PARLAMENT EUROPEJSKI

PARLAMENT EUROPEJSKI 2004 Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi 2009 3.7.2008 Delegacja Komisji Rolnictwa na Azory 15-18.7.2008 r. Notatka w sprawie rolnictwa na Azorach (Notatka sporządzona przez sekretariat Komisji Rolnictwa) DT\732470.doc PE409.516v01-00

Wstępne informacje ogólne na temat Azorów Położenie/Warunki geograficzne Wyspy Azorskie leżą na Oceanie Atlantyckim. Od Lizbony dzieli je około dwóch godzin lotu i 930 mil (1500 km), a od wschodniego wybrzeża Ameryki Północnej około pięć godzin lotu i 2422 mil (3900 km). Azory zajmują łączną powierzchnię 910 mil kwadratowych (2355 km 2 ). Powierzchnie poszczególnych wysp mieszczą się w przedziale od 290 mil kwadratowych (747 km 2 ) w przypadku wyspy São Miguel do 7 mil kwadratowych (17 km 2 ) w przypadku wyspy Corvo. Dziewięć wysp archipelagu leży wzdłuż równoleżnika, który przebiega przez Lizbonę (39º43'/39º55' szerokości północnej), co zapewnia im klimat umiarkowany z niewielkimi wahaniami temperatury w ciągu roku. Azory leżą na Grzbiecie Śródatlantyckim i są wyspami pochodzenia wulkanicznego. Jedynie na Santa Marii można zaobserwować ślady osadów rafowych. O wulkanicznym pochodzeniu wszystkich Wysp Azorskich świadczą obecnie na nich stożki i kratery. Pico, wulkan położony na wysokości 7725 stóp (2351 metrów) na wyspie noszącej tę samą nazwę, to najwyższy punkt na Wyspach Azorskich. Struktura Polityczna: Archipelag Azorów jest Regionem Autonomicznym Republiki Portugalii od 1976 r. i rozciąga się na obszarze o długości 373 mil (600 km), od Santa Marii w skupisku wysp na zachodzie po wyspę Corvo ze skupiska wschodniego. Archipelag tworzy oddzielny obszar gospodarczy o powierzchni 425 mil kwadratowych (1,1 mln km 2 ). Językiem urzędowym jest portugalski. Azory posiadają własną ustawę polityczno-administracyjną. Regionalne Zgromadzenie Ustawodawcze i rząd regionalny są organami tej administracji. Rząd regionalny ponosi polityczną odpowiedzialność przed Zgromadzeniem Ustawodawczym. Ponadto region wybiera pięciu przedstawicieli do Zgromadzenia Narodowego Republiki Portugalii. Obecnie prezydentem Azorów jest Carlos Manuel Martins do Vale César. Siedziba autonomicznego rządu znajduje się w Ponta Delgada (São Miguel), Sądu Najwyższego w Angra do Heroísmo (Terceira), a Zgromadzenia Ustawodawczego w Horta (Faial). Największe miasto to Ponta Delgada z 55 000 mieszkańców. Dziewięć wysp archipelagu Azorów dzieli się na trzy grupy: Grupa wschodnia: São Miguel i Santa Maria. Grupa środkowa: Terceira, Graciosa, São Jorge, Pico i Faial. Grupa zachodnia: Flores i Corvo. Profil Azorów: Region najbardziej oddalony zgodnie z art. 299 ust. 2 Traktatu WE (85% stawki dofinansowania z EFRROW dla 4 osi PROW!). Azory składają się z dziewięciu wysp i łącznie zamieszkuje je 242 000 osób, w tym 109 773 osób czynnych zawodowo. Powierzchnia: 2 332 km²; gęstość zaludnienia: 104 mieszkańców/km 2. Obszary wiejskie zajmują 99,6% terytorium; zamieszkuje je 93% populacji, a gęstość zaludnienia wynosi tam 97,2 mieszkańców/km 2. Całe terytorium zalicza się do obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania (obszary, na których występują specyficzne utrudnienia). UR (użytki rolne) zajmują powierzchnię 122 783 hektarów. PE409.516v01-00 2/8 DT\732470.doc

