RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19)PL (11) 190457 (21) Numer zgłoszenia 324563 (22) Data zgłoszenia 29.01.1998 (13) B1 (51) IntCl7 H01R 4/48 H01R 13/115 (54) Zacisk drutu z zestykiem sprężystym (43) Zgłoszenie ogłoszono: 02.08.1999 BUP 16/99 (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 30.12.2005 WUP 12/05 (73) Uprawniony z patentu: Predom-OBR Ośrodek Badawczo-Rozwojowy, Warszawa, PL ZELMER, Rzeszów, PL (72) Twórcy wynalazku: Tadeusz Boćko, Rzeszów, PL Marek Dymek, Rzeszów, PL Zygmunt Marchlik, Rzeszów, PL Kazimierz Mierzwa, Rzeszów, PL Marek Kojder, Przeworsk, PL Jerzy Jakóbczyk, Warszawa, PL Marek Budzik, Warszawa, PL Aleksander Piotrowski, Warszawa, PL Józef Maliszewski, Warszawa, PL Mieczysław Tutka, Warszawa, PL PL 190457 B1 (57) 1. Zacisk drutu z zestykiem sprężystym składający się z elementu zaciskowego, który stanowi płytka w kształcie litery U ze zbieżną szczeliną zaciskową w podstawie i ramionach oraz z zestyku sprężystego stanowiącego przedłużenie jednego z ramion elementu zaciskowego, znamienny tym, że przejście ramienia wsporczego (3) elementu zaciskowego (1) w zestyk sprężysty (2) tworzy zagięcie przejściowe (4) o promieniu (R1) skierowane w stronę ramienia oporowego (5), przechodzące w zagięcie robocze (6) o promieniu (R2) co najmniej równym promieniowi (R1) zagięcia przejściowego (4), przy czym zagięcie robocze (6) przechodzi w łukowo zagięte ramię (7) zestyku sprężystego (2) zakończone przegięciem stykowym (8) pod kątem nie mniejszym niż 90. Fig.3 Fig.4
2 190 457 Zacisk drutu z zestykiem sprężystym Zastrzeżenia patentowe 1. Zacisk drutu z zestykiem sprężystym składający się z elementu zaciskowego, który stanowi płytka w kształcie litery U ze zbiezną szczeliną zaciskową w podstawie i ramionach oraz z zestyku sprężystego stanowiącego przedłużenie jednego z ramion elementu zaciskowego, znamienny tym, ze przejście ramienia wsporczego (3) elementu zaciskowego (1) w zestyk sprężysty (2) tworzy zagięcie przejściowe (4) o promieniu (RI) skierowane w stronę ramienia oporowego (5), przechodzące w zagięcie robocze (6) o promieniu (R2) co najmniej równym promieniowi (RI) zagięcia przejściowego (4), przy czym zagięcie robocze (6) przechodzi w łukowo zagięte ramię (7) zestyku sprężystego (2) zakończone przegięciem stykowym (8) pod kątem nie mniejszym niz 90. 2. Zacisk drutu z zestykiem sprężystym według zastrz. 1, znamienny tym, że ramiona (3,5) elementu zaciskowego (1) mają symetryczne łączniki (9, 10) po obu stronach tych ramion (3, 5) zagięte pod kątem 90 do tych ramion (3, 5), korzystnie połączone ze sobą złączem typu Jaskółczy ogon. 3. Zacisk drutu z zestykiem sprężystym według zastrz. 1, znamienny tym, ze ramię oporowe (5) elementu zaciskowego (1) jest zagięte pod kątem 90 i posiada zaczep (11) o wysokości równej co najmniej grubości materiału zacisku, a w ramieniu wsporczym (3) znajduje się gniazdo (12) odpowiadające zaczepowi (11). 4. Zacisk drutu z zestykiem sprężystym według zastrz. 1, znamienny tym, że ramię oporowe (5) elementu zaciskowego (1) jest zagięte pod kątem 90 i zakończone jest elementem złącznym (13) równoległym do ramienia wsporczego (3), który to element złączny (13) obejmują zaciski (14) umieszczone symetrycznie po obu stronach tego ramienia wsporczego (3). * * * Przedmiotem wynalazku jest zacisk drutu z zestykiem sprężystym przeznaczony do bezpośredniego łączenia przewodów nawojowych cewek stojanów silników małej i średniej mocy z przewodzącą oprawą szczotki węglowej silnika komutatorowego. Znane zaciski przeznaczone do wykonywania połączeń przewodów nawojowych ze szczotką węglową silnika komutatorowego mają element zaciskowy ze zbieżną szczeliną zaciskową w którą podczas montażu silnika wciskany jest drut nawojowy, oraz zespół służący do wykonania połączenia z przewodzącą oprawą szczotki węglowej. Według patentu niemieckiego DE 2604241 zacisk posiada elementy umożliwiające przylutowane lub zaciśnięcie przewodu elektrycznego połączonego z oprawą szczotki silnika komutatorowego lub też posiada zakończenie w postaci części wsuwkowej przeznaczonej do połączenia suwkowego z nasuwką przewodową. Zgodnie z opisem patentowym europejskim EP 0086386 zacisk posiada część stykową w postaci wsuwki, która w czasie montażu silnika jest zaginana przez elementy oprawy szczotki tworząc złącze elektryczne. Z europejskiego opisu patentowego