Metody aktywizujce w pracy z dzieckiem w młodszym wieku szkolnym Metody aktywizujce kład nacisk na aktywno ucznia, uczenie przez dowiadczenie. Ich celem jest rozwój sfery poznawczej, emocjonalnej i społecznej w równym stopniu. Kład one nacisk na ekspresj twórcz dziecka, rozwijanie samodzielnego mylenia, autonomii wewntrznej. Wyzwalaj w uczniu proces samowychowania i samokształcenia. Rola nauczyciela sprowadza si tutaj do aranowania sytuacji uczenia si. Jest on doradc, animatorem, obserwatorem, słuchaczem oraz partnerem, którego powinny cechowa: szacunek, akceptacja i ciepło. Do metod aktywizujcych zaliczamy: 1) metody integracyjne, 2) metody hierarchizacji, 3) metody twórczego rozwizywania problemów, 4) metody ewaluacyjne. Metody integracyjne Tworzenie plakietki z własnym imieniem. Kady z uczestników grupy dostaje karteczk, na której pionowo wypisuje flamastrem swoje imi. Do kadej z liter dopisuje pozytywne cechy swojej osobowoci. Po wykonaniu zadania uczniowie kolejno mówi swoje imiona i przedstawiaj wypisane cechy a nastpnie przyklejaj sobie plakietk tam klejc. Np. M miła A ambitna R rezolutna T towarzyska A ambitna Wybieranie guzika. Kady ucze wybiera sobie jeden z guzików, który jego zdaniem pasuje do niego (guziki przekazywane s w pudełeczku z rk do rk). Nastpnie kady uzasadnia dlaczego wybrał konkretny guzik. Np. wybrałem ten guzik, poniewa jest niebieski jak moje oczy. Pozostali uczestnicy zapamituj jaki guzik i dlaczego wybrała konkretna osoba. Ochotnicy opowiadaj o wszystkich uczestnikach grupy wymawiajc zapamitane informacje. Zdania niedokoczone. Dzieci wpisuj na karteczkach zakoczenia zda:
Jestem... Mam... Lubi... Kolejno odczytuj informacje o sobie. Herb. Dzieci uzupełniaj szablon: Imi Co lubi? Moje marzenia Jaki jestem? Prezentuj go grupie. Graffiti. Jest to wiczenie integracyjne połczone z rozwijaniem twórczego mylenia. Uczniowie pracuj w grupach. Wspólnie opracowuj temat. Np.: Jak spdzimy dzisiejsze popołudnie aby si nie nudzi. Uzupełniaj kartony z hasłami: Mamy nadziej, e nie zabraknie: Proponujemy aby: Wszystkim yczymy Zapewniamy, e Reprezentant grupy przedstawia propozycje. Kwiaty. Kada grupa sporzdza jeden kwiat. Ma on mie tyle płatków ile osób ona liczy oraz rodek. Kady uczestnik wpisuje na jednym płatku to, co lubi. Po wykonaniu zadania wszyscy dyskutuj nad tym jakie wspólne rzeczy lubi cała grupa, gdy t informacj naley umieci w rodku kwiatu. Mapa mentalna (pamici, pojciowa). Jest to wizualne opracowanie problemu z wykorzystaniem rysunków, schematów, symboli, słów, haseł. Za jej pomoc mona zdefiniowa
jakie pojcie, rozwiza jaki problem lub zaplanowa konkretne działania. Grupy otrzymuj plakaty. Ich zadaniem jest rozpracowanie hasła za pomoc rysunków, symboli, skojarze. Przykładowy plakat: MOJA OJCZYZNA Metody hierarchizacji Uszeregowanie promyczkowe. Uczniowie siedz w krgu. Na rodku widnieje karton z konkretnym hasłem np.: dobry przyjaciel napisanym na kartonie o kształcie koła. Kady uczestnik otrzymuje trzy karteczki na których zapisuje cechy charakterystyczne dobrego przyjaciela. Dzieci układaj kartoniki wokół hasła, tak aby powtarzajce si cechy były umieszczone jedna pod drug. W ten sposób tworz si promyczki. Cech najwaniejsz oznacza najdłuszy promie. Piramida priorytetów. Polega na układaniu listy priorytetów zgodnie z podanymi wczeniej kryteriami. Przykładowy temat: Co jest wane w rodzinie abymy byli w niej szczliwi, bezpieczni, kochani? Wszystkie priorytety zostaj zapisane na karteczkach z numerami od 1 10. Po burzy mózgów w grupach na tablicy zostaj zawieszone karteczki na kształt piramidy: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Metody twórczego rozwizywania problemów Burza mózgów. Metoda ta polega na podawaniu wielu skojarze, rozwiza, które niesie wyobrania i chwilowy błysk natchnienia. Naley uwiadomi dzieciom, e wszystkie pomysły s wane i e nie wolno krytykowa adnych pomysłów. Etapy przebiegu burzy mózgów: 1. Podanie problemu do rozwizania. 2. Wytwarzanie pomysłów rozwizania problemu. 3. Wspólna analiza zgłoszonych propozycji tzw. obróbka wstpna, wyeliminowanie nierealnych rozwiza, wybór tych istotnych. 4. Zastosowanie pomysłów. Propozycje: gdzie i kiedy zastosujemy to rozwizanie. Rybi szkielet. Metod t mona wykorzysta podczas wyjaniania przyczyn i skutków rónych sytuacji. Na tablicy prowadzcy rysuje szkielet (przykładowy temat : dlaczego dzieci spóniaj si na lekcje?): szkoła komunikacja Dlaczego dzieci spóniaj si na lekcje? dzieci rodzice Nastpnie naley zidentyfikowa czynniki (w podanym przykładzie to: szkoła, dzieci, komunikacja i rodzice). Uczniowie dziel si na 4 grupy. Kada grupa rozpracowuje jedn o (na czterech karteczkach samoprzylepnych jedna grupa wypisuje przyczyny tkwice w szkole, druga w komunikacji itd.). Po wykonaniu zadania karteczki zostaj
przylepione przy ociach. Kade dziecko otrzymuje po 4 metki. Podchodzi do tablicy, czyta wszystkie karteczki i przy jednym hale z danej oci przykleja jedn metk. Metody ewaluacyjne Powysze metody to sposób działania, za pomoc którego opisujemy rezultaty, wyniki działa kocowych (zarówno te pozytywne jak i negatywne). Kosz i walizka. Kady z uczniów otrzymuje dwa rysunki przedstawiajce kontur kosza i walizki. Zadaniem uczniów jest narysowanie w konturze kosza tego, co nie podobało si podczas zaj, a w walizce tego co było wartociowe, co ucze chciałby zabra ze sob do domu. Barometry nastroju. 1. Kady ucze otrzymuje dwa rysunki dłoni. Na jednym kciuk podniesiony jest do góry, na drugim opuszczony na dół. Po zajciach kady podnosi jeden z rysunków. Argumentuje swój wybór. 2. Dzieci otrzymuj trzy rysunki przedstawiajce buki (jedna buka jest umiechnita, druga smutna a trzecia obojtna). Po zajciach uczniowie podnosz wybrany rysunek. Monika Misowicz