Committee The Maksim Tank National Pedagogical University, Minsk, Belarus Wystąpienie w języku rosyjskim/lecture in Russian: Развитие субъектной компетентности глухих школьников средствами жестового языка Developing subject competence in deaf students by means of sign language Rozwój kompetencji osobistej osób niesłyszących z wykorzystaniem języka migowego dr hab., prof. UG Sławomira Sadowska Uniwersytet Gdański, Polska Pedagogiczne czytanie listów przeszukiwania humanistyczne w perspektywie pytań, jakie muszą być postawione przez pedagoga specjalnego Pedagogical letter reading humanistic search from the perspective of questions that must be raised by a special educator Педагогическое "чтение" писем гуманистические поиски с точки зрения вопросов, стоящих перед специальным педагогом PRZERWA KAWOWA/COFFEE BREAK 17.00-17.15 12
SESJA CZWARTA/FOURTH SESSION 17.15-18.45 Prowadzenie obrad/chair: dr hab., prof. APS Grzegorz Szumski prof. Tatiana Lisovskaya The Honorary Scientific Committee National Institute of Education Belarus Ministry of Education, Minsk, Bealrus Wystąpienie w języku rosyjskim/lecture in Russian: Социализация и интеграция в общество детей с особенностями психофизического развития в Республике Беларусь Socialization and social integration of children with special needs IN BELARUS Socjalizacja i społeczna integracja dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi na Białorusi prof. Maria Skivickaya Grodno State University, Belarus Wykorzystanie symulatora elektronicznego Wymierzamy i obliczamy w procesie kształtowania umiejętności pomiaru u uczniów z niepełnosprawnością intelektualną Using the electronic simulator Measuring and calculating in the process of developing measuring skills in students with intellectual disabilities Использование электронного тренажера «Измеряем и вычисляем» в процессе формирования обобщенных способов измерительной и вычислительной деятельности у учащихся с интеллектуальной недостаточности. 13
dr hab., prof. WSNS Hanna Żuraw Pedagogium Wyższa Szkoła Nauk Społecznych, Warszawa, Polska Nowy humanizm w edukacji. Osoba z niepełnosprawnością wobec wyzwań ponowoczesnej rzeczywistości The new humanism in education. A person with a disability versus challenges of the post-modern reality Новый гуманизм в образовании. Человек с инвалидностью перед вызовами постмодернистской реальности prof. Gulnara F. Biktagirova Kazan Federal University, Tatarstan, Russia Wystąpienie w języku rosyjskim/lecture in Russian: Социальная адаптация воспитанников детского дома Social adaptation of children from orphanage Społeczna adaptacja wychowanków domu dziecka dr hab., prof. APS Ewa Kulesza Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Warszawa, Polska U źródeł optymizmu w pedagogice specjalnej At the source of optimism in special education У истоков оптимизма в специальном образовании Mini-recital of AGATA ZAKRZEWSKA KOLACJA/DINNER 19.00 o clock 14
15 MAJA (CZWARTEK) MAY 15 (THURSDAY) miejsce obrad: Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej Warszawa, ul. Szczęśliwicka 40, Aula B (budynek C) Venue: The Maria Grzegorzewska Academy of Special Education, Warsaw, ul. Szczęśliwicka 40, lecture hall B (building C) SESJA PIĄTA/FIFTH SESSION 9.00-10.30 Prowadzenie obrad/chair: dr hab., prof. APS Ewa M. Kulesza prof. Diane Ryndak The Honorary Scientific Committee College of Education University of Florida, USA Wystąpienie w języku angielskim/lecture in English: The Positive Impact of Inclusive Education on Students with Disabilities in the United States Положительное влияние инклюзивного образования для студентов с ограниченными возможностями в США Pozytywny wpływ edukacji inkluzyjnej uczniów z niepełnosprawnością w Stanach Zjednoczonych dr hab. Piotr Gindrich Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, Polska Model korelacyjny w badaniach wyuczonej bezradności u gimnazjalistów z trudnościami w uczeniu się oraz jego zastosowanie w praktyce pedagogicznej The correlation model in assessing learned helplessness in junior high school students with learning difficulties, and its implementation in educational practice Модель корреляции в исследованиях выученной беспомощности в средней школе с трудности в обучении, и его применение в практике преподавания 15
dr hab. Beata Borowska-Beszta Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń, Polska Wzory więzi kobiet i mężczyzn z niepełnosprawnością intelektualną we własnych rodzinach generacyjnych i prokreacyjnych Patterns of relationships of women and men with intellectual disabilities in their generative and procreative families Модели отношений между мужчинами и женщинами с ограниченными интеллектуальными возможностями в своих семьях prof. Gulfia G. Parfilova Kazan Federal University, Tatarstan, Russia Zapobieganie i przezwyciężanie zachowań agresywnych uczniów szkoły podstawowej Preventing and overcoming aggressive behaviors in elementary school students Профилактика и преодоление агрессивности младших школьников dr hab. Danuta Kopeć Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań, Polska (Nie)obecność relacji w edukacji i rehabilitacji osoby z głęboką niepełnosprawnością intelektualną (Non)existence of relationship in education and rehabilitation of a person with profound intellectual disability Наличие/отсутствие отношений в области образования и реабилитации людей с глубокими нарушениями интеллекта 16
Odila Sulimienova The Abay National Pedagogical University, Almaty, Kazachstan Wystąpienie w języku rosyjskim/lecture in Russian: Самопознание путь развития внутреннего потенциaла личности учащегося Self-knowledge the way of developing the internal potential of student's personality Samopoznanie droga rozwoju potencjału wewnętrznego osobowości ucznia PRZERWA KAWOWA/COFFEE BREAK 10.45-11.00 17