EP 0714154 znany jest zacisk z elementem stykowym w postaci spirali wchodzącej w kontakt z przewodzącą oprawą szczotki w czasie montażu silnika. Zacisk drutu z zestykiem sprężystym według wynalazku ma zestyk sprężysty stanowiący przedłużenie jednego z ramion elementu zaciskowego. Przejście ramienia wsporczego elementu zaciskowego w zestyk sprężysty tworzy zagięcie przejściowe skierowane w stronę ramienia oporowego. Zagięcie przejściowe przechodzi w zagięcie robocze o promieniu co najmniej równym promieniowi zagięcia przejściowego. Zagięcie robocze przechodzi w łukowo zagięte ramię zestyku sprężystego zakończone przegięciem stykowym. Przegięcie stykowe jest odchylone o kąt nie mniejszy niż 90 od ramienia zestyku sprężystego. Ramię wsporcze i ramię oporowe elementu zaciskowego mają po obydwu stronach symetryczne łączniki zagię-
190 457 3 te pod kątem 90 do tych ramion. Korzystne jest połączenie tych łączników ze sobą złączem typu Jaskółczy ogon. W innej wersji rozwiązania ramię oporowe elementu zaciskowego jest zagięte pod kątem 90 i posiada zaczep. Zaczep ma wysokość co najmniej równą grubości materiału zacisku. W ramieniu wsporczym elementu zaciskowego znajduje się gniazdo odpowiadające zaczepowi. W trzeciej wersji rozwiązania ramię oporowe elementu zaciskowego jest zagięte pod kątem 90 i zakończone elementem złącznym. Element złączny jest równoległy do ramienia wsporczego. Ramię wsporcze ma po obu stronach symetryczne zaciski obejmujące element złączny. Zacisk drutu z zestykiem sprężystym według wynalazku jest prosty konstrukcyjnie, umożliwia prosty i niezawodny montaż silnika elektrycznego. Zapewnia trwałe i pewne połączenie elektryczne przewodów nawojowych silnika ze szczotkami węglowymi silnika komutatorowego. Przedmiot wynalazku jest przedstawiony w przykładowym wykonaniu na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia zacisk drutu według wynalazku w widoku z boku, fig. 2 - drugi wariant zacisku w widoku z boku, fig. 3 - trzeci wariant zacisku w widoku z boku, a fig.4 - zacisk drutu w widoku z przodu. Jak przedstawiono na rysunku zacisk drutu z zestykiem sprężystym składa się z elementu zaciskowego i i zestyku sprężystego 2. Element zaciskowy 1 stanowi płytka w kształcie litery U, którego podstawa 15, ramię wsporcze 3 i ramię oporowe 5 mają zbieżną szczelinę zaciskową 16, w którą podczas montażu silnika wciskany jest drut nawojowy cewki stojana. Boczne krawędzie ramion 3 i 5 mają zaczepy 17, które ustalają i blokują położenie elementu zaciskowego 1 w gnieździe. Ramiona 3 i 5 elementu zaciskowego 1 mają symetryczne łączniki 9, 10 połączone są ze sobą złączem typu Jaskółczy ogon. W innej wersji rozwiązania ramię oporowe 5 elementu zaciskowego 1 jest zagięte pod kątem 90 i posiada zaczep 11. Wysokość zaczepu 11 jest co najmniej równa grubości materiału zacisku. Natomiast w ramieniu wsporczym 3 znajduje się gniazdo 12 odpowiadające zaczepowi 11. W jeszcze innej wersji rozwiązania ramię oporowe elementu zaciskowego 1 jest zagięte pod kątem 90 i zakończone jest elementem złącznym 13. Element złączny 13 jest równoległy do ramienia wsporczego 3. Ramię wsporcze 3 ma po obu stronach symetryczne zaciski 14 obejmujące element złączny 13. Ramię wsporcze 3 elementu zaciskowego 1 przechodzi w zestyk sprężysty 2. Przejście ramienia wsporczego 3 tworzy zagięcie przejściowe 4 o promieniu RI. To zagięcie 4 skierowane jest w stronę ramienia oporowego 5 i przechodzi w zagięcie robocze 6 o promieniu R2. Promień R2 zagięcia roboczego 6 jest co równy promieniowi RI zagięcia przejściowego 4. Zagięcie robocze 6 przechodzi w łukowo zagięte ramię 7 zestyku sprężystego 2 zakończone przegięciem stykowym 8 pod kątem 90. Zacisk drutu według wynalazku jest elementem silnika komutatorowego i umożliwia jego mechaniczny montaż. Zacisk wciskany jest w gniazdo osłony izolacyjnej umieszczonej na czole stojana od strony komutatora. Wciskając element zaciskowy 1 zacisku drutu w gniazdo powodujemy zaciśnięcie końca drutu nawojowego cewki w szczelinie zaciskowej 16. Następnie wsuwając oprawę szczotki węglowej zaginamy sprężyście zestyk sprężysty 2 uzyskując przewodzące złącze stykowe pomiędzy wspomnianym zestykiem 2 i oprawą szczotki węglowej wykonanej z materiału przewodzącego.
190 457
190 457 5 Fig.3 Fig. 4
6 190 457 Fig. 1 Fig.2 Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 50 egz. Cena 2,00 zł.