14,6% terytorium Azorów wchodzi w skład sieci Natura 2000. W sieci Natura 2000 znajduje się 8,6% wszystkich UR i 27,1% azorskich obszarów leśnych. Wykorzystanie gruntów: rolnictwo (65%), leśnictwo (9,2%), obszary przyrodnicze (20,5%). Grunty orne, pastwiska stałe i stałe uprawy stanowią odpowiednio 7,9%, 88,9% i 2,8% UR. Liczba gospodarstw rolnych: 15 285. Średnia powierzchnia jednego gospodarstwa: 8 hektarów. PKB na mieszkańca równy jest 61,6% średniego PKB 25 państw UE. Profil gospodarczy procent wartości dodanej brutto (WDB) w sektorach pierwszym, drugim i trzecim wynosi odpowiednio 11,5%, 16,4% i 72,1%. Profil zatrudnienia procent zatrudnienia w sektorach pierwszym, drugim i trzecim wynosi odpowiednio 12,9%, 24% i 63,1%. Stopa bezrobocia (2005 r.) wynosiła 4,1%, mniej niż w kontynentalnej części Portugalii i średnio w 25 państwach UE. 80% ludności czynnej zawodowo posiada tylko wykształcenie podstawowe lub nie posiada żadnego wykształcenia (14,1%). Jedynie 7,3% osób posiada wykształcenie wyższe. Sektor rolnictwa: produkty zwierzęce stanowią 86% łącznej produkcji rolnej (przede wszystkim mleko 54% i wołowina 19%). Sektory strategiczne: mleko i produkty mleczne, wołowina, owoce i warzywa, kwiaty i rośliny ozdobne, wino, uprawy przemysłowe, miód. Stanowisko władz regionalnych w sprawie kwot mlecznych: Rząd potwierdza swoje poparcie dla systemu kwot mlecznych Dnia 13 marca 2008 r. sekretarz regionalny ds. rolnictwa i leśnictwa, przemawiając w parlamencie azorskim, opowiedział się za utrzymaniem systemu kwot mlecznych, w miarę możliwości do 2014-2015 r., w celu umożliwienia na Azorach dokonania restrukturyzacji sektora mleczarskiego i zmniejszenia wielkości gospodarstw rolnych. Choć system kwot ogranicza zdolność produkcyjną archipelagu, chroni on trwałość produkcji regionalnej pomimo ograniczeń związanych z wielkością obszaru i naszym oddaleniem od innych rynków. W ciągu ostatnich 12 lat produkcja mleka wzrosła o około 40%, a kwoty mleczne przekazane producentom azorskim wzrosły z 390 000 ton do 530 000 ton. Plan rozwoju rolnictwa na lata 2007-2013 dla Regionu Autonomicznego Azorów w Portugalii Wybrana strategia zgodna z profilem: Ogólnym celem, który wynika ze strategicznych wytycznych Wspólnoty i z krajowego planu strategicznego, jest wspieranie środowiskowo i społecznie trwałej konkurencyjności przedsiębiorstw i obszarów. Sformułowano pięć celów strategicznych: Poprawa konkurencyjności sektorów rolnictwa i leśnictwa; DT\732470.doc 3/8 PE409.516v01-00

Wspieranie trwałego zarządzania obszarami wiejskimi i zasobami naturalnymi; Wspieranie zróżnicowania gospodarczego i zatrudniania na obszarach wiejskich; Wzmacnianie spójności terytorialnej i społecznej; Wspieranie skuteczności interwencji publicznej, prywatnej i publiczno-prywatnej w zarządzaniu sektorowym i terytorialnym. Ogólny cel programu rozwoju rolnictwa dla Azorów Wspieranie konkurencyjności obszarów, zwiększanie ich zdolności w zakresie właściwego zarządzania i poprawy dziedzictwa naturalnego i rolniczego oraz wspierania odbudowy społecznej i gospodarczej. Z jednej strony cele te osiąga się poprzez wspieranie zarządzania i lokalnych strategii rozwoju, a z drugiej poprzez wspieranie ich atrakcyjności jako miejsc życia, pracy i celów podróży. Oś 1: alokacja środków budżetowych i najważniejsze priorytety: Łączna wysokość finansowania publicznego: 151 176 471 euro wkład EFFROW: 128 500 000 euro. Najważniejsze priorytety: Podnoszenie wartości produktów rolnych i leśnych Poprawa i rozwój infrastruktur Modernizacja gospodarstw rolnych Wczesne przechodzenie na emeryturę i aktywizacja młodych rolników Oś 2: alokacja środków budżetowych i najważniejsze priorytety: Łączna wysokość finansowania publicznego: 135 294 118 euro wkład EFFROW: 115 000 000 euro. Najważniejsze priorytety realizowane w ramach tej osi: Wspieranie podtrzymania działalności na mniej uprzywilejowanych obszarach Płatności rolno-środowiskowe Zalesianie gruntów rolnych Oś 3: alokacja środków budżetowych: Łączna wysokość finansowania publicznego: 10 262 216 euro wkład EFRROW: 8 722 884 euro. PE409.516v01-00 4/8 DT\732470.doc