SESJA SZÓSTA/SIXTH SESSION 11.00-12.30 Prowadzenie obrad/chair: dr hab., prof. APS Grzegorz Szumski prof. dr hab. Amadeusz Krause Uniwersytet Gdański, Polska Kompetencje społeczne pedagoga specjalnego w świetle realizowanych Krajowych Ram Kwalifikacji Social competence of special educator in the light of the National Qualifications Framework Социальная компетентность специального педагога в свете реализации Национальных квалификационных требований prof. dr hab. Ewa Pisula Uniwersytet Warszawski, Polska Poczucie umocnienia u rodziców dzieci z zaburzeniami rozwoju Sense of empowerment in parents of children with developmental disabilities Ощущение поддержки у родителей детей с отклонениями в развитии Sanaz Etemadibousheri Donya Children Research Institute, Iran Wystąpienie w języku angielskim/lecture in English: Child, Education and Love Ребенок, воспитание и любовь Dziecko, edukacja i miłość 18
dr hab. Piotr Majewicz Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej, Kraków, Polska Pozytywna psychologia rehabilitacji jako teoretyczno-praktyczna realizacja paradygmatu pozytywnego ukierunkowania Positive rehabilitation psychology as a theoretical - practical realization of the paradigm of positive direction Позитивна психология реабилитации как теоретическoпрактическая реализация парадигмы позитивного направления prof. Natalya N. Kalatskaya Kazan Federal University, Tatarstan, Russia Wystąpienie w języku rosyjskim/lecture in Russian: Профилактика и преодоление тревожности у детей младшего школьного возраста Preventing and overcoming anxiety in primary school students Zapobieganie i przezwyciężanie lęku u uczniów szkoły podstawowej dr hab., prof. UP Grażyna Gunia Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej, Kraków, Polska Osoba niesłysząca między autonomią a współpracą w przestrzeni społecznej komunikacji Deaf person between autonomy and cooperation in the area of social communication Глухой человек между автономией и сотрудничеством в условиях общественной коммуникации PRZERWA KAWOWA/COFFEE BREAK 12.30-12.45 19
SESJA SIÓDMA/SEVENTH SESSION 12.45-14.30 Prowadzenie obrad/chair: dr hab., prof. APS Ewa M. Kulesza prof. dr hab. Tadeusz Gadacz Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej, Kraków, Polska Osoba jako podmiot dramatu w teorii wychowania Person as a subject of drama in the theory of education Человек как субъект драмы в теории воспитание prof. dr hab. Iwona Chrzanowska Uniwersytet im Adama Mickiewicza, Poznań, Polska Kształcenie osób z niepełnosprawnością intelektualną a idea normalizacji Education of persons with intellectual disabilities and the idea of normalization Образование для лиц с ограниченными интеллектуальными возможностями и идея нормализации dr hab. Andrzej Ryk Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej, Kraków, Polska Fenomenologia Husserla jako przykład badań realizowanych w ludzkiej perspektywie Husserl's Phenomenology as an example of research implemented from the human perspective Феноменология Гуссерля в качестве примера исследования, проведенного в человеческой v перспективе 20
dr hab. Stanisława Byra, dr hab. Zdzisław Kazanowski Uniwersytet Marii Curie Skłodowskiej, Lublin, Polska Postrzeganie kompetencji zawodowych nauczyciela w edukacji inkluzyjnej próba pomiaru Perception of teacher professional competence in inclusive education a measurement attempt Восприятие компетентности педагога в инклюзивном образовании попытка измерения dr Liliya Karimova Kazan Federel University, Tatarstan, Russia Wystąpienie w języku rosyjskim/lecture in Russian: Проблема инклюзивного образования в России Problem of inclusive education in Russia Problem edukacji włączającej w Rosji dr hab., prof. APS Grzegorz Szumski Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Warszawa, Polska Potencjał edukacji włączającej czy możemy mieć nadzieję na postęp w pedagogice specjalnej i kształceniu uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi? The potential of inclusive education can we hope for progress in special education and in educating children with special educational needs? Потенциал инклюзивного образования можем ли мы надеяться на прогресс в специальном образовании и воспитании учащихся с особыми образовательными потребностями? Conference Summary positive implications for theory, research and practice dr hab., prof. APS Joanna Głodkowska Przewodnicząca Komitetu Naukowego, Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Warszawa, Polska LUNCH 14.30 o clock 21
LAUREACI Ogólnopolskiego Konkursu Literacko Plastycznego pt. "Jestem moja radość istnienia" W części literackiej konkursu: I miejsce Sandra Popielas lat 17, Piła, tytuł pracy Odcienie szaroś ci I miejsce Nikola Zajkowska lat 17, Warszawa, tytuł pracy Jestem moja radość istnienia II miejsce Agnieszka Pietrzak lat 18, Lublin, tytuł pracy Droga do szczęścia III miejsce Paweł Chmielewski lat 19, Studzieniec, tytuł pracy Moje myś li Wyróżnienie Łukasz Bereza lat 23, Lublin, tytuł pracy Szczęście w nieszczęściu W części plastycznej konkursu: I miejsce Karina Kwilman lat 17, Warszawa II miejsce Jan Marcinek lat 21, Kadłub III miejsce Przemysław Goruk lat 18, Brzeg 22
III miejsce Kacper Cebryk lat 18, Lublin Wyróżnienie: Bartosz Drabiński lat 12, Września Weronika Janiszewska lat 13, Września Dawid Tłoczek lat 12, Września Bartłomiej Rozbicki lat 17, Warszawa Nagroda Samorządu Studentów APS Karolina Adasik lat 10, Brzeg 23
www.osoba.com.pl 24