Najważniejszym priorytetem realizowanym w ramach tej osi jest ochrona i podnoszenie jakości dziedzictwa rolniczego. Alokacja środków z programu Leader i najważniejsze priorytety: Łączna wysokość finansowania publicznego: 22 026 922 euro wkład EFRROW: 18 722 884 euro. Wsparcie dla wybranych zintegrowanych strategii zgodnie z zasadami programu Leader. Środki powinny przyczyniać się do realizacji celów osi 3. Najważniejszym priorytetem jest jakość życia/różnicowanie. Przewiduje się współpracę międzyterytorialną i transnarodową. Mapa Azorów Dane agronomiczne Wartość dodana brutto (WDB) w Portugalii wynosi 125 310 milionów euro, podczas gdy na Azorach jest ona równa 2 510 milionów euro. WDB w rolnictwie (obejmująca rolnictwo, myślistwo i leśnictwo, rybołówstwo oraz działalność wylęgarni ryb i gospodarstw rybnych) wynosi w Portugalii 3 971 milionów euro, co stanowi 3,2% całej WDB. Na Azorach WDB w rolnictwie wynosi 2 510 milionów euro, co stanowi 12,9% całej WDB. Dane te ukazują ważną rolę sektora rolnictwa na Azorach w porównaniu z całą Portugalią. Łączna powierzchnia użytków rolnych (UR) w Portugalii wynosi 3 679 587 hektarów, z czego 122 783 hektarów leży na Azorach. Oznacza to, że 3,3% użytków rolnych Portugalii znajduje się na Azorach. Łączna liczba gospodarstw rolnych w Portugalii wynosi 323 920. 15 285 z tych gospodarstw znajduje się na Azorach, co stanowi 4,7% łącznej liczby gospodarstw rolnych w Portugalii. Średnia powierzchnia użytków rolnych przypadająca na gospodarstwo rolne w Portugalii wynosi 11,4 hektarów, a na Azorach jest ona równa jedynie DT\732470.doc 5/8 PE409.516v01-00

8 hektarom. Poniższa tabela ukazuje powierzchnię użytków rolnych i liczbę gospodarstw rolnych na poszczególnych wyspach. Użytki rolne i liczba gospodarstw wolnych Year 1999 Island Santa Maria Utilised Agricultural Area - Hectares 4 233 Number of holdings with UAA - Nº 578 São Miguel Utilised Agricultural Area - Hectares 41 076 Number of holdings with UAA - Nº 7 347 Terceira Utilised Agricultural Area - Hectares 24 354 Number of holdings with UAA - Nº 4 507 Graciosa Utilised Agricultural Area - Hectares 3 379 Number of holdings with UAA - Nº 925 São Jorge Utilised Agricultural Area - Hectares 11 434 Number of holdings with UAA - Nº 1 290 Pico Utilised Agricultural Area - Hectares 19 211 Number of holdings with UAA - Nº 2 647 Faial Utilised Agricultural Area - Hectares 8 648 Number of holdings with UAA - Nº 1 264 Flores Utilised Agricultural Area - Hectares 8 004 Number of holdings with UAA - Nº 607 Corvo Utilised Agricultural Area - Hectares 982 Number of holdings with UAA - Nº 65 W 2006 r. na Azorach wyprodukowano 31 930 938 jaj i 505 870 235 litrów mleka krowiego. Poniższa tabela przedstawia średnią miesięczną produkcję mleka na poszczególnych wyspach. Średnia miesięczna produkcja mleka Island São Miguel Average cow milk production per Terceira Average cow milk production per Graciosa Average cow milk production per São Jorge Average cow milk production per Pico Average cow milk production per Faial Average cow milk production per Flores Average cow milk production per Year 2007 26 884 010 10 555 146 630 262 2 354 072 606 986 1 087 273 63 273 PE409.516v01-00 6/8 DT\732470.doc

Corvo Average cow milk production per 3 683 Na Azorach na gospodarstwo rolne przypada średnio 29 sztuk bydła, 24 krowy mleczne, 11 świń, 6 owiec i 2 kozy. Poniższa tabela przedstawia łączne dane statystyczne dotyczące inwentarza żywego na Azorach. Inwentarz żywy w 2006 r. Animals Total Cattle 234 Calves under 1 year 62 Cows 120 Of which: Dairy cows 99 Other cows 22 Total Pigs 60 Piglets with weight under 20 kg 16 Fattering pigs weighting over 50 kg 23 Sows mated 3 Total Sheep 3 Female sheep mated 3 Other sheep 1 Total Goats 9 Female goats mated 7 Other goats 2 Number (x 1,000) Gospodarstwa rolne na Azorach działają w różnych sektorach; 9 010 gospodarstw rolnych posiada grunty orne, 8 405 gospodarstw rolnych to ogrody przydomowe, 8148 gospodarstw rolnych to plantacje trwałe, a 9 505 gospodarstw rolnych to pastwiska stałe. Poniższa tabela przedstawia łączną produkcję roślin uprawnych na Azorach. Uprawy w 2006 r. Crops Area (ha) Production (t) Temporary crops Cereals Maize-grain 642 1,791 Maize-forage 4,560 147,865 Potato 1,152 18,794 Permanent crops Citrus Fruits Orange 487 5552 Tangerine 53 590 Fresh Fruits Apple 88 661 Subtropical fruits Pineapple 55 1,555 DT\732470.doc 7/8 PE409.516v01-00

Banana 348 6,124 Nut Fruits Chestnut 97 281 Vine for wine 1,735 25,745 Other crops in the region Tobacco 39 104 Sugar beet 460 19,447 Tea 37 125 PE409.516v01-00 8/8 DT\732470.